Regresyon Analizleri

Yaplan korelâsyon analizleri sonrasnda, de
ikenlerin açklayclk derecelerini ölçmek için basit regresyon analizi yaplmtr. Pozitif psikolojik sermaye ve her bir alt boyutunun, örgütsel ba
llk ve her bir alt boyutunu ne oranda açklad
 aratrlmtr.

Pozitif psikolojik sermayenin ba
msz, duygusal ba
ll
n ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, pozitif psikolojik sermayenin duygusal ba
ll
 p>0,01 anlamllk düzeyinde %14 orannda açklad
 görülmütür.

Pozitif psikolojik sermayenin ba
msz, devamllk ba
ll
nn ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, pozitif psikolojik sermayenin devamllk ba
ll
n p>0,01 anlamllk düzeyinde %13 orannda açklad
 görülmütür.

yimserli
in ba
msz, duygusal ba
ll
n ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, iyimserli
in duygusal ba
ll
 p>0,01 anlamllk düzeyinde %13 orannda açklad
 görülmütür. Bu ilikinin ters yönde oldu
u bilinmektedir.

yimserli
in ba
msz, devamllk ba
ll
nn ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, iyimserli
in devamllk ba
ll
n p>0,01 anlamllk düzeyinde %7 orannda açklad
 görülmütür.

Umudun ba
msz, devamllk ba
ll
nn ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, umudun devamllk ba
ll
n p>0,01 anlamllk düzeyinde %10 orannda açklad
 görülmütür. Bu ilikinin de ters yönlü oldu
u bilinmektedir.

Dayankll
n ba
msz, duygusal ba
ll
n ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, dayankll
n devamllk ba
ll
n p>0,01 anlamllk düzeyinde %12 orannda açklad
 görülmütür. Bu iliki de ters yönlüdür.

97 Dayankll
n ba
msz, devamllk ba
ll
nn ba
ml de
iken olarak ele alnd
 regresyon analizinde, dayankll
n devamllk ba
ll
n p>0,01 anlamllk düzeyinde %7 orannda açklad
 görülmütür. Bu iliki de ters yönlüdür.

Tablo 24: PSYCAP ve Alt Boyutlarnn Örgütsel Ba
llk ve Boyutlaryla likisi - Regresyon Modelinin statistiksel Anlamll


a. Ba
msz de
iken b. Ba
ml de
iken R R² Düzeltilmi R² Standart Tahmin Hatas F p a. PSYCAP b. Duygusal Ba
llk ,384 ,147 ,139 ,76940 17,933 ,000 a. PSYCAP b. Normatif Ba
llk ,065 ,004 ,005 ,73084 ,443 ,507 a. PSYCAP b. Devamllk Ba
ll
 ,370 ,137 ,129 ,82536 16,377 ,000 a. PSYCAP b. Örgütsel Ba
llk ,032 001 -,009 ,50141 ,108 ,743 a. yimserlik b. Duygusal Ba
llk ,372 ,138 ,130 ,77344 16,663 ,000 a. yimserlik b. Normatif Ba
llk ,016 ,000 -,009 ,73230 ,027 ,869 a. yimserlik b. Devamllk Ba
ll
 ,282 ,079 ,070 ,85254 8,886 ,004 a. yimserlik b. Örgütsel Ba
llk ,032 ,001 -,009 ,50142 ,106 ,745 a. Umut b. Duygusal Ba
llk ,141 ,020 ,010 ,82479 2,106 ,150 a. Umut b. Normatif Ba
llk ,150 ,022 ,013 ,72412 2,391 ,125 a. Umut b. Devamllk Ba
ll
 ,334 ,112 ,103 ,83742 12,965 ,000 a. Umut b. Örgütsel Ba
llk ,038 ,001 -,008 ,50131 ,152 ,869

