Besi süresince ve besi sonu itibariyle Akkaraman ve Ġvesi kuzuların vücut ölçüleri yönünden karĢılaĢtırılacak olursa, Akkaraman kuzuları genel olarak daha üstün değerlere sahip oldukları görülmüĢ, ancak bu fark bir çok parametrede istatiksel olarak önemsiz bulunmuĢtur.
Besi performansı açısından bakılacak olursa Akkaraman kuzuları toplam canlı ağırlık ve günlük canlı ağırlık artıĢı yönünden üstün oldukları görülmüĢ, ve iki ırk arasındaki fark istatiksel olarak önemli bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların, 1 kg canlı ağırlık artıĢı için tüketikleri yem miktarı Akkaraman kuzularına nispeten düĢük bulunmuĢ, ancak iki ırk arasındaki fark istatiksel olarak önemli bulunmamıĢtır. Ġvesi kuzuların deneme süresince tüketikleri toplam yem miktarı Akkaraman kuzularına nazaran daha düĢük bulunmuĢtur. Ġki ırk arasındaki fark istatiksel olarak önemli bulunmuĢtur.
Akkaraman ve Ġvesi kuzuların kesim ve karkas özelliklerini karĢılaĢtırılacak olursa Akkaraman kuzuları kesim ağırlığı, sıcak karkas ağırlığı, soğuk karkas ağırlığı ve but ağırlığı yönünden Ġvesi kuzularına nazaran daha yüksek değerlere sahip olduğu gibi iki ırk arasındaki fark istatiksel olarak önemli bulunmuĢtur.
Örnek olarak 6-12 kaburgalar arası alınan numunelerin analizi sonucu, Akkaraman kuzuların deri altı yağ oranı daha yüksek bulunmuĢtur.
Karkas ölçülerine yönelik yapılan çalıĢmada Akkaraman kuzuları genel olarak daha üstün değerlere sahip olduğu gözlenmiĢtir. Ancak iki ırk arasındaki fark yalnız göğüs derinliği ve göğüs geniĢliği açısından önemli bulunmuĢtur.
KAYNAKLAR
Abdullah, A. Y., Kridli, R. T., Shaker, M. M. ve Obeidat, M. D., 2010, Investigation of Growth and Carcass Characteristics of Pure and Crossbred Awassi Lambs, Small
Ruminant Research, 94 (1-3), 167-175.
Akmaz, A., Tekin, M. E., Kadak, R. ve Gürkan, M., 2000a, Alman Siyah BaĢlı x Ġvesi (F1) ve Hamshire Down x Ġvesi (F1 ve G1) Melezi Erkek Kuzuların Besi Performansı ve Karkas Özellikleri, Turk. J. Vet. Anim. Sci, 24, 17-24.
Akmaz, A., Tekin, M. E., Tepeli, C. ve Kadak, R., 2000b, Alman Siyah BaĢlı x Akkaraman ve Hamshire Down x Akkaraman Melezi (F1 ve G1) Erkek Kuzularının Besi Performansı ve Karkas Özellikleri, Türk Veterinerlik ve
Hayvancılık Derg, 24 (1), 7-17.
Al-Rawi, Ġ. A., 2013, Effect of Garlic Oil on Productive Performance of Awassi Lambs and Some Blood Parameter, Al-Qadisiyah Journal For Agriculture Sciences, 3 (1), 125-133.
Aytekin, Ġ., Karabacak, A. ve Keskin, Ġ., 2015, Akkaraman Kuzuların Besi Performansı Kesim ve Karkas Özellikleri, Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 2 (1), 1-9.
Boles, J. ve Pegg, R., 1999, Meat color. University of Saskatchewan Dept, Appl.
Microbiol. Food Sci. Tech. Bull. Saskatoon. SK.
Boztepe, S., Dağ, B., Parlat, S., Yıldız, A. ve AktaĢ, A., 1997, Yağlı Kuyruklu Kimi Yerli Irk Kuzuların Besi Performansı ve Karkas Özellikleri, Selçuk Univ
Araştırma Fonu.
