Tanıtma, sunulan ile hedef kitle arasındaki bütün iletişim etkinliklerini kapsar. Bunlar; tanıtılmaya çalışılan ürün, hizmet veya destinasyonun hedef kitle olan tüketici açısından en doğru şekilde anlatılmaya çalışılması, bu ürün veya
hizmetin tüketicide ilgi uyandırması için istenen beklentinin yaratılması, ikna edici olması ve dolayısıyla satın almaya teşvik etmesidir (Özhan, 2002: 83).
Tanıtmanın amaçlarını toparlamak gerekirse özetle şunları kapsamaktadır (Rızaoğlu, 2004: 10):
- Kitlelerin dikkatini çekmek, - Kitlelerin ilgisini çekmek, - Kitlelere haber ve bilgi vermek, - Kitleleri ikna etmek,
- Kitleleri değişikliğe ve eyleme hazırlamak, - Kitleleri harekete geçirmek,
- Kitlelerin sahip olduğu düşünceyi istenilen yönde etkilemek, - Kitlelere bir tutum ve davranış aşılamak.
Tanıtıma bakılırken temelinin iletişime dayandığı unutulmamalıdır.
Tanıtma turizmin temel ilkelerinden biridir. Bir ülke doğal güzellikleriyle, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle ne kadar övünürse övünsün eğer yerinde ve yeterli bir tanıtımı yoksa turizmde beklediği hedefe ulaşamaz. Bu yüzden ilk yapılması gereken öncelikle iyi bir tanıtım yapmak ve hedef kitleyi eylemde bulunması için ikna etmektir. Tanıtımın en önemli faydası burada ortaya çıkar. Diğer endüstrilerin aksine turizm endüstrisinde ürünler tüketicinin ayağına gidemez, tüketiciler ürünlere götürülür. Tüketicinin turistik ürünün bulunduğu yere götürülmesi onun isteği doğrultusunda olmaktadır. Turizm bu özelliğinden dolayı tüketicilerin ilgisini uyandırmak zorundadır. Tanıtımın önemi de buradan kaynaklanır (Ürger, 1992: 12).
2.1.6. Tanıtımın Zorlukları
Turizm tanıtımı yapılırken ilk önce, yapılacak tanıtımın hangi araçlarla yapılması gerektiği belirlenmelidir. Ayrıca farklı pazarlara veya farklı hedef kitlelere uygun farklı tanıtım kampanyaları en büyük önceliklerdendir. Tanıtım faaliyetlerinde kendini nasıl tanıtacağın sorunu yanında turizm tanıtımın yapılacağı yerleri de iyi tanıma ve ona göre tanıtım yapma zorluğu da vardır.
Birçok değişkene bağlı olarak kırılgan bir yapısı olan turizm pazarının, rekabetçi bir özelliği olması nedeniyle, turistik tanıtımlarda üzerinde özenle durulan turistik ürünler kadar ülkesel imajlar da büyük önem arz eder. Hatta bazı zamanlar
imajlar turistik ürünlerin de önüne geçebilir. Siyasal ve ekonomik alanda tanıtımını yapamaması nedeniyle Türkiye’nin tanıtımını en çok zorlayan sebeplerden biri de imajıdır. Ayrıca içinde bulunduğu bölgedeki istikrarsızlık da ülkeyi zorlayan sebeplerden biridir. Türkiye’deki insan hakları ihlâlleri, demokratikleşme sorunları gibi sıkça gündeme getirilen sıkıntılar da tanıtım sürecinde karşılaştığı olumsuzluklardandır. (www.tursab.org.tr - a). Bunlar yalnızca dış tanıtımda var olan sorunlar değildir. Çünkü her ne kadar bu ülke vatandaşı da olsa, insanlar bu tür etkenlerden dolayı tatilini kendince daha güvenli, daha cazip, daha popüler ülkeleri ve destinasyonları tercih etmektedir. Buna örnek olarak tarihi eserlere ilgisi doğrultusunda bir destinasyon seçmek isteyen birinin yurt içinde benzer özellikte bir destinasyon seçmek yerine Yunanistan’ı tercih etmesi gösterilebilir.
