Planın ÇalıĢanlarla PaylaĢılması

 Vardiya baĢlarında iĢ güvenliği uzmanları ve denetçiler tarafından çalıĢanları bilgilendirmeye yönelik toplantılar gerçekleĢtirilecektir.

 Ġlan panolarına disiplin ve ceza sistemi ile ilgili bilgilendirici notlar asılacaktır.

 ĠĢyerinin görünür yerlerine meslek hastalıkları, kiĢisel koruyucu donanımlar ve çalıĢanların uyması gerekli kurallar ile ilgili bilgilendirici afiĢler asılacaktır.

 Yemekhane ve çalıĢanların dinlenme ve çay içme salonlarına büyük ekranlı televizyonlar yerleĢtirilerek iĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili videolar gösterilecektir.

9. SONUÇLAR VE ÖNERĠLER

9.1. Sonuçlar

ÇalıĢmanın baĢlarında da belirtildiği gibi yapı iĢleri doğası gereği riskli iĢlerdir. Yapı iĢleri hem Ģantiye çalıĢanlarının hem de Ģantiye çevresindeki insanların ve canlıların sağlığı ve güvenliği açısından riskli olabilecek çok fazla üretim kalemini de barındırır. Bu çalıĢmanın sonrasında anlaĢılmıĢtır ki; yapı sektörü gibi riskli bir sektörde bir sağlık ve güvenlik planına göre hareket etmenin; iĢ organizasyonunu sağlamada, üretimi daha güvenli hale getirmede ve iĢyeri verimini artırmada çok ciddi faydaları vardır. Bu sebeple iĢverenlerin bu iĢe sadece yasal bir zorunluluk olarak bakması, bir plan oluĢturulması fikrinin özüne büyük haksızlık olacaktır. Bugün iĢyerinde bir iĢ kazası meydana gelmesi iĢvereni çok büyük maliyetlere sokmakta ve her Ģeyden önce bir insana zarar geldiği için iĢvereni vicdan muhasebesi ile baĢ baĢa bırakmaktadır. Oysaki etkin bir plan hazırlamak ve bunu Ģantiyede uygulamak, her Ģeyden önce insani sorumluluklarını yerine getiren iĢverenin evinde rahat ve huzurlu bir uyku uyuyabilmesini sağlayacaktır. Elbette ki her Ģeyi planlamak ve bu plana sadık kalmak kazaları % 100 önlemeyecektir. Ancak tehlikeli hareket ve tehlikeli ortam etkilerinden kaynaklanan ve iĢ kazalarının % 98„i gibi çok büyük bir kısmını oluĢturan kazaları, belki de henüz oluĢmadan önlemeye yarayacaktır. Ayrıca alınan tedbirlerle meslek hastalıklarını tamamen ortadan kaldırmak mümkün olacaktır.

ĠĢ sağlığı ve güvenliğinde genel prensipler 92/57/EEC sayılı Direktif‟in uygulanmasını açıklamak için çıkartılan rehberde Ģu Ģekilde belirtilmiĢtir;

 Riski önlemek,

 Önlenemeyen riskleri değerlendirmek,  Risklerle kaynağında mücadele etmek,

 ĠĢi çalıĢana adapte etmek, özellikle çalıĢma yerinin yeniden tasarımı, monoton çalıĢmayı engelleyen uygun ekipmanın, çalıĢma ve üretim Ģartlarının seçimi ve yapılacak iĢler için önceden belirlenmiĢ bir çalıĢma düzeniyle hareket edilmesi,

 Teknik geliĢmelere uyum,

 Teknolojiyi, iĢ organizasyonunu, çalıĢma koĢullarını, sosyal iliĢkileri ve çevreyi göz önünde bulundurarak önleyici mantıkta, tutarlı bir güvenlik politikası geliĢtirerek kazaları önlemeyi planlamak,

 Toplu korunma önlemlerine öncelik vermek,  ÇalıĢanlara uygun direktif ve bilgiler vermek.

Planı hazırlarken ve uygulamasını yaparken bu temel prensiplere uymak iĢverenin yaptığı iĢi doğru ve etkin yapabilmesinde Ģüphesiz çok faydalı olacaktır.

