Yapılandırmacı yaklaşıma göre öğrenmenin gerçekleşmesi için öncelikle bireylerin gündelik hayatla ilişki kurarak bilgiyi anlamlandırabilmesinin önemli olduğu söylenebilir.
27
Dolayısıyla, bireyin zihinsel, görsel ve kendini aktif hissettiği etkinliklerle eski ve yeni bilgileri arasında köprü oluşturabileceği etkinlikler düzenlenmelidir. Yapılandırmacı yaklaşımla uyum sağlayan problem çözme, örnek olay incelemesi, rol yapma, dramatizasyon, proje çalışması, beyin fırtınası ve altı şapkalı düşünme tekniği gibi öğrenciyi öğrenme sürecine aktif olarak katarak eski bilgileri üzerine yeni bilgileri inşa etmelerine olanak sağlayan yöntem ve tekniklerdir. Bunun yanı sıra Drama yöntemi ve dramanın araçlarından Kukla, Karagöz - Hacivat tekniklerinin de yapılandırmacı yaklaşımla uyum sağladığını söylemek yanlış olmaz. Drama, öğrencinin öğrenme sürecine aktif olarak katılımını sağlama, grup çalışması yapmasına olanak tanıma, duyuşsal öğrenmeler gerçekleştirmesini sağlama açılarından incelendiğinde yapılandırmacı yaklaşıma uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır (Aykaç ve Ulubey, 2008). Bununla birlikte drama çalışmalarında bilginin tartışılmadan aynen kabul edilmemesi ve dramanın öğrenci merkezli eğitim sürecinin bir parçası olması da dramanın yapılandırmacı yaklaşıma uygun bir yöntem olduğunun göstergesidir (Annarella, 1999; Adıgüzel, 2006). Bu temel öğelerden yola çıkarak yapılandırmacı yaklaşıma göre öğrenme ile drama ile öğrenmeyi karşılaştırabiliriz (Aykaç ve Ulubey, 2008:150):
Tablo 2.1. Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Öğrenme ile Dramayla Öğrenmenin Karşılaştırılması
Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Öğrenme Drama ile Öğrenme Öğrenme, pasif bir alma süreci değil, aktif bir anlam oluşturma
sürecidir.
Öğrenme sürecine öğrencinin aktif olarak katılmasına olanak sağlanır.
Öğrenme, eski bilgiler üzerine yeni bilgilerin inşa edilmesi sürecidir.
Öğrenme, katılımcıların yaşantılarından yola çıkarak canlandırmalar yaparak oluşturduğu bir sürece dayanmaktadır.
Öğrenme, öğrencilerin gerçek hayatla ilgili benzer nitelikteki problemleri çözmeyi temel aldığı için yaşantısaldır.
Öğrenme sosyal bir etkinliktir. Gerçek hayattan seçilen konu ve problemler grup çalışması içinde bireylerin etkileşimi ile yeniden oluşturulur.
Öğrenme, sosyal bir süreçtir. Öğrenme grup çalışmalarına dayanır.
Öğrenme, duygusaldır. Zihin ve duygu birbiriyle ilişkilidir. Duyuşsal öğrenmelerin gerçekleşmesinde drama etkili bir yöntemdir.
Öğrenme, gelişimseldir ve bireylerin sosyal, fiziksel, duygusal ve zihinsel gelişimlerinden doğrudan etkilenir.
Öğrenme, bireyin gelişim süreci ile doğrudan ilgilidir. Öğrenme, öğrenci merkezlidir; öğrencinin ilgi ve ihtiyaçları
etrafında yoğunlaşır.
Öğrenme sürecinde oluşturulan öykü ve canlandırmalar, katılımcıların ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda şekillenir. Öğretmen, öğrenme ortamını düzenleyen, öğrenmeyi
kolaylaştıran bir rehber konumundadır.
Drama lideri öğrenme sürecinde ortamı hazırlayan, yönergeler veren bir rehber konumundadır.
Öğrenme, etkinlikler yoluyla gerçekleştirilir. Öğrenme katılımcıların grup ile oluşturulan aktivitelerini temel alır.
