Halk Dershaneleri ve Kurslar Kolu

Yurt ve Kültür‟ün bir baĢka sayısını incelediğimizde halkevinin altı aylık çalıĢma programıyla karĢılaĢmaktayız. Dergide yayınlanan bu programda, Sosyal Yardım Kolu ile ilgili Ģunlar yer almaktadır:

1. ĠĢçi annelerin, küçük yavrularını iĢ saatlerinde bakmak ve avutmak üzere bu sene için tecrübe mahiyetinde yalnız bir mahalle de bakım evi açılacaktır. Bina aranmaktadır.

2. Mevcut sosyal yardım müessese ve cemiyetleri ile iĢ birliği yaparak elinden gelen yardımı yapacaktır.

3. Kimsesiz hastalara, yoksullara bütçe imkânları nispetinde çeĢitli yardımlar yapacaktır.

4. Kimsesiz okul çocuklarına yardımlar yapacaktır. 5. Cezaevindeki muhtaçlara yardım edilecektir.

6. Halkın sağlık bilgisini arttırmak maksadıyla muhtelif toplantılarda bu

bakımdan kısa öğütler ve mütehassıslarına özel konferanslar verdirecektir.36

2.6. Halk Dershaneleri ve Kurslar Kolu

ÇalıĢmalarının büyük bir kısmını, genç kızlarımızın yetiĢtirilmesi için “El ve Göz” iĢlerine ayıran Kurslar ġubesi:

Biçki DikiĢ

35 “Halkevi Kollarının Ġki Yıllık ÇalıĢmalarını Gösteren Hulâsalar”, s. 26-27.

49 El iĢleri

Çiçekçilik

ġapkacılık, vb. kurslar düzenlemiĢtir.

Ġki yıl tedrisatlı mükemmel bir Kız Sanat dershanesi açmıĢtır.

Gün geçtikçe talebesini çoğaltan bu dershanenin, Ģehrimize yaptığı hizmet çok büyüktür. Hemen her yıl açtığı, ince bir maharetle, kibar bir zevkle hazırladığı sergileri on binlerce ziyaretçi tarafından görülüp alkıĢlanmıĢtır.

Bu dershanede yetiĢip diploma alanların, hayattaki muvaffakiyetleri; bu

dershanenin en parlak delilidir.³⁷

Bu Ģubenin açtığı kurslar ve açılan kurslar tablo 4‟te verilmiĢtir. Tablo 5 EskiĢehir Halkevi bünyesinde açılan kurslar ve sayısı

Açılan Kurslar Açılan Kurs Sayısı

Almanca 3 Fransızca 1 Ticaret 1 DikiĢ 2 NakıĢ 2 ġapkacılık 1 Çiçekçilik 1 Yekûn 11

Bu kurslar üç aylık devrelere ayrılmıĢtır. Kurslara katılan talebe sayısı tablo 5‟te verilmiĢtir.

37

50

Tablo 6 EskiĢehir Halkevi kurslarına katılanların cinsiyet dağılımı

Açılan Kurslar Kadın Sayısı Erkek

Sayısı Almanca 4 67 Fransızca 6 39 Ticaret 2 46 DikiĢ 50 - NakıĢ 25 - ġapkacılık 18 - Çiçekçilik 9 - Yekûn 114 152

Belge Alanlar: Almancadan 35, DikiĢten 2, ġapkacılıktan 1 kiĢi belge

almıĢtır. Tedrisata devam edilmektedir. Son belgeler hazırlanmıĢ 2. Kânun içinde törenle verilmiĢtir. Yapılan incelemelere göre, Ģehirde mevcut olan hususi yurtlara nazaran talebelerin istifadeleri yüzde seksenden fazladır. Açılan kurslar içinde en az rağbet gören Ticaret ve Fransızca kursları olmuĢtur.

Diğer ĠĢler: Merkezden gelen bildiriler göz önünde tutularak hapishanelerde

bulunan yurttaĢlarımızın okutulmasına önem verilmiĢ ve bir öğretmen gönderilerek oradaki vatandaĢlara okuma-yazma öğretilmiĢ, okur-yazar olanlarında bilgi seviyesinin yükseltilmesi için uğraĢılmıĢtır. Ġlk iĢ olarak da devrimin bir yurttaĢa yüklediği medeni ve siyasal bilgiler üzerine öğütler ve konferanslar verilmiĢtir.

