Ölçme araçları ile toplanan verilerin çözümlenme aĢamasında; toplanan veriler SPSS programına girilmiĢtir ve araĢtırmanın genel amacı çerçevesinde cevaplar aranan alt amaçlara yönelik olarak veriler üzerinde gerekli istatistiksel çözümlemeler için SPSS 15.0 paket programı kullanılmıĢtır.
Ġstatistiksel analizlerde;
Çocukların cinsiyetleri, anne-baba öğrenim durumu ve ailenin gelir durumu gibi demografik bilgilerin betimlenmesinde; frekans (f) ve yüzde (%) analizi kullanılmıĢtır.
Deney grubu ve kontrol grubunun kendi içerisinde çocuklardan toplanan Fen Süreçleri Gözlem Formu ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği öntest/sontest ve sontest/kalıcılık testi puan ortalamaları arasındaki karĢılaĢtırmalarda Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testinden, deney grubu ile kontrol grubunun öntest, sontest ve kalıcılık testlerinin karĢılaĢtırılmasında ise Mann Whitney U Testinden yararlanılmıĢtır.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının cinsiyet üzerine etkisinin olup olmadığını belirlemek için her grubun kendi içerisinde erkek ve kız çocuklarının puanlarının karĢılaĢtırılmasında Mann Whitney U Testinden yararlanılmıĢtır.
Bu araĢtırmanın bağımsız değiĢkeni ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının, bağımlı değiĢkenleri ise Fen süreçleri gözlem formu puanları ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği puanlarıdır.
Verilerin istatiksel analizi bağımsız değiĢkenin, bağımlı değiĢkenler üzerindeki etkisini ortaya koyacak Ģekilde bir model içinde ele alımıĢtır. Ölçeklerden elde edilen kontrol ve deney gruplarına ait öntest, sontest ve izleme testi ölçüm puanları, bilgisayar ortamında kodlanmıĢtır. Verilerin analizi SPSS 15.0 paket programı ile yapılmıĢtır.
Ayrıca bağımsız değiĢkenler olan çocuğun cinsiyeti, anne-baba öğrenim durumları ve ailenin gelir düzeyi de çocukların fen süreçleri gözlem formu puanları ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği puanları ile karĢılaĢtırılmıĢtır.
AraĢtırmada parametrik veya non parametrik testlerin seçiminde öncelikle örneklem sayısı dikkate alınmıĢtır. Normal dağılımdan aĢırı sapma göstermediği Ģekilde bir varsayım ileri sürmek için ön görülen örneklem büyüklüğünün 30 veya daha büyük olması gerekmektedir. Fakat non-parametrik testlerin seçiminde örneklem sayısının 30‟dan az olması yeterli bir sebep oluĢturmamaktadır. Aynı zamanda verilerin homojen olarak dağılıp dağılmadığının ve normal dağılımın sağlanıp sağlanmadığının analizinin yapılması gerekmektedir. Örneklem sayısı, normal dağılım ve varyansların homojenliği kategorisinden en az ikisine uyduğunda parametrik veya non-parametrik testlerin seçilmesi uygun görülmektedir (Büyüköztürk, 2007).
AraĢtırmada çalıĢma grubu olarak deney grubu için 24, kontrol grubu için 24 çocuk seçilmiĢtir. Örneklem sayısı 30‟dan az olması non-parametrik testlerin seçiminde ilk koĢulu sağlamaktadır.
AraĢtırmada verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini belirlemek amaçlı Shapiro-Wilks ve Kolmogorv-Smirnov (K-S) testlerinden faydalanılmıĢtır. Büyüköztürk (2007), puanların normalliğe uygunluğunu incelemede grup büyüklüğünün 50‟den küçük olması durumunda Sharpiro-Wilks, büyük olması durumunda ise Kolmogorv-Smirnov (K-S) testi uygulanabileceğini belirtmiĢtir.