Tanıtım faaliyetlerinin ülkemizde sadece Kültür ve Turizm Bakanlığının sorumluluğunda olduğu inancını da zorluklardan sayabiliriz. Turizm Sektörünün diğer kesimlerinin de tanıtım faaliyetlerine etkin bir şekilde katılması gerekmektedir (www.tursab.org.tr - b).
2.1.7. Tanıtım Teknikleri
Turistik işletmeler veya uluslararası bazda etkinliği daha fazla olan Turizm Bakanlıkları, tanıtımı çeşitli biçimlerde ve çeşitli araçları kullanarak yaparlar. Tanıtma biçimleri sözlü, yazılı veya görsel alanda olur ve bu hazırlanan veriler sponsorluk, halkla ilişkiler, reklâm ve filmler gibi araçlarla kitleler etkilenmeye çalışılır.
İşletmeler daha iyi iletişim için etkili reklâma olan gereksinimlerini genellikle reklâm ajanslarından, satışları hareketlendirmek için satış promosyon uzmanlarından, kurumsal imajı geliştirmek için ise halkla ilişkiler firmaları ve uzmanlarından destek alarak karşılamakta ve satış personelini eğiterek ikna yöntemleri konusunda bilgilendirmektedirler (Peltekoğlu, 1998: 19). İşletmeler gerek içinde gerekse dışında iyi bir iletişim gerçekleştirmek zorundadır. Ancak işletmelerin üzerinde düşündüğü şey iletişimi hangi araçlarla ve ne kadar az maliyetle yapmaları üzerinedir.
Tanıtım çeşitli yöntem ve tekniklerin kullanıldığı bir etkileşim sürecidir. Bu yöntemler hangi sektör için ve hangi amaçla kullanılacağına göre değişiklik gösterebilmektedir.
2.1.7.1. İletişim
İletişim sözcüğü Lâtince kökenli communication sözcüğünün karşılığıdır. Birbirlerine ortamlarındaki nesneler, olaylar, olgularla ilgili değişmeleri haber veren, bunlara ilişkin bilgilerini birbirlerine aktaran, aynı olgular, nesneler, sorunlar karşısında benzer yaşam deneyimlerinden kaynaklanan, benzer duygular taşıyıp bunları birbirine ifade eden insanların oluşturduğu topluluk ya da toplum yaşamı içinde gerçekleştirilen tutum, yargı, düşünce, duygu bildirişimlerine iletişim denir (Oskay, 1992: 15).
Tutucu kuram temsilcileri, basta Schramm olmak üzere, iletişimi iletilerin aktarılması, gönderilmesi, yayımlanması olarak görür. İletişim bir tarafın, öteki tarafın davranışını istenen yönde etkileme veya değiştirme sürecidir. İletiler yoluyla olan toplumsal ilişkidir: Bu ilişkide kişiler birbirinin düşüncesini, duygusunu, davranışını etkileyen iletiler alıp verirler. Değişimci iletişim kuram ve araştırmacıları da iletişimi, malların üretimi ve dağıtımı, paranın dolaşımı, pazar ilişkileri aynı zamanda düşüncenin ve deneyimin üretimi, dağıtımı ve alışverişi yani kısaca ileti alışverişi olarak tanımlamaktadır. İletişim insan ilişkilerinin bir sürecidir; gerçek zaman ve gerçek uzayda yer alır; toplumsal bir olgudur. Bu nedenle onu toplumsal, ekonomik, siyasal ve tarihsel koşullar içinde anlamaya çalışmak gerekir (Alemdar, Erdoğan 1990: 51).
İletişim süreci beş temel öğeden oluşur. Bunlar: gönderici (kaynak), mesaj, kanal ve araçlar, alıcı ve amaçtır. Tanıtma amaçlı iletişim süreci de aynı öğelerden oluşur. Bu sürecin daha açık ve ayrıntılı olarak incelenebilmesi için “tanıtım” eylemine yönelik olarak yeniden kurgulanması gerekir. Tanıtıma yönelik iletişim sürecinin amacını, “alıcının dikkatini ve ilgisini çekerek, haber ve bilgi vererek onun sahip olduğu imaj üzerinde istenilen yönde belirli etkiler yaratarak, bir tutum ve davranış değişikliği yaratma çabasıdır” biçiminde tanımlamak mümkündür (Tolungüç, 1999: 22).
