B. Sonuç Değerlendirme
4. SONUÇ ve ÖNERĠLER
Bu çalıĢma kapsamında; Millî Eğitim Bakanlığı lise ve dengi okullarda müfredat dâhilinde Lise2 (10). sınıf öğrencilerine verilmekte olan dil ve anlatım derslerinde öğrenciler ve öğretmenlerin yaĢadıkları sorunlara öğretmenlerin gözünden bakılarak muhtemel sorunlara çözüm yollarının aranması için Ankara‟nın Yenimahalle, Çankaya ve Altındağ ilçelerinde bir uygulama yapılmıĢtır. Ġlçe sınırları içerisinde bulunan okullarda 2009-2010 öğretim yılı içerisinde görev yapan dil ve anlatım dersi öğretmenleri evren olarak seçilmiĢ olup uygulama süreci içinde anket uygulaması için ulaĢılabilen 50 öğretmen örneklem kütlesini oluĢturmuĢtur.
Öğretmenlere yöneltilen anket soruları daha önceden bu alanda yapılan benzer çalıĢmalar baz alınarak uzman görüĢleri paralelinde hazırlanmıĢtır. Ankette öğretmenlere yöneltilen muhtemel sorunlar üzerinde öğretmenlerin görüĢlerini beyan etmeleri istenmiĢtir. Ankete verilen cevapların analizleri neticesinde elde edilen sonuçlar, aĢağıdaki maddelerde özetlenmiĢtir.
Katılımcı olan öğretmenlere ait demografik özelliklere göre yapılan inceleme neticesinde:
Cinsiyetlere göre dağılımlarına bakıldığında, % 62 oranında kadın öğretmenlerin ağırlıkta olduğu,
Lisans bölümü olarak çoğunluğunun (% 58) Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği mezunu olduğu, diğer öğretmenlerin ise Fen-Edebiyat Fakültelerinden mezun olduktan sonra tamamının pedagojik formasyon alarak göreve baĢladığı, aldıkları lisans eğitimi üzerine yüksek lisans yapanların ise azınlıkta (% 20) olduğu,
Görev sürelerine göre ise çoğunluğunun deneyimli sayılabilecek bir aralıkta olduğu (6-15 yıl: %52), azımsanmayacak bir yüzdenin ise çok deneyimli (6-15 yıl: % 32) olduğu görülmüĢtür.
Katılımcılara uygulanan anketler bölümler bazında güvenilirlik analizine tabi tutulmuĢ olup, analiz neticesinde %53 ile %90 arasındaki güvenilirlik seviyeleriyle, anketin yüksek seviyede güvenilir olduğu görülmüĢtür. Buna bağlı olarak anket sonucu elde edilen neticelerin doğru sonuçları vereceği değerlendirilmektedir.
Anket sorularına alınan cevaplar, bölümler bazında incelenerek toplam puan sıralamasına tabi tutulmuĢtur. Toplam puanların yüksek olması, öğretmenlerin yöneltilen sorunla daha sıklıkla karĢılaĢtıklarını ifade etmektedir. Ankette toplam puan ve ortalama puan incelemesi neticesinde elde edilen sonuçlar ve değerlendirmeleri aĢağıdaki maddelerde verilmiĢtir.
Derslerin iĢlenmesi esnasında kullanılan materyallere yönelik yöneltilen sorularda öğretmenlerin derslerde iĢitsel ve görsel materyallerden daha ziyade klasik eğitim yöntemleri temelli yazılı materyallerden yararlanmayı tercih ettiği tespit edilmiĢtir. Bu durumun hayatlarının her anında teknolojiyle iç içe yaĢayan öğrenciler üzerinde zaman içinde bıkkınlık ve isteksizlik yaratabileceği değerlendirilmektedir.
Öğrencilerin dersleri kavramada yaĢadıkları sorunlara yönelik yöneltilen sorularda ise cümle ve kelime yapılarının anlaĢılması konularında daha yoğun bir sıkıntının yaĢandığı, öğrencilere daha yakın konular olarak değerlendirebileceğimiz anlatım konularında sıkıntının yok denecek kadar az olduğu görülmektedir. Yine bu durum da bir önceki maddede de belirtildiği üzere öğrencilerin durağan ve tek düze olan konularda zorlandıkları görülmektedir.