Öğrenme, demokratik bir ortamda gerçekleşir. Öğrenme sürecinde katılımcılar kendilerini özgür bir şekilde ifade edebilirler.
Öğrenme sürecinde öğrencilerin yaratıcılığını ve eleştirel düşünmesini geliştiren aktif yöntem ve tekniklere yer verilir.
Öğrenme sürecine aktif katılımı sağlayan etkili yöntemlerden biridir.
Alternatif ölçme teknikleri kullanılır ve değerlendirme sürecinde sonuç kadar sürece de odaklanılır.
Dramanın her aşamasında değerlendirme sürecine yer verilir. Öğrencinin kendisini değerlendirmesine yönelik farklı ölçme araçları kullanılır (mektup, resim, afiş, slogan vb.)
28
Tablo 2.1.’de görüldüğü gibi; yapılandırmacı yaklaşımda en temel unsurlardan biri öğrencinin etkin olarak bilgiyi anlamlandırmasıyken, dramada da tüm etkinlikler öğrenci merkezli olup, öğretmen edilgendir. Yapılandırmacı yaklaşım öğrenciyi kendi çabaları ile sorunları çözmesi yönünde desteklerken, dramada da düşüncelerini uygulamaya dönüştüren ve sorunları çözmek için her türlü yolu deneyen bir öğrenci profili karşımıza çıkar. Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenci anlamı kendi girişimleri sonucunda oluştururken, dramada da tüm etkinlikler öğrencinin kendi eseri olup, anlamı oluşturan da öğrencidir. Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenci fiziksel ve sosyal gerçeklere ulaşırken kendi yeteneklerini ve çabasını kullanır, dramada da öğrenci etkinlikler esnasında grupla hareket ediyor gibi görünse de gerçekleri içselleştirir ve yaşar. Öğrenci kendi yaşantıları sayesinde gerçeklere ulaşır. Yapılandırmacı yaklaşım bireyin öğrenmelerinde kendine güvenin yattığını savunurken, dramanın da bireylere en büyük katkısı kendine güven kazanmasına yardımcı olmaktır. Yapılandırmacı yaklaşımda deneme-yanılma yöntemi genellikle bireylerin kendi gayreti ile aktif olarak yaşadığı tecrübelere dayalı bir süreçtir. Drama uygulamalarında da bireyler sürekli deneme yaparlar. Beğenmedikleri yönleri değiştirirler, bazen rolleri de değiştirebilirler, hatta drama uygulamaları içerisinde “rol değiştirme” olarak bilinen teknik sıklıkla bu amaç için kullanılır. Yapılandırmacı yaklaşım bireylerin sezgisel gücüne, yaratıcılığına önem verir, bu yönde etkinlikler yapılmasını önerir. Dramanın da asıl öğelerinden birisi bireylerin sezgisi, yaratıcılığı ve hayal gücüdür (Aykaç ve Ulubey, 2008).
Drama uygulamaları içerisinde gerçekleştirilebilecek olan öğrenme türleri olan, Yaşantılara Dayalı Öğrenme, Hareket Yoluyla Öğrenme, Aktif Öğrenme, Etkileşim Yoluyla Öğrenme, Sosyal Öğrenme, Tartışarak Öğrenme, Keşfederek Öğrenme, Duygusal Öğrenme ve İşbirliğine Dayalı Öğrenme birbirinden bağımsız süreçler değillerdir. Aynı anda birden fazla öğrenme türünde öğrenme gerçekleşebilir. Bu anlamda bakıldığında da drama yönteminin doğasındaki öğrenme türleri yapılandırmacı yaklaşımla öğrenmeye uyum sağlamaktadır. Yapılandırmacı yaklaşım eğitim anlayışına uygun ders programıyla öğrenciler etkinliklerle zenginleştirilmiş derslerde öğrendiği bilgiyi ve kazandığı beceriyi hayata uyarlama, deneme imkanını elde etmişlerdir. Etkinliğe dayalı yapısı olan drama sürecinin, etkinlik temelli olan yapılandırmacı yaklaşımla bu anlamda da uyum sağladığını, dolayısıyla dramanın yapılandırıcı yaklaşım öğretim programına uygun olduğunu söyleyebiliriz.
29