İletişim iki unsur arasında oluşur. Kaynak ve hedef kimi kez iletişim aracısız (yüz yüze), kimi kez de teknik araçlar topluluğunun bulunması suretiyle gerçekleşir. Tanıtma faaliyetlerinin gerçekleşmesinin temeli de iletişime dayanmaktadır. Tanıtımı yapan ve yapılan tanıtımından etkilenmesi beklenen olarak iki tarafın bulunduğunu varsayarsak iletişimsiz bir tanıtımın gerçekleşmesi imkânsızlaşmaktadır
2.1.7.2. Reklâm
Reklâm, çeşitli firma, kuruluş veya kişilerce, hedef grupları reklâma konu olan mal ve hizmetlerden haberdar etmek amacıyla, iletişim araçları vasıtasıyla gerçekleştirilen kişisel olmayan ve bedeli ödenmiş bir haber türü olarak da tanımlanmaktadır. Reklâm; ürünlerin satışını teşvik eden veya sürekliliğinin sürdürülmesi için önemli olduğu kadar sıkça da kullanılan bir iletişim aracıdır (Peltekoğlu, 2007: 27).
Reklâm, ürünlerin satışını teşvik eden veya sürekliliğinin sürdürülmesi için önemli olduğu kadar sıkça da kullanılan bir iletişim aracıdır. Reklâm ayrıca, sıkça kullanılan tanıtma tekniklerinden biridir. Reklâmın tanımı, ihtimaliyet çerçevesinde alıcı potansiyelinden müşteri elde etme, gerekli hallerde talep oluşturma ve talebi arttırma faaliyetleridir. Reklâmdaki asıl amaç kârı arttırmaktır ve reklâm satışları arttırmayı hedef alarak, müşteride ilgi uyandırarak satın almasını sağlayıp tüketime alıştırarak bağlılık yaratıp bu amaca ulaşmaya çalışır. (Sarıtaş, 1998: 40)
Reklâmın tarihi gelişimine kısaca bir bakarsak, başlangıç tarihinin M.Ö.3000’li yıllara kadar uzandığını görürüz. İlk örneklerinin tüccarların çığırtkanlık yoluyla satış yapma çabaları, dükkânların önünde ürünlerin sergilenmesi veya tabelâlar asılarak satışı artırma şeklinde gündeme geldiği sanılmaktadır. Reklâm ticarî faaliyetlerle gündeme gelmiş ve teknoloji, siyasî, sosyal ve ekonomik alanlarda değişimlerle birlikte gelişmiştir. Kapitalizmle, öz itibarîyle aynı kalmakla beraber işlevinin çeşitlendiği, reklâm stratejilerinin değiştiği ve etkinliğinin de arttığı belirtilmektedir. Endüstri devrimiyle birlikte otomasyona geçişle üretim hızlanmış, tüketicilerin istek ve beğenilerin farklılaşması, üretim sürecinde standardizasyona gidilmesi, tüketilebilecek olandan fazlasının üretilmesi vb. faktörlere bağlı olarak
reklâmın hedef ve tarzını değiştirmek zorunda kaldığı görülmektedir (Tolungüç, 1999: 22).
Reklâm uluslararası ilişkiler ve tanıtım alanında uygulanan önemli bir iletişim ve etkileşim tekniğidir. Reklâm, talebi artırma faaliyeti, ticari nitelikte bir tanıtma yöntemidir; serbest karar alma ortamı içindeki hedef gruplara yönelik dikkat çekici, duygulandırıcı ve telkin edici yollarla tercihleri etkileme, talep oluşturma, artırma faaliyetleridir (Sarıtaş, 1998: 40).
Reklâmın dört temel işlevi vardır; bilgi verici olma, ikna edici olma, karşılaştırma yapıcı olma ve hatırlatıcı özellikte olmasıdır. (İçöz, 1998: 254 ) Turizm reklâmcılığı ise, ticari reklâmcılığın araç ve yöntemlerini kullanarak turizm hareketlerini geliştirmek ve turistik mal ve hizmetlerin satışını arttırmak amacıyla girişilen çabaların tümü olarak tanımlanabilir. Turizm reklâmlarının iki farklı düzeyde yapıldığı görülmektedir. Bunlar ulusal düzeydeki ve bireysel düzeydeki reklâmlardır. Ulusal düzeydeki reklâmlarla ülkenin doğal güzellikleri tanıtılırken tanıtım turist akışını teşvik edicidir. Turizm işletmelerinin yaptığı reklâmsa kendi hizmet veya ürününü tanıtarak, bunları satın almaya ikna etmeye çalışmaktır. (Bülbül, 2000; 107-108)
Reklâmın bilgilendirme, hatırlatma veya ikna etme işlevleri vardır. Bilgilendirici reklâmda çoğunlukla imaj yaratılmaya çalışılır. Ayrıca pazara sunulan yeni ürünlerin tutundurulmaya çalışıldığı dönemdir. İkna edici reklâmsa rekabetin yoğunlaştığı ve ürün satışının en hızlı arttığı dönemde yapılır. Hatırlatıcı reklâm da, pazarda tutunmuş, yerleşik bir imaj edinmiş ürünler için kullanılır.
Promosyon da reklâm faaliyetleri içinde karşımıza çıkar. Promosyon araçlarıyla da mevcut tüketicilerin satın almaya teşvik edilmesi veya satın almasını arttırması amaçlanır. Tüketiciye yönelik satış promosyonu araçları şunlardır (Bülbül, 2000; 184):
- Ürün örnekleri; ürünün tutundurulması aşamasında tüketiciye ücretsiz
olarak sunulan mal ve hizmetlerdir.
- Kuponlar; tüketiciye belirli fiyat indirimlerinden veya diğer
avantajlardan yararlanma olanağını sunan sertifikalardır.
- Nakit geri ödeme vaatleri veya fiyat indirimleri; kuponlardan farklı
paketleri; birden fazla sayıda ürün satın alınması durumunda sunulan tasarruf imkânıdır.
- Primler; ürünün satın-alınması karşılığında verilen çeşitli hediyelerdir.
Reklâm amaçlı hediyeler; takvim, ajanda, T-shirt, şapka, alışveriş poşetleri, kalem, çanta vb firma logosunu ve reklâm mesajlarını içeren malzemelerdir.
- Devamlı müşterilere sunulan ödüller; devamlı müşterilere nakit ödeme
veya diğer yollarla yapılan ödüllendirmelerdir.
- Satış noktasındaki promosyon(pop); satış yapılan yerde kullanılan afiş,
pano, video gösterisi vb satın almayı teşvik edici donanımlardır.
- Yarışmalar, çekilişler ve oyunlar; tüketicilere şans oyunları veya
bireysel performansları karşılığında ürünü elde etme olanağının sunulmasıdır.
2.1.7.3. Propaganda
Propaganda; tanıtım tekniklerinden biri olup tanıtım amaçlı iletişim çabaları olarak değerlendirilmektedir. Propaganda çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Bu tanımlamalardan bazıları şunlardır (Okay, Okay, 2005: 31):
- Propaganda, telkin ve ilgili psikolojik teknikler vasıtasıyla fikirleri ve değerleri değiştirme ve neticede de kararlaştırılmış bir çizgiye paralel olarak davranışları değiştirmek amacıyla sembollerin az ya da çok isteyerek, planlı ve sistematik olarak kullanılmasıdır.
- Propaganda, politik, ekonomik, dini ve ideolojik mallar ya da fikirler için, belli bir hedefe yönlendirilmiş ikna faaliyetleridir.
- Propaganda grupların veya fertlerin kanaat ve davranışlarını, telkin yoluyla kontrol etmeyi amaçlayan sistematik faaliyetler bütünüdür.
Tanımlardan da görüldüğü üzere, propaganda doğrudan doğruya kişilerin fikirlerini değiştirmeye yönelik faaliyetleri içermektedir. Propagandanın amacı, bilgilendirme yoluyla tutum ve davranış değişikliği yaratmak ve etki altına almaktır.
Propaganda çeşitli şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Bunlar (Güz ve diğerleri, 2002: 286):
- Dinsel, düşünsel, toplumsal ve siyasal alanlarda, düşünce aktarımında kullanılan ikna edici iletişim türü,
- Yarar sağlamanın egemen olduğu bir kullanımla, gerçek niyetini saklayan bir vericinin gerçekleştirdiği iletişim türü,
- Siyasal partilerin halkın beğenisini kazanma ve böylece oy oranını artırma ya da yalnızca seçimi kazanma amacıyla yaptıkları tanıtım, reklâm, etkileme ve yönlendirme etkinlikleri” olarak ifade edilebilir.
2.1.7.4. Sponsorluk
Sponsorluk halkla ilişkilerde kullanılan bir araç olarak görülebilir. Sponsorluk, herhangi bir toplumsal veya sosyal etkinliğin desteklenmesidir. Sponsorluk yoluyla destek verilen sanatsal veya sportif etkinliklere finansal destek veren işletmeler, kendi eylemlerinin dışındaki faaliyetlere destek vererek bu etkinliği gösterirler. Bu sayede işletme kendini hoş göstererek olumlu bir imaj yaratmaya çalışırlar. Bu etkinlikler sırasında işletmenin logosu veya amblemi çeşitli araçlarda kullanılarak işletmenin bir çeşit reklâmı yapılmış olur (İçöz, 2001: 279). İşletmeler hedef kitleler üzerinde olumlu bir imaj yaratmak isteyebilir, bunu uygulamaya dönüştürdüğünde sponsorluk bazı işletmeler tarafından da etkin biçimde kullanılır.
Sponsorluk, özellikle spor, sanat/kültür, eğitim ve sağlık alanlarında projeler geliştirilerek topluma yararlı hizmetler sunma amacı taşıyan faaliyetlerdir. Bu faaliyetler kuruluş imajına katkı sağlamaktadır (Asna, 1998:147). Bunun yanı sıra, belli bir etkinliğin sponsorluğunu üstlenen kuruluş ya da kişi, uygulamalarda kendisine ait logosunu da yerleştirerek, adını geniş kitlelere duyurabilmekte, bir anlamda reklâmını yapmaktadır (Bülbül, 2000: 87)
Yapılan bir sponsorluk faaliyetinde belirlenen hedeflere ulaşmak için, sponsorluğu destekleyecek diğer iletişim araçlarının da kullanılması gerekmektedir. Bunlar, diğer halkla ilişkiler yöntemleri, reklâm ve satış geliştirme çabaları olabilir. Aksi halde sponsorluktan beklenen faydaların gerçekleşmesi mümkün olmayacaktır (Okay, Okay, 2005: 26).
Bazı firmaların tarih ve kültürel alanlardaki onarımlara destek olmak amacıyla yaptıkları sponsorlukları da turizm geliştirmelerine destek sağlayan faaliyetlerdir. Firmalar da bu sayede hem reklâmlarını yapmakta hem de olumlu bir
imaj oluşturmada daha başarılı olmaktadırlar. Böylece daha kalıcı bir firma tanıtımı da geçekleştirmiş olmaktadırlar. Bu tür sponsorluk faaliyetlerinin turizme faydaları, direkt para yardımı sağlamasından ziyade basın yayın kuruluşlarını düzenlenen turlarla sponsorluk çalışmalarının sürdüğü bölgeye götürülmesi, yurt içi ve yurt dışında bu çalışmaların anlatıldığı reklâm faaliyetleri yapılarak bölgenin tanıtılmasına katkıda bulunulmasıdır. Bu sayede uluslararası turizm etkinliklerinde önemi daha da artan kültür turizmine destek de sağlanmış olunur (Koçer, 1998: 22).
