SONUÇLAR

Araştırmada elde edilen bulgular ilgilerine iki başlık altında toplanmıştır. Öncelikle araştırma kapsamındaki öğretmenlerin kişisel bilgilerine ilişkin sonuçlar verilecek daha sonra araştırmanın alt amaçlarına ilişkin sonuçlar verilecektir.

5.1.1.Araştırma Kapsamındaki Öğretmenlerin Kişisel Bilgilerine İlişkin Sonuçlar

Elazığ ve Diyarbakır illerinde bulunan 42 Yabancı Dil Ağırlıklı Liselerde çalışan İngilizce öğretmenleri araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırma evreninde bulunan tüm okullara ulaşılmıştır. Araştırma evreninde toplam 151 öğretmen vardır. Bu öğretmenlerin 86 tanesi bayan öğretmen ve 65 tanesi de erkek öğretmendir. Ayrıca bu 151 öğretmenin; 6’sı Fen Liseleri, 17’si Anadolu Öğretmen Liseleri, 70’i Anadolu Liseleri ve 58’i de Anadolu Teknik ve Meslek Liseleri öğretmenleridir. Bu rakamları yüzdelik oranı ile ifade ettiğimizde çalışma evreninde yüzde 4 Fen Liseleri öğretmeni, yüzde 11 Anadolu Öğretmen Liseleri öğretmeni, yüzde 46 Anadolu Liseleri öğretmeni ve yüzde 38 Anadolu Teknik ve Meslek Liseleri öğretmeni vardır.

Araştırma evreninde ulaşılan öğretmen sayısı 126’dır. Bu 126 öğretmenin 6 tanesi Fen Liselerinde, 14 tanesi Anadolu Öğretmen Liselerinde, 56’si Anadolu Liselerinde ve 50 tanesi de Anadolu Teknik ve Meslek Liselerinde görev yapmaktadır. Araştırma kapsamında ulaşılan öğretmenleri yüzdelik olarak ifade etmek gerekirse, araştırmada ulaşılan öğretmenlerin yüzde 4’ü Fen Liseleri öğretmenleri, yüzde 11’i Anadolu Öğretmen Liseleri öğretmeni, yüzde 46’sı Anadolu Liseleri öğretmeni ve yüzde 38’si Anadolu Teknik ve Meslek Liseleri öğretmenidir.

Araştırma evreninde bulunan toplam 6 tane Fen Liseleri öğretmeninin yüzde 100’üne, Anadolu Öğretmen Liselerindeki 17 öğretmenin yüzde 82’sine, Anadolu Liselerindeki 70 öğretmenin yüzde 80’ine ve Anadolu Teknik ve Meslek Liselerindeki

58 öğretmenin ise yüzde 86’sına ulaşılmıştır. Bu bulgular ışıgında araştırma evreninde bulunan öğretmenlerin çoğuna ulaşıldığı görülmektedir.

5.1.2. Araştırmanın Alt Amaçlarına İlişkin Sonuçlar

Araştırmanın genel amacı çerçevesinde altı alt amaç belirlenmiştir. Bu altı amaca ilişkin sonuçlar aşağıda belirtilmiştir.

5.1.2.1. Ders Kitabının Sahip Olduğu Fiziksel Özelliklere İlişkin Sonuçlar

Yabancı dil ağırlıklı liselerde okutulan İngilizce ders kitabının sahip olduğu fiziksel özellikler açısından öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,16 olarak saptanmıştır. Fiziksel özelliklere ilişkin veriler bütün olarak değerlendirildiğinde; öğretmenlerin ders kitabını fiziksel açıdan kısmen yeterli gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu gruptaki anket maddelerinin genel değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir.

- Ders kitabındaki resim, tablo, fotoğraf ve grafikler öğrenci düzeyine uygunluk açısından yeterli değildir.

- Kitap biçimsel açıdan uygun tasarımla hazırlanmamıştır.

- Öğretmenler ders kitabını okul tipine ve ders saatlerine uygun bulmuşlardır.

- Ders kitabı CD, kaset gibi yardımcı materyallere sahiptir. Fakat bu materyallere ulaşmada çoğu zaman problem yaşanabilmektedir.

- Ders kitabının görsel tasarımı öğrencinin yaşına ve düzeyine uygun değildir. - Öğrenciler açısından kitaplar taşınmaya elverişli değildir.

- Ders kitabının cildinin kolayca yırtılabilir olması ve sayfaların bağlantı yerlerinin sağlam olmaması kaliteyi düşürmektedir.

- Kitabın dış kapağında resim ya da fotoğraf olarak herhangi bir görsel öğe bulunmamaktadır. Oysaki bazı görsel öğelerin bulunması algılamada kolaylık sağladığı gibi ilgi çekiciliği de arttırmaktadır.

5.1.2.2. Ders Kitabının İçerdiği Hedeflere İlişkin Sonuçlar

YDA Liselerinde okutulan İngilizce ders kitabının içerdiği hedeflere yönelik öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,32 olarak tespit edilmiştir. Buna göre ders kitabındaki hedeflerin öğretmenler tarafından kısmen yeterli görüldüğü yorumu yapılabilir. Hedeflere yönelik ankette bulunan maddelerin bütün olarak değerlendirilmesiyle de aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

- MEB tarafından yayımlanan İngilizce ders kitabının hedefleri öğretim programına ve öğrenci ihtiyaçlarına uygundur.

- Ders kitabında yer alan hedeflerin Milli Eğitim genel ilkeleriyle kısmen tutarlı olduğu saptanmıştır.

- Kullanılan kitapta hedefler her ünite başında yeteri kadar açık ve net bir şekilde ifade edilmemiş ve davranışların düzeyleri ve sınırı net olarak belirtilmemiştir. - Mevcut ders kitabının bilgisayar kullanmaya teşvik edici hedefleri yeterli değildir. - Kitabın içerdiği konuların, yabancı dil öğretim programında yer alan hedeflerle

tutarlılığı yeterli bulunmamıştır.

5.1.2.3. Ders Kitabındaki İçeriğe İlişkin Sonuçlar

YDA Liselerinde okutulan İngilizce ders kitabındaki içeriğe yönelik öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,37 olarak belirlenmiştir. Ders kitabının içeriğine yönelik olarak elde edilen sonuçlar bütün olarak değerlendirildiğinde, öğretmenlerin bu görüşü kısmen benimsedikleri söylenebilir. Ayrıca içerikle ilgili tüm maddelerin değerlendirilmesi sonucunda, şu sonuçlar elde edilmiştir.

- Kitaptaki konular günlük yaşam ile yeterince ilişkilendirilmemiş ve yaşam temelli işlenmemiş olması önemli bir eksiklik olarak görülmüştür.

- Ünite sonlarında ödevler yer alırken, bölüm sonlarında veya bir sonraki üniteye geçildiğinde pekiştirmeyi ve hatırlamayı sağlayacak tekrar/özet kısımları bulunmamaktadır.

- Öğrenciyi yeni konuyu öğrenmeye teşvik edecek hazırlık çalışmaları ile hedef dilin kültürünü içeren etkinlikler mevcuttur.

- Okuma parçalarının yeterli olmayışı ve mevcut parçaların öğrenme ilkelerine yeteri kadar uygun olmayışı önemli bir eksiklik olarak görülmektedir.

- Kitaptaki konuların öğrencinin ilgisini çektiği, güdüleyici nitelikte olduğu ve öğrenci düzeyine uygun olduğu belirlenmiştir.

5.1.2.4. Ders Kitabındaki Temel Dil Becerilerine İlişkin Sonuçlar

YDA Liselerinde okutulan İngilizce ders kitabındaki temel dil becerilerine yönelik öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,39 olarak bulunmuştur. Buna göre ders kitabındaki temel dil becerilerine ilişkin olarak araştırmaya katılan öğretmenlerin görüşleri genel olarak değerlendirildiğinde, ders kitaplarındaki dil becerilerinin kısmen yeterli olduğu söylenebilir. Temel dil becerileri grubundaki tüm maddeler doğrultusunda şu sonuçlara da ulaşılmıştır.

- Ders kitabında dört dil becerisine dengeli bir şekilde ağırlık verilmediği, özellikle okuma becerisi ile gramer öğretiminin ön planda tutulduğu görülmüştür.

- Okuma parçalarındaki bilinmeyen sözcükler anlamayı zorlaştırmakta ve sıkıcı öğrenme ortamları oluşturmaktadır.

- Dinleme becerileriyle ilgili yeterli sayıda etkinlik mevcuttur. Fakat etkinliği yapabilmek için gerekli olan dinleme materyaline (CD veya kaset) ulaşmada ciddi sorunlar yaşanmaktadır.

- İletişim becerilerine yönelik etkinlikler yeterlidir. Fakat yazma konusunda önemli eksiklikler olduğu belirlenmiştir. Yazma etkinliklerine yeteri kadar yer verilmeyişi, öğrencilerin yaratıcılıklarını ve ifade yeteneklerini olumsuz yönde etkilemektedir.

- Gramer öğretimine kitapta ağırlık verildiği, fakat anlatımında açıklık, netlik ve anlaşılırlık ilkelerinin göz ardı edildiği belirlenmiştir.

5.1.2.5. Ders Kitabının İçerdiği Yöntem- Tekniklere İlişkin Sonuçlar

YDA Liselerinde okutulan İngilizce ders kitaplarının içerdiği yöntem- tekniklere yönelik öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,28 olarak saptanmış. Kitaptaki yöntem- tekniklere yönelik olarak elde edilen sonuçlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, öğretmenlerin bu görüşü kısmen yeterli buldukları söylenebilir. Yöntem- tekniklere ilişkin tüm maddelerin genel değerlendirmesi sonucu şu sonuçlara da ulaşılmıştır.

- Mevcut ders kitabının farklı öğrenme biçimlerine sahip öğrencilere uygun etkinlikler içermesi ve öğrenmenin sağlanması için anlatımı farklı yöntem- tekniklerle sağlamsı noktasında eksik yönleri bulunmaktadır.

- Kitapta yer alan etkinliklerin ikili ve grupla yapılan çalışmalara uygunluğu yetersizdir.

- Kitaptaki etkinliklerin çağdaş yöntem- teknikler yolu ile öğrenmeyi destekleme noktasında eksik yönleri vardır.

5.1.2.6. Ders Kitabının İçerdiği Değerlendirme Türlerine İlişkin Sonuçlar

YDA Liselerinde okutulan İngilizce ders kitaplarının içerdiği değerlendirmeye yönelik öğretmen görüşlerinin toplam aritmetik ortalaması 3,40 olarak belirlenmiştir. Buna göre ders kitabındaki değerlendirmeye yönelik olarak elde edilen sonuçlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde, öğretmenlerin bu görüşü kısmen yeterli gördükleri yorumu yapılabilir. Ayrıca değerlendirme grubundaki maddelerin genel olarak incelenmesi sonucu şu sonuçlara ulaşılmıştır.

- Ders kitabındaki değerlendirme süreçleri öğrencilerin kendi kendilerini veya arkadaşlarını edinilen davranışlar açısından değerlendirmek için yeterli düzeydedir.

- Kitapta yer alan değerlendirme süreçleri kitaptaki tüm becerileri değerlendirebilecek yeterliğe sahiptir.

- Kitapta bulunan değerlendirme etkinlikleri, öğretmen ve öğrencilerin alternatif değerlendirme tekniklerini kullanmalarını sağlama noktasında yeterli değildir. - Ders kitabında özellikle gramer alanıyla ilgili sorulara diğer temel dil

becerilerine yönelik sorulardan daha fazla yer verilmiştir. Dil öğretim çalışmaları bütünlük ilkesi çerçevesinde yürütüldüğü gibi gramere yönelik değerlendirmeler de diğer becerilerle eşgüdüm içinde ölçülüp değerlendirilmelidir.

- Ünite sonlarında yer alan genel değerlendirme testleri, dil öğretim sürecinin her aşamasında işleyişe katkı sağlamakta ve hedef öğrenci kitlesinin temel dil becerilerini edinmelerinde önemli bir işlevi yerine getirmektedir.