Bundan baĢka Ģehirdeki marangozlarla görüĢülmüĢ, küçük marangozluk iĢlerinin hapishanede yapılması ve temin olunmuĢ kurslarda fakir talebelere iç

gereçleri verilmesi yönünde karara varılmıĢtır.38

1.1.1942‟den 30.6.1942 sonuna kadar olan altı aylık çalıĢma raporudur:

51

1. Bu altı ay içinde A. B. kursu olmak üzere iki tane ortaokulu bitirme kursu açılmıĢtır. Bu kurslara 62 talebe devam etmiĢ ve bunlar maarif vekâleti tarafından ortaokullara imtihana gönderilmiĢtir. Bu imtihanların sonucu memnuniyet verici olmuĢtur.

2. 1 Temmuz 1942 tarihinden itibaren, biri az bilenlere diğeri ise hiç bilmeyenlere mahsus olmak üzere iki Ġngilizce kursu açılmıĢtır.

1.7.1942‟den 31.12.1942‟ye kadar olan çalıĢma raporudur:

Bu altı ay içinde; Ġngilizce, ortaokulu bitirme ve yapma çiçek kursu açılmıĢtır.

Ġngilizce kursuna 60, ortaokulu bitirme kursuna 15, çiçek kursuna da 210 vatandaĢ devam etmiĢtir.

1.1.1943‟den 8.6.1943‟e kadar olan çalıĢma raporudur:

Kolumuz bu altı ay içinde daha evvel açtığı Ġngilizce kursunu devam ettirmiĢtir.

1.7.1943‟den 31.12.1943‟e kadar olan çalıĢma raporudur:

1. Ġngilizce (B) kursu, biraz Ġngilizce bilenler için açılmıĢ olup dörder aylık devre halinde devam etmektedir. Bu kurs Ġngilizceyi yarıda bırakmıĢ olanlar için çok verimli durumdadır.

2. Ġngilizce (A) kursu, yeni baĢlayanlar içindir. Çok rağbet gören bu kurs da bizi oldukça ümitlendirmektedir.

3. Ġlkokulu bitirme kursu hastalık, fakirlik ve türlü sebeplerle ilk tahsilini yarıda bırakmıĢ ve yaĢı geçmiĢ vatandaĢlar için üçüncü kez açılmıĢtır. Mayıs sonuna kadar tedrisat yapıp baĢarı gösteren talebeler devlet imtihanına gönderilecek, muvaffak olanlar ilk tahsil diploması alacaktır. Bu kurs bitiren iĢsizler refaha kavuĢacaktır. Ġlk kurs 110 mezun vermiĢtir. Bu kursun neticesi de bizi memnun

edecek mahiyettedir.³⁹

Dergimizin 83-84. sayısında halkevinin altı aylık çalıĢma programına yer verilmiĢtir. Bu programda, Halk Dershaneleri ve Kursları ile ilgili Ģunlar yer almaktadır:

39

52

1. YetiĢkin kızlarımıza ev idaresi kursu açılacak, tatbikatlı olarak eve ait birçok iĢ öğretilecektir.

2. Radyo üzerine umumi bilgi vermek üzere meraklılara mahsus bir kurs açılacaktır.

3. Ġngilizce öğretmek üzere, iki kurs açılacaktır.40

Halkın eğitimi için elinden gelen her imkânı sağlamaya çalıĢan bu kol, sayısız kursa imza atmıĢtır. Bu kolun çalıĢmalarından sıkça bahsedilmektedir. 1944 yılında halkevi çalıĢmalarından bahseden bir yazıda, bu kol ile ilgili Ģunlar söylenmiĢtir:

Açtığı Ġngilizce kurslarına çok mühim bir kurs daha eklemiĢtir: Ġlkokulu bitirme sınavlarına hazırlanma kursu. Hakikaten muhtelif sebeplerle ilkokulu bitiremeyen; fakat bunu bitirmek zorunda olanlar vardı. Bunlar böyle bir nimeti çoktandır beklemekteydiler. Hem okumuĢları çoğaltmak hem de geleceğe hazırlayan

iki baĢlı bu kursun devam edenleri de hayli çoktur.41