Temsil Kolu

2.4. Temsil Kolu

Ġnkılâbı destekleyecek en kuvvetli elemanlardan biri de bu Ģubedir. Temsil ġubesi‟nin görevi ikiye ayrılır: Biri köylü için biri de Ģehirli için:

1. Köylü için her on beĢ günde bir müsamere verilmelidir. 2. ġehirliler için ayda bir kez müsamere verilmelidir.

3. ġehirliler için her hafta bir aile toplantısı yapılmalı ve her hafta baĢka baĢka köylerden kadın ve erkekler çağırılmalıdır.

4. Hafta toplantılarında, nezih ve terbiyeli oyunlar yapmalı böylelikle evciler arasında samimiyet ve tesanütü artırmalıdır. Bu toplantılarda en ufak bir laubalilik en Ģiddetli cezaya çarptırılmalıdır.

5. Bir inkılâp sergisi açılmalı ve resimlerle, tablolarla inkılâp halka

anlatılmalıdır.26

Halkevinin açıldığı günden beri faaliyetlerini alkıĢlatan bu Ģube, çok iyi çalıĢmaktadır. Ġçtimaî muhitte, sahnenin bir terbiye ve irĢat kürsüsü olduğunu muvaffakıyetli temsillerle bize ispat eden Temsil Kolu, kuĢkusuz EskiĢehir‟de bir

24 Halkevi Kollarının Ġki Yıllık ÇalıĢmalarını Gösteren Hulâsalar”, s. 28-29.

25 “EskiĢehir Halkevi‟nin Altı Aylık ÇalıĢma Programı”, s. 17.

26

41

fikir ve kanaat inkılâbı yaratmıĢtır. ġimdiye kadar sahne denilince, bir takım seyyar oyuncuların maksatsız ve manasız hareketleri hatırımıza gelirken, Temsil ġubesi‟nin sayesinde, bu yerin inkılâp hareketimizde geniĢ bir uyanma ve inanma sahası olduğunu anlaĢılmıĢtır.

ġube, evimizin açılma tarihi olan 19 ġubat‟ta “Mefkûre” piyesini temsil ettikten sonra plânlı bir çalıĢma ile genç istidatlara inkiĢaf imkânları vermiĢtir. ġube: EskiĢehir‟in KurtuluĢ Bayramı olan 2 Eylül 1932‟de (KurtuluĢ), (Mücrim), (Tuzak), (Uyanan Kör) piyeslerini temsil etmiĢtir.

1933 senesinin üçüncü ayında temsil edilen “Sakarya Kızları” adlı piyes, EskiĢehir‟de çok büyük takdir ve ilgi ile karĢılanmıĢtır. Türk kadınının hayatımızdaki rolünü, yakın tarihin feragat ve fedakârlık levhaları ve hatıraları ile iĢaret eden bu piyesi, EskiĢehir‟in genç ve uyanık hanımları severek ve özenerek temsil etmiĢlerdir. Piyes, gösterilen arzu üzerine iki kez tekrar edilmiĢtir. Kol, muallimler birliğinin tertip ettiği müsamereye ve (BoĢluk) piyesinin temsiline de yardım etmiĢtir. Akın ve

Kahraman adlı piyesler de yine bu kol tarafından hazırlanmıĢtır.27

Oynanan piyesler ile ilk olarak köylü ve Ģehirli insanları eĢit seviyeye getirmeyi amaçlayan bu kol ile ilgili Ģunlar söylenmektedir:

Her temsilinde, büyük bir kalabalığın arzusunu yerine getirememek mevkiine düĢen bu kol, kolların içinde en çok dinleyicisi olan bir koldur. Bu büyük arzuya cevap verebilmek için, pazar günleri de temsiller vermektedir. Halkevlerinin açılıĢ

yıldönümüne fevkalâde bir temsil hazırlamakla meĢguldür.28

Temsil Kolu‟nun 1-1-1942‟den 30-6-1942‟nin sonuna kadar olan altı aylık çalıĢma raporudur:

1. Geçen altı ay içinde kolumuza kayıtlı arkadaĢların askerlikleri ve ayrılmaları sebebiyle; ancak iki piyes hazırlanmıĢ ve iki kez tekrarlanmıĢtır. Gösterilen bu mazeretler dolayısıyla çok fazla rağbet gören temsillere devam edilmiĢtir.

2.Sahnemizde, lise talebesi tarafından “Ġstiklâl” piyesi temsil edilmiĢ ve üç müsamere verilmiĢtir.

