Verilerin Analizi

ulaĢtırıldı. Sonuçlar yine ya elektronik posta vasıtasıyla ya da elden teslim ile alındı.

2.3 Verilerin Analizi

Anket yöntemiyle elde edilen veriler, lojistik iĢinde çalıĢanlar, çalıĢmayanlar ve bütün küme olarak değerlendirildi. Elde edilen verilerin aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları alındı. Aritmetik ortalamalar grafik yöntemi ile değerlendirildi. Ġki ayrı anket elde edilen veriler ayrı ayrı değerlendirildi. Birinci anket ile,

değerlendirilen lojistik fonksiyonlarının önem sırasına göre sıralanması istendi.

Tanımlanan lojistik fonksiyonları aynı önem düzeyine sahipti. Ancak anket ile toplanan verilerde %5 oranında denek tarafından bu fonksiyonlar aynı önem düzeyine sahip olduğu tanımlandı. Bu nedenle 14 adet sıralama olmasına rağmen, ilk 5 yanıt

değerlendirmeye alındı. Bu ilk beĢ yanıt daha sonra toplanarak ilgili LDA fonksiyonu ile ilgili farkındalık düzeyi olarak değerlendirildi. Kalan 9 adet yanıt bu ilgili fonksiyon hakkındaki farkındalığı tanımlamayacağı ön görüsü ile değerlendirme dıĢı bırakıldı. Ġkinci anket, 5’ li likert ölçeği ile elde edilen veriler; tamamen katılıyorum yanıtı 2 ile, katılıyorum yanıtı 1 ile fikrim yok yanıtı 0 ile, katılmıyorum yanıtı -1 ile tamamen katılmıyorum yanıtı ise -2 ile çarpılarak, çıkan sonuçlar toplandı ve ilgili lojistik etkileri konusunda nihai toplam değer bulundu. Daha sonraki aĢamada bu değerlerin aritmetik ortalaması ve standart sapmaları bulundu.

Bu araĢtırmada aritmetik ortalamanın seçilmesi, elde edilen sonuçların bir biriyle değerlendirilip, daha çok bilinen fonksiyon ve etkinin tanımlanmasıdır.

BULGULAR VE YORUM

Literatür taraması ile elde edilen veriler ile tasarım sürecinin ilk aĢamalarında ürün ve müĢteri desteklenebilirlik isterleri uygun zaman ve metot ile uygulandığında, maliyet ve zaman etkinliğinin sağlanacağı değerlendirildi. Uygun bir bakım planlaması ve bakım konsepti ile bakım maliyetleri, bakım süresinin asgari düzeye çekilebileceği ve bunun sonucu ürünün göreve hazır olma süresinin artacağı analiz ve süreçlerden elde edilen bulgularla doğrulandı.

OSA ile ürünün bakım seviyesi, tamir edilebilir ve elden çıkarma kararları

seviyeleri maliyet etkin bir Ģekilde OSA duyarlılık, ekonomik analizleri ile sağlanacağı belirlendi.

ÖDMA ile maliyet etkin tasarım seçeneğinin belirlenerek nihai ürünün sahip olma maliyetlerinin aĢağı bir düzeye çekilebileceği ve bunun sonucunda pazara giriĢin ve tutunmanın daha sağlıklı olacağı olgusu netleĢtirildi.

GMB analizi ile elde edilen planlı bakımlar ile ürünün güvenirliğinin artacağı, görev dıĢı kalma süresinin asgari düzeye çekilebileceği ve yedek parça optimizasyonu ile müĢterinin gereksinim duyacağı yedek parça miktarının etkin bir Ģekilde

tanımlandığı belirlendi. Bunların sonucu gereksinim duyulacak yedek parça miktarının uygun yerde ve zamanda bulundurulması ve planlı ve plansız bakımların uygun

seviyede ve yerde yapılabilmesi sağlanabilir. Ayrıca yedek parça tanımlama ve optimizasyonu ile müĢteri ve iĢletme envanterinin kontrol edilmesi sağlanabilir.