Bu durumda deney ve kontrol grubu çocukların fen süreçleri gözlem formu ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği öntest, sontest ve kalıcılık puanları için ayrı ayrı Sharpiro-Wiks ve Kolmogorv-Smirnov (K-S) testi uygulanmıĢtır. Yapılan analiz sonuçları Tablo 15-16-17‟de belirtilmiĢtir.
Tablo-15: Fen Süreçleri Gözlem Formu Öntest Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi
Fen Süreçleri
Gruplar Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk
Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Gözlemleme Kontrol ,359 24 ,001* ,716 24 ,001* Öntest Deney ,430 24 ,001* ,609 24 ,001* Sınıflama Kontrol ,431 24 ,001* ,621 24 ,001* Öntest Deney ,381 24 ,001* ,690 24 ,001* ĠletiĢim Kontrol ,314 24 ,001* ,752 24 ,001* Öntest Deney ,382 24 ,001* ,685 24 ,001* Ölçme Kontrol ,239 24 ,001* ,800 24 ,001* Öntest Deney ,275 24 ,001* ,734 24 ,001* Tahmin Kontrol ,310 24 ,001* ,761 24 ,001* Öntest Deney ,384 24 ,001* ,676 24 ,001* Toplam Kontrol ,171 24 ,049* ,912 24 ,040* Öntest Deney ,283 24 ,001* ,784 24 ,001* *p< ,05
Tablo-16: Fen Süreçleri Gözlem Formu Sontest Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi
Fen Süreçleri
Gruplar Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk
Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Gözlemleme Kontrol ,310 24 ,001* ,716 24 ,001* Sontest Deney ,519 24 ,001* ,393 24 ,001* Sınıflama Kontrol ,409 24 ,001* ,654 24 ,001* Sontest Deney ,533 24 ,001* ,316 24 ,001* ĠletiĢim Kontrol ,326 24 ,001* ,733 24 ,001* Sontest Deney ,484 24 ,001* ,503 24 ,001* Ölçme Kontrol ,239 24 ,001* ,800 24 ,001* Sontest Deney ,427 24 ,001* ,622 24 ,001* Tahmin Kontrol ,287 24 ,001* ,775 24 ,001* Sontest Deney ,464 24 ,001* ,542 24 ,001* Toplam Kontrol ,196 24 ,018* ,899 24 ,020* Sontest Deney ,399 24 ,001* ,662 24 ,001* *p< ,05
Tablo-17: Fen Süreçleri Gözlem Formu Kalıcılık Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi
Fen Süreçleri
Gruplar Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk
Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Gözlemleme Kontrol ,286 24 ,001* ,779 24 , 001* Kalıcılık Deney ,503 24 ,001* ,454 24 , 001* Sınıflama Kontrol ,343 24 ,001* ,717 24 , 001* Kalıcılık Deney ,510 24 ,001* ,401 24 , 001* ĠletiĢim Kontrol ,321 24 ,001* ,728 24 , 001* Kalıcılık Deney ,443 24 ,001* ,573 24 , 001* Ölçme Kontrol ,264 24 ,001* ,784 24 , 001* Kalıcılık Deney ,405 24 ,001* ,659 24 , 001* Tahmin Kontrol ,321 24 ,001* ,728 24 , 001* Kalıcılık Deney ,484 24 ,001* ,503 24 , 001*
Kalıcılık Deney ,241 24 ,001* ,836 24 , 001*
*p< ,05
Tablo 15-16-17‟de görüldüğü gibi, çocukların fen süreçlerini belirlemek için uygulanan fen süreçleri gözlem formundan aldıkları öntest, sontest ve kalıcılık testi puanları deney ve kontrol grupları içerisinde normallik göstermemektedir (p<,05). Bu nedenle fen süreçleri ile ilgili analizlerde örneklem sayısının 30‟dan az olması ve verilerin normal dağılım göstermemesi neticesinde non-parametrik testlerden yararlanılmıĢtır.
Diğer ölçme aracı olan Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeğinde de deney ve kontrol gruplarının öntest, sontest ve kalıcılık puanları için ayrı ayrı Sharpiro-Wiks ve Kolmogorv-Smirnov (K-S) testi uygulanmıĢtır. Yapılan analiz sonuçları Tablo 18-19-20‟de verilmiĢtir.
