• Sonuç bulunamadı

1. KURAMSAL ÇERÇEVE VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR

1.1. Toplam Kalite Yönetimine İlişkin Kuramsal Açıklamalar

1.1.3. Toplam Kalite ile İlgili Temel Çalışmalar

1.1.3.1. Dr. William Edwards Deming

Deming 14 Ekim 1900'de dünyaya geldi. 12 yaşında çalışma hayatına başladı. 1921'de Wyoming Üniversitesinden mezun oldu. 1928'de Yale'den doktora unvanını aldı. Okulu bitirdikten sonra 1930-1946 yılları arasında A.B.D. tarım bakanlığının Sabit Azot Araştırmaları Lâboratuarında (USDA) matematik ve istatistik dersleri vermeye başladı

ve bu bölümün başkanlığını yapmaktaydı. Aynı zamanda Ulusal Standartlar bürosuna ait okulda da dersler vermekteydi ve buralarda örnekleme ve diğer istatistik konularında temel araştırmalar yapmaktaydı.

Fizik doktorası için çalışırken Chicago'daki Western Electrick'in Hawtorne tesislerinde W.A.Shewart'la birlikte çalışmalar yapmıştır. 1946'da işinden ayrılarak özel danışmanlık bürosu kurdu. Savaş bakanlığının danışmanı olarak 1947'de Japonya'ya gitti. Japonlara istatistikte veri dağılımı, kontrol çizelgeleri yoluyla proses kontrolü ve bir yönetim modeli olarak Deming döngüsünün nasıl kullanılacağı konusunda bilgiler verdi. 14 ilkesiyle de kalite yönetiminin temellerini oluşturmuş oldu.

Deming döngüsü, klasik yönetimden de bilindiği gibi her işletmede çok çabuk uygulanacak faaliyetler zinciridir. Yapılacak işler önce planlanır, sonra uygulanır ve kontrol edilir. Kontrol faaliyetleri ile elde edilen sapmalar düzeltilir ve bu düzeltme tedbirleri bir sonraki faaliyetin hedeflerini oluşturur. Deming döngüsü amaçlara göre yönetim tekniğinden yararlanan bir faaliyettir. Bu faaliyetler bir çember içerisinde gösterilerek daha iyi anlaşılması sağlanmıştır. Sistemin işleyişi, çemberin her dönüşünde işlerin daha kaliteli olmasını sağlamaktadır.

1.1.3.2. J.M. Juran

Juran, Coonecticat'taki Juran enstitüsünün kurucusudur. Kariyerinde çok çeşitli alanlarda çalıştığı görülmektedir. İşletme süreçlerinde kalite yönetimi kavramı ile ünlenmiştir. bunu bir döngü ile açıklamaktadır. Bu anlamda kaliteye katkısı Deming'ten daha geniştir denebilir (Özevren, 1997).

Juran'ın kalite geliştirme döngüsü müşteri gereksinimlerini belirlemek için pazar araştırması ile başlar, bu gereksinimlerin karşılanıp karşılanmadığını ölçen pazar

araştırması ile biter. İki pazar araştırması arasındaki tüm süreçler kaliteli olmalıdır, yani müşteri gereksinimlerini karşılayacak şekilde olmalıdır.

Juran'da Deming gibi defalarca Japonya'ya gitti ve orta ve üst kademe yöneticilere kalite kontrolü geliştirmede yardımcı oldu. Kalite kontrolün sadece fabrikalarda mühendislerin geliştirdiği teknoloji ağırlıklı bir çalışma olmaktan çok, bütün yönetimi ilgilendiren bir kavram olduğunu vurgulamıştır.

1.1.3.3. Dr. Armand V. Fiegebaum

Fiegenbaum toplam kalite kontrol kavramının isim babasıdır.1957 yılında basılan makalesinde ilk defa bu terimi kullanmıştır. 1961'de de Toplam Kalite Kontrol isimli kitabı yayın hayatına girmiştir.

