Kesim özellikleri

Akkaraman ve Ġvesi kuzuların kesim ağırlığı 43.28, 39.66 kg (P <0.05), sıcak karkas ağırlığı 21.80, 19.40 kg (P <0.05), baĢ ağırlığı 2.08, 2.15 kg, post ağırlığı 4.76, 4.69 kg, dört ayak ağırlığı 930, 916 g, ciğer takım ağırlığı 1.63, 1.52 kg, dalak ağırlığı 67, 70 g, böbrek ağırlığı 128, 127 g, testis ağırlığı 210, 116 g ve böbrek-leğen yağı ağırlığı 284, 220 g olarak bulunmuĢtur.

Ġncelenen parametrelerde Akkaramanlara ait değerler genel olarak Ġvesilerden daha yüksek bulunmuĢtur. Kesim ağırlığı, sıcak karkas ağırlığı (P <0.05) ve testis ağırlığı (P <0.01) ortalamaları arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunurken diğer özelliklerde ortalamalar arasındaki fark istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuĢtur.

Çizelge 4.16. Akkaraman ve Ġvesi kuzularının kesim özellikleri

Özellikler Irk

Akkaraman Ġvesi

Kesim ağırlığı (kg) 43.28±1.2* 39.66±1.2*

Sıcak karkas ağırlığı (kg) 21.80±0.56* 19.40±0.60*

BaĢ ağırlığı (kg) 2.08±0.046 2.15±0.055

Post ağırlığı (kg) 4.76±0.13 4.69±0.18

Dört ayak ağırlığı (g) 930±0.027 916±0.021

Ciğer takım ağırlığı (kg) 1.63±0.050 1.52±0.048

Dalak ağırlığı (g) 67±0.0025 70±0.0039

Böbrek ağırlığı (g) 128±0.004 127±0.004

Testis ağırlığı (g) 210±0.016** 116±0.014**

Böbrek-leğen yağı ağırlığı (g) 284±0.023 220±0.024

*P<0.05, **P<0.01

AraĢtırmada kullanılan Akkaraman kuzuların kesim ağırlığı Tekin ve ark. (1993), 44.05 kg, Ünal ve ark. (2006), 45.43 kg, Aytekin ve ark. (2015), 46.07 kg tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Karabacak ve Boztepe (2008), 40.92 kg, Teke ve Ünal (2009), 42.6 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların kesim ağırlığı Tekin ve ark. (1993), 43.57 kg, Abdullah ve ark. (2010), 40.49 kg tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 38.71 kg tarafından bildirilen değerle benzer, Macit ve ark. (2003b), 31.40 kg, Çelik (2006), 32.42 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur.

Deneme kapsamındaki Akkaraman kuzuların sıcak karkas ağırlığı Ünal ve ark. (2006), 22.95 kg, Aytekin ve ark. (2015), 24.05 kg tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Karabacak ve Boztepe (2008), 19.12 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Tekin ve ark. (1993), 21.74 kg, Teke ve Ünal (2009), 22.2 kg tarafından bildirilen

değerlerle benzer bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların sıcak karkas ağırlığı Abdullah ve ark. (2010), 24.91 kg tarafından bildirilen değerden düĢük, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 20.98 kg, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg kesim ağırlığında 20.28 kg tarafından bildirilen değerlerle yakın, Macit ve ark. (2003b), 16.04 kg, Çelik (2006), 13.75 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur.

Akkaraman kuzuların baĢ ağırlıkları Ertuğrul ve ark. (1989), Kor ve ark. (1998), Karabacak ve Boztepe (2008), Aytekin ve ark. (2015), Karabacak ve ark. (2015), tarafından sırasıyla; 1.76, 1.76, 1.90, 2.01, kapalı ve açık Ģartlarda 1.77 ve 1.79 kg olarak bildirmiĢlerdir. Mevcut çalıĢmada bu değer Ertuğrul ve ark. (1989), Kor ve ark. (1998), Karabacak ve ark. (2015), tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Karabacak ve Boztepe (2008), Aytekin ve ark. (2015), tarafından bildirilen değerlerle uyumlu bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların baĢ ağırlığı Macit ve ark. (2003b), 1.53 kg, Çelik (2006), 1.91 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 2.09 kg tarafından bildirilen değerle uyumlu bulunmuĢtur.

Akkaraman kuzuların post ağırlığı mevcut çalıĢmada Karabacak ve Boztepe (2008), 5.55 kg, Aytekin ve ark. (2015), 6.03 kg, Esen ve Yıldız (2000), 5.53 kg tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Ertuğrul ve ark. (1989), 4.41 kg, Karabacak ve ark. (2015), kapalı Ģartlarda 4.68 tarafından bildirilen değerlerle uyumlu, Kor ve ark. (1998), 4.33 kg, Karabacak ve ark. (2015), açık Ģartlarda 3.88 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların post ağırlığı Kul ve Akcan (2002), 6.43 kg, Kul ve ġeker (2002), 6.43 kg, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg ağırlığında 5.52 kg tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Çelik (2006), 3.85 kg tarafından bildirilen değerden yüksek, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 4.684 tarafından bildirilen değerle uyumlu bulunmuĢtur.