Öğretmenlerin yaĢadıkları bireysel sıkıntılar ise öğretme-öğrenme sürecinin aĢamaları altında incelenmiĢtir. Ġncelemede en büyük sıkıntının beklenenin aksine değerlendirme süreci içerisinde yaĢandığı görülmüĢtür. Mevcut sonuç alt sorular üzerinden tekrar incelendiğinde ise en fazla sıkıntıyı öğrencilerin kendilerini değerlendirme ve hedeflerin tamamını kapsayacak bir değerlendirme yapma konularında yaĢadıkları görülmektedir. En az sıkıntının ise, daha çok öğretmenin Ģahsi gayretlerine bağlı olarak değiĢen konuları içeren hazırlık
sürecinde yaĢandığı tespit edilmiĢtir. Mevcut durum incelemesinde öğretmenlerin sıkıntılarının ders müfredatı, ders hedefleri ve amaçlarının net olmamasına bağlı olarak geliĢtiği değerlendirilmektedir.
Öğrencilerin ders esnasında karĢılaĢtıkları sıkıntılara yönelik sorulan sorularda ise net çizgilerle sıkıntılar belirginleĢmektedir. Analiz neticesinde; öğrenciler üzerinde genel bir isteksizlik durumunun hâkim olduğu, öğrencilerin özellikle ödev, proje vb. sorumlulukları almada isteksiz davrandıkları tespit edilmiĢtir.
Ortalama puanlar üzerinden yapılabilecek değerlendirmeye göre ise öğretmenlerin gözünde öğrenciler ankette yöneltilen tüm sıkıntıları sıklıkla yaĢamaktadırlar. Ancak öğretmenlerin görüĢü, bu durumun ders konularının ağırlığı veya anlaĢılmazlığı ile ilgili olmadığı, öğrencilerin isteksizliklerinin esas neden olduğu yönündedir.
Öğretmenlerin dil ve anlatım dersinin öğretiminde karĢılaĢtıkları sorunlara göre yapılan incelemede ise; öğrenci temelli sorunlar ile program ve materyal temelli sorunların ön plana çıktığı, öğretmen temelli yaĢanabilecek sorunların ise arka planda kaldığı görülmüĢtür. Bu bölümde de, önceki bölümlerde tespit edilen sorunlardan farklı bir sonuca rastlanmamıĢtır. Ġlave olarak öne çıkan ve öğretmenler tarafından diğerlerinden daha derin olarak değerlendirilen bir sıkıntı ise öğrencilerin lise öncesinde aldıkları dil bilgisi bilgilerinde çok zayıf oldukları ve buna bağlı olarak da konuları anlamada çok zorlandıkları Ģeklindedir. Ayrıca, okullardaki teknik yetersizlikler, öğrencilerin tek güdülenme aracı olan üniversite sınavlarındaki dil ve anlatım dersine yönelik soruların yetersizliği, öne çıkan diğer hususlardır. Ancak; öğretmenlere göre dil ve anlatımın ayrı bir ders olarak görülmesinin sıkıntı olmadığı ve temel kaynaklara ulaĢımda da bir problem olmadığı değerlendirilmektedir.
Ankette yer alan sorular beĢinci sorudan sonra alt baĢlıklar altında birçok soruyu barındırdığından, bölüm olarak değerlendirilmiĢtir. BeĢ bölüm üzerinden yöneltilen toplam 82 likert ölçekli sorudan sadece dört bölümüne faktör analizi uygulanmıĢtır.
Sorular toplam 10 faktör ile ifade edilebilmiĢtir. Faktörler üzerinden yapılan analizlerde katılımcıların görüĢlerinin demografik özelliklerine göre farklılık analizleri yapılmıĢtır.
Anova ve t-testi farklılık analizleri neticesinde; sadece aĢağıdaki üç iliĢkinin istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yaratabileceği görülmüĢtür.