Tablo-18: Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği Öntest Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi
Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Gruplar
Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk
Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Bilimsel Kontrol ,107 24 ,020* ,953 24 ,031* Bilgi Deney ,191 24 ,013* ,901 24 ,023* Bilimsel Kontrol ,186 24 ,030* ,877 24 ,007* Yeterlik Deney ,209 24 ,008* ,849 24 ,002* Bilimsel Kontrol ,205 24 ,010* ,888 24 ,012* Ġlgi Deney ,278 24 ,001* ,785 24 ,001* Toplam Kontrol ,134 24 ,020* ,933 24 ,047*
Deney ,198 24 ,016* ,887 24 ,012*
Tablo-19: Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği Sontest Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi
Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Gruplar Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Bilimsel Kontrol ,195 24 ,019* ,869 24 ,005* Bilgi Deney ,216 24 ,005* ,779 24 ,001* Bilimsel Kontrol ,333 24 ,001* ,709 24 ,001* Yeterlik Deney ,352 24 ,001* ,716 24 ,001* Bilimsel Kontrol ,226 24 ,003* ,855 24 ,003* Ġlgi Deney ,450 24 ,001* ,578 24 ,001* Toplam Kontrol ,168 24 ,040* ,908 24 ,032* Deney ,240 24 ,001* ,793 24 ,001* *p< ,05
Tablo-20: Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği Kalıcılık Testi Puanlarının Deney ve Kontrol Gruplarına Göre Normallik Testi Bilimsel Tutuma Güvenme
ve Yönelme Gruplar Kolmogorov-Smirnov (a) Shapiro-Wilk Ġstatistik Sd p Ġstatistik Sd p Bilimsel Kontrol ,135 24 ,020* ,944 24 ,039* Bilgi Deney ,195 24 ,018* ,872 24 ,006* Bilimsel Kontrol ,267 24 ,001* ,829 24 ,001* Yeterlik Deney ,453 24 ,001* ,558 24 ,001* Bilimsel Kontrol ,245 24 ,001* ,825 24 ,001* Ġlgi Deney ,327 24 ,001* ,565 24 ,001* Toplam Kontrol ,123 24 ,020* ,947 24 ,033* Deney ,192 24 ,022* ,804 24 ,001* *p< ,05
Tablo 18-19-20‟de görüldüğü gibi, çocukların bilimsel tutuma güvenme ve yönelimlerini belirlemek için uygulanan Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeğinden aldıkları öntest, sontest ve kalıcılık testi puanları deney ve kontrol grupları içerisinde normallik göstermemektedir (p< ,05). Bu nedenle bilimsel tutuma güvenme ve yönelme ile ilgili analizlerde örneklem sayısının 30‟dan az olması ve verilerin normal dağılım göstermemesi neticesinde non-parametrik testler seçilmiĢtir.
Deney grubu ile kontrol grubunun Fen Süreçleri Gözlem Formu ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği alt faktörleri ve toplam puanlarının karĢılaĢtırılmasında parametrik olmayan testlerden olan Mann Whitney U Testinden yararlanılmıĢtır. Her grup içinde öntest, sontest ve kalıcılık testi puanlarının
Testinden faydalanılmıĢtır. Ayrıca çalıĢma grubunun bağımsız değiĢkenleri olan cinsiyet, anne-baba öğrenim durumu ve aile gelir düzeyi, deney ve kontrol gruplarında öntest ve sontest puanları ile karĢılaĢtırılmıĢtır. Cinsiyet değiĢkeninin öntest ve sontest karĢılaĢtırılmasında Mann Whitney U Testi kullanılmıĢtır. Anne- baba öğrenim durumu ve aile gelir durumu değiĢkenleri ile öntest, sontest ve kalıcılık testi karĢılaĢtırılmasında ise parametrik olmayan Kruskal-Wallis H Testinden yararlanılmıĢtır.