ÇalıĢmadaki Akkaraman kuzuların dört ayak ağırlığı Ertuğrul ve ark. (1989), 1.03 kg tarafından bildirilen değerden düĢük, Karabacak ve Boztepe (2008), 0.86 kg, Karabacak ve ark. (2015), kapalı ve açık Ģartlarda 0.87 ve 0.82 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Aytekin ve ark. (2015), 0.97 kg, ġahin ve Akmaz (2002), 45 kg ağırlığında 0.94 kg tarafından bildirilen değerlerle uyumlu bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların dört ayak ağırlığı Macit ve ark. (2003b), 0.77 kg, tarafından belirtilen değerden yüksek, Çelik (2006), 0.94 kg, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 0.945 kg tarafından bildirilen değerlerle uyumlu, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg ağırlığında 1.10 kg tarafından bildirilen değerden düĢük tespit edilmiĢtir.

Akkaraman kuzuların ciğer takım ağırlıkları Ertuğrul ve ark. (1989), Kor ve ark. (1998), Esen ve Yıldız (2000), Karabacak ve Boztepe (2008), Aytekin ve ark. (2015), Karabacak ve ark. (2015), tarafından sırasıyla; 1.69, 1.60, 1.64, 1.64, 1.71, kapalı Ģartlarda 1.65 kg olarak belirtmiĢlerdir. Mevcut çalıĢmada bu değer Aytekin ve ark. (2015), tarafından bildirilen değerden düĢük, diğerleriyle uyumlu bulunmuĢtur. Mevcut çalıĢmada Ġvesi kuzuların ciğer takım ağırlığı Kul ve Akcan (2002), 1.40 kg, Kul ve ġeker (2002), 1.37 kg, Çelik (2006), 1.43 kg tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Tekel ve ark. (2007), 75 günlük süreyle 1.47 kg, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg kesim ağırlığında 1.53 kg tarafından bildirilen değerlerle uyumlu bulunmuĢtur.

Deneme kapsamındaki Akkaraman kuzuların dalak ağırlıkları Esen ve Özbey (2001), 100 g, Aytekin ve ark. (2015), 97.5 g, Karabacak ve ark. (2015), 76.25 g tarafından bulunan değerlerden düĢük, ġahin ve Akmaz (2002), 45 kg kesim ağırlığında 66 g, Karabacak ve Boztepe (2008), 67 g tarafından bulunan değerlerle benzer bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların dalak ağırlıkları mevcut çalıĢmada Macit ve ark. (2003), 110.60 g, Abdullah ve ark. (2010), 81 g tarafından elde edilen değerlerden düĢük, Haddad ve Husein (2004), 32.3 kg canlı ağırlığında 60 g tarafından bildirilen değerden yüksek bulunmuĢtur.

Böbrek ağırlığı bakımından çalıĢmadaki Akkaraman kuzuları için bildirilen değer Kor ve ark. (1998), 110 g, Karabacak ve Boztepe (2008), 116 g, Karabacak ve ark. (2015), kapalı ve açık Ģartlarda 125 ve 122 g tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Esen ve Yıldız (2000), 130 g tarafından bildirilen değerle uyumlu, Aytekin ve ark. (2015), 146 g tarafından elde edilen değerden düĢük bulunmuĢtur. ÇalıĢmadaki Ġvesi kuzuların böbrek ağırlığı Kul ve Akcan (2002), 110 g, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg kesim ağırlığında 120 g tarafından bildirilen değerlerden yüksek, Gül ve ark. (2005), 55 kg kesi ağırlığında 150 g, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 136 g, Abdullah ve ark. (2010), 130 g tarafından bildirilen değerlerden düĢük bulunmuĢtur.

Akkaraman kuzuların testis ağırlıkları ġahin ve Akmaz (2002), Karabacak ve Boztepe (2008), Aytekin ve ark. (2015), Karabacak ve ark. (2015), tarafından sırasıyla; 40 kg kesim ağırlığında 250 g, 99 g, 192 g, Kapalı ve açık Ģartlarda 103 ve 73 g olarak tespit edilmiĢtir. Mevcut çalıĢmada bu değer ġahin ve Akmaz (2002), tarafından bildirilen değerden düĢük, diğerlerinden yüksek bulunmuĢtur. AraĢtırmadaki Ġvesi kuzuların testis ağırlığı Kul ve Akcan (2002), 230 g, Macit ve ark. (2003b), 126 g, Tekel ve ark. (2007), 75 gün süreyle 164 g, Abdullah ve ark. (2010), 279 g, ġireli ve

Tekel (2013), 37.67 kg kesim ağırlığında 130 g tarafından bildirilen değerlerden düĢük bulunmuĢtur.

ÇalıĢmadaki Akkaraman kuzuların Böbrek-leğen yağı ağırlığı Esen ve Yıldız (2000), 330 g, ġahin ve Akmaz (2002), 45 kg kesim ağırlığında 300 g tarafından bildirilen değerlerden düĢük, Ünal ve ark. (2006), 134 g, Karabacak ve Boztepe (2008), 128 g, Karabacak ve ark. (2015), kapalı ve açık Ģartlarda 142 ve 115 g tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur. Ġvesi kuzuların böbrek ağırlığı mevcut çalıĢmada Kul ve Akcan (2002), 250 g, Kul ve ġeker (2002), 270 g tarafından elde edilen değerlerden düĢük, Gül ve ark. (2005), 55 kg kesim ağırlığında 220 g tarafından bildirilen değerle benzer, Çelik (2006), 62 g, ġireli ve Tekel (2013), 37.67 kg kesim ağırlığında 130 g tarafından bildirilen değerlerden yüksek bulunmuĢtur.