Eğitim gereksinimlerinin tanımlanması ve eğitimin uygun zamanda uygulanması ile ürünün iĢletim ve bakım görevlerinin uygulanması kolaylaĢtığı değerlendirildi. Ayrıca insan gücü gereksinimlerinin belirlenmesi ve planlaması ile iĢletim, bakım ve yönetim görevlerinin zamanında etkin yapılabileceği belirlendi.

Tedarik, paketleme, taĢıma, ulaĢtırma, depolama, paketleme bakım ve iĢletim tesislerin belirlenmesi ile ürünün uygun zamanda uygun yerde bulundurulması sağlanabilinir.

Teknik veri ile ürün iĢletim ve bakım görevlerinin daha etkin yerine getirilebileceği ve söz konusu görevlerin daha az hasar ile gerçekleĢtirilebileceği belirlendi. Bu verilerin güncellenmesi ile ürünün ömür döngüsü boyunca daha etkin ve beklenen performansta görevini yerine getirilebilir.

MüĢteri destek ve tersine lojistik ile müĢteri ile iĢletme arasındaki köprü iĢlevi sağlanmıĢ olur. Böylece müĢteri ve pazar memnuniyeti sağlanmıĢ olur.

Türkiye’de LDA uygulamaları ve bu konuda istatistiki veri yetersizliği çok büyük sorun olarak karĢılaĢıldı. Bu konudaki tüm veriler yabancı kaynaklı dokümanlar veya iĢletme uygulamalarında alındı.

Grafik-1’de görüldüğü gibi lojistik iĢinde çalıĢan 180 kiĢinin aritmetik ortalamasına göre lojistik fonksiyonlarından olan “iĢletim ve bakım görev

prosedürlerinin detaylı olarak tanımlanması” en yüksek farkındalık düzeyine sahip. Ġkinci sırada “Tedarik kaynakları tanımlanması ve yönetimi” yer almaktadır. Üçüncü sırada “ Ömür döngüsü maliyet analizi” yer almaktadır. Diğer fonksiyonlar sırasıyla, önleyici bakımların tanımlanması, yedek ekipman gereksinimlerinin tanımlanması ve tedariki, destek ekipman gereksinimi tanımlanması, onarım seviyesi analizinin uygulanması konularında lojistik iĢinde çalıĢanlar arasında kabul edilebilir bir

farkındalık düzeyine sahiptir. Ancak, tersine lojistik ile müĢteri desteğinin sağlanması, müĢteri envanteri yönetimi, iĢletme envanteri yönetimi ve ulaĢtırma, eleçleme,

paketleme gibi fonksiyonlar hakkında farkındalık düzeylerinin düĢük olduğu tespit edilmiĢtir.

Grafik-2’de ise lojistik iĢinde çalıĢmayan 320 kiĢinin aritmetik ortalamaları değerlendirilmiĢtir. Buna göre, lojistik iĢinde çalıĢmayanlar, “Tedarik kaynakların tanımlanması yönetimi” fonksiyonu en yüksek düzeyde farkındalığa sahip. Ġkinci sırada, “UlaĢtırma, eleçleme, paketleme gereksinimlerin yönetimi yer almaktadır. Üçüncü sırada ise “Destek ekipmanları gereksinimlerinin tanımlanması ve tedariki yer almaktadır. Tersine lojistik ile müĢteri gereksinimlerinin karĢılanması en düĢük farkındalık düzeyine sahiptir. Diğer fonksiyonlar sırasıyla, iĢletim ve bakım

görevlerinin prosedürlerinin detaylandırılması, yedek parça gereksinimleri tanımlanması ve tedariki, iĢletme envanter yönetimi ve insan gücü planlaması kabul görülebilir bir

düzeyde farkındalığa sahiptir. Diğer fonksiyonlar yeterli düzeyde farkındalığa sahip değildir.