Yazılı Materyaller Kullanım Faktörü Mesleki Deneyim
Öğrencinin Derse Katılım Faktörü Öğretmenlerin Lisans Bölümü
Program ve Materyal Temelli Sorunlar Mesleki Deneyim Farklılık durumlarının incelenmesinde ise;
Yazılı materyallerin kullanımında mesleki deneyimlere göre oluĢan farklılığın nedeni olarak net bir farklılık yaratabilecek iliĢki tespit edilememiĢtir.
Ancak, “16 yıl ve üzeri” meslek deneyimine sahip öğretmenlerin “6-15 yıl” arasındaki meslek deneyimine sahip öğretmenlere nazaran yazılı materyalleri daha fazla kullandığı tespit edilmiĢtir. Bu durumun deneyimi daha fazla olmasına rağmen deneyimli öğretmenlerin klasik öğretim yöntemlerine daha bağımlı olduğu sonucuna varılabilmektedir.
Öğretmenlerin gözünden öğrencilerin derse katılımlarının öğretmenlerin bitirdikleri lisans bölümlerine göre incelenmesinde tespit edilen istatistiksel anlamlı farklılığın, ortalamaların farkına bakılarak, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bölümünden pedagojik formasyon alarak mezun olan öğretmenlerde Fen-Edebiyat Bölümünden mezun olduktan sonra pedagojik formasyon alan öğretmenlere nazaran daha fazla sıkıntının olduğu görülmektedir. Farklılığın da istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiĢtir.
Öğretmenlerin program ve materyal temelli yaĢadıkları sıkıntıların mesleki deneyimlerine göre gösterdikleri farklılıklarda “0-5 yıl” süreli meslek deneyimine sahip öğretmenlerin “6-15 yıl” süreli meslek deneyimine sahip öğretmenlere nazaran daha fazla sıkıntıyla karĢılaĢtığı tespit edilmiĢtir. BaĢka bir ifadeyle; deneyim süresi derste yaĢanan program ve materyal temelli sorunlarla ters orantılı olarak değiĢmektedir. Deneyim arttıkça sorun azalmaktadır.
Sonuç olarak; Ankara ili sınırları içerisinde MEB‟e bağlı okullarda yapılan bu çalıĢma, dil ve anlatım dersinde öğretmen, öğrenci, program ve materyal temelli sorunlara ıĢık tutmaya çalıĢmıĢtır. Türkiye genelinde dersi veren öğretmen ve bu dersi alan öğrenciler için genellendiği takdirde, dersin daha verimli iĢlenmesine yönelik olarak öğretmenlere okullarda sağlanan materyal desteğin artırılması, öğrencilerin derse motive edilmelerinin sağlanması maksadıyla müfredat yapısının ve üniversite sınav yapısının çalıĢmaya teĢvik edici yönde değiĢtirilmesinin, öğretmenlerin klasik yöntemlerden sıyrılarak iĢitsel ve görsel yöntemleri daha yoğun kullanmaları maksadıyla bu yönde kurum içi eğitim ve seminerlerin düzenlenmesinin, eski öğretmenler için yeni bilgi ve eğitim tekniklerinin aktarılabileceği eğitimler planlanmasının, okul ve bakanlık yönetimleri tarafından öğrencilere bu alanda uzman kiĢilerin katılımıyla paneller düzenlenmesinin uygun olabileceği değerlendirilmektedir.
KAYNAKÇA
Aksan, D. (1995), Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Yayınları: Ankara.
AktaĢ, G. Ve Çeçen, M.A. (2008), “Metne Dayalı Dil Bilgisi Öğretiminin Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Dil Bilgisi BaĢarısına Etkisi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 133-149.
Aydın, Ö. (1999), “Orta Okullarda Dilbilgisi Öğretimi Üzerine Öğretmen GörüĢleri”, Dil Dergisi, Sayı: 81 (23-29).
Calp, M. (2001), İlköğretim Okulları İkinci Kademede Dil Bilgisi Öğretimi Üzerine Bir Araştırma, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
DağaĢan, S. (1996), “Liselerde Okutulmakta Olan Türkçe Dil Bilgisi Kitapları Üzerine İnleme”, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Demir, C. ve Yapıcı, M. (2007), “Ana Dili Olarak Türkçenin Öğretimi ve Sorunları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), 177-197.