9.2. Öneriler

Çalışmanın önceki bölümlerinde de belirtildiği gibi iĢ güvenliği uzmanı istihdamı, sanayiden sayılan, altı aydan uzun süreli iĢler yapan ve 50 ve üzeri iĢçi çalıĢtıran iĢyerleri için zorunluluk teĢkil etmektedir. Eğer iĢveren, çalıĢan sayısının az olmasından dolayı iĢ sağlığı ve güvenliği konusunda bir uzman istihdam etmiyor ve bu konuda profesyonel bir destek almıyorsa, bu sorumluluğu tamamen kendisi yerine getirecek demektir. Ancak unutulmamalıdır ki iĢyerinde iĢ güvenliği uzmanı istihdam edilmesi ya da ĠSG hizmetinin dıĢarıdan alınması halinde bile mevcut iĢ mevzuatımıza göre iĢverenin sorumlu olması ilkesi ortadan kalkmamaktadır.

Ülkemiz çalışma hayatında, iĢ güvenliği uzmanı istihdamının zorunlu hale gelmesinden bu yana açıkça görülmektedir ki iĢ güvenliği uzmanı istihdam eden firmalar ĠSG konusunda çok uzun mesafeleri çok kısa zamanda almıĢlardır. Her Ģeyden önce ĠSG alanında uzman artıĢına bağlı olarak toplumda güvenlik kültürüne duyarlı yaklaĢımın arttığını gözlemlemek hiç de zor değildir. Konusunda eğitim almıĢ bir uzmanın uyarılarının, çalıĢanlar üzerinde çok daha etkili olduğu açıkça görülmektedir. Özellikle yapı sektöründe, iĢ güvenliği uzmanı istihdam eden bir firma, daha Ģantiyenin giriĢinden anlaĢılabilmektedir. Bir ĠSG sorumlusu, alanında uzmanlaĢarak baĢkalarının çok daha uzun sürelerde fark edebileceği birçok unsuru kolaylıkla fark edebilir ve gerekli tedbirleri aldırabilir. Bu durum iĢverene de dikkatini ve enerjisini daha çok yönetim ve organizasyon ile ilgili konulara aktarması, iĢ güvenliği ile kontrol ve denetleme düzeyinde ilgilenmesi avantajını sağlayacaktır. ġantiyede alınan güvenlik önlemlerinin, dıĢarıdaki insanların o firma hakkında olumlu fikirlere sahip olmasını sağladığı açıkça görülmektedir. Ġnsanlar; çalıĢanlarına önem veren bir firmanın, yaptığı iĢe de gerekli önemi göstereceğini düĢünmektedirler. Bu durum elbette ki firmalara satıĢlarda ve pazar payında artı olarak yansıyacaktır.

Sayılan birçok sebepten dolayı, belki de yapı iĢyerlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği alanında kendilerine ve iĢlerine yapabileceği en güzel yatırım bu konuda bir sorumlu belirlemek ve bu kiĢinin yetiĢtirilmesini sağlamaktır. Görüldüğü gibi bir sağlık ve güvenlik planı hazırlamak zahmetli, uzun soluklu ve özen isteyen bir çalıĢmadır. Ancak asıl önemli olan bu planı iĢyerinde uygulamaya geçirmektir. Bu aĢamada iĢ sağlığı ve güvenliğinden sorumlu birisinin Ģantiyede bulunması iĢverenin elini güçlendirir, yükünü büyük oranda azaltır.

Bir plan hazırlanması ve uygulanmasındaki amaç, çalıĢanların sağlık ve güvenlikleri ile ilgili konuları düzenlemektir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta aslında iĢ sağlığı ve güvenliğinin öngördüğü sürekli iyileĢtirme ile planın amacının birebir örtüĢtüğüdür. Plan hazırlandıktan, risk değerlendirmesi yapıldıktan ve gerekli görülen üretimler için güvenli çalıĢma metotları oluĢturulduktan sonra, ortaya çıkan değiĢikliklere göre plan, gerekiyorsa risk değerlendirmesi ve güvenli çalıĢma metotları revize edilmelidir. Hiçbir zaman sağlık ve güvenlik tam olarak sağlandı diye konuya bakılmamalı, sürekli daha iyiye ulaĢabilmek için sorgulayıcı olunmalıdır.

KAYNAKLAR

Amerika Ulusal ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü, 2009, Construction safety and health [online], http://www.cdc.gov/niosh/topics/construction/ [Ziyaret tarihi: 14 Nisan 2011].

Anonim, 1982, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.