Grafik 2 Lojistik ĠĢinde ÇalıĢmayanların Farkındalık Düzeyleri

Grafik-3’de ise lojistik iĢinde çalıĢan ve çalıĢmayanların birlikte aritmetik ortalamalarına göre farkındalık düzeyleri tanımlanmıĢtır. Elde edilen değerlendirme sonuçların düzeylerine göre, “Tedarik kaynaklarının tanımlanması ve yönetimi en yüksek farkındalık düzeyine sahip. Ancak diğer her iki durumda olduğu gibi, “Tersine lojistik en düĢük farkındalık düzeyine sahiptir.

Grafik 3 Lojistik ĠĢinde ÇalıĢan ve ÇalıĢmayanların Farkındalık Düzeyleri

Grafik 4 Likert Ölçeği’ne göre Lojistik iĢinde çalıĢanların farkındalık düzeyleri

Grafik-4’te görüldüğü gibi Likert Ölçeği’ne göre lojistik iĢinde çalıĢanlar arasında lojistik fonksiyonlarından “MüĢteri ve ĠĢletme arasıköprü iĢlevi” en yüksek farkındalık düzeyine sahip iken bu fonksiyonu “Ürünün görev dıĢı kalma süresini

azaltma” ve “Maliyet etkinlik sağlama” fonksiyonları takip etmektedir. Lojistiğin “Üründe farklılaĢmayı sağlama” fonksiyonunun farkındalık düzeyi ise diğer fonksiyonlara göre oldukça düĢüktür.

Grafik 5 Likert Ölçeği’ne göre Lojistik iĢinde çalıĢmayanların farkındalık düzeyleri

Grafik-5’te görüldüğü gibi Likert Ölçeği’ne göre lojistik iĢinde çalıĢmayanlar arasında lojistik fonksiyonlarından “MüĢteri ve ĠĢletme arası köprü iĢlevi” en yüksek farkındalık düzeyine sahip iken bu fonksiyonu “Ürünün pazara giriĢini kolaylaĢtırma” ve “Hizmette farklılaĢmayı sağlama” fonksiyonları takip etmektedir. Lojistiğin “Üründe farklılaĢmayı sağlama” ve “MüĢteri isterlerinin tasarıma entegrasyonunu sağlama” fonksiyonlarının farkındalık düzeyi ise diğer fonksiyonlara göre oldukça düĢüktür.

Grafik 6 Likert Ölçeği’ne göre Lojistik ĠĢinde ÇalıĢan ve ÇalıĢmayanların Farkındalık Düzeyleri

Grafik-6’da görüldüğü gibi Likert Ölçeği’ne göre lojistik iĢinde çalıĢan ve çalıĢmayanlar arasında lojistik fonksiyonlarından “MüĢteri ve ĠĢletme arası köprü

iĢlevi” en yüksek farkındalık düzeyine sahip iken bu fonksiyonu “Ürünün pazara giriĢini kolaylaĢtırma” ve “Hizmette farklılaĢmayı sağlama” fonksiyonları takip etmektedir. Lojistiğin “Üründe farklılaĢmayı sağlama” ve “MüĢteri isterlerinin tasarıma

entegrasyonunu sağlama” fonksiyonlarının farkındalık düzeyi ise diğer fonksiyonlara göre oldukça düĢüktür.

Her üç durumda da lojistiğin MüĢteri ve ĠĢletme arası köprü iĢlevi” en yüksek farkındalık düzeyine sahip iken “Üründe farklılaĢmayı sağlama” fonksiyonunun farkındalık düzeyi en düĢüktür.

SONUÇ VE ÖNERĠLER

1. Sonuç

Literatür araĢtırmaları ile elde edilen veriler doğrultusunda, LDA süreçlerinin ürünün tasarım aĢamasında etkin bir Ģekilde uygulanması ile lojistik destek

kaynaklarının daha sağlıklı bir Ģekilde tanımlanabilir. Lojistik destek kaynaklarının sağlıklı bir Ģeklide tanımlanması, nihai ürünün ömür döngüsü maliyetlerini en aza indirebilir. Bunun sonucu iĢletmenin rekabet olanakları artar.

