Tanıtma faaliyetleri iç tanıtma ve dış tanıtma olarak ikiye ayrılmaktadır. Tanıtımı böyle gruplandırmaya yarayan aralarındaki en önemli fark, tanıtımın yurt içinde veya yurt dışında yapılıyor olmasıdır.
2.1.2.1. İç Tanıtım Kavramı
Bir ülkenin vatandaşlarının kendi ülke sınırları içinde turizm faaliyetlerine katılmalarına iç turizm denmektedir (Kozak vd, 1996: 14).
Ulusal tanıtım;
- Bir ulusun genel olarak tüm varlık ve değerler birikimi, ulusal yaşam biçimi ve uluslararası ilişkileri etrafında,
- Belirli hedef kitlelerde, giderek daha olumlu ilgi, bilgi ve imaj, daha yakın duygusal ve düşünsel yaklaşım yaratmak ve bundan kısa ve uzun vadede yararlanmak amacıyla, girişilen doğrudan ve dolaylı iletişim etkinlikleri süreci” seklinde tanımlanabilir.
- Bu çerçevede, turistik ağırlıklı tanıtım onun turistik boyutunu, ekonomik ağırlıklı tanıtım onun ekonomik boyutunu, siyasal ağırlıklı tanıtım onun siyasal boyutunu, kültürel ağırlıklı tanıtım da onun kültürel boyutunu oluşturur (Sezgin 1998: 108).
Yurt içinde tanıtma; ülkenin siyasî, ekonomik ve sosyal durumunu, sahip olduğu değerleri, hükümetlerin faaliyetlerini, yasal ve yönetsel çalışmaları kamuoyuna anlatmaya, tepkilerini, taleplerini almaya ve icraatta söz sahibi olmasını sağlamaya yöneliktir (www.ekutup.dpt.gov.tr).
“Bir ülkenin imajını kuvvetlendirmek, sunulan mal ve hizmetleri turistlere bildirmek, mal ve hizmetlerin kalitesini vurgulamak üzere turistlerin ülkede kalışı veya satın alışı sırasında kullanılan yöntem ve araçları kapsayan çabalar” (Rızaoğlu, 2004: 25) anlamına gelen iç tanıtma çalışmaları; ülkesel, bölgesel, yöresel ve işletme düzeyinde olabilmektedir (Bülbül, 2000:9).
İç turizmin geliştirilmesine yönelik tanıtım etkinlikleri genellikle ürün pazarlamasına dönük olarak gerçekleştirilmektedir. Bu süreçte turistik yörelerdeki ürünlerin yanı sıra yöreye ait sosyal, kültürel motiflerin de yansıtılmasına özen gösterilmelidir. Bu çerçevede yazılı basın organlarında aylarca süren yoğun ürün tanıtıcı reklâm ve ilanların yanı sıra o ürünlerin bulunduğu yörelerin belirgin özellikleri ve yaşam biçimi de röportajlar şeklinde yer almalıdır. Böyle bir tanıtım uygulaması, ülkenin ve insanlarının daha iyi tanıtılmasını sağladığı ölçüde ulusal birlik ve bütünlüğü daha da pekiştirici rol oynayacaktır.
İç turizm potansiyelinin değerlendirilmesi ve iç turizm gelirlerinin arttırılması amacıyla iç pazara yönelik tanıtım faaliyetleri arttırılarak özel sektör, sektör kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliğine gidilerek, seyahat acentelerinin iç pazara yönelik, programların, reklâmlarının ve turlarının arttırılmasına yönelik özendirici çalışmalar yapılmalıdır. Toplam nüfusumuzda hareketliliği daha fazla olan üniversite ve orta öğretim çağındaki bireylere ve orta yaş grubuna hitap eden program alternatifleri geliştirilmeli, gençliğin ülkemizi daha iyi tanıması, seyahat ve tatil alışkanlığı edinmesi açısından turizm işletmelerinin gençlik turizmine daha fazla yönelmeleri için sektör ile ortak çalışma ve programlar gerçekleştirilmelidir.
