7.1. Sonuç
Bu çalışmada, “Erkek Giysi Üretimi” modül grubunun, öğretim elemanları ve öğrenci görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Anket sorularına modül grubunu okutan 12 öğretim elemanı ile modül grubunu okuyan 46 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda aşağıda yer alan sonuçlara ulaşılmıştır. Gazi Üniversitesindeki öğretim elemanlarının yarıdan çoğu tanımı yetersiz bulurken, Selçuk Üniversitesindeki öğretim elemanlarının yarıdan azı yetersiz bulmuştur. İki üniversiteden de tanımı yeterli ve uygun bulan öğretim elemanları, modülü bitiren öğrencilerin yapması gereken işlemlerin genel olarak yazıldığını, işlemlerin kısa ve öz olarak ifade edildiğini, bu bakımdan da tanımı yeterli bulduklarını ifade etmişlerdir. Gazi Üniversitesinden katılan öğretim elemanları daha çok tanımda eksik gördükleri davranışları belirtirken, Selçuk Üniversitesinden katılan öğretim elemanları tanımın muğlâk olan kısımları bulunduğunu belirtmişlerdir.
Araştırmaya katılan toplam 46 öğrenciden 29’u tanımı uygun ve yeterli bulurken, 17’si ise tanımı yetersiz bulmuşlardır. Tanımı yeterli bulan öğrenciler ”tanım bu ders tamamlandığında sahip olunması gerekli yeterlilikleri özetle belirtiyor bu açıdan yeterli” şeklinde görüş bildirmişlerdir. Tanımı yeterli bulmayan öğrenciler; “erkek giysi çeşitlerinden hangileri kast edildiği belli değil açıkça yazılmalı, tanımda yer alan paketleme işlemi olmayabilir çünkü yapmıyoruz. Piyasa araştırması yapar, güncel tasarımları araştırır, model ve kalıp kontrolü yapar” ifadelerinin de tanımda bulunması gerektiği şeklindedir.
Araştırmaya katılan 12 öğretim elemanından 3’ü modülün amaçlarını uygun ve yeterli bulurken, 9’u amaçları uygun ve yeterli bulmamışlardır. Modülün amaçlarını yeterli ve uygun bulan iki üniversiteden de öğretim elemanları; erkek giysi üretimi için gerekli işlemlerin hemen hepsinin alındığını bu nedenle yeterli bulduklarını ifade etmişlerdir. Modülün amaçlarını yeterli bulmayan öğretim elemanları; güncel moda eğilimleri araştırması, okul sanayi işbirliği ve sektördeki yenilikler gözlenmeli, erkek fiziki yapısındaki farklıklar anlatılmalı ve konunun tarihçesinin amaçlarda yer alması
işletmelere gezi düzenlenmeli, sevkiyat konusu amaçlardan çıkartılmalı ya da işletmelerde gezi gözlemle işlenmeli, şeklinde görüşlerini ifade etmişlerdir.
Araştırmaya katılan toplam 46 öğrenciden 22’si modül programın amaçlarını uygun ve yeterli bulurken 24’ü uygun bulmamışlardır. Modülün amaçlarını yeterli bulan öğrenciler “amaçlar kısa ve öz yazılmış, gereksiz tekrarlar yok, başka yazılacak konu da göremiyoruz, bu bakımdan yeterli” şeklinde görüşlerini ifade etmişlerdir. Amaçları yeterli bulmayan öğrenciler amaçlarda yer alan “erkek giysilerinin kalite kontrolünü yapabilir” ifadesinin kendileri için muğlâk olduğunu, çünkü sadece ürettikleri ürünün kalite kontrolünü yaptıkları işletmelerdeki gibi bir kalite kontrol yapmadıklarını belirtmişlerdir. hangi erkek giysi türünden bahsedildiği belli olmadığını, kendilerinin bireysel olarak erkek gömleği, pantolonu ve ceketinin dikimini öğrendiklerini, diğer erkek giysi türlerinin üretimini görmediklerini belirtmişlerdir. okul sanayi işbirliğinin sağlanması ve modülde bu yönde amaçlar konulmasını istemişlerdir.
