ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı araĢtırma süreci içerisinde deney grubuna uygulanmıĢtır. Programın uygulama süreci 13 ġubat-20 Nisan 2012 tarihleri arasında “ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı” araĢtırmacı tarafından uygulanmıĢtır. Eğitim programı uygulamaları 10 hafta boyunca ve haftada 3 gün olacak Ģekilde gerçekleĢtirilmiĢtir. Bir günlük etkinlik ortalama olarak 120 dakika sürmüĢtür. Deney grubuna ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı uygulanırken kontrol grubunda yer alan çocuklar doğal öğrenme süreçlerine
bırakılmıĢ ve program bu gruba uygulanmamıĢtır. Bu aĢamada kontrol grubu öğretmenine kendi eğitim programının uygulamasını ve ek bir program uygulamaması rica edilmiĢtir. Deney grubuna yapılan uygulamalar Pazartesi, ÇarĢamba ve Cuma günlerinde yapılmıĢtır. Resmi tatiller veya okul gezi programları önceden hesaplanıp süreç kaybı dikkate alınmıĢtır. Ayrıca uygulama öncesi ebeveynlerle yapılan toplantıda, çocuklarını bu süreç içerisinde programa katılmasına teĢvik etmesi ve çocuklarının geliĢ ve gidiĢ saatlerinde aksamaların yaĢanmaması için bilgilendirmeler yapılmıĢtır. Uygulama bitiminden 4 hafta sonra, yani 21-25 Mayıs 2012 tarihinde çocukların Fen Süreçleri Gözlem Formu ve Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği kalıcılık testi ölçümleri alınmıĢtır.
AraĢtırma kapsamında yapılan eğitim uygulamaları çocukların eğitim gördükleri kendi sınıflarında yapılmıĢtır. Her etkinlik öncesi araĢtırmacı, kullanılacak materyalleri hazırlamıĢ ve herhangi bir aksilik gerçekleĢmemesi için ön uygulamayı kendi kendine gerçekleĢtirmiĢtir. Ayrıca etkinlik için gerekli olan bazı materyaller uygulama yapılan bağımsız anaokulundan temin edilmiĢtir. ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı uygulamaları Pazartesi, ÇarĢamba ve Cuma günleri 13.00- 15.00 saatleri arasında gerçekleĢtirilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı kapsamındaki bazı etkinliklerin uygulanması tüm grupla yapılırken, bazı etkinliklerin uygulaması ise küçük grup ve bireysel olarak yapılmıĢtır. Katılım konusunda çocuklara bir zorlama yapılmamıĢ, sadece çocuklar teĢvik edilmiĢtir. Ayrıca etkinlikler belirli bir düzende çocuklara sunulmuĢtur. Bu nedenle etkinlikler birbirlerini takip etmekte ve çocukların önceki bilgilerini kullanmaları sağlanmıĢtır.
BÖLÜM IV BULGULAR
Bulgular bölümünde araĢtırma kapsamında oluĢturulan denencelere yer verilmiĢtir. Öncelikle deney grubuna dahil edilen çocukların bilimsel tutuma güvenme ve yönelimi belirlemek üzere uygulanan “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” dahilindeki alt faktörler olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme puanları öntest/sontest puanlarının karĢılaĢtırılmasına yer verilmiĢtir. Daha sonra kontrol grubu çocuklarının “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” dahilindeki alt faktörler olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme puanları öntest/sontest puanları karĢılaĢtırılmıĢtır. Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel tutuma güvenme ve yönelimin belirlenmesinde yapılan veri analizinde Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi kullanılmıĢtır. Ardından uygulanan ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının etkisini araĢtırmak için deney ve kontrol grubu karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır. Deney ve kontrol grubunun sontest puanlarının arasında anlamlı farklılaĢmanın olup olmadığını belirlemek amacı için Mann Whitney U Testi uygulanmıĢtır. ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının çocukların bilimsel tutuma güvenme ve yönelime etkisinin kalıcılığını test etmek için dört hafta sonra deney grubu çocuklarına kalıcılık ölçümü yapılmıĢ ve sontest puan ortalamaları ile kalıcılık puan ortalamaları arasında farklılaĢma olup olmadığını belirlemek amacıyla Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi uygulanmıĢtır. Bu uygulama ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı almayan kontrol grubu çocuklar içinde dört hafta sonra kalıcılık testi uygulanmıĢtır. Sadece Okul Öncesi Programı çerçevesinde uygulanan fen etkinliklerinin de çocukların bilimsel tutuma güvenme ve yönelime etkisi alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme puanlarında da kalıcılığın sağlanıp sağlanmadığını tespit edilmesi için sontest puanları ile kalıcılık testi puanları karĢılaĢtırılmıĢtır. Bunun için Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi kontrol grubu çocuklarının puanları üzerine de uygulanmıĢtır.