Avrupa ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Ajansı, 2009, OSHA Safety Training – Construction [online], http://www.lcdhdtvtop.com/osha/article/osha-safety-training-

construction-2/ [Ziyaret tarihi: 18 Mart 2011].

Avrupa ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Ajansı, 2010, European OSH Statistics [online],

http://osha.europa.eu/en/statistics/index.stm [Ziyaret tarihi: 10 Aralık 2010].

Avrupa Komisyonu, 2011, Non-binding guide to good practice for understanding and implementing Directive 92/57/EEC, Luxemburg, 1-126.

Bayındırlık ve Ġskân Bakanlığı, 2007, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik.

Bernard K., 2010, 9 Common causes of construction accidents [online],

http://ezinearticles.com/?9-Common-Causes-of-Construction-

Accidents&id=3202446 [Ziyaret Tarihi: 20 Mart 2011].

BirleĢmiĢ Milletler Genel Kurulu, 1949, Ġnsan Hakları Evrensel Beyannamesi.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 1974 (a), ĠĢçi Sağlığı ve ĠĢ Güvenliği Tüzüğü. ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 1974 (b), Yapı ĠĢlerinde ĠĢçi Sağlığı ve ĠĢ

Güvenliği Tüzüğü.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2003 (a), Yapı ĠĢlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2003 (b), 4857 sayılı ĠĢ Kanunu.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2003 (c), Asbestle ÇalıĢmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2003 (d), Kanserojen ve Mutajen Maddelerle ÇalıĢmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2004 (a), ĠĢyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine ĠliĢkin Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2004 (b), ÇalıĢanların ĠĢ Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2004 (d), ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2004 (e), KiĢisel Koruyucu Donanımların ĠĢyerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2006, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2009, Ağır ve Tehlikeli ĠĢlerde ÇalıĢtırılacak ĠĢçilerin Mesleki Eğitimlerine Dair Tebliğ.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2010 (a), ĠĢ Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2010 (b), ĠĢ sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği.

ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2010 (c), ĠĢyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik.

Dünya Sağlık Örgütü, 1957, Joint ILO/WHO Committee on occupational health third report, WHO No:135,Geneva, 4.

Frank L. A., 2006, Occupational safety and health [online],

http://www.answers.com/topic/advisory-committee-on-construction-safety-and-

health-accsh [Ziyaret Tarihi: 14 Nisan 2011].

Görgülü M., 2008, Yapı üretiminin temel aĢamalarında alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerinin geliĢtirilmesine yönelik bir öneri, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 17.

Güçlü M., 2007, OHSAS 18001 ĠĢ sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 7.

Ġncesesli A., 2005, ÇalıĢma ortamında hemĢirelerin sağlığını ve güvenliğini tehdit eden risk faktörlerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ,Adana, 7-8.

ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 2006 (a), Güvenli çatı çalıĢmaları broĢürü. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 2006 (b), Ġskele ve merdivenlerin güvenli

kullanımı broĢürü.

ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 2006 (c), Küçük inĢaatlarda ĠSG için kontrol listesi broĢürü.

ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 2007, 5 adımda risk değerlendirmesi, ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayınları, No: 140, Ankara, 6.

Milli Eğitim Bakanlığı – ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2011, Mesleki ve teknik eğitim kurumları iĢ sağlığı ve güvenliği rehberi.

Morgan C. H., 2010, How to use progressive discipline against workers who violate

environmental rules [online],

http://www.environmentalcomplianceinsider.com/topstories/how-to-use-

progressive-discipline-against-workers-who-violate-environmental-rules [Ziyaret Tarihi: 27 Mart 2011].

Özer K., 2008, ĠnĢaat Sektöründe ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Semineri [online], http://212.175.131.61/www.isggm.gov.tr/htdocs/article.php?article_id=195, [Ziyaret Tarihi 20 Mart 2011].

Paçacı, T., 1996, ĠĢ sağlığı ve güvenliği iĢ kazaları ve istatistikleri yeni yaklaĢımlar ve

denetimlerde dikkat edilecek hususlar [online],

http://www.google.com.tr/url?sa=t&source=web&cd=1&ved=0CBYQFjAA&url= http%3A%2F%2Fwww.altso.org.tr%2Findex.php%3Foption%3Dcom_docman% 26task%3Ddoc_view%26gid%3D274&ei=f5cWTeabMMu48gPhs8iHBw&usg= AFQjCNFOGDv0i5D9k1DjaA0n_OgMy5OTNg [Ziyaret Tarihi 18 Mart 2011].

Roughton J., 2008, The accident pyramid [online],

http://emeetingplace.com/safetyblog/2008/07/22/the-accident-pyramid/ [Ziyaret

tarihi: 8 Nisan 2011].

Sağlık Bakanlığı, 2002, Ġlk Yardım Yönetmeliği.

Sosyal Güvenlik Kurumu, 2010, Ġstatistikler [online],

http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari/

[Ziyaret Tarihi: 11 Mayıs 2011].

Türk Standartları Enstitüsü, 2008, TS 18001 ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi – ġartlar.

Türkiye ĠnĢaat Sanayicileri ĠĢveren Sendikası, 2005, ĠnĢaat sektörü raporu, İNTES, Ankara, 1-3.

Türkiye ĠnĢaat Sanayicileri ĠĢveren Sendikası, 2011, Genel ekonomik veriler, İNTES, Ankara, 1.

Türkiye Ġstatistik Kurumu, 2010, Veritabanlarında dinamik sorgulama ve istatistiksel tablolar [online], http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=55&ust_id=16

[Ziyaret Tarihi: 20 Nisan 2011].

Türkiye Kalkınma Bankası A.ġ., 2008, Türkiye‟de inĢaat sektörü üzerine bir değerlendirme, TKB, Ankara, 12-14.

Uluslararası ÇalıĢma Örgütü, 2005, ĠnĢaatta sağlık ve güvenlik.

Uluslararası ÇalıĢma Örgütü, 2010, International Labour Office database on labour statistics [online], http://laborsta.ilo.org/ [Ziyaret Tarihi: 10 Mayıs 2011]

Yılmaz G., 2003, ĠĢçi sağlığı ve iĢ güvenliğinin tarihi geliĢimi [online],

http://www.isguvenligi.net/index.php?option=com_content&task=view&id=53

EKLER

Ekler kısmında yer alan EK -1 Ramak kala olayı bildirim formu, EK -2 ĠSG eğitim belgesi ve EK -3 KKD teslim formlarının hazırlanmasında genel olarak internetteki ve ilgili kitaplardaki çok sayıda benzeri formlardan esinlenilmiĢtir. Mevcut formların zayıf ve eksik görülen kısımlarında gerekli değiĢiklikler ve düzeltmeler gerçekleĢtirilerek oluĢturulan özgün formlar literatüre sunulmuĢtur. EK-4‟te, SGK tarafından yayınlanan iĢ kazası ve meslek hastalığı bildirim formuna, EK-5‟te ise Ģantiye vaziyet planına yer verilmiĢtir.

ÖZGEÇMĠġ

KĠġĠSEL BĠLGĠLER

Adı Soyadı : Mehmet Kayhan TOPALOĞLU

Uyruğu : T. C.

Doğum Yeri ve Tarihi : Ereğli 24.11.1980 Telefon : 0 506 536 61 58

Faks : 0 312 212 38 32

e-mail : kayhantopaloglu@gmail.com EĞĠTĠM

Derece Adı, Ġlçe, Ġl Bitirme Yılı

Lise : Konya Gazi Lisesi, Selçuklu, Konya 1998

Üniversite : Ege Üniversitesi ĠnĢ. Müh., Bornova, Ġzmir 2004 Yüksek Lisans : Selçuk Üniversitesi ĠnĢ. Müh., Konya - Doktora :

Ġġ DENEYĠMLERĠ

Yıl Kurum Görevi

2005-2010 Ç.S.G.B. ĠSGÜM ĠSG Uzmanı

2010- Ç.S.G.B. ĠĢ TeftiĢ Kurulu ĠĢ MüfettiĢi Yrd.

UZMANLIK ALANI

KiĢisel Koruyucu Donanımlar, Risk Değerlendirmesi, ĠnĢaatlarda ĠSG. YABANCI DĠLLER

Ġyi düzeyde Ġngilizce.

YAYINLAR

ĠĢ Sağlığı ve Güvenliğinde Risk Değerlendirmesi, Türkiye Kazaların Çevresel ve Teknik AraĢtırması Ulusal ÇalıĢtayı (Etra 2007), Gazi Üniversitesi, 13-15 Haziran, 2007, Ankara.

Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Rehberi, Milli Eğitim Bakanlığı – ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2011, Ankara.