Colomer-Rocher, F., Morand-Fehr, P. ve Kirton, A., 1987, Standard Methods and Procedures for Goat Carcass Evaluation, Jointing and Tissue Separation,
Livestock Production Science, 17, 149-159.
Çelik, R., 2006, Ġvesi ve Türk Merinosu x Ġvesi (F1) Kuzuların Bazı Verim Özellikleri Üzerinde AraĢtırmalar (Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
Dellal, G., Eliçin, A. ve Tatar, A. M., 2000, Ile De France x Akkaraman (G1) Melezi Erkek Kuzularda Kesim ve Karkas Özelliklerine ĠliĢkin Fenotipik ve Genetik Parametreler, Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (3), 149-152.
Dıaz, M., Velasco, S., Caneque, V., Lauzurica, S., De Huidobro, F. R., Pérez, C., Gonzalez, J. ve Manzanares, C., 2002, Use of Concentrate or Pasture for Fattening Lambs and its Effect on Carcass and Meat Quality, Small Ruminant
Research, 43 (3), 257-268.
Eliçin, A., Okuyan, R., Cangir, S. ve Karabulut, A., 1976, Akkaraman, Ġvesi x Akkaraman (F1) ve Malya x Akkaraman (F1) Kuzularının Besi Gücü ve Karkas Özellikleri, Ankara Çayır-Mera ve Zootekni Araştırma Enstitüsü Yayınları (53). Ertuğrul, M., 1985, Karayaka Koyunlarının Tanımlayıcı Irk Özellikleri, GeliĢmeye ait
Fenotipik ve Genetik Parametreler (Doktora Tezi), Çayır-Mer'a ve Zootekni
Araştırma Enstitüsü.
Ertuğrul, M., Eliçin, A. ve Cengiz, F., 1989, Akkaraman ve Hamphire Down x Akkaraman (F1) Erkek Kuzularda Besi Gücü ve Karkas Özellikleri, A.Ü. Ziraat
Fak. Yay. No: 1125.
Ertuğrul, M., Arık, Ġ. ve Kor, A., 1995, Sütten Kesim Çağında Besiye Alınan Lincoln x Akkaraman ve Ile De France x Akkaraman Melezi (F1) Erkek Kuzuların Besi ve Karkas Özellikleri, Lalahan Hay. Arş. Ens. Der, 35, 47-66.
Ertuğrul, M., 1996, KüçükbaĢ Hayvan YetiĢtirme Uygulamaları, Baskı, Ankara Üniv.
Esen, F. ve Yıldız, N., 2000, Production Characteristics of White Karaman, Chios x White Karaman (F1) Crossbred Lambs. II. Fattening Performance, Slaughter and Carcass Characteristics, Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24 (3), 215-222.
Esen, F. ve Özbey, O., 2001, Sakız x Akkaraman Melezi (F1 ve G1) Kuzularda Verim Özellikleri. II. Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri, Turk. J. Vet.
Anim. Sci, 25, 953-959.
Esenbuga, N., Macit, M., Karaoglu, M., Aksakal, V., Aksu, M. I., Yoruk, M. A. ve Gul, M., 2009, Effect of Breed on Fattening Performance, Slaughter and Meat Quality Characteristics of Awassi and Morkaraman Lambs, Livestock science, 123 (2-3), 255-260.
Gül, M., Akif Yörük, M., Macit, M., Esenbuga, N., Karaoglu, M., Aksakal, V. ve Irfan Aksu, M., 2005, The Effects of Diets Containing Different Levels of Common Vetch (Vicia Sativa) Seed on Fattening Performance, Carcass and Meat Quality Characteristics of Awassi Male Lambs, Journal of the Science of Food and
Agriculture, 85 (9), 1439-1443.
Güney, O., 1990, Akdeniz Ülkelerinde Keçi Eti Üretimi ve Karkası Üzerine Çalısmalar,
ÇÜ Ziraat Fak. Dergisi, 2, 33-44.
Haddad, S. ve Husein, M., 2004, Effect of Dietary Energy Density on Growth Performance and Slaughtering Characteristics of Fattening Awassi Lambs,
Livestock Production Science, 87 (2-3), 171-177.