AraĢtırma kapsamına alınan deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin karĢılaĢtırılması yapılmıĢtır. Öncelikle deney grubu çocuklarının ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı sonrasında öğretmenlerin gözlemleri doğrultusunda doldurdukları Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri sontest puanları, öntest puanları ile karĢılaĢtırılmıĢtır. Deney grubu çocukların öntest/sontest puanları arasında anlamlı farklılaĢmanın olup olmadığını belirleyebilmek için Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi yapılmıĢtır. Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel süreç beceri formundan aldıkları sontest puanlarını karĢılaĢtırmak için ise Mann Whitney U Testi uygulanmıĢtır. ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının çocukların bilimsel süreç becerileri üzerine etkisinin kalıcılığını test etmek için dört hafta sonra deney grubu çocuklarına kalıcılık ölçümü yapılmıĢ ve sontest puan ortalamaları ile kalıcılık testi puan ortalamaları arasında farklılaĢma olup olmadığını belirlemek amacıyla Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi uygulanmıĢtır. Kontrol grubu çocukları içinde deney grubu çocuklarına uygulanan kalıcılık testi uygulanmıĢtır. Sadece Okul Öncesi Programı çerçevesinde uygulanan fen etkinliklerinin de çocukların bilimsel süreç becerilerine etkisi alt faktörleri olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri puanlarında da kalıcılığın sağlanıp sağlanmadığını tespit edilmesi için sontest puan ortalamaları ile kalıcılık testi puan ortalamaları karĢılaĢtırılmıĢtır. Bunun için Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi kontrol grubunu oluĢturan çocukların puan ortalamaları üzerine de uygulanmıĢtır.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının çocukların bilimsel tutuma güvenme ve yönelime etkisini belirlemek için uygulanan “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme puanları öntest/sontest puanlarının karĢılaĢtırılması Tablo 21-24 arasında yer verilmiĢtir.
bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme puanları öntest/sontest puanlarının karĢılaĢtırılması Tablo 25-28 arasında yer verilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının etkisinin araĢtırılmasında deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel tutuma güvenme ve yönelimini belirlemek için uygulanan “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme sontest puanlarının karĢılaĢtırılması ile ilgili bulgular Tablo 29-32 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel tutuma güvenme ve yöneliminin kalıcılığının belirlenmesi için uygulama bittikten dört hafta sonra “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme sontest-kalıcılık testi karĢılaĢtırılması Tablo 33-40 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel tutuma güvenme ve yönelim kalıcılığının birbirleriyle iliĢkisini belirlemek amacıyla “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme kalıcılık testi karĢılaĢtırılması Tablo 41-44 arasında yer verilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının deney grubu çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisinin belirlenmesi için öğretmenlerin gözlemleri üzerine doldurdukları Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri öntest/sontest puanlarının karĢılaĢtırılması Tablo 45-50 arasında yer verilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programı uygulanmayan, sadece okul öncesi programı kapsamında uygulanan fen etkinlikleri alan kontrol grubu çocuklarının süreç içinde bilimsel süreç becerilerinin etkilenip etkilenmediğini belirlemek amacıyla öğretmenlerin gözlemleri doğrultusunda doldurdukları Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme,
tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri öntest/sontest puanlarının karĢılaĢtırılması Tablo 51-56arasında yer verilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının etkisinin araĢtırılmasında deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin düzeyini belirlemek için uygulanan Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri sontest puanlarının karĢılaĢtırılması ile ilgili bulgular Tablo 57-62 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin kalıcılığının belirlenmesi için uygulama bittikten dört hafta sonra Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri sontest-kalıcılık testi karĢılaĢtırılması Tablo 63-74 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin kalıcılığının karĢılaĢtırılması için uygulama bittikten dört hafta sonra Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri kalıcılık testi karĢılaĢtırılması Tablo 75-80 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının cinsiyet değiĢkeni ile Fen Süreçleri Gözlem Formu alt boyutları olan gözlemleme, sınıflama, iletiĢim, ölçme, tahminde bulunma ve toplam bilimsel süreç beceri son test puan ortalamaları arasındaki karĢılaĢtırmaya Tablo 81-82 arasında yer verilmiĢtir.
Deney ve kontrol grubu çocuklarının cinsiyet değiĢkeni ile “Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği” alt faktörleri olan bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme son test puan ortalamaları arasındaki karĢılaĢtırmaya Tablo 83-84 arasında yer verilmiĢtir.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının çocukların Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği kapsamında bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik,
Denence 1. Deney grubu çocukların Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği (bilimsel bilgi, bilimsel yeterlik, bilimsel ilgi ve toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme) sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.
Bu denence ayrı ayrı toplam dört alt denence halinde incelenmiĢtir.
Denence 1.1. Deney grubu çocukların “bilimsel bilgi” sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.