2.1.2.2. Dış Tanıtım Kavramı
Dış tanıtım ve turizm kavramları, birbirinden ayrılmaz bir bütünün parçaları ve iç içe kavramlardır. Ülke tanıtımının tanımı ise; Enformasyon, iletişim, propaganda, devlet reklâmcılığı, halkla ilişkiler, kurumsal reklâmcılık, publicity (tanıtma) teknik ve imkânların geliştirilmesi ile ülkenin temel siyasi, ekonomik ve sosyal politika tercihleri doğrultusunda ulusal dış politikasına uygun olarak ve dünya kamuoyunda ülke hakkındaki yanlış düşünce ve izlenimleri gidermek amacı ile strateji ve planlaması devlet tarafından tespit edilen; uygulaması ise, esas itibariyle kamu kuruluşlarınca koordinasyon içinde sürekli ve sistemli şekilde yürütülen faaliyetlerdir (Gür, 1992: 101).
Dış tanıtım, enformasyon, iletişim, propaganda, devlet reklâmcılığı, halkla ilişkiler, kolektif reklâmcılık, satış geliştirilmesi ve ticari reklâmcılığı içeren (Olalı vd, 1999: 18):
- Siyasal, ekonomik, kültürel ve turistik tanımını da kapsayan kavram olarak,
- Ülkenin temel siyasal ve ekonomik tercihleri doğrultusunda, ulusal dış politikaya uygun olarak,
- Diğer ülkelerde sorunlarını anlatmak, dünya kamuoyunda kendi lehine olumlu bir imaj yaratmak, geliştirmek, saygınlığı arttırmak, ülke hakkındaki yanlış izlenimleri düzeltmek amacı ile;
- Uygulaması kamu ve özel kesim kuruluşları tarafından, - Bir koordinasyon içinde,
- Açık, sürekli, yoğun ve sistemli şekilde,
- Bilimsel ve teknik yöntemlerle yürütülen faaliyetlerin tümüdür. Bir ülkenin dış tanıtımına yönelik faaliyetler, o ülkenin her alandaki uluslararası ilişkilerinde önceden belirlenmiş bulunan amaçların gerçekleştirilmesine katkı sağlayacak çeşitli araçların nasıl kullanılacağını gösterir. Kısaca uluslararası alanda tanıtmanın genel amacının, genel anlamda dış politikaya destek ve kolaylık sağlamak olduğu söylenebilir. Ancak dış tanıtım olgusunun dış politikanın amaçlarına ulaşmasında ne ölçüde katkı ve kolaylık sağladığı tartışabilir bir konudur. Hiç kuşku yok ki, dış politikaların temel öğeleri arasında ”tanıtım” da yer almaktadır. Ancak tanıtım dış politikayı oluşturan öğeler arasında ölçülü bir yere sahiptir. Dış politika içinde sahip olduğu önem ve etkinliği, inandırıcılığına, uygulandığı zamanın koşullarına ve uygulanmasındaki başarıya bağlıdır.
Dış tanıtım ve turizm konuları bugün birçok ülke için siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel açılardan büyük önem taşımaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkeler kendilerini dışarıda tanıtabilmek ve turizm endüstrilerinin geliştirilmesiyle elde edeceklerini varsaydıkları, başta ekonomik olmak üzere, toplumsal, kültürel ve fiziki çevreye ilişkin katkılardan yararlanma beklentisi içindedir. Bunun yanında, Türkiye gibi bir yandan Avrupa’yla bütünleşme hareketlerinin içinde olan, öte yandan kendi doğusundaki ülkelerle geleneksel bağlarını korumak isteğini sürdüren, ayrıca jeopolitik konumu gereği sık sık uluslararası bunalımlara yakın bulunan ve haksız da olsa, hakkında birçok tarihsel önyargı bulunan bir ülkenin, dünya kamuoyuna karşı daha duyarlı olması zorunluluğu açıktır. Bu koşullar Türkiye açısından tanıtımı birçok ülkeye oranla çok daha önemli bir noktaya yükseltmektedir (Kart, 2007: 10-11).