98

Tablo 24(devam): PSYCAP ve Alt Boyutlarnn Örgütsel Ba
llk ve Boyutlaryla likisi - Regresyon Modelinin statistiksel Anlamll


a. Ba
msz de
iken b. Ba
ml de
iken R R² Düzeltilmi R² Standart Tahmin Hatas F p a. Dayankllk b. Duygusal Ba
llk ,357 ,127 ,119 ,77829 15,164 ,000 a. Dayankllk b. Normatif Ba
llk ,005 ,000 -0,10 ,73239 ,003 ,958 a. Dayankllk b. Devamllk Ba
ll
 ,276 ,076 ,067 ,85416 8,463 ,004 a. Dayankllk b. Örgütsel Ba
llk ,043 ,002 -,008 ,50120 ,197 ,658 a. Öz-yeterlilik b. Duygusal Ba
llk ,188 ,035 ,026 ,81821 3,821 ,053 a. Öz-yeterlilik b. Normatif Ba
llk ,063 ,004 -,006 ,73092 ,420 ,518 a. Öz-yeterlilik b. Devamllk Ba
ll
 ,129 ,017 ,007 ,88110 1,752 ,189 a. Öz-yeterlilik b. Örgütsel Ba
llk ,062 ,004 -,006 ,50072 ,397 ,530

99

SONUÇ

Bu çalmann temel amac, pozitif psikolojik sermaye düzeyinin örgütsel ba
llkla ilikisini ortaya koymaktr. Küresel ekonomik krizlerin, irket küçülme ve birlemelerinin skça yaand
 ve buna ba
l olarak içi devir hzlarnn ve isizli
in artt
 bir ortamda örgütsel ba
llk kavramna olan ilginin son yllarda artan bir ekilde devam etmesi artc de
ildir. Çalanlarn örgütlerine ba
llk göstermemeleri için birçok gerekçe varken, iletmeler çalanlarn ba
llklarna ihtiyaç duymaktadrlar. Bunun en önemli sebebi, özellikle duygusal olarak örgütlerine ba
l olan çalanlarn, örgütün amaçlarna ulamasnda çok önemli role sahip olmalardr. Bu durum, özellikle örgüte zekâsyla ve yaratcl
yla katma de
er sa
lama potansiyeli yüksek olan beyaz yakal çalanlar açsndan geçerlidir.

Son yllarda önem kazanan ve pozitif örgütsel davran alanyla birlikte tannmaya balayan pozitif psikolojik sermaye ise, umut, iyimserlik, dayankllk ve öz-yeterlilik boyutlarndan olumakta ve gerek bireysel gerek örgütsel pek çok çkt üzerinde olumlu etkide bulunmaktadr. Bu çalmada örgütsel ba
llk bir çkt, pozitif psikolojik sermaye ise bir etken olarak de
erlendirmitir. Pozitif psikolojik sermayenin örgütsel ba
llk ile olumlu ve anlaml ilikide bulunup bulunmad
 Türkiye’de ilk defa aratrlmtr. Bu nedenle çalma, benzer alanlarda gerçekletirilebilecek olan bundan sonraki aratrmalar için ipuçlar içermektedir.

Özellikle Amerika Birleik Devletleri ve Uzak Do
u’da yaplan aratrmalarda, hem pozitif psikolojik sermaye hem de alt boyutlarnn, örgütsel ba
llk ile ilikili olabilece
i görülmektedir. Bu yüzden her iki kültürden de bir takm özellikleri içinde barndran Türkiye’de bu ilikinin aratrlmas önemlidir. Çalmada beyaz yakal çalanlardan oluan bir örnekleme dayal olarak analizler gerçekletirilmitir.

Anket formlar aracl
yla elde edilen bulgular 3. bölümde verilmitir. lk olarak örneklemin demografik özellikleri aktarlmtr. Örneklem 6 firmada çalan 107 beyaz yakal içiden olumaktadr. Örneklemin cinsiyet açsndan da
lm hemen hemen eittir. Yaplan t-testlerinde cinsiyete göre e
itim durumunun, yan ve

100 kdemin anlaml ekilde farkllamad
 görülmütür. Bu yüzden cinsiyetler aras karlatrma yaparken bu faktörler belirleyici de
ildir. Örneklemin ya ortalamas 38,47’dir.