Öğretim elemanlarından toplam 12 kişiden 9’u modülün içeriğini uygun ve yeterli bulmazken 3 kişi uygun ve yeterli bulmuştur. Modülün içeriğini uygun ve yeterli bulan öğretim elemanları “modülün içeriğinde erkek giysi üretimine ait tüm işlem ve konular verilmiş, buradaki konuların tamamı mesleğin gereklerine uygun bu bakımdan yeterli” şeklinde görüş bildirmişlerdir. İçeriği uygun bulmayan Öğretim elemanları; İçerikte yer alan erkek gömleği, pantolonu ve ceketinin çok sınırlı olduğu, erkek yeleği ve kravatında konuya dâhil edilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Bazı konuların işletmelerde görülmesi gerektiği, içerikte yer alan klasik gömlek, pantolon ve ceket yerine güncel modellerden oluşan ürünlerin dikilmesinin öğrencileri daha fazla motive edeceğini ve telalama konusunun içerikte daha ayrıntılı verilmesi gerektiğini çünkü erkek giysilerinin tüm giysiler içinde farklı telalama özellikleri gösterdiğini söylemişlerdir.
Modül programın içeriğiyle ilgili olarak 46 öğrenciden 23 kişi modül programın içeriğini yeterli bulurken 23 kişi uygun ve yeterli bulmamıştır. Modül içeriğini uygun bulan iki üniversiteden de öğrenciler “hazır giyim üretimine uygun olarak tüm konular verilmiş görünüyor bu bakımdan bizce yeterli” şeklinde görüş bildirmişlerdir. İki üniversiteden de görüş bildiren 23 öğrencinin hemen hepsi aynı konularda içeriği yetersiz bulmuşlardır. Öğrencilerin ortak görüşlerine bakıldığında;
modül içeriğinde bulunan erkek ceketi, pantolonu ve gömleğini sevkiyata hazırlama konusunu görmediklerini bu konunu ancak işletmelerde gözlem yaparak işlenebileceğini ya da konuya uygun bir işletmede sevkiyatın kameraya çekilmiş görüntülerini izlenerek görülebileceğini belirtmişler, bir kısmı da bu konun kendilerince gereksiz olduğu ve çıkarılması gerektiğini dile getirmişlerdir. Söz konusu iki üniversitede bulunan öğrencilerin aynı fikirde olduğu bir başka konu ise içerikte yer alan konuların klasik olarak sınırlandırılmasının kendilerini kısıtladığını, içerikte verilen klasik ceket, klasik pantolon ve klasik gömlekte uygulanan dikiş tekniklerinin, moda olan giysileri üretirken de öğrenilebileceğini belirtmişlerdir.
Öğretim elemanlarının modülün işlenişiyle (öğretme-öğrenme sürecine ilişkin açıklamalar) ilgili olarak 12 kişinin tamamı “yazılanların uygun ve yeterli olduğunu belirtmiş fakat modülde yazan işlenişle ilgili açıklamaların bazı nedenlerden dolayı gerçekleşemediğini belirtmişlerdir.
Gazi Üniversitesinden araştırmaya katılan öğretim elemanından modülün işlenişiyle ilgili olarak görüşlerini özetle; ”Modül programın işleniş açıklamalarında “farklı modellerde erkek ceketi, erkek pantolonu ve erkek gömleğini kesme, dikme ve ütülemek” yazıyor fakat içerikte “klasik ceket, klasik pantolon, klasik gömlek” belirtilmektedir. Ayrıca işleniş önerilerinde belirtilen “uygun makine ve araç gereçle donatılmış olmalıdır” hâlihazırda mevcut olmadığını bu nedenle de işleniş ile ilgili açıklamaların öneri boyutunda kaldığını belirtmişlerdir. İçerikte 7. madde de yer alan “kumaş kesme, ütüleme ve fiksaj” modüllerinin varlığından haberlerinin olmadığını belirtmişlerdir.
Selçuk Üniversitesinden araştırmaya katılan öğretim elemanları modülün işlenişiyle ilgili olarak; İşleniş için önerilen sürenin yetersiz olduğunu haftada 6 saatin yeterli fakat dönem boyu toplam sürenin yetmediğini, modül programın içeriğinin yeniden gözden geçirilerek erkek giysi üretimi dersinin 2 dönem alınmasının daha uygun olacağı, öğretim elemanı başına ortalama 30-35 öğrenci düştüğünü meslek eğitimi için bu sayının fazla olduğu, işleniş önerilerinde yer alan “Öğrenme atölye ortamında gruplarla veya bireysel olarak gösteri yöntemi ile yapılmalıdır” açıklamasının bu kadar kalabalık sınıflarda mümkün olmadığını, hazır giyim atölyesinin bir tane
ile işleniş önerilerinde yer alan “Öğrencilere işlemleri tekrarlama imkanı verilmelidir” açıklamasının gerçekleşemediğini ifade etmişlerdir.
Ankete katılan öğrencilerin tamamı öğretim elemanları gibi modül programın işleniş sürecine ilişkin açıklamaların iyi ifade edildiğini ancak uygulamada bunların gerçekleşmediğini söylemişlerdir. Öğrencilerin modül programın işlenişiyle ilgili görüşlerinde farklılıklar olmasına rağmen çoğu konulardaki görüşler paralellik taşımaktadır. Bunların başında modül programın işlenişe ilişkin açıklamaların uygun ve yeterli olduğu fakat bu açıklamaların; sınıfların kalabalık oluşu, mevcut atölye kapasitelerinin öğrencilere işlemleri tekrarlama imkanı vermediği, dolayısıyla ders süresi ve dönem boyu toplam süresinin dersin içeriği için yetersiz olduğu ve öğretim elemanlarının erkek giysi üretimiyle ilgili olarak hizmet içi eğitime ihtiyaç duydukları, ankete katılanların ortak görüşüdür.
Öğretim elemanlarının tamamı modül programın önerilen öğretim materyalleri açıklamalarını yeterli bululduklarını belirtmişlerdir. Bu konuyla ilgili olarak “erkek giysi üretimi yapabilmek için tüm makine ve teçhizat burada verilmiş, yalnızca kesim masalarının olmadığı görülmekte, buraya birde kesim masaları eklenirse daha iyi olacaktır, bu bakımdan yeterli”, “fakat önerilen öğretim materyallerinin tümü yâda pek çoğu atölyelerde bulunmuyor, var olanlarda çeşitli nedenlerden dolayı randımanlı kullanılamıyor” şeklinde görüşlerini ifade etmişlerdir.
Öğrencilerin tamamı modül programın önerilen öğretim materyalleri açıklamalarını yeterli bulduklarını belirtmişlerdir. Öğretim elemanları ile paralel görüş bildiren öğrenciler; “modülde önerilen öğretim materyalleri oldukça uygun görünüyor, bu materyaller atölyelerimizde olursa daha iyi işler çıkar ve işlemleri daha kısa sürede ve daha sağlıklı yapabiliriz” şeklinde görüşlerini ifade etmişlerdir.
Öğretim elemanlarının toplam 12 kişiden 4’ü modül programın değerlendirme açıklamalarını uygun ve yeterli bulurken 8’i yeterli bulmamıştır. Modül programın değerlendirme açıklamalarını yeterli bulan öğretim elemanları, “Tüm aşamaların nasıl değerlendirileceği verilmiş bu bakımdan yeterli” şeklinde görüş bildirmişlerdir. Modülün değerlendirme bölümüyle ilgili olarak olumsuz görüş bildiren, Gazi Üniversitesinden ve Selçuk Üniversitesinden öğretim elemanlarının hemen hepsi aynı paralellikle görüş beyan etmişlerdir. Programda değerlendirme yaklaşımı ile ilgili
açıklamalara ayrıntılı yer verilmediği, öğretim elemanlarının değerlendirme ölçütlerini anlamakta güçlük çektiklerini ifade etmişler ve programın değerlendirme ölçekleriyle ilgili açıklamaların hepsinin uygulanamadığını belirtmişlerdir.
Toplam 46 öğrenciden 15’i modülün değerlendirme açıklamalarıyla ilgili uygun ve yeterli derken 31’i modülün değerlendirme açıklamalarını yeterli bulmamıştır. Modül programın değerlendirme bölümünde bulunan açıklamaları uygun ve yeterli bulan 15 öğrenci “değerlendirme bölümünde bulunan ölçekleri tam olarak bilmiyoruz ama işlemler tüm boyutuyla değerlendiriliyor gibi görünüyor bu bakımdan yeterli buluyoruz” şeklinde görüş belirtmişlerdir. Konuyla ilgili olumsuz görüş bildiren öğrencilerin görüşleri özetle; modül programda yazan değerlendirmeyle ilgili açıklamalar da yer alan değerlendirme ölçeklerinin hepsinin kullanılmadığı genelde bitmiş ürün değerlendirmesi yapıldığını belirtmişlerdir. 6. maddede yer alan “Erkek giysilerinin paketlenmesi, kontrol listesiyle değerlendirilir” ifadesinin seri üretim yapmadıkları ve herhangi bir yere sevk etmedikler için paketleme yapılmadığını dolayısıyla da böyle bir değerlendirme yapılmadığını belirtmişlerdir.
Amaçlarının öğrenciler tarafından gerçekleştirilme düzeyine bakıldığında; Atölyede bulunan öğrenci sayılarının kalabalık oluşu, öğretim elemanı sayısının yetersiz olası, öğretim elemanlarının erkek giysi üretimi konusunda hizmet içi eğitime ihtiyaç duymaları, atölyelerin fiziki yapısı ve donanımının yetersizliği, öğrencilerin işlemleri tekrarlama imkânı bulamamaları öğrenciler tarafından amaçların gerçekleştirememesinin başlıca nedenleri arasındadır.
“Erkek Giysi Üretimi Modül Ders Program Grubunun” hedeflerinin gerçekleştirilmesinde öğretim elemanları ve öğrencilerin karşılaştıkları güçlüklere bakıldığında; programın etkili işlenişi için öğretmen ve öğrenci kılavuzlarının bulunmamaktadır. Öğretim elemanlarının tümünün modüler eğitim konusunda her hangi bir hizmet içi eğitim almamıştır. Yeter sayıda öğretim elemanı bunmadığından, uygulamalı derslerin fazla olmasından dolayı öğretim elemanları haftada yaklaşık 40 saat derse girmektedirler. Öğretim elemanları “program amaçlarının başarılmasında karşılaşılan problemlerle ilgili öğretmen ve öğrenciler için dönüt sistemi var mı?” sorusuna, böyle bir dönüt sisteminin olmadığını, derste edindikleri tecrübeleri dönüt
yaklaşımıyla ilgili açıklamalara ayrıntılı yer verilmediğini, kontrol listesi, gözlem formu, iş testi, kalite kontrol araçları, ödev ve kontrol listesi gibi açıklamaların aralarında farklı yorumlandığını, bu ölçme araçları ile ilgili daha ayrıntılı ve açıklayıcı bilgi verilmesi gerektiğini, hatta örneklerinin bulunmasının daha açıklayıcı olacağını belirtmişlerdir.
Bu araştırmanın kapsamında yer alan MTEM projesi çerçevesinde uygulamaya başlanan modüller eğitim programı ile ilgili olarak hiçbir öğretim elemanının hizmet içi eğitim almadığı görülmektedir.
Bu nedenle ankete katılan iki üniversiteden de öğretim elemanları “Erkek Giysi Üretimi Ders program Grubu”, modüler programlama yaklaşımına; ne ölçüde uygundur? Sorusuna herhangi bir görüş beyan edememişlerdir.
Ayrıca Öğretim elemanları “Modül programın uygulanması konusunda yeterlilik derecenizi açıklar mısınız?” sorusuna modüler eğitim konusunda herhangi bir eğitim almadıkları için görüş bildirememişlerdir.
7.2. Öneriler
Araştırmada bulgulara dayalı öneriler;
1. Erkek giysi üretimi Modül program grubunun tanımı ve amaçları yeniden gözden geçirilmelidir.
2. İçerikteki muğlâk ifadeler netleştirilmeli ayrıca uygulanamayan konular içerikten çıkartılmalıdır.
3. Modül grubunun amaçlarına ulaşabilmesi için öğrenci sayısı azaltılmalıdır. 4. Öğretim elemanları modüler eğitim konusunda hizmet içi eğitim almaları sağlanmalıdır.
5. Öğrenciler modüler eğitim konusunda bilgilendirilmelidir.
6. Modül program için öğrenci ve öğretim elamanı Kılavuzları hazırlanmalıdır.
7. Modül programın amaçlarının başarılmasında karşılaşılan problemlerle ilgili öğretmen ve öğrenci için dönüt sistemi oluşturulmalıdır.
8. Öğretim elemanları hazır giyime uygun erkek giysi üretimi yapan firmalarla işbirliği tesis edilerek öğretim elemanlarının da bu modül grubunda kendilerini geliştirmelerine imkan sağlanmalıdır.
9. Öğrencilerin hazır giyim erkek giysi üretimi yapan işletmeleri ve uygulamalarını görmeleri için teknik geziler organize edilmelidir.
10. Atölye imkânlarının erkek giysi üretimi modül grubunda önerilen makine teçhizatla donatılması gerekmektedir.
Yeni yapılacak araştırmalar için öneriler;
11. Bu alanda yapılacak olan benzer çalışmalarda daha sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için öğrenci, öğretim elemanının yanı sıra konuyla ilgili üretimi yapan firmalarda istihdam edilen mezunların ve firma temsilcilerinin de görüşlerine yer verilmelidir.
12. MTEM Projesi çerçevesinde hazırlanan diğer modüller de araştırılarak değerlendirilmelidir.