27 Faruk ġükrü Yersel,.agm., s. 162.

28

42

3. ġehrimize gelen “Sadi Tek” tiyatrosu 17 çeĢitli eser temsil etmiĢtir. Eleman ve vesait temin edilememesi yüzünden geçen altı içerisinde “Karagöz” ve “Kukla” üzerinde çalıĢmalara baĢlanamamıĢtır.

4.Seyyar dekorlarımızın bulunmaması ve ahvali hazıra münasebetiyle vesaiti naklinde temini müĢkülât yüzünden tiyatro turneleri yapılamamıĢtır.

1-7-1942‟den 31-12-1942 sonuna kadar olan çalıĢma:

Bu devre zarfında (5) piyese çalıĢılmıĢ ve evvelce hazırlanan piyeslerin tekrarı ile (9) piyes temsil edilmiĢ ve bu piyesler oldukça rağbet görmüĢtür.

Ayrıca lise talebesi tarafından bir müsamere tertip edilmiĢtir.

ġehrimizde turne yapan bir kukla heyeti tarafından okul talebelerine mahsus (12) gün devam eden Kukla ve Karagöz oyunları oynatılmıĢ ve büyük rağbet celbeden bu temsillere 2500 yavrumuz gelmiĢtir.

1-1-1943‟den 30-6-1943 sonuna kadar olan altı aylık çalıĢma:

Kadın eleman bulamadığımızdan ve talebelerden de istifade

edemediğimizden, kadınlı temsiller veremedik. Bu nedenle bu altı ay az çalıĢabildik. 1-7-1944‟den 31-12-1943 sonuna kadar olan altı aylık çalıĢma raporudur: 1. Bu altı ay zarfında Temsil Kolu üyeleri tarafından repertuara dâhil piyeslerden 6950 yurttaĢ faydalanmıĢtır.

2. Salonumuzda izdüĢümüyle “Grinviç” saatini alâkadar eden resimler gösterilmiĢtir”.

3. “Sadi Tek” tiyatrosu 18 piyes, Sosyal Yardım Kolu adına temsil vermiĢ ve 7350 yurttaĢ salonumuzda toplanmıĢtır.

4. Mahmudiye‟de bu sene açılan ehli hayvan sergisi münasebetiyle Temsil Kolumuzda, Köycülük Kolu‟nun tertip ettiği bu geziye iĢtirak ederek orada Köy Enstitüsü bahçesinde “Ġnsan Sarrafı” adlı komediyi sahneye koymuĢ, köylerden ve Ģehirlerden gelen davetlilerin iyi bir gün geçirmelerine vesile olmuĢtur. Buna ait fotoğraflar ekli olarak sunulmuĢtur.

5. Temsil Kolu, verdiği 18 temsilden 8‟ini Sosyal Yardım Kolu adına paralı olarak vermiĢtir.

43

6. Bu altı ay içinde 12 komite ve 1 Ģube toplantısı yapılmıĢtır. Geçen altı ayda gösterilen üye sayısı 94 erkek ve 4 kadın iken bu altı ay içinde 162 erkek ve 6 kadı

üyeye yükselmiĢtir.29

Yurt ve Kültür‟ün 83-84. sayısında yer alan halkevinin altı aylık çalıĢma programında Temsil Kolu ile ilgili Ģu maddelere yer verilmiĢtir:

1. Tiyatro sanatına isteği olan üyelerimizden içtimaî seviyelerine göre gruplar halinde ekipleri kurulacak ve çalıĢmaları temin edilecektir.

2. Bilhassa kadın eleman noksanlığını gidermek için aile topluluklarından baĢlayarak her toplantıda kadın elemanlarımıza vazife vererek evvelâ Ģiir okumak, Ģan ve herhangi bir parçayı temsil etmek yoluyla kendilerini ve muhitimizi böyle faaliyetlere alıĢtıracağız.

3. ġimdilik liseli gençlerin verecekleri temsilleri halkevi topluluklarına yer ettirmek.

4. Senenin muhtelif aylarında halkevine tahsis edilmiĢ olan asrî sinemada müzik, raks ve Ģiir gibi faaliyetlerin de birleĢtirilmesiyle tertiplenecek bir program içinde kiralanacak filmleri göstermek ve bu meyanda bilhassa hiç sinema görmemiĢ

köylü ailelerin bu zevkini temin etmek30