Ya grubuna bakld
nda ise en büyük grubu 31-40 ya aral
ndaki çalanlar (%41) oluturmaktadr. Bu ya grubu, bireyin kariyer platosuyla karlama riskinin en yüksek oldu
u ve bir anlamda kariyerinin ekillendi
i ya grubudur. Bu yüzden bu ya grubundaki kimselerin örgüte sadk olup olmama kararlarnn, a
rlkl olarak devamllk ba
ll
ndan etkilenmesi beklenebilir. Yaplan analizde ise devamllk ba
ll
nn ya gruplarna göre anlaml ekilde farkllamad
 tespit edilmitir. Bu durum kdem açsndan da benzerdir.

Çalanlarn kdemlerine bakld
nda, en büyük grup 1-3 yl aras kdeme sahip olanlardr(%43). Devamllk ba
ll
nn kdeme göre de
iip de
imedi
inin aratrld
 analizde ise, gruplar arasnda anlaml bir fark bulunamamtr. Devamllk ba
ll
n etkiledi
i bilinen ya ve kdem de
ikenlerinin bu örneklem açsndan belirleyici olmad
, dolaysyla de
ikenler aras karlatrmalarda ya ve kdemin arac etkisi var olmad
ndan daha sa
lkl bir neden-sonuç ilikisi kurulabilece
i görülmütür.

Çalanlarn e
itim düzeyine göre da
lmna bakld
nda ise, en büyük grubu lisans mezunlar oluturmaktadr(%48,7). Örneklemin %80’i üniversite ve üstü e
itim seviyesine sahiptir. Örneklemin tamam beyaz yakal çalanlardan olutu
undan, bu durum normal karlanabilse de, oldukça yüksek e
itimli bir örneklem oldu
u söylenebilir.

Çalmada ele alnan pozitif psikolojik sermaye ve alt boyutlar ile örgütsel ba
llk ve alt boyutlarnn demografik faktörlere göre anlaml olarak farkllap farkllamad
n tespit etmek amacyla t-testi ve ANOVA testi uygulanmtr. Sözü edilen de
ikenlerin cinsiyete göre farkllk gösterip göstermedi
ini saptamak için uygulanan t-testi sonucunda, normatif ba
ll
n cinsiyete göre anlaml derecede farkllat
 görülmütür. Bayan katlmclarn normatif ba
llk düzeyi( X :3,6380,

101 ss:0,65), erkeklere göre ( X :3,2160, ss:0,75), anlaml derecede yüksektir. Örneklem açsndan bayanlarn normlara daha ba
l olduklar görülmektedir.

Ya de
ikeni ele alnd
nda, di
er de
ikenlerle anlaml bir ilikiye rastlanmasa da, korelâsyon tablosuna bakld
nda ya de
ikeni ile devamllk ba
ll
 dndaki tüm de
ikenlerin ters yönlü fakat anlaml olmayan ilikiye sahip oldu
u görülmektedir. Benzer korelâsyon katsaylar kdem de
ikeni için de gözlenmitir.

E
itim seviyesine bakld
nda ise, özellikle pozitif psikolojik sermaye ve boyutlar düzeyinde anlaml farkllklar göze çarpmaktadr. Analiz sonucunda doktora ve yüksek lisans e
itimi görmü olanlar ile lisans ve lise ve alt e
itimliler arasnda umut, dayankllk, öz-yeterlilik ve PSYCAP düzeylerinde anlaml bir fark gözlenmi, doktora ve yüksek lisans e
itimi görenlerin umut, dayankllk, öz- yeterlilik ve PSYCAP düzeylerinin lisans ile lise ve alt e
itimlilere oranla daha yüksek oldu
u saptanmtr. Yaplan korelâsyon analizinde de, e
itim düzeyi ile söz konusu de
ikenler arasnda güçlü ve olumlu yönde iliki oldu
u gözlenmitir. Bu sonuç, pozitif psikolojik sermayenin e
itim ile gelitirilebilir oldu
una iaret eden önemli bir bulgudur.

E
itim seviyesi ile örgütsel ba
llk düzeylerinin de anlaml ekilde farkllat
 görülmektedir. Bu durum örgütsel ba
ll
n duygusal ve normatif ba
llk boyutlar için de geçerlidir. Her üç de
iken için de lise ve alt e
itimliler ile doktora mezunlarnn, yüksek lisans ve lisans mezunlarndan daha yüksek düzeyde duygusal, normatif ve örgütsel ba
llk gösterdikleri anlalmaktadr. lgi çekici olan bu durumun çallan örnekleme özgü olup olmad
n ve nedenlerini saptamak için ileri aratrmalar yaplmas önerilmektedir.