Ipek, M., Pirlak, L., Esitken, A., Figen Dönmez, M., Turan, M. ve Sahin, F., 2014, Plant Growth-Promoting Rhizobacteria (PGPR) Increase Yield, Growth and Nutrition of Strawberry Under High-Calcareous Soil Conditions, Journal of plant
nutrition, 37 (7), 990-1001.
Karabacak, A. ve Boztepe, S., 2007, Yağlı Kuyruklu ve Yağsız Ġnce Kuyruklu Koyun Irklarının Besi Performanslarının KarĢılaĢtırılması, Selçuk Tarım Bilimleri
Dergisi, 21 (42), 89-95.
Karabacak, A. ve Boztepe, S., 2008, Yağlı ve Yağsız Ġnce Kuyruklu Bazı Yerli Koyunların Kesim ve Karkas Özellikleri, Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 22 (45), 74-81.
Karabacak, A., Boztepe, S., Dağ, B. ve ġahin, Ö., 2010, Bazı Türkiye Yerli Irk Koyunlarında Entansif Besi Süresince Vücut Ölçülerinin DeğiĢimi, Tekirdağ
Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (1), 31-38.
Karabacak, A., Aytekin, Ġ. ve Boztepe, S., 2012, Determination of Fattening Performance with Some Body Measurements and Carcass Traits of Malya Lambs at The Open Sheepfold, Archiva Zootechnica, 15 (3), 13.
Karabacak, A., Aytekin, I. ve Boztepe, S., 2015, Fattening Performance and Carcass Characteristics of Akkaraman Lambs in Different Housing Systems, Indian
Journal of Animal Research, 49 (4), 515-522.
Kim, G.-D., Jeong, J.-Y., Hur, S.-J., Yang, H.-S., Jeon, J.-T. ve Joo, S.-T., 2010, The Relationship between Meat Color (CIE L* and a*), Myoglobin Content, and their Influence on Muscle Fiber Characteristics and Pork Quality, Korean
Journal for Food Science of Animal Resources, 30 (4), 626-633.
KocabaĢ, Z., Özkan, M. ve BaĢpınar, E., 2013, Temel Biyometri, AÜ Ziraat Fakültesi
Yayın (1606).
Kor, A., Cedden, F., Ertuğrul, M. ve BaĢpınar, E., 1998, Sütten Kesimde Besiye Alınan Akkaraman, Ġvesi x Akkaramarı (F1), Sakız x Akkaraman (F1) Erkek Kuzularının Kesim ve Karkas Özellikleri, Tarım Bilimleri Dergisi, 4 (2), 30-38.
Kul, S. ve Akcan, A., 2002, Ġvesi ve Ost-Friz x Ġvesi Melezi (F1) Kuzularda Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri, Uludağ Univ Vet Fak Derg, 21, 1-7. Kul, S. ve ġeker, Ġ., 2002, Ġvesi ve Tahirova x Ġvesi Melezi (F1) Erkek Kuzuların Besi
Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri, Sağlık Bilimleri Dergisi, Fırat
Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Elazığ, 16 (1), 57-64.
Macit, M., Aksakal, V., Emsen, E., Esenbuğa, N. ve Aksu, M. I., 2003a, Effects of Vitamin E Supplementation on Fattening Performance, Non-Carcass Components and Retail Cut Percentages, and Meat Quality Traits of Awassi Lambs, Meat Science, 64 (1), 1-6.
Macit, M., ġahin, S., Esenbuğa, N. ve Karaoğlu, M., 2003b, Yağlı Kuyruklu Saf Irk Kuzuların Kesif Yemle Desteklenen Mer'ada Besi Gücü ve Karkas Özellikleri,
Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27 (2), 331-337.
Omar, J. A., 2001, Utilization of corrugated cardboard in fattening rations of Awassi lambs, Small Ruminant Research, 42 (2), 167-170.
Onenc, A. ve Kaya, A., 2003, A Study for Obtaining the Effect of Conformation and Fatness Status of Cattle Carcass on Dark Cutting Incidence, Ziraat Fakültesi
Dergisi, 40 (3), 73-80.