Denence 1.1‟de ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programına katılan çocukların eğitim programına baĢlamadan önceki “bilimsel bilgi” puan ortalamaları ile eğitim programı sonrasındaki puan ortalamaları arasında anlamlı farkın olup olmadığı sınanmıĢtır.
ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programının, Bilimsel Tutuma Güvenme ve Yönelme Ölçeği alt faktörü olan “bilimsel bilgi” üzerindeki etkisini saptamak amacıyla deney grubu çocuklarının “bilimsel bilgi” öntest puan ortalamaları ile sontest puan ortalamaları Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi ile karĢılaĢtırılmıĢtır. KarĢılaĢtırma ile ilgili bulgular Tablo 21‟de verilmiĢtir.
Tablo-21: Deney Grubu Çocuklarının Bilimsel Bilgi Öntest/Sontest Puan Ortalamalarına Ait Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi Sonuçları
Gruplar n x Ss Z p
Öntest 24 13,04 5,744 -3,835 ,001*
Sontest 24 18,29 2,095
*p< ,05
Tablo 21 incelendiğinde deney grubu çocuklarının “bilimsel bilgi” alt faktörü öntest puan ortalamalarının 13,04 ve sontest puan ortalamalarının ise 18,29 olduğu saptanmıĢtır. Öntest ve sontest puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek amacıyla uygulanan Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek
Testi sonucunda elde edilen Z (-3,835) değeri ,05 düzeyinde anlamlı bulunmuĢtur. Bu bulgu sonucu “deney grubu çocukların bilimsel bilgi alt faktöründe aldıkları
sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir”
Ģeklinde oluĢturulan denence desteklenmektedir.
Denence 1.2. Deney grubu çocukların “bilimsel yeterlik” sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.
Denence 1.2.‟de ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programına katılan çocukların eğitim programına baĢlamadan önceki “bilimsel yeterlik” puan ortalamaları ile eğitim programı sonrasındaki puan ortalamaları arasında anlamlı farkın olup olmadığı sınanmıĢtır. Deney grubu çocuklarının “bilimsel yeterlik” öntest ve sontest puan ortalamalarının karĢılaĢtırılması amaçlı Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi uygulanmıĢtır. Yapılan Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi sonuçları Tablo 22‟de verilmiĢtir.
Tablo-22: Deney Grubu Çocuklarının Bilimsel Yeterlik Öntest/Sontest Puan Ortalamalarına Ait Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi Sonuçları
Gruplar n x Ss Z p
Öntest 24 4,70 2,349 -2,554 ,011*
Sontest 24 6,12 1,191
*p< ,05
Tablo 22 incelendiğinde deney grubu çocuklarının “bilimsel yeterlik” alt faktörü öntest puan ortalamalarının 4,70 ve sontest puan ortalamalarının ise 6,12 olduğu saptanmıĢtır. Öntest ve sontest puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek amacıyla uygulanan Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi sonucunda elde edilen Z (-2,554) değeri ,05 düzeyinde anlamlı bulunmuĢtur. Bu bulgu sonucu “deney grubu çocukların bilimsel yeterlik alt faktöründe aldıkları
Denence 1.3. Deney grubu çocukların “bilimsel ilgi” sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.
Denence 1.3.‟te ScienceStart!™ Destekli Fen Eğitim Programına katılan çocukların eğitim programına baĢlamadan önceki “bilimsel ilgi” puan ortalamaları ile eğitim programı sonrasındaki puan ortalamaları arasında anlamlı farkın olup olmadığı sınanmıĢtır. Deney grubu çocuklarının “bilimsel ilgi” öntest ve sontest puan ortalamalarının karĢılaĢtırılması amaçlı Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi uygulanmıĢtır. Yapılan Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi sonuçları Tablo 23‟te verilmiĢtir.
Tablo-23: Deney Grubu Çocuklarının Bilimsel Ġlgi Öntest/Sontest Puan Ortalamalarına Ait Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi Sonuçları
Gruplar n x Ss Z p
Öntest 24 6,50 1,769 -3,240 ,001*
Sontest 24 7,66 ,637
*p< ,05
Deney grubu çocuklarının “bilimsel ilgi” alt faktöründen almıĢ oldukları öntest ve sontest puanlarının karĢılaĢtırılması amaçlı yapılan Wilcoxon EĢleĢtirilmiĢ Ġki Örnek Testi sonuçlarına göre, öntest puan ortalamalarının 6,50 ve sontest puan ortalamalarının ise 7,66 olduğu saptanmıĢtır. Yapılan analiz sonucunda Z (-3,240) değeri ,05 düzeyinde anlamlı olduğu görülmüĢtür. Bu bulgu sonucu “deney grubu
çocukların bilimsel ilgi alt faktöründe aldıkları sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir” Ģeklinde oluĢturulan denenceyi
desteklemektedir.
Denence 1.4. Deney grubu çocukların “toplam bilimsel tutuma güvenme ve yönelme” sontest puan ortalamaları, öntest puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksektir.