Onuncu Soruya Yönelik Nitel Bulgular

Yapılan araştırma kapsamındaki öğretmen adaylarına "Tarihi dizi/filmlerin topluma yön verme durumu hakkında düşünceleriniz nelerdir?" sorusu yöneltilmiştir. Bu soru için yönlendirme durumu teması oluşturulmuş, verilen yanıtlardan elde edilen alt temalar ve kodlar aşağıdaki Tablo 26’da verilmiştir.

Tablo 26 Yönlendirme durumu temasına ilişkin öğretmen adayları görüşleri

Kategori Kod f %

Milli Değer Bilinci

Birlik ve beraberliğin sağlanması Duyarlılık

Gurur duyma Vatana sahip çıkma

4 1 1 2 8.70 2.17 2.17 4.35 Öğrenme Yetisi Farkındalık Bilgi sahibi olma Doğru bilinçlenme Geçmişten ders alma

2 2 1 6 4.35 4.35 2.17 13.04 Kişisel Gelişim Geleceği şekillendirme Farklı bakış açısı kazanma İdolleştirme

Hedef belirleme Benlik değeri kazanma

7 2 1 1 1 15.22 4.35 2.17 2.17 2.17 İdeolojik Etkileşim Gerçeklik algısı Olumsuz eleştiri

Fikri (düşünsel) etkilenme Anlık duygu değişimi

2 2 6 3 4.35 4.35 13.04 6.52 Kayıtsız Kalma Araştırmama

Verilen mesajları önemsememe

1 1

2.17 2.17

Toplam 46 100.00

Tablo 26'da öğretmen adaylarıyla gerçekleştirilen görüşmede yönlendirme durumu temasına ilişkin yanıtlar gösterilmiştir. Yanıtlar incelendiğinde milli değer

130

bilinci, öğrenme yetisi, kişisel gelişim, ideolojik etkileşim, kayıtsız kalma olmak üzere 5 kategoride toplandığı görülmektedir.

Milli değer bilinci kategorisinde; birlik ve beraberliğin sağlanması (f:4), duyarlılık (f:1), gurur duyma (f:1), vatana sahip çıkma (f:2) olmak üzere 4 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; tarihi dizi/filmlerin insanların milli bilincini artırmak suretiyle toplumu birbirine kenetlediğini, birlik ve beraberliği temin ettiğini, halkın kendi tarihine karşı duyarlılığını artırdığını, tarihte kazanılan zaferlerden dolayı gurur duyulmasını sağladığını, bugünlere büyük zorluklarla gelindiğinin anlaşılmasına yardımcı olduğunu ifade etmişlerdir. Ayrıca geçmiştekine benzer bir şekilde, günümüzde de herhangi bir tehdit ve tehlike durumu karşısında vatana sahip çıkma hususunda tarihin kendileri için bir ilham kaynağı olacağını belirtmişlerdir.

Öğrenme yetisi kategorisinde; farkındalık (f:2), bilgi sahibi olma (f:2), doğru bilinçlenme (f:1) ve geçmişten ders alma (f:6) olmak üzere 4 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; tarihi dizi/filmler vasıtasıyla bugünlere nasıl gelindiğinin farkına varılacağını, bilgi sahibi olunacağını, tarih bilincinin doğru yönde gelişeceğini ve geçmişte yaşananlardan ders alınacağını belirtmişlerdir.

Kişisel gelişim kategorisinde; geleceği şekillendirme (f:7), farklı bakış açısı kazanma (f:2), idolleştirme (f:1), hedef belirleme (f:1) ve benlik değeri kazanma (f:1) olmak üzere 5 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; tarihi dizi/filmler aracılığıyla insanların geçmişte yaşananlara bakarak geleceklerini yönlendireceklerini, farklı bakış açısı kazanmak suretiyle olayları daha iyi değerlendireceklerini, tarihte yaşamış ileri görüşlü, vatanperver ve fedakar liderleri kendilerine idol olarak alacaklarını, bu doğrultuda kendilerine hedefler belirleyerek ilerleyeceklerini, benlik değeri kazanacaklarını, yani özgüvenlerinin yerine geleceğini belirtmişlerdir.

131

İdeolojik etkileşim kategorisinde; gerçeklik algısı (f:2), olumsuz eleştiri (f:2), düşünsel etkilenme (f:6) ve anlık duygu değişimi (f:3) olmak üzere 4 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; tarihi dizi/filmlerde anlatılan bilgilerin doğru veya yanlışlığına bakılmaksızın gerçek olarak algılanabileceğini, toplumsal değerlere ters düşen sahnelere karşı olumsuz eleştiriler yapılabileceğini, toplumun algı ve fikirlerinin olumlu veya olumsuz yönde etkilenebileceğini, dizi/filmlerde yapılan yüceltmeler veya yermeler nedeniyle insanlarda aşırı sevgi veya ani nefret duygusunun oluşabileceğini belirtmişlerdir.

Kayıtsız kalma kategorisinde; araştırmama (f:1), verilen mesajları önemsememe (f:1) olmak üzere 2 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; tarihi dizi/filmleri seyredenlerin anlatılan bilgileri araştırma gereği duymayabileceklerini ve verilen mesajlara değer vermeyebileceklerini belirtmişlerdir.

Yönlendirme durumu temasına ilişkin bazı