Silanikove, N., 2000, Effects of Heat Stress on The Welfare of Extensively Managed Domestic Ruminants, Livestock Production Science, 67 (1-2), 1-18.
Șireli, H. ve Tekel, N., 2013, Effects of Different Rearing Systems at Suckling Period on Fattening Performance and Carcass Characteristics of Awassi Male Lambs,
Tarım Bilimleri Dergisi, 19 (1), 63-70.
ġahin, E. ve Akmaz, A., 2002, Farklı Kesim Ağırlıklarında Akkaraman Kuzuların Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri, Vet. Bil. Der, 18 (3), 29-36.
Teke, B. ve Ünal, N., 2009, The Effects of Slaughter Weight and Sex on Some Slaughter Traits of Akkaraman and Morkaraman and Turkish Merino Lambs,
Ankara Üniv Fak Der, 56, 289-296.
Tekel, N., ġireli, H. D. ve Vural, M. E., 2007, Besi Süresinin Ġvesi Erkek Kuzuların Besi Performansı ve Karkas Özelliklerine Etkisi, Tarım Bilimleri Dergisi, 13 (4), 372-378.
Tekin, M., Akmaz, A., Kadak, R. ve Nazlı, M., 1993, Akkaraman, Ġvesi ve Merinos Erkek Kuzuların Besi ve Karkas Özellikleri, Hayvancılık Araştırma Dergisi, 3 (2), 98-102.
TÜĠK, 2017, Türkiye'de Hayvancılık ve Et Üretimi Miktarı. http://www.tuik.gov.tr
(EriĢim tarihi: 05.09.2018).
Tufan, M. ve Akmaz, A., 2001a, Güney Karaman (Karakoyun), Kangal-Akkaraman ve Akkaraman kuzularının farklı kesim ağırlıklarında kesim ve karkas özellikleri,
Tr. J. Veterinary and Animal Sciences, 25, 495-504.
Tufan, M. ve Akmaz, A., 2001b, Güney Karaman (Karakoyun), Kangal-Akkaraman ve Akkaraman kuzularının farklı kesim ağırlıklarında besi performansları, Türk
Journal Animal Science, 25, 125-130.
Ünal, N., 2002, Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F1 Kuzularda YaĢama Gücü, Büyüme ve Bazı Vücut Ölçüleri, Turk. J. Vet. Anim. Sci, 26 (1), 109-116.
Ünal, N., Akçapınar, H., Aytac, M. ve Atasoy, F., 2006, Fattening Performance and Carcass Traits in Crossbred Ram Lambs, Medycyna Weterynaryjna, 62 (4), 401- 404.
West, J., 1994, Interactions of Energy and Bovine Somatotropin with Heat Stress,
Yarali, E., Yilmaz, O., Cemal, I., Karaca, O. ve TaĢkın, T., 2014, Meat Quality Characteristics in Kıvırcık Lambs, Turkish Journal of Veterinary and Animal
ÖZGEÇMĠġ
KĠġĠSEL BĠLGĠLER
Adı Soyadı : Arkan Arshad Burhan Aldeen KHADRE
Uyruğu : Irak
Doğum Yeri ve Tarihi : Kerkük 1993
Telefon : 5396742596
Faks :
e-mail : arkanarshad1993gmail.com EĞĠTĠM
Derece Adı, Ġlçe, Ġl Bitirme Yılı
Lise : ġehit Abdullah Abdurrahman Erkek Lisesi 2010 - 2011 Üniversite : Kerkük Üniversitesi, Ziraat Fakültesi 2014 - 2015 Yüksek Lisans : Selçuk Ünivesitesi, Zirrat Fakültesi 2018 - 2019 Doktora :
Ġġ DENEYĠMLERĠ
Yıl Kurum Görevi
UZMANLIK ALANI YABANCI DĠLLER Arapça
BELĠRTMEK ĠSTEĞĠNĠZ DĠĞER ÖZELLĠKLER
YAYINLAR
Khadre, A. A. B. A. ve Karabacak, A., 2018, Comparison of Fattening Performance and Carcass Traits Measurements of Akkaraman and Awassi Male Lambs, Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 32 (3), 542-548.