Kdem ile di
er de
ikenlerin ilikisine bakld
nda, örgütsel ba
llk düzeyinin kdeme göre anlaml farkllk gösterdi
i saptanmtr. En yüksek örgütsel ba
ll
 1-3 yl aras kdeme sahip çalanlarn, en düük örgütsel ba
ll
 ise 1 yldan az kdeme sahip çalanlarn gösterdi
i anlalmaktadr.

102 Henüz örgütsel sosyalizasyon süreci içerisinde olmas muhtemel olan 1 yldan daha az kdemli çalanlarn örgütsel ba
llk düzeylerinin düük olmas do
al karlanabilir. Bu çalanlar örgütü henüz normlar benimseyecek tanmamaktadr, örgüte vazgeçemeyecekleri yatrmlar yapm olma olaslklar düüktür ve bu çalanlarn örgüte duygusal olarak ba
lanacak kadar zaman geçirmemi olmamalar da do
aldr. Alanyazn incelendi
inde bu bulguyla paralel bulgularla karlalmtr.

Aratrmann 1. hipotezi olan “Pozitif psikolojik sermaye ile örgütsel ballk arasnda pozitif yönlü ve anlaml ili
ki vardr” hipotezi, yaplan korelâsyon analizi sonucunda reddedilmitir. Bunun sebebi olarak örgütsel ba
ll
n alt boyutlarnn kendi içerisinde negatif korelâsyona sahip olabilmesi ve bunun di
er de
ikenlerle olan ilikiyi etkilemesi gösterilebilir. Gerçekten, istatistiksel olarak anlaml olmasa da (r:-,136), duygusal ba
llk ile devamllk ba
ll
 arasnda negatif korelâsyon vardr ve alanyazndaki bulgular da bununla paraleldir. Bu beklenen bir durum oldu
undan, pozitif psikolojik sermaye ve boyutlarnn örgütsel ba
ll
n her bir boyutu ile ilikisine yönelik hipotezler de gelitirilmitir.

Buna ba
l olarak belirlenen ve aratrmann 2. hipotezi olan “Pozitif psikolojik sermaye ile duygusal ballk arasnda pozitif yönlü ve anlaml ili
ki vardr.”, yaplan korelâsyon analizi sonucunda kabul edilmitir(r:,384). Regresyon analizi sonucunda pozitif psikolojik sermaye’nin duygusal ba
ll
 %14 düzeyinde açklad
 görülmütür. Alt hipotezler düzeyinde ise iyimserlik ve dayankll
n duygusal ba
llkla pozitif yönde ve anlaml (r:,372, r:,357) iliki içerisinde oldu
u, bu iki kavramn duygusal ba
ll
 srasyla %13 ve %12 düzeylerinde açkladklar görülmütür.

yimserlik düzeyi yüksek çalanlarn örgütle ilgili olumlu deneyimlerini içsel, sürekli ve her koula uyarlanabilir olarak de
erlendirip, baarszlklar geçici, duruma özgü ve dsal nedenlere ba
ladklar bilinmektedir. Bu bireyler ayn zamanda gelecek ile ilgili olumlu beklentiler gelitirerek, amaçlarn gerçekletirmek için sarf ettikleri çabay sürdürürler. Bu yüzden örgüt ile ilgili olumsuz yarglar gelitirme olaslklar düük olan bu çalanlarn, gerek çalma arkadalarna, gerek

103 yöneticililerine, gerekse örgütün tamamna olan duygusal ba
llklarn korumalar ve gelitirmeleri beklenen bir durumdur.

Dayankllk düzeyi de özellikle bireyin sahip oldu
u koruyucu faktörlerin risk faktörlerine üstünlük sa
lad
 durumlarda yüksektir. Dayankllk düzeyi yüksek bireyler, zorluklar birer meydan okuma olarak görürler. Dayankllk düzeyi bireyin yaad
 ve çalt
 çevreyle etkileim içerisindedir ve bu çevreden (çalma yaam ele alnd
nda örgütten) gelen destek ve motivasyon, bireyin örgüte olan ba
ll
n arttracak ve skntl durumlarda dahi bu ba
ll
 koruyacaklardr.

Aratrmann 3. hipotezi olan “Pozitif psikolojik sermaye ile devamllk ball arasnda negatif yönlü ve anlaml ili
ki vardr”, yaplan korelâsyon analizi sonucunda kabul edilmitir(r:,370). Regresyon analizi sonucunda pozitif psikolojik sermayenin devamllk ba
ll
n %14 düzeyinde açklad
 görülmütür. Alt hipotezler düzeyinde ise iyimserlik, umut ve dayankll
n devamllk ba
ll
yla negatif yönde ve anlaml (r:,-282, r:,-334, r:,-274) iliki içerisinde oldu
u, bu üç kavramn devamllk ba
ll
n srasyla %7, %10 ve %7 düzeylerinde açkladklar görülmütür.

yimserlik düzeyi yüksek olan bir çalann devamllk ba
ll
nn düük olmas, bu çalann örgüte mecbur oldu
undan ba
lanmad
 anlamna gelmektedir. yimser birey, gerekti
inde farkl bir i arama ve farkl bir kariyer yolu çizme konusunda da olumlu beklentiler gelitirebilmektedir. Yüksek düzeyde umuda sahip çalanlar için de ayn durum söz konusudur. Bu kimseler örgütte ilerleme imkânlar kalmad
nda ya da örgüt içindeki alternatif yollarn tamamen kapand
n hissettiklerinde, farkl alternatifleri örgüt dnda arayabilir ve enerjilerini istihdam edilebilirliklerini arttrmaya yönlendirebilirler. Dayankllk düzeyi de bu bireylerin zorluklara kar mücadele edebilme kapasitesi ile ilikili oldu
undan, isizlik, yeni bir i bulma ya da alternatif bir kariyere balama sürecinde koruyucu faktörlere (aile, yaknlar, maddi birikim, sa
lk durumu vb.) güvenebilmelerini sa
lar ve bu bireyler kendilerini örgüte zorunlu olarak ba
l hissetmezler.

104 Pozitif psikolojik sermaye ve alt boyutlar olan iyimserlik, umut, dayankllk ve öz-yeterlilik ile normatif ba
llk arasndaki ilikinin varl
n test etmek amacyla uygulanan korelâsyon analizleri sonucunda beklendi
i gibi de
ikenler arasnda anlaml bir iliki bulunamamtr ve 4. hipotez ile 9., 10., 11. ve 12. alt hipotezler kabul edilmitir.

Tüm bunlara ba
l olarak pozitif psikolojik sermaye düzeyinin örgütsel ba
llk ve içi devri açsndan iyi kullanld
nda ve elverili koullar yaratld
nda verimlili
i arttrc, elverili koullar yaratlmad
nda ise önemli çalanlarn kaybna yol açabilecek çok kritik bir kavram oldu
u söylenebilir. Örgütsel ba
ll
n performans ile en güçlü ilikiye sahip boyutunun duygusal ba
llk olmas, pozitif psikolojik sermayenin duygusal ba
ll
 arttrrken devamllk ba
ll
n azaltmas, örgütler ve aratrmaclar açsndan önemli verilerdir ve örgütlerde pozitif psikolojik sermaye düzeyinin gelitirilirken çalanlar örgütte tutmak için di
er elverili koullarn sa
lanmas gereklili
ini de beraberinde getirmektedir.

Bu bakmdan yöneticiler e
er pozitif psikolojik sermaye düzeyi yüksek çalanlar elde tutmak istiyorlarsa, örgüt içerisinde buna elverili koullarn yaratlmas gerekmektedir. Umut düzeyi yüksek çalanlara yönelik kariyer planlar, bu çalanlarn hedef belirleme ve bu hedefe yönelme enerjilerinin örgüt içinde kalmasn sa
layacak, örgüt dnda alternatifler aramalarnn önüne geçecektir.

letmeler ve yöneticiler açsndan, çalanlarn dayankllk düzeylerini yükseltmeye, bir baka deyile koruyucu faktörleri arttrp risk faktörlerini azaltmaya yönelik yaklamlar benimsenmelidir. Bu yöntemler arasnda çalan destek programlar, yetkinlikleri arttrc e
itim programlar, kriz yönetimi e
itimleri saylabilir. Bu uygulamalar, yaanabilecek potansiyel olumsuzluklara kar çalanlarn hazr olmasn, çabuk ve so
ukkanl bir ekilde eyleme geçerek olumsuzluklar atlatmasn sa
layacaktr. Bu olumsuzluklar gerçeklemese dahi, çalann bunlara kendini hazr hissetmesi, i performansna ve duygusal ba
ll
a olumlu yansyabilecektir.

105 Çalanlarn iyimserlik düzeylerinin yükseltilmesi için, olumlu geribildirimler ve iletiim dikkate alnmaldr. Baarl çalan yüreklendirilmeli ve bu baarnn sürekli, dura
an ve her koula uyarlanabilir oldu
u inanc yerletirilmelidir. Baarszlk durumunda ise bu durumun dsal nedenlere dayand
, geçici oldu
u ve baka koullarda geçerli olmayaca
 çalanlara hissettirilmelidir.

Öz-yeterlilik düzeyinin yükseltilmesi için ise öz-yeterlili
i oluturdu
u bilinen süreçler çalma ortamnda harekete geçirilmelidir. Bir görevi baaryla yerine getirmek, öz-yeterlilik düzeyinin en önemli öncülü oldu
undan, öz-yeterlilik düzeyi yükseltilmek istenen çalana baarabilece
i ancak çalann zor olarak nitelendirebilece
i hedefler verilmeli, bu hedeflere ulamas sonrasnda ise olumlu geribildirim sa
lanmaldr. Bir baka yöntem, kendisiyle benzer özelliklere sahip ve kariyerinde baarl bir çalan çeitli koullarda gözlemlemesinin sa
lanp, kiide gözlemlenen çalan üzerinden kendi özelliklerine dair bir inanç ve güven oluturulmasdr. Bir baka yöntem ise, üst yöneticilerden, örgütte sevilen, sayg duyulan kiilerden alnacak sözlü cesaretlendirmelerdir. Bu ekilde bir iletiimle karlaan çalann öz-yeterlilik düzeyinin artmas beklenmektedir. Tüm bu koullar sa
land
 takdirde daha mutlu, daha iyimser, kendine daha fazla güvenen ve daha stratejik düünen çalanlara sahip olunmas muhtemeldir ve bunun da daha yüksek duygusal ba
llk sa
lamas beklenmektedir.

Aratrmada ele alnan temel de
ikenler pozitif psikolojik sermaye ve örgütsel ba
llk olmakla birlikte, bu iki de
iken arasnda arac nitelikli baka de
ikenlerin yer almas mümkündür. Nitekim yurtdnda yaplan aratrmalarda i doyumu gibi baz kavramlarn iki de
iken arasnda arac rolünün olabilece
ine dair bulgular yer almaktadr. Bu yüzden bundan sonra yaplabilecek aratrmalarda i doyumu gibi kavramlarn arac etkisinin de aratrlmas yerinde olacaktr.

106

KAYNAKÇA

Agarwal, S. ve Ramaswami, S.N. (1993), Affective Organizational Commitment of Salespeople: An Expanded Model. Journal of Personal Selling ve Sales Management, 13 (2), 49-70.

Agarwal, S., DeCarlo, T.E. ve Vyas, S.B. (1999). Leadership Behavior and Organizational Commitment: A Comparative Study of American and Indian Salespersons. Journal ofInternational Business Studies, 30 (4), 727-743

Allen, N. ve Meyer, J. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to The Organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18

Anderson, L. R. (1966). Leader Behavior, Member Attitudes, and Task Performance of Intercultural Discussion Groups. The Journal of Social Psychology, 69 (2), 305- 319.

Angle, H. ve Perry, J. (1981). An Empirical Assessment of Organizational Commitment and Organizational Effectiveness. Administrative Science Quarterly, 26 (1), 1-14.

Aranya, N., Kushnir, T. ve Valency, A. (1986). Organizational Commitment in A Male Dominated Profession. Human Relations, 39 (5), 433-448

Bandura, A. (1993). Perceived Self-Efficacy in Cognitive Development and Functioning. Educational Psychologist, 28 (2), 117-148.

Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman. Bandura, A. (2000). Exercise of Human Agency Through Collective Efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9 (3), 75-78.

107 Barrick, M. R. ve Mount, M. K. (1991). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance: A Meta-analysis. Personnel Psychology, 44 (1), 1–26.

Becker, H. S. (1960). Notes on The Concept of Commitment. American Journal of Sociology, 66 (1), 32- 42.

Bolat, O. . ve Bolat, T (2008). Otel letmelerinde Örgütsel Ba
llk ve Örgütsel Vatandalk Davran likisi. Balkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 75-94

Bonanno, G. A. (2004). Loss, Trauma, and Human Resilience. American Psychologist, 59 (1), 20-28.

Bruning, N. S. ve Snyder, R. A. (1983). Sex and Position as Predictors of Organizational Commitment. Academy of Management Journal, 26 (3), 485-491 Bryant, F. B. ve Cvengros, J. A. (2004). Distinguishing Hope and Optimism. Journal of Social and Clinical Psychology, 23 (2), 273–302.

Buchanan, B. (1974). Building Organizational Commitment: The Socialization of Managers in Work Organizations. Administrative Science Quarterly, 19 (4), 533- 546.

Buchko, A. A., Weinzimmer, L. G. ve Sergeyev, A. V. (1998). Effects of Cultural Context on The Antecedents, Correlates and Consequences of Organizational Commitment: A Study of Russian Workers. Journal of Business Research, 43 (3), 109-116

Burke, K. L., Joyner, A. B., Czech, D. R. ve Wilson, M. J. (2000). An Investigation of Concurrent Validity Between Two Optimism/Pessimism Scales: The Life Orientation Test-Revised and The Optimism/Pessimism Scale. Current Psychology: Developmental-Learning-Personality-Social, 19 (2), 129-136.

Cameron, K. S. ve Caza, A. (2004). Contributions to The Discipline of Positive Organizational Scholarship. American Behavioral Scientist, 47 (6) , 731–739.

108 Cameron, K., Dutton, J. ve Quinn, R. (2003). Positive Organizational Scholarship. San Francisco: Berrett-Koehler.

Carver, C. S. ve Scheier, M. F. (2002). Optimism. Handbook of Positive Psychology (ss. 231-243). Oxford: Oxford University Press.

Chandler, G. N. (1997). Founder Self Efficacy and Venture Performance: A Longitudinal Study. Academy of Management Proceedings, 97-102.

Chemers, M. M., Watson, C. B. ve May, S. T. (2000). Dispositional Affect and Leadership Effectiveness: A Comparison of Self-Esteem, Optimism and Efficacy. Personality and Social Psychology Bulletin, 26 (3), 267-277.

Chusmir, L. H. (1982). Job Commitment and The Organizational Woman. Academy of Management Review, 7 (4), 595-602

Cohen, A. ve Gattiker, U. E. (1994). Rewards and Organizational Commitment Across Structural Characteristics: A Meta-analysis. Journal of Business and Psychology, 9 (2), 137-157

Cordery, J., (2008) Accentuating The Positive : A Study of Positive Psychological Capital at Work, Aratrma Raporu, Eriim:04.02.2011 http://www.aimwa.com/Pages/About%20AIM/~/media/Files/PDF/Research/Accentu

ating%20the%20Positive_2008_final.ashx

Cromie, S. (1981). Women as Managers in Northern Ireland. Journal of Occupational Psychology, 54 (2), 87-91.

Csikszentmihalyi, M. (1991). Flow: The Psychology of Optimal Experience. New York: HarperPerennial.

Cunningham, C., Woodward, C., Shannon, H., J., M., Lendrum, B., Rosenbloom, D. ve Brown, J. (2002). Readiness for Organizational Change: A Longitudinal Study of Workplace, Psychological and Behavioural Correlates. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 75 (4), 377-392.

109 Curry, L., Snyder, C. R. ve Cook, D. L. (1997). Role of Hope in Academic and Sport Achivement. Journal of Personality and Social Psychology, 73 (6), 1257-1267. Çöl, G. ve Gül, H. (2005). Kiisel Özelliklerin Örgütsel Ba
llk Üzerine Etkileri ve