2.1.7.5. Lobicilik
Bir ülkenin tanıtılmasında, çıkarlarının savunulmasında ve uluslararası hedeflerine ulaşmasında başvurulan yöntem ve eylemlerden biri de lobi faaliyetleridir. Lobicilik, bir etkileme ve iletişim yöntemi olarak, hedef karar verici birimlere ulaşan, onlara bilgi sağlayan, onları bir tutum ve davranış sahibi kılmaya yönelik en etkili yöntemlerden biridir
Tanınmış ve ünlü kişiler, profesyonel uzmanlar, iş adamları, politikacılar vs. tarafından yürütülebilir. Profesyonel firmalarca da yapılabilir. Günümüzde iki tür lobicilik görüyoruz (Kaya, 1992: 190):
Birincisi; karanlık güç olarak, bekleme odalarında, koridorlarda karar mekanizmalarını etkilemeye çalışanlardır. Bunlar için amaca varmak adına her şey mubahtır. Bu türün getirdiği kötü ünden kurtulabilmek için son dönemde lobiciliğin ismi” monitoring” diye de kullanılmaktadır.
İkincisi ise; bilimsel araştırmalara ve fikirlere dayandırarak menfaatlerini savunanlardır. Yöntem ayrı olmakla birlikte, varılmak istenen hedef aynıdır. Bu çalışmalardan amaçlanan amaç ise “ savunulan tezin kabul görmesi”dir.
Lobicilikte başlıca etkileme yöntemleri şunlardır (Bülbül, 2000:124):
- Gerçekleri aydınlatıcı, açığa çıkarıcı, haber niteliği bulunan ve kurallara uygun hazırlanmış basın bültenleri yayınlamak,
- Tanıtım kampanyaları düzenlemek ve bunları çeşitli yayınlarla desteklemek,
- Geniş boyutlu ve kapsamlı reklâm kampanyaları yürütmek,
- Milletvekilleri ve yasama merciinde bulunanlar ile sık sık birlikte olmak, onları etkilemek için bilgilendirici konuşmalar yapmak,
- Temsilcilerin radyo ve TV kanallarında talk-showlarına çıkmaları, görüşlerini açıklamaları için ülke çapında basın turları düzenlemek.
2.1.7.6. Enformasyon
Enformasyon çoğunlukla batı dillerinde kullanılan “information” kelimesinin karşılığı olan haber, bilgi verme, bilgi alma anlamlarında kullanılmakta ve tanıtım araçları arasında tanıtıma en yakın kavram olarak karşımıza çıkmaktadır (Bülbül, 2000: 105)
Enformasyon; kişisel, çevresel, yerel, ulusal ve uluslararası koşulları anlamak, bilinçli tepkiler göstermek ve doğru sonuçlara ulaşabilmek için gerekli olan haber, veri, bilgi, resim, mesaj, fikir ve yorumların toplanması, depolanması, işlenmesi ve yayılmasıdır. Enformasyon süreci; bilginin ve haberin toplanması, depolanması, analiz edilmesi ve sunulması eylemlerini kapsayan bir süreçtir (Tekgül,1997: 5-6).
Bir başka tanıma göre ise enformasyon şöyledir: Belli bir anda ve belli bir toplumda bir kaynaktan bir hedefe bir durum, bir olgu veya bir olay hakkında sadece bilgi vermek amacıyla doğru ve uygun bilgileri yayma sürecidir. Aslında, turistlerin bilgili kılınması; daha onların ülkeye veya bir işletmeye gelmeden önce broşürlerle, enformasyon büroları, acentelerle ve temsilcilikler yoluyla başlamaktadır. Turistler ülkeye girdikten sonra yurt içi turizm danışma büroları, yol ve yön haritaları devreye girmektedir. Turistler işletmeye geldikten sonra enformasyon görevi, turistik tesislerin danışma bürosundan, telefon santralinden veya resepsiyonundan başlamaktadır (Rızaoğlu, 2004: 274-282). Bundan dolayı, turizm pazarlamasında tanıtma tekniklerinin başlangıcını enformasyon oluşturmaktadır. Enformasyonu reklâmdan ayıran en büyük özellik, enformasyonun ticari karakterinin olmamasıdır. Enformasyon bir ülkeden, bir yöreden, bir işletmeden bahsetme işidir.