Fiegenbaum, kalite ve verimlilik konusundaki çalışmaları ile dikkati çekmektedir. 10 yıl General Electric'te yöneticilik yaptı. Uzun süre de General Systems Company'nin başkanlığını yaptı. Kalite ve üretkenliğe yapmış olduğu katkılardan dolayı kendisine Edwards Medal and Lancaster Award ödülü verilmiştir. Harward Business Review ve international Management'te çıkmış çok çeşitli eserleri mevcuttur.

1.1.3.4. Phil Crosby

Crosby, kaliteye 40 yıl hizmeti geçmiş bir Amerikalı iş adamıdır. ITT'nin başkanı iken 14 yıl boyunca kaliteyle ilgili çalışmalar yapmıştır. Halen Philip Crosby Associatee Inc'in başkanlığını yapmaktadır. Uluslararası kalite konusunda eğitim ve danışmanlık hizmetlerinde bulunmaktadır. En önemli eserleri Quality is Free , Quality Without Fears, The Art of Getting Your Own Sweet Way, Running Things ve The Enternally Succesfull Organization'dır.

1.1.3.5. Prof. Dr. Kaoru İshikava

İshikava, Japon kalite mucizesinin baş mimarlarındandır. 1915 yılında Tokyo'da doğmuş, 1939'da Tokyo Üniversitesi, Kimya Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. 1946'dan itibaren Japon Bilim Adamları ve Mühendisleri Birliği'nde (JUSE) ve çeşitli sanayilerde istatistiksel kalite kontrol sistemini anlatmış ve uygulamıştır. İshikava, kalite eğitimine önem vermiş ve basit istatistik tekniklerin en alt seviyedeki işçilere kadar yayılmasını sağlamıştır. 1952'de Deming ödülünü, 1972'de American Society for Quality Control'un büyük ödülünü, 1977'de Endüstriyel Standartlar alanında Japon hükümeti tarafından verilen Blue Ribbon Medal ödülünü, 1983'te ASQC tarafından verilen Shewhart Medal ödülünü almıştır. Japonya'da "kalite çemberlerinin" ve "sebep-sonuç diyagramı" nın bulucusu olarak adını kalite literatürüne yazdırmıştır.

1.1.3.6. Masaaki İmai

İmai, 1950'de Tokyo Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra 5 yıl A.B.D.'de Washington DC' deki Japon verimlilik merkezinde çalıştı. Görevi gereği Japon iş adamlarına fabrika ziyaretlerinde refakat etti ve Amerikan verimliliğinin sırrını incelemelerine yardımcı oldu. İmai, Toplam Kalite Yönetimi'ne kazandırdığı sürekli gelişme (Kaizen) kavramı ile ünlendi.

Kaizen; Japonca değişim (kai) ve iyi (zent) kelimelerinden oluşan sürekli gelişme anlamında kullanılmaktadır. Bu sözcük bir felsefeyi, bir yaşam tarzını ifade etmektedir. Japonlara göre kaizen öyle bir düşüncedir ki, her bir Japon her geçen günün bir öncekinden daha iyi olması için, evinde, işinde ve sosyal yaşamında sürekli bir gayret içinde olmalıdır. Burada gelişmenin boyutu önemli değildir. Bahçeye dikilecek bir çiçek veya bir ağaç, boyanacak bir kapı vs. birer gelişme niteliğindedir.

Rekabette başarılı olmak için sürekli gelişme şarttır. Bunun için aşağıdaki üç temel koşulu oluşturmak gereklidir (Kavrakoğlu, 1992).

♦ Mevcut durumu yetersiz bulmak ♦ İnsan kaynağını geliştirmek ♦ Bilimsel teknikleri kullanmak

Sürekli gelişme sayesinde işletme hem kısa ve hem de uzun zamanda başarısını artıracaktır. Çünkü verimlilik artışı maliyetleri düşürüp karlılığı artıracak, karlılık artışı da daha çok kaynak elde etmeyi sağlayacaktır. Bu kaynakların uygun kullanımı tekrar verimliliği artıracak ve bu döngü devamlı olarak işletmeyi geliştirecek ve rekabet gücünü artıracaktır.