Uygun bir bakım konsepti, bakım planlaması ve onarım seviyesi analizi ile ürünün göreve hazır olma süresinin artırılabileceği ve görev dıĢı kalma süresinin azaltılabilir. Bu durum iĢletme veya müĢterinin üründen daha fazla yararlanmasını ve bunun sonucu verimliğin artması sağlanmıĢ olur.

Tedarik verileri ve kaynaklarının tanımlanması, yönetimi ve yedek parça optimizasyonu ile iĢletme ve müĢteri envanteri maliyet etkin bir Ģekilde kontrolü sağlanır. Bu üç faktörün bir arada değerlendirilmesi ile doğru ürünün doğru yerde ve uygun zamanda bulunması sağlanır. Ayrıca envanterde gereksiz yedek malzeme bulundurulması önlenmiĢ olunur.

Paketleme verilerinin uygun Ģekilde tanımlaması ile ürünün, hasarsız taĢınması, pazarda tutunması veya marka haline gelmesi daha da kolaylaĢır. Uygun paketleme ile ayrıca ürünün depoda uzun süre bozulmadan korunması sağlanır. Böyle ürün bazında yer ve zaman faydası sağlanmıĢ olur.

Üründe standardizasyon, değiĢtirilebilirlik, bakım kolaylığı, emniyet, eğitim , güvenirlik, teknik veri, gerekli destek ekipmanların sağlanması ile ürünün iĢletimi ve sürdürülebilir idamesi daha etkin bir Ģekilde sağlanır.

Yukarda tanımlanan veriler doğrultusunda ürünün pazara giriĢi ve tutundurulması daha sağlıklı olur. MüĢteri destek hizmetleri ile pazarda tutundurma iĢlemi daha da

pekiĢtirilmiĢ olur. Nihayetine yukarda tanımlanan tüm yararlar ürünün bakım onarım maliyetlerini en aza indirildiği belirlenmiĢtir.

Alan araĢtırması ile elde edilen veriler doğrultusunda, Türkiye’de lojistik fonksiyonları ve etkileri konusundaki farkındalık düzeyinin düĢük olduğu tespit edilmiĢtir.

2. Öneriler

Günümüzde giderek artan rekabet ve gittikçe azalan teknolojik kaynaklar nedeniyle iĢletmelerin pazarda varlıklarını sürdürebilmeleri için ürün teslimatı ve sonrası destek hizmetlerini ürün tasarım aĢamasında, LDA süreci ile tanımlamaları uygun olur. Bu nedenle özelikle üretim iĢletmelerinin yapılarında modern anlamda bir lojistik yapı bulundurmaları maliyet, zaman ve rekabette etkinlik açısında uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Lojistik alanında çalıĢacak insan gücü , yazılım sorunun giderilmesi ve lojistik farkındalık düzeyinin iyileĢtirilmesi için akademik altyapının oluĢturulması

gerekmektedir. Bu konudaki kaynak veri yetersizliğinin giderilmesi için akademik çalıĢma ve araĢtırmalara önem verilmesi uygun değerlendirilmektedir.

KAYNAKÇA

AIA, Tim Mearig: Life Cycle Cost Analysis Handbook, Alaska,USA,1999. ANDROMEDA System INC: Maintenance and Logistics, Virginia,USA,2010. AT&T, Practical Engineering Guides For Managing Risks, “Desgin’s Impact On Logisitics” USA,1993.

BASTEN, Rob: Designing logistics Support systems “Level of Repair Analysis and Spare Parts Inventories”, Nederland,2009.

BENNĠON, Markus Lynday: “An Investigation of Wholesale Buyer Reaction to Manufacturer Service Failures in Grocery Channel”, Ph.D. dissertation, Michigan State University, 1980.

BERKOWITZ, Eric N & KERIN, Roger A & HARTLEY, Steven W & RUDELUS, William: Marketing, Fifth Edition, ,1997.