Enformasyonda amaç, üzerinde bilgi verilmek istenen konunun imajını oluşturmak ve konuya ilgi ve sempati duyulmasını sağlamaktır. Ayrıca enformasyon turizm ve tanıtım birimlerinin asli görevi olarak görülmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yurt içi ve dışı büroları bu görevi gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Enformasyonun dağıtım ve yayılmasında, kitle iletişim araçlarına özellikle gazeteler, dergiler, radyo, televizyon, telgraf, telefon, teleteks, iletişim uyduları, film vb.)
büyük ve önemli roller düşmektedir. Günümüzde enformasyon yeni iletişim teknolojileri ve internet ile hız kazanmıştır.
2.1.7.7. Halkla İlişkiler
Halkla ilişkiler faaliyeti isteyerek yapılan bir faaliyettir. Etkilemek, anlayış kazanmak, bilgi sağlamak ve faaliyetten etkilenenlerden gelen tepkileri almak için yapılır. Halkla ilişkiler faaliyeti organize bir faaliyettir. Çeşitli problemlerin çözümleri bulunur, belirli bir zamanda yapılan faaliyetle ilgili olan lojistik unsurlar da düşünülür. Araştırma ve analizi içeren düzenli bir çalışmadır. Etkili halkla ilişkiler, bir birey ya da kuruluşun performansına ve gerçek politikalarına dayandırılmaktadır. İdeal olarak halkla ilişkiler faaliyeti, kuruluşla hedef kitlesi arasında karşılıklı yarar sağlamaktadır. Kuruluşun kendi çıkarlarıyla hedef kitlenin çıkar ve ilgilerinin bir sıralamasının yapılması gerekir. Halkla ilişkiler enformasyon materyallerinin yayılması ve hedef kitleden gelen tepkileri toplamak da aynı derecede önem taşımaktadır. Dinleme yeteneği iyi bir halkla ilişkiler uzmanı için gerekli bir unsurudur. Çünkü halkla ilişkiler iki yönlü bir iletişimi içerir. Halkla ilişkiler üst yönetimin karar vermesinde bir unsur olduğunda çok etkilidir. Halkla ilişkiler bir karar alındıktan sonra sadece bilgi vermeyi değil, aynı zamanda danışmanlık yapmayı ve problemleri çözümlemeyi de kapsamaktadır. Bu bakımdan halkla ilişkiler bir yönetim fonksiyonudur (Okay ve Okay, 2005: 5).
Tanıtma çaba ve çalışmaları kişilere, organizasyonlara, kitlelere yöneliktir. Tanıtma, kişiler ve organizasyonlar arası ilişkilerle bağlantılı olduğundan, sürecine, halkla ilişkilerde girmektedir. Halkla ilişkilerin en önemli amacı duymak ve duyurmaktır (Bülbül, 2000: 107).
Halkla ilişkiler; bir kuruluşun, bir işletmenin veya bir ülkenin çevresi ile ilgili ilişkilerini düzenlemek, geliştirmek, hizmetlerini, politikalarını tanıtmak amacıyla planlı, programlı olarak sürdürdüğü faaliyetlerdir. Halkla ilişkilerin temel amacı, işletmeye ve o ülkeye karşı çevrenin sempati ve desteğini kazanmak, olumlu bir imaj yaratmaktır. Halkla ilişkiler dolaylı yoldan ücretsiz olarak ve çok az maliyetle gerçekleştirilmektedir. Uluslararası alanda devlet kurumları (Turizm Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı vb.) seyahat acenteleri, tur operatörleri, konaklama işletmeleri ve profesyonel PR şirketleri halkla ilişkiler çalışmaları yapmaktadır. Bu
organizasyonlar ülkemizin politikalarını, sosyo kültürel özelliklerini, turistik zenginliklerini uluslararası çapta tanıtarak, ülkemiz hakkındaki olumlu görüşleri arttırmak ve olumsuzlukları yok etmek çabası içindedirler (Örs, 1995: 69).