Ortalama meyve Ağırlığı (g)

Denemede yer alan çilek genotiplerine ait ortalama meyve ağırlıkları 2003-2004 ve 2003-2004-2005 yetiştiricilik dönemi ve bu iki yetiştircilik döneminin ortalaması olmak üzere aşağıda ayrıntılı olarak incelenmiş ve önceki yıllarda yapılan çalışmalarla tartışılmıştır.

4.6.1. 2003-2004 Yetiştiricilik Dönemi Ortalama Meyve Ağırlıkları (g)

Denemede yer alan çilek genotiplerinin 2003-2004 yetiştiricilik dönemine ait ortalama meyve ağırlıkları Çizelge 4.11’de görülmektedir. Yapılan istatistiksel analiz

sonuçlarına göre ortalama meyve ağırlığı açısından denemedeki çilek genotipleri arasında % 5 önem düzeyinde farklar olduğu saptanmıştır.

Denemede yer alan çilek genotiplerini Mart ayında ortalama meyve ağırlıkları bakımından kıyasladığımızda en iri meyvelerin 92/340/3 no’lu genotipten (15.77 g) elde edildiği, bu genotipi Paros çilek çeşidinin (15.48 g) izlediği görülmektedir. Mart ayında en düşük ortalama meyve ağırlığına sahip olanlar 5 (4.93 g) ile 12 (4.86 g) no’lu genotipler olarak bulunmuştur.

Çizelge 4.11 incelendiğinde Nisan ayında en yüksek ortalama meyve ağırlığına sahip genotipte değişim olmadığı, bu ayda da en yüksek değeri 17.34 g ile 92/340/3 no’lu genotipin gösterdiği görülmektedir. Bu çeşidi 11.55 g ile Diamante çilek çeşidi izlerken en düşük meyve ağırlığına 2.92 g ile yerli çilek çeşidimiz olan Osmanlı’nın sahip olduğu bulunmuştur.

Mayıs ayında ortalama meyve ağırlığı 11.24 g (Marlate) ile 1.56 g (Osmanlı) arasında değişim göstermiştir. Bu ay içerisinde en yüksek iriliği gösteren Marlate çilek çeşidini 11.12 g ile Cilady çilek çeşidi izlemiştir.

Haziran ayında en yüksek ortalama meyve ağırlığının 9.64 g ile Cilady çilek çeşidinde olduğu saptanırken, en düşük ortalama meyve ağırlığının 1.46 g ile Osmanlı çilek çeşidinde olduğu belirlenmiştir.

Ortalama söz konusu olduğunda ise, denemede yer alan çilek genotiplerinin derim sezonu boyunca ortalama meyve ağırlılarının 12.99 g (92/340/3) ile 1.98 g (Osmanlı) arasında yer aldığı görülmektedir. 92/340/3 no’lu genotipi irilik açısından 10.33 g ile Cilady ve 9.35 g ile Gaviota çilek çeşitleri izlemiştir.

Çizelge 4.11’e bakılarak derim periyodu boyunca en iri meyvelerin Mart ayında elde edildiği, ilerleyen aylarda ortalama meyve ağırlığının gittikçe azaldığı en küçük meyvelerin ise derimin sonlandığı Haziran ayında elde edildiği görülmektedir.

Bu bulgular Scott ve Lawrance, (1979) tarafından belirtilen çileklerde en iri meyvelerin ilk çiçeklerden meydana geldiği, daha sonra meyve iriliğinin azaldığı ve küçük meyveli çeşitlerde bu azalmanın büyük meyvelilere göre daha az olduğu bilgileriyle örtüşmektedir.

Çizelge 4.11. 2003-2004 yetiştiricilik döneminde çilek genotiplerinin aylara göre ve ortalama meyve ağırlıkları(g)

Aylar Genotip Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama 3 5.36 g 5.00 ijk 6.33 efg 4.22 gh 5.23 jk

5 4.93 g 5.14 ijk 7.66 d.g 4.31 gh 5.51 ijk 6 7.85 d.g 6.13 f.j 9.54 a.d 5.99 c.g 7.38 e.h 8 8.54 c.g 8.68 b.g 8.08 c.f 4.90 e.h 7.55 d.g 11 9.71 c.f 5.75 g.k 6.36 efg 4.52 fgh 6.59 g.j 12 4.86 g 5.40 h.k 5.31 fg 3.97 h 4.89 k 13 7.05 efg 5.57 h.k 7.84 def 6.96 bcd 6.85 f.j 17 10.86 cde 9.20 b.e 8.38 b.e 5.42 c.h 8.46 c.f 92/340/3 15.77 a 17.34 a 10.85 abc 8.00 ab 12.99 a Osmanlı - 2.92 k 1.56 h 1.46 i 1.98 l Camarosa 12.16 abc 8.37 c.h 8.92 a.e 4.85 e.h 8.58 cde S. Charlie 8.53 c.g 4.80 jk 6.45 efg 7.12 bc 6.73 g.j Marlate 6.71 fg 4.86 ijk 11.24 a 5.03 d.h 6.96 e.i Cilady 11.15 cd 9.42 bcd 11.12 ab 9.64 a 10.33 b Gaviota 12.19 abc 9.82 bc 8.94 a.e 6.44 b.f 9.35 bc Cigoulette 11.63 bcd 7.87 c.i 6.81 d.g 5.16 c.h 7.87 c.g Ciloe - 8.87 b.f 9.25 a.d 5.86 c.h 7.99 c.g Paros 15.48 ab 6.67 d.j 8.24 cde 6.74 b.e 9.28 bc Sophie - 6.24 e.j 4.90 g - 5.57 ijk Maya 8.08 d.g 5.13 ijk 6.33 efg 3.96 h 5.88 h.k Diamante 12.20 abc 11.55 b 7.08 d.g 5.96 c.g 9.20 bcd

D % 5 3.891 3.028 2.790 1.965 1.656

4.6.2. 2004-2005 Yetiştiricilik Dönemi Ortalama Meyve Ağırlıkları

Denemede yer alan çilek genotiplerinin 2004-2005 yetiştiricilik dönemine ilişkin ortalama meyve ağırlıkları Çizelge 4.12’de verilmiştir. Yapılan istatistik analizler sonucu çilek genotiplerinde aylara göre ortalama meyve ağırlıkları açısından farklılıklar olduğu saptanmıştır.

Çizelge 4.12 incelendiğinde Mart ayında ortalama meyve ağırlıklarının 7.70 g (12 no’lu genotip) ile 21.08 g (MT 99/163/22) arasında değiştiği görülmektedir. İrilik açısından MT 99/163/22 no’lu genotipi 17.43 g ile Paros ve 17.30 g ile Gaviota çilek çeşitlerinin izlediği gözlenmiştir.

Nisan ayı söz konusu olduğunda ortalama meyve ağırlığı açısından MT J24/2 no’lu genotipin en iri meyvelere sahip olduğu (19.46 g), Osmanlı çilek çeşidinin ise en küçük meyvelere sahip olduğu (4.07 g) saptanmıştır.

Mayıs ayında 92/340/3 no’lu genotip en iri meyvelere (17.323 g) sahip olarak bulunurken, bu genotipi MT 99/163/14 no’lu genotip (14.73 g) izlemiştir. En küçük meyveler ise Nisan ayında olduğu gibi Osmanlı çilek çeşidinden (3.92 g) elde edilmiştir.

Haziran ayında ortalama meyve iriliğinin gittikçe azalmış olduğu gözlenmiştir. Bu ayda ortalama meyve iriliği 3.74 g (Osmanlı) ile 10.81 g (92/340/3 no’lu genotip) arasında değişmiştir.

2004-2005 yetiştiricilik döneminin ortalamasına bakıldığında en yüksek değeri MT 99/163/22 no’ lu genotipin (15.75 g) gösterdiği ve bu genotipi MT J24/2, 92/340/3, MT 99/163/14 no’lu genotiplerin ve Paros çilek çeşidinin sırasıyla 14.95 g, 14.02 g, 13.58 g ve 13.06 g ile izlediği saptanmıştır. En düşük meyve iriliğine sahip olan çeşit ise Osmanlı (3.91 g) olarak bulunmuştur.

Çizelge 4.12. 2004-2005 yetiştiricilik döneminde çilek genotiplerinin aylara göre ortalama meyve ağırlıkları (g)

Aylar

Genotipler Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama 3 8.79 de 10.24 de 7.39 gh 7.73 abc 8.54 hi

5 10.19 cde 10.52 de 7.69 fgh 9.06 ab 9.36 f.i 6 14.44 a.e 12.60 b.e 9.73 c.g 8.03 ab 11.20 c.i 8 14.76 a.d 13.17 b.e 10.40 b.g 9.72 a 12.02 b.h 11 10.07 cde 9.20 ef 9.14 c.g 7.77 abc 9.05 ghi 12 7.70 e 9.31 ef 8.18 e.h 8.68 ab 8.47 i 13 9.16 de 11.09 cde 8.47 d.h - 9.57 e.i 17 12.39 b.e 14.09 b.e 9.30 c.g - 11.92 b.i 92/340/3 13.82 b.e 14.13 b.e 17.32 a 10.81 a 14.02 abc Osmanlı - 4.07 f 3.92 h 3.74 c 3.91 j Camarosa 12.87 b.e 14.36 a.e 12.26 b.f 8.57 ab 12.02 b.h Sweet Charlie 10.79 b.e 11.12 cde 11.03 b.g 8.43 ab 10.34 d.i Marlate 9.35 de 11.30 cde 10.55 b.g 5.50 bc 9.18 ghi Cilady 11.86 b.e 9.21 ef 11.84 b.g 9.49 ab 10.60 c.i Gaviota 17.30 ab 13.68 b.e 11.65 b.g 8.64 ab 12.82 a.f Cigoulette 14.09 b.e 14.41 a.e 11.53 b.g 9.87 a 12.48 a.g Ciloe 12.02 b.e 13.84 b.e 11.75 b.g 9.84 a 11.87 b.i Paros 17.43 ab 14.83 a.d 11.23 b.g 8.77 ab 13.06 a.e Maya 9.64 de 11.20 cde 10.06 b.g 9.07 ab 9.99 e.i MT 99/121/9 14.41 a.e 11.61 cde 10.22 b.g 9.52 ab 11.44 b.i MT J24/2 17.11 ab 19.46 a 12.53 b.e 10.69 a 14.95 ab MT 99/163/14 16.39 abc 13.51 b.e 14.73 ab 9.69 ab 13.58 a.d MT 99/163/19 13.14 b.e 16.13 abc 13.21 a.d 9.70 ab 13.04 a.e MT 99/20/1 14.75 a.d 9.71 de 11.86 b.g 8.84 ab 11.29 c.i MT 99/163/22 21.08 a 17.49 ab 13.69 abc 10.72 a 15.75 a

D % 5 6.741 5.309 4.745 4.217 3.578

4.6.3. 2003-2004 ve 2004-2005 Yetiştiricilik Dönemleri Ortalama Meyve Ağırlıkları

2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemleri ortalama meyve ağırlıkları Çizelge 4.13’te ayrıntılı olarak verilmiştir. Bu değerlere ilişkin istatistiksel analizler yapılmış olup çeşitler arasında istatistiksel açıdan % 5 önem düzeyinde farklar gözlenmiştir.

Çizelge 4.13 incelendiğinde ortalama değerlerin 2.94 g (Osmanlı) ile 15.75 g (MT 99/163/22) arasında değiştiği gözlenmiştir. İrilik açısından bu genotipi 14.95 g ve 13.58 g ile sırasıyla MT J24/2 ve MT 99/163/14 no’lu genotipler izlemektedir.

Genel olarak denemeye ikinci yıl eklenen İtalyan genotiplerin irilik açısından öteki genotiplerden üstün olduğu dikkat çekmektedir. Bölgemizde yetiştiriciliği oldukça yaygın olan Camarosa çilek çeşidinin ortalama meyve ağırlığı 10.30 g bulunurken, 17 no’lu çilek genotipinin ortalama meyve ağırlığı ise Camarosa çilek çeşidine oldukça yakın (10.19 g) bulunmuştur. Genel olarak 3, 5, 6, 8, 11, 12 ve 13 no’lu genotiplerin ortalama meyve ağırlığının 10 gramın altında olduğu saptanmıştır.

Ilgın ve ark. (2002) yaptıkları çalışmada denemede kullandıkları genotiplerin ortalama meyve ağırlığının 5.65 g ile 15.40 g arasında değiştiğini, Camarosa çilek çeşidinin ortalama meyve ağırlığını 13.78 g, Sweet Charlie çilek çeşidinin ise 7.74 g olduğunu bulmuştur. Bu araştırmada da ortalama meyve ağırlığı açısından benzer sonuçlar bulunmuştur. Ancak araştırmada kontrol olarak kullanılan Camarosa çilek çeşidinin ortalama meyve ağırlığı daha düşük olarak belirlenmiştir. Bu durumun ekolojik koşullar ve kültürel önlemlerden (gübreleme, sulama zamanları ve miktarları) kaynaklandığı düşünülmektedir.

Kafkas (2004) yapmış olduğu çalışmada bu araştırmada da materyal olarak kullanılan 3, 5, 6, 8, 11, 12, 13, 17 no’lu çilek genotipleri ile Camarosa ve Osmanlı çilek çeşitlerini kullanmış ancak ortalama meyve ağırlığı açısından bu genotiplerde bu araştırmada bulunandan daha yüksek sonuçlar elde etmiştir.

Ortalama meyve ağırlığını artırarak toplama maliyetini düşürmek amacıyla dünyada birçok çalışma yapılmaktadır. Oldukça iri meyevelere sahip olan Camarosa çeşidi ile Kalifornia Üniversitesi bu karakteri geliştirmiştir. İtalya’da ise 1975’ten

2000 yılına ortalama meyve ağırlığı %186 artarak 30.7 g’ a kadar ulaşmıştır. Baruzzi (1998) yaptığı çalışmada yeni bir çeşit olan Onda’nın saatteki meyve toplama hızını 4 kg. daha arttırarak 23.4 kg’a ulaştırdığını böylece meyve toplama süresini % 13 azalttığını bildirmiştir.

Çizelge 4.13. 2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemleri meyve iriliği ortalamaları

Denemede yer alan çilek genotiplerine ait 1., 2. ve 3. kalite sınıflarının verimdeki % değerleri 2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemleri için alt başlıklar altında çizelgelerle ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

4.7.1. 2003-2004 Yetiştiricilik Dönemi Kalite Yüzde Değerleri

2003-2004 yetiştiricilik dönemine ait kalite % leri Çizelge 4.14’te aylara göre ve ortalama olmak üzere ayrıntılı biçimde anlatılmıştır.

Çizelge 4.14’e genel olarak bakıldığında Mart ayında toplam verimdeki 1.

kalite meyve payının daha yüksek olduğu, ayların ilerlemesiyle birlikte kalite sınıflamalarında 2. ve 3. kalite meyve yüzdelerinin arttığı görülmektedir. Scott ve Lawrance (1979) çileklerde ilk çiçeklerin daha iri meyveler oluşturduğu ve daha sonra meyve iriliğinin giderek azaldığını bildirmişlerdir. Bu deneme sonuçları da bu bilgilerle uyum içerisindedir.

Çizelge 4.14’e göre Mart ayında 1. kalite meyveler % 26.35 ile 100 arasında değişirken, 92/340/3 no’lu genotipten elde edilen meyvelerin hepsi 1. kalite olarak belirlenmiştir. Bu genotipi % 96.78 ile Cigoulette çilek çeşidi izlemektedir. En düşük 1. kalite meyve payı ise % 26.35 ile 5 no’lu genotipte görülmüştür.

Nisan ayında Osmanlı çilek çeşidinin tüm meyvelerinin 3. kalite meyveler olduğu saptanırken, en yüksek 1. kalite meyve oranına ise Diamante (%67.09) çilek çeşidinin sahip olduğu belirlenmiştir. Bu çeşidi ise % 64.79’luk 1. kalite meyve payı ile 17 no’lu genotip izlemiştir.

Mayıs ayında Osmanlı çilek çeşidinin yine 1. ve 2. kalite meyveye sahip olmadığı gözlenirken, en yüksek 1. kalite meyve payının % 86.02 (92/340/3 no’lu genotip) olduğu belirlenmiştir. Bu çilek genotipini ise % 80.23 lük payıyla Marlate çilek çeşidi izlemiştir.

Haziran ayında 1. kalite meyve payları oldukça azalmıştır. Bu ayda en yüksek 1. kalite meyveye % 46.41 ile Marlate çilek çeşidi sahipken, bu çeşidi % 44.13 ile Diamante çilek çeşidi izlemiştir. Bu ayda 2. ve 3. kalite meyve oranlarının sırasıyla en fazla %48.75 (Ciloe) ve % 100’e (Osmanlı) ulaştığı gözlenmiştir.

Ortalama olarak 1. kalite meyvelere en fazla % 60.48, 57.44 ve 54.53 lük payları ile sırasıyla Diamante, Gaviota çilek çeşidi ve 17 no’lu genotipin sahip olduğu saptanmıştır. 3. kalite meyvelere ise en fazla % 100 lük payıyla Osmanlı çilek çeşidinin sahip olduğu ve bu çeşidi % 64.83’lük payıyla Cilady çilek çeşidinin izlediği belirlenmiştir.

Çizelge 4.14. Denemede yer alan çilek genotiplerinin 2003-2004 yetiştiricilik dönemindeki meyve kalite %’leri

Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama

Genotipler

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3

3 38.38 37.28 23.34 21.34 39.91 38.75 28.03 38.01 33.96 15.78 42.40 41.82 25.88 39.40 34.72 5 26.35 43,66 29.99 28.26 40.18 31.56 24.37 48.85 26.78 12.72 47.92 39.36 22.93 45.15 31.92 6 57.72 29.60 12.68 31.23 41.65 27.12 42.47 40.69 16.84 38.76 35.38 25.86 42.55 36.83 20.62 8 65.62 27.17 7.21 55.86 32.76 11.38 44.49 35.94 19.57 30.99 32.04 36.97 49.24 31.98 18.78 11 72.74 23.56 3.70 21.74 38.19 40.07 35.45 37.68 26.87 23.53 34.07 42.40 38.37 33.38 28.25 12 27.74 39.00 33.26 28.75 41.99 29.26 13.33 48.76 37.91 - 41.82 58.18 23.27 42.89 33.84 13 56.97 30.59 12.44 32.50 40.03 27.47 40.80 38.24 20.96 38.49 47.18 14.33 42.19 39.01 18.80 17 68.54 26.12 5.34 64.79 24.17 11.04 52.21 29.73 18.06 32.57 36.22 31.21 54.53 29.06 16.41 92/340/3 100.00 - - 28.34 71.66 - 86.02 12.29 1.69 - 100 - 53.59 45.99 0.42 Osmanlı - - - - - 100 - - 100 - - 100 - - 100 Camarosa 70.58 26.93 2.49 60.80 26.88 12.32 35.73 47.91 16.36 21.67 40.70 37.63 47.19 35.60 17.21 Sweet Ch. 58.01 30.66 11.33 20.62 44.32 35.06 38.76 - 61.24 21.95 35.68 42.37 34.84 27.66 37.50 Marlate 36.45 47.14 16.41 30.46 39.27 30.27 80.23 16.47 3.30 46.41 37.90 15.69 48.39 35.20 16.41 Cilady 80.12 14.21 5.67 - 18.47 81.53 - 16.08 83.92 - 11.80 88.20 20.03 15.14 64.83 Gaviota 82.35 13.44 4.21 59.14 29.16 11.70 47.59 36.20 16.21 40.68 35.13 24.19 57.44 28.48 14.08 Cigoulette 96.78 3.22 - 55.61 31.36 13.03 31.24 40.72 28.04 19.87 44.74 35.39 50.88 30.01 19.11 Ciloe - - - 60.33 32.67 7.00 52.29 33.51 14.20 12.86 48.75 38.39 41.82 38.31 19.87 Paros 87.33 10.03 2.64 44.12 32.77 23.11 36.40 43.79 19.81 39.04 30.33 30.63 51.72 29.23 19.05 Sophie - - - 30.56 45.16 24.28 26.40 39.10 34.5 - - - 28.48 42.13 29.39 Maya 48.70 34.28 17.02 26.19 43.46 30.35 39.08 30.94 29.98 9.69 30.38 59.93 30.92 34.77 34.31 Diamente 89.67 10.33 - 67.09 - 32.91 41.04 45.06 13.90 44.13 - 55.87 60.48 13.85 25.67

ŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA Müge ÖZUYGUR

82

4.7.2. 2004-2005 Yetiştiricilik Dönemi Kalite Yüzde Değerleri

2004-2005 yetiştiricilik dönemine ait kalite %’leri Çizelge 4.15’de aylara göre ve ortalama olmak üzere ayrıntılı biçimde anlatılmıştır.

Çizelge incelendiğinde en yüksek 1. kalite % değerleri Mart ayında görülmektedir. İlerleyen aylarda 1. kalite meyve miktarında azalmalar olmuştur. En düşük 1. kalite meyve oranı ise Haziran ayında görülmüştür.

Mart ayında en çok 1. kalite meyve yüzdesine sahip olan genotipler MT J24/2 (% 92.78), MT 99/163/22 (% 90.36) ve MT 99/20/1 (% 88.50) no’lu genotipler olarak bulunmuştur. En düşük 1. kalite meyve miktarına ise 12 no’lu genotipin (%48) sahip olduğu saptanmıştır.

Nisan ayında Osmanlı çilek çeşidinden 1. kalite meyve alınmadığı belirlenmiştir. Bunun dışında 1. kalite meyve oranının % 56.25 (MT 99/121/9) ile % 78.78 (MT J24/2) arasında değiştiği gözlenmiştir.

Mayıs ayında en yüksek 1. kaliteye meyveye sahip olan genotip verimdeki % 68.95 lik payıyla MT 99/163/19 olmakla birlikte bu genotipi % 61.98 lik payı ile MT J24/2 no’lu genotip izlemiştir. Bu ayda yine Osmanlı çilek çeşidinden 1. kalite meyve alınmadığı saptanmıştır.

Haziran ayında Marlate çilek çeşidinden elde edilen meyvelerin tamamı 1.kalite (%100) olarak saptanırken, Osmanlı çilek çeşidinden elde edilen meyvelerin tamamının (%100) 3.kalite olduğu belirlenmiştir. .

2004-2005 yetiştiricilik dönemi aylarının ortalamasına bakıldığında 1. kalite payının çeşitler arasında % 53.53 (12 no’lu genotip) ile % 71.48 (MT J4/2 no’lu genotip) arasında değiştiği görülmektedir. En fazla 3.kalite meyve ise % 92.85 lik payı ile Osmanlı çilek çeşidinden elde edilmiştir.

2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemini kıyasladığımızda 2004-2005 yetiştiricilik döneminde verim içerisindeki 1.kalite meyve payının daha yüksek olduğu ve 1.kalite meyve payındaki aylara göre azalma oranının daha az olduğu saptanmıştır.

Çizelge 4.15. Denemede yer alan çilek genotiplerinin 2004-2005 yetiştiricilik dönemindeki meyve kalite %’leri

Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama

Genotipler

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3

3 64.92 25.68 9.40 57.78 24.30 17.92 51.10 29.12 19.78 50.95 23.05 26.00 56.19 25.53 18.28 5 68.44 14.40 17.16 62.83 24.30 12.87 52.95 26.85 20.20 59.81 25.23 14.96 61.00 22.69 16.31 6 78.23 12.52 9.25 61.10 25.23 13.67 54.92 27.52 17.56 51.88 27.76 20.36 61.54 23.25 15.21 8 84.83 8.40 6.77 61.17 25.34 13.49 52.97 28.88 18.15 52.59 26.90 20.51 62.89 22.38 14.73 11 59.37 25.23 15.40 59.02 23.24 17.74 54.46 28.04 17.50 51.29 28.65 20.06 56.03 26.29 17.68 12 48.00 32.02 19.98 59.29 25.89 14.82 54.07 28.87 17.06 52.77 29.60 17.63 53.53 29.09 17.38 13 69.98 20.13 9.89 62.53 25.60 11.87 58.73 26.05 15.22 - - - 63.74 23.93 12.33 17 82.08 17.92 - 62.11 28.70 9.19 57.08 30.69 12.23 - - - 67.09 25.77 7.14 92/340/3 63.90 24.10 12.00 59.01 26.30 14.69 56.95 26.66 16.39 52.28 28.30 19.42 58.03 26.34 15.63 Osmanlı - - - - 21.45 78.55 - - 100 - - 100 - 7.15 92.85 Camarosa 86.66 9.67 3.67 64.67 24.00 11.33 54.74 28.85 16.41 54.65 27.11 18.24 65.18 22.40 12.42 Sweet Ch. 54.74 30.83 14.43 65.39 22.69 11.92 53.35 29.18 17.47 51.86 27.39 20.75 56.33 27.52 16.15 Marlate 68.71 14.18 17.11 62.59 12.70 24.71 60.38 25.94 13.68 100 - - 72.92 13.21 13.87 Cilady 63.16 23.21 13.63 58.17 26.32 15.51 64.33 25.12 10.55 56.47 26.14 17.39 60.53 25.19 14.28 Gaviota 84.64 15.36 - 65.34 23.62 11.04 55.16 27.76 17.08 50.46 30.00 19.54 63.90 24.18 11.92 Cigoulette 81.01 13.70 5.29 60.00 26.25 13.75 53.29 31.13 15.58 50.99 30.26 18.75 61.32 25.34 13.34 Ciloe 80.93 10.30 8.77 65.29 21.86 12.85 52.64 30.07 17.29 50.51 30.31 19.18 62.34 23.13 14.53 Paros 65.61 28.15 6.24 63.43 25.72 10.85 55.43 27.96 16.61 53.40 28.09 18.51 59.46 27.48 13.06 Maya 55.90 19.89 24.21 61.74 25.20 13.06 51.51 31.13 17.36 56.44 29.29 17.27 56.39 26.37 17.24 MT 99/121/9 55.49 30.87 13.64 56.25 18.58 25.17 58.61 25.84 15.55 55.48 28.83 15.69 56.45 26.03 17.52 MT J24/2 92.78 5.22 2.00 78.78 16.24 4.98 61.98 25.49 12.53 52.41 28.78 18.81 71.48 18.93 9.59 MT 99/163/14 72.98 22.20 4.82 69.43 24.56 6.01 50.74 33.48 15.78 52.10 30.02 17.88 61.31 27.56 11.13 MT 99/163/19 77.33 1.35 21.32 67.48 24.81 7.71 68.95 19.45 11.60 57.08 25.04 17.88 67.71 17.66 14.63

MT 99/20/1 88.50 8.36 3.14 61.74 25.82 12.44 51.48 31.40 17.12 54.79 27.29 17.92 64.12 23.21 12.67 MT 99/163/22 90.36 9.64 - 63.84 29.57 6.59 52.64 30.80 16.56 50.84 29.09 20.07 64.42 24.77 10.81

ŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA Müge ÖZUYGUR

84

4.7.3. 2003-2004 ve 2004-2005 Yetiştiricilik Dönemi Ortalama Kalite Yüzde Değerleri

2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemine ait kalite yüzdeleri Çizelge 4.16’da görülmektedir. Çizelgeye göre Osmanlı çilek çeşidinden yetiştiricilik dönemi boyunca 1. kalite meyve alınamadığı, 1. kalite meyve yüzdesinin ise 28.48 (Sophie) ile 71.48 (MT J24/2 no’lu genotip) arasında değiştiği görülmektedir. MT J24/2 no’lu genotipe ait bu oran bu genotipin ortalama meyve iriliği sonuçlarını desteklemektedir. Ortalama 2. kalite meyve oranı %13.85 (Diamante) ile %36.16 (92/340/3 no’lu genotip) değişim göstermiştir. Ortalama 3. kalite meyve oranının ise

% 11.13 (MT 99/163/14 no’lu genotip) ile % 96.43 (Osmanlı) değerleri arasında değişmiştiği saptanmıştır.

Çizelge 4.16. 2003-2004 ve 2004-2005 yetiştiricilik dönemi ortalama kalite %’leri

Genotipler 1. Kalite 2. Kalite 3. Kalite

Camarosa 56.18 29.00 14.82

Sweet Ch. 45.58 27.59 26.83

Marlate 60.65 24.20 15.15

Cilady 40.28 20.16 39.56

Gaviota 60.67 26.33 13.00

Cigoulette 56.10 27.68 16.22

Ciloe 52.08 30.72 17.20

Paros 55.59 28.35 16.06

Sophie* 28.48 42.13 29.39

Maya 43.65 30.57 25.78

Diamante* 60.48 13.85 25.67

MT 99/121/9* 56.45 26.03 17.52

MT J24/2* 71.48 18.93 9.59

MT 99/163/14* 61.31 27.56 11.13

MT 99/163/19* 67.71 17.66 17.63

MT 99/20/1* 64.12 23.21 12.67

MT 99/163/22* 64.42 27.77 10.81

* Tek yıllık değerlerdir.