BIEDENBENDER, Dick: The ILS Manager’s LSA Toolkit “Availability Engineering”, USA, 1993.

BLANCHART, Benjamin S.: Logistics Engineering and Management, 6th Edition, USA 2004

BRITO, M.P. & FLAPPER, S.D.P. &, DEKKER, R., Reverse Logistics: A Reviewof Case Studies. Econometric Institute Repot EI 2002-21, 2002.

CLYDE, K. Walter : An Emprical Analysis of Two Stockout Models, PH.D. dissertation, Ohio State University, USA, 1971.

DEKKER, R. and TEUNTER, R.H :Report Econometric Institute EI 2004-52, Department of Econometrics and Management Science, Erasmus University, Rotterdam, Nederland, 2004.

DOD.4100.38M: Provisioning and Other Preprocurement Screening Manual, Virginia, USA, 1983.

EREL, Sami Ġbrahim: CALS: Bilgisayar Yardımlı Tedarik Ve Lojistik Destek Tezi, Ankara,1994.

FLEISCHEMANN, M. Bloemhof & RUWARD, M. Dekker:. Quantitative Models for Reverse Logistics: A Review. European Journal of Operational Research, 103:1-17, 1997.

GĠLMOUR, Peter: “Cutomer service:Differentiating by marketing segment,”

ınternational Journal of Physical Distribution and Materials Management 7, n0.3, p-145, 1977.

GÜMÜġ, Ġzzet: Ders notları, 2010 ISO9001: Kalite Yönetim Sistemi

JONES, James V: Integrated Logisitics Support Handbook, USA,2004. JONES, James V: Supportability Engineering Handbook, USA,2006.

KAWAUCHI, Yoshio & RAUSAND, Marvin : Life Cycle Cost (LCC) Analysis in Oil and Chemical Process Industries, Japan 1999.

KOTLER, Philip: Marketing Insight From A to Z, 2005.

LAMBERT, Douglas M & STOCK, James R: Strategic Logistics Management,USA, 1983.

LALONDE, Bernard J & ZINSER, Paul H: Customer Service: Meaning and Measurement, National Council of Distribution Management, Chicago, 1976. LOURENÇO, H.R & SOTO, J.P : Reverse Logistics Models and Applications: A Recoverable Production Planning Model, 2002.

MIL-M-6036A, Teknik Doküman Hazırlama, USA, 1993.

MIL-STD-1388-1A: Logistic Support Analysis,Washington,USA,1983.

MIL-STD-1388-2B: DOD Requırements For a Logıstıc Support Snalysıs Record, Washington,USA,1990.

MIL-STD-1390D: Level Of Repair Analysis (LORA), Washington, USA, 1993. MIL-STD-2173: Relaibility Centered Maintenance Requirements, Washington, USA,1986.

MIL-STD-2073-1D: Standart Practice For Millitary Packaging, Washington, USA,1999.

MOBLEY, R.Keith: An Introdution to Preventive Maintenance, Elsevier Sience,USA,2002.

MURTHY, D. N. P., Solem, O., & Roren, T. (2004). Product warranty logistics: Issues and challenges. European Journal of Operational Research, 156, 110–126.

OLIVA, R., & Kallenberg, R. (2003). Managing the transition from products to services. International Journal of Service Industry Management, 14(2), 160–172. OLTHOF, J.R.G. & DEKKER A., R: Spare parts selection procedure. Report Econometric Institute, Erasmus Universiteit Rotterdam ,1994.

ÖZÇELĠK, Fatih: Lojistik Destek Analizinin Savunma Sanayii MüsteĢarlığı Projelerinde Uygulanması, Ankara,2004.

RICHEY, R Glenn & DAUGHERTY, Patricia J & GENCHEV, Stefan, E & AUTRY, Chad W: Journal of Business Logistics, 2004.

ROBENSON, James F & COPACINO, William C: The Logistics Handbook, USA,1994.

SCHÖNSLEBEN, Paul: Integral Logistics Management, USA,2004.

STERLING,U. Jay and LAMBERT, N. Douglas: Establishing Customer Service Strategies Within Marketing MĠX, Journal of Business Logistics 8, 1987.

SUER, Ġrfan: Pazarlama Stratejileri Ders Notları, Ankara,2010.

THIERRY, M. Salomon & NUNEN, J. Wassenhove, L. : Strategic Issues in Product Recovery Management. California Management Review, vol.37,

no.2:114-135, USA, 1995.

TUSAġ: Departmant Instructions, Ankara,2009. Siteler:

Endüstri Mühendisliği Sitesi, “http://enm.blogcu.com/bakim-planlamasi- nedir/2771587”, 2010).

EK-A ANKET FORMU

Bu anket Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü ĠĢletme Eğitimi ve Yönetimi Yüksek Lisans öğrencisi Nurettin KARAOSMANOĞLU tarafından yapılan Lojistik Destek Analizi ve TUSAġ uygulamaları konulu tez için hazırlanmıĢtır. Anketin amacı Lojistik konusunda çalıĢanlar ile konudan uzak olanların Lojistik ile ilgili

farkındalıklarının ölçülmesidir.

AraĢtırma bilimsel bir nitelik taĢıdığından derlenen kiĢi bilgileri gizli tutulacaktır.

Katkılarınız için Ģimdiden teĢekkür ederim.

Lütfen soruları tam olarak okuduktan sonra kendinize en uygun olan cevabı iĢaretleyiniz.

Anketi dolduranın: Öğrenim durumu : Meslek :

Lojistik konusunda çalıĢtınız mı (E/H) :

Lojistik konusunda çalıĢtıysanız deneyiminiz ve çalıĢma alanınız :

1. AĢağıda tanımlanan fonksiyonlardan, Lojistiğin fonksiyonu olarak tanımladıklarınızı, (Lojistik fonksiyonu olarak değerlendirdiklerinizi size göre önem sırası 1 den baĢlayarak sıralayınız.

Tedarik kaynaklarının tanımlanması ve yönetimi

UlaĢtırma, elleçleme ve paketleme gereksinimlerinin tanımlanması ve yöntemi ĠĢletim ve bakım görev prosedürlerinin detaylı olarak tanımlanması

Güvenirlik Merkezli Bakım Analizi’nin uygulanarak önleyici bakımların tanımlanması

Destek Ekipman gereksiniminin tanımlanması ve tedarik edilmesi Yedek ekipman gereksiniminin tanımlanması ve tedarik edilmesi MüĢteri eğitim gereksinimlerinin tanımlanması ve eğitimin verilmesi ĠĢletme Envanter Yönetimi

MüĢteri Envanter Yönetimi

Onarım Seviyesi Analizleri’nin uygulanması, bakım ve yedek parça miktarı üzerine etkilerinin değerlendirilmesi

Ġnsan gücü planlaması

Ömür Döngüsü Maliyet Analizi’nin gerçekleĢtirilmesi ve tasarım alternatifleri üzerine etkisi

oluĢturulması

Tersine Lojistik ile müĢteri desteğinin sağlanması

2. AĢağıda listelenmiĢ lojistik etkilerini sizin için uygun olan sütunu iĢaretleyerek değerlendiriniz. Tamamen Katılıyorum Katılıyorum Fikrim Yok Katılmıyorum Hiç Katılmıyorum Lojistik müĢteri ile iĢletme arasında bir köprü iĢlevi görür. Maliyetleri DüĢürür. Üründe farklılaĢtırmayı sağlar. Hizmette farklılaĢtırmayı sağlar. Stratejik Toplam Kalite Yönetimi’ne katkı sağlar. Ürünün pazara giriĢini kolaylaĢtırır. Ürünün pazarda tutunmasını sağlar. Ürünün göreve hazır olma süresini artırır. Ürünün görev dıĢı kalma süresini bakım planlaması ile asgari düzeye indirir. MüĢteri isterleri doğrultusunda, tasarım sürecini etkiler.