Demirel, Ö. (2003), Eğitim Sözlüğü, Pegem Yayıncılık: Ankara.
Deniz, T. (2007), Dil ve Anlatım Ders Notu 4 , Milli Eğitim Bakanlığı (MEB): Ankara.
Deniz, T. (2007a), Dil ve Anlatım Ders Notu 3, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB): Ankara Derman, S. (2008), “Dil Bilgisi Öğretiminde Metinlerin Seçimi Üzerine Bir Araştırma”,
YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya.
Dilaçar, A. (1971), Gramer, TDAY Belleten 1971, TDK Yayınları: Ankara
Dönmez , C. ve Yazıcı, K. (2006), “Sosyal Bilgilerde Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Becerilerinin GeliĢtirilmesinde Metin Yapısına Bağlı Olarak Kullanılabilecek Strateji ve Teknikler”, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16.
Erdem, Ġ. (2007), “İlköğretim İkinci Kademede Dil Bilgisi Öğretiminin Sorunları Üzerine Bir Araştırma”, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe ABD, Ankara.
GöğüĢ, B. (1978), Orta Dereceli Okullarda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Kadıoğlu Matbaası: Ankara.
Gücüyeter, B. (2009), “Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinde Dinleme Eğitimi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13 (2), 161-170.
Günay, D. (2001), Metin Bilgisi, Multılıngual Yayınları: Ġstanbul.
Ġleri, C. (1998), “Anlatım”, Sözlü ve Yazılı Anlatım (Editör: Hülya Pilancı) içinde, Anadolu Üniversitesi Yayınları: EskiĢehir, Yayın No: 1073.
Kantemir, E. (1991), Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları: Ankara.
Kavcar, C. (1983), “Düzgün Yazmanın Önemi ve Yolları”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16 (2).
Kavcar, C. (1987), “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20 (1).
Kavcar, C. (1993), “Yeni Türk Edebiyatı Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26 (1).
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1998), Türkçe Öğretimi, Engin Yayınevi: Ankara.
Kırmızı, F.S. (2000), “Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Bu Sorunların Öğretmen Performansına Etkileri”, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Kocaman, A. (1990), “Anadili Öğretimi Yabancı Dille Öğretim ve Ötesi”, Çağdaş Türk Dili, Sayı: 30-31, 861-865.
Koç, S. ve Müftüoğlu, G. (1998), “Dil Bilgisi Öğretimi”, Türkçe Öğretimi (Editör:
Seyhun TopbaĢ) içinde, Anadolu Üniversitesi Yayınları: EskiĢehir, Yayın No:
1066
Korkmaz, Z. (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları: Ankara.
MEB (2005), Dil ve Anlatım Dersi 9., 10., 11., 12. Sınıflar Öğretim Programı, Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığı: Ankara.
Nas, R. (2003), Türkçe Öğretimi, Ezgi Kitabevi Yayınları: Bursa.
Onan, B. ve BaĢ, B. (2009), “Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazılı Anlatımlarında Deyim Kullanımı: Hatay ve Sivas Örneği”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 113-139.
Öz, M. F. (2001), Uygulamalı Türkçe Öğretimi, Anı Yayıncılık: Ankara.
Özbay, M. (2006) . Türkçe Özel Ögretim Yöntemleri II, Öncü Kitap: Ankara.
Sağır, M. (2002), İlköğretim Okullarında Dilbilgisi Öğretimi, Nobel Yayınları: Ankara.
Semiz, E. (1999) Polis Koleji'nde Verilen Türkçe Dersinin BaĢarısına ĠliĢkin Bir Ġnceleme, Polis Bilimleri Dergisi, 1 (4).
Sever, S. (1998), “Dil ve ĠletiĢim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 31, 51-66.
Sever, S. (2003), “Türkçe Öğretiminde Yeni Yapılanma ÇalıĢmaları”, Türklük Bilimi Araştırmaları, Sayı: 13, 27-38.
Sezer, A. (1994), “Anadili Öğretiminde Dilbilgisinin Yeri” Uygulamalı Dilbilim Açısından Türkçenin Görünümü, Dil Derneği Yayınları: Ankara.
ġenol, M. (2001), “Okuma ve Yazma Öğretiminin Kaynakları (Makaleler 1938-1998)”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 2,Sayı: 2 (205-219).
TopbaĢ, S. (1998), Türkçe Öğretimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları: EskiĢehir, Yayın No: 1066.
Topgül, S. (2005), “İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Uygulama Çalışmaları Üzerine Bir İnceleme”, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Türkyılmaz, M. (2008), “Dil ve Anlatım Dersinde Bir Ölçme Aracı Olarak Yazılı Sınavların Kullanımı Konusunda Öğretmen GörüĢleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (3), 1-14.
EKLER
Bilgisayar / projeksiyon 171 3,420 1,126
Video 100 2,000 0,926
Betimleyici anlatım 91 1,820 1,101
Ünlem 89 1,780 0,910
SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM 1.KISIM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma
Ders için gerekli malzemenin toplanması 133 2,660 0,961
Yöntem ve teknik saptama 117 2,340 0,982
Ġncelenecek metin türünde kaynak metinlere ulaĢılması 105 2,100 1,074 SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM 2.KISIM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma
Öğrencilerin ilgisini metne yönlendirmek 137 2,740 1,006
Hedef becerileri öğrencilere kazandıracak biçimde ders iĢlemek 130 2,600 0,857 Sınıfta ders iĢlemeye elveriĢli ortamı oluĢturmak 122 2,440 0,929
SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM 3.KISIM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma Öğrencilerin yapı, tema, dil ve anlatım özelliklerini kavramalarını
sağlamak 138 2,760 1,080
Öğrencilerin bilgilerini sınıflandırmaları, karĢılaĢtırma yapmaları,
bilgiler arası iliĢki kurmaları gibi süreçleri yönetmek 137 2,740 1,103 Anlama yorumlama sürecini beraber gerçekleĢtirmeyi saglamak için
öğrencilerin derse katılımını sağlamak 127 2,540 1,014
SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM 4.KISIM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma Öğrencilerin kendilerini değerlendirmelerini sağlamak 142 2,840 1,330 Hedeflenen becerilerin tumunu dikkate alarak değerlendirme
yapabilmek 138 2,760 1,021
Proje, ödev vb. takibi yapmak 124 2,480 1,035
Sınav sorularını hazırlamak 96 1,920 1,027
DOKUZUNCU BÖLÜM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma Öğrencilerim ödev, proje vb sorumluluklarını yerine getirmekte titiz
davranmıyor. 188 3,760 0,744
Öğrencilerim okuma alıĢkanlığı edinmek konusunda isteksiz. 179 3,580 0,971 Öğrencilerim yaratıcılıklarını gösterme konusunda isteksiz davranıyor. 157 3,140 1,050 Öğrencilerim birlikte çalıĢma ve ekip oluĢturma konusunda problem 151 3,020 1,059
yaĢıyor.
Öğrencilerim okudukları metni anlama noktasında problemler yaĢıyor. 150 3,000 1,088 Öğrencilerim düĢüncelerini ifade etme konusunda problem yaĢıyor. 145 2,900 1,199 Öğrencilerim konu iĢlenirken derse katilmiyor, söz alma konusunda
isteksiz davranıyor. 142 2,840 0,934
Öğrencilerim dil ve anlatım dersinin gerekliliğini sorguluyor. 136 2,720 1,196 Öğrencilerim dil bilgisi konularını, dil ve anlatım dersinde metinlerle
birlikte incelendiği için anlamıyor. 121 2,420 0,971
ONUNCU BÖLÜM SORULARI
Toplam Ortalama Std.
Sapma Öğrencilerin temel dil bilgisi kurallarını bilmemeleri dil ve anlatım
dersinde baĢarısız olmalarına neden olmaktadır. 207 4,140 1,030 Programda öğretmenden gerçekleĢtirmesi beklenen etkinliklerin birçoğu
için okulların teknik donanımı yetersizdir. 199 3,980 0,820
Öğrencilerin dil ve anlatim dersine ilgilerini ÖSYM tarafindan yapılan
sınavlarda bu dersin ne ölçüde yer aldığı belirlemektedir. 196 3,920 1,104 Öğrencilerin edebî metinlere karsi ilgisiz olmaları dil ve anlatım
dersinin öğretiminde problemler yaĢanmasına neden olmaktadır. 196 3,920 0,695 Öğrencilerin dinleme, konuĢma, okuma ve yazma konusunda isteksiz
olmaları dil ve anlatım dersinin öğretiminde problemler yaĢanmasına neden olmaktadır.
192 3,840 0,766
ÖSYM tarafindan yapılan sınavlar ile okullarda yapılan sınavların yapısal farklılığı dil ve anlatım dersinin öğretiminde problemlere yol açmaktadır.
181 3,620 0,987
Programda dil ve anlatim dersinin öğretimi için yeterli zaman yoktur. 178 3,560 1,128 Öğrencilerin duygu ve düĢüncelerini ifade etme konusundaki
yetersizlikler dil ve anlatım dersinde baĢarısız olmalarına neden olmaktadır.
178 3,560 1,072
Öğrencilerin topluluk önünde tartıĢma, fikrini söyleme vb. konularda yaĢadıkları çekimserlik dil ve anlatim dersinde baĢarısız olmalarına
neden olmaktadır. 176 3,520 0,953
Program hedefleri ile öğrencilerin beklentileri birbiri ile
örtüĢmemektedir. 169 3,380 0,967
Öğrencilerin ekip oluĢturma ve birlikte çalıĢma konusunda
isteksizlikleri bu dersin öğetiminde problemlere neden olmaktadır. 168 3,360 1,120 Öğretmenlerin lisans eğitiminde metin inceleme, anlama ve yorumlama
konusunda yeterli egitim almamalari bu dersteki verimliliklerini olumsuz etkilemektedir.
166 3,320 0,999
Program öğrencilerin dil ve anlatim dersine ilgi duymalarını sağlayacak
nitelikte degildir. 166 3,320 1,019
Okullardaki arac-gereç yetersizliği dil ve anatim dersinde yaĢanan
problemlerden biridir. 164 3,280 1,213
Öğrencilerin dil ve anlatım dersinin kendilerine herhangi bir kazanım 160 3,200 1,107
sunmadığını düĢünmeleri bu dersin öğretiminde problemler yaĢanmasına neden olmaktadır.
Öğretmenlerin aldığı lisans eğitimi onları dil ve anlatim dersinin
öğretimine hazırlamamaktadır. 156 3,120 1,172
Program öğretmenlerin ögrencilerin seviyelerini ve bireysel özelliklerini
dikkate almalarına izin vermeyecek biçimde düzenlenmistir. 156 3,120 0,961 Programda dil ve anlatim dersinin konuları uygun olmayan bir sekilde
tasnif edilmiĢtir. 152 3,040 0,989
Ders kitapları dil ve anlatim dersinin hedeflerini gerçeklestirmeye katkı
sağlayacak biçimde hazırlanmamıĢtır. 146 2,920 0,944
Öğretmenlerin lisans eğitiminde aldıkları dil bilgisi egitimlerinin
yetersiz olması, öğretmenlerin bu dersin eğitiminde baĢarısız olmalarına neden olmaktadır.
140 2,800 1,212
Ders kitapları ile program birbiri ile örtüĢmemektedir. 136 2,720 1,051 Dil bilgisi konularının, dil ve anlatim dersinde metinlerle birlikte
incelenmesi ögrencilerin dil bilgisine karĢi ilgilerini azaltıyor. 132 2,640 1,064 Program, dil ve anlatım dersinin öğretimindeki amaçları
gerçekleĢtirmekten uzaktır. 118 2,360 0,964
Dil ve anlatım dersinin ayrı bir ders olarak programlanması dil bilgisi
öğretiminin verimliliğini düĢürmektedir. 112 2,240 1,153
Dil ve anlatım dersinin içeriğinde yer alan konulara iliĢkin temel
kaynaklara ulaĢmak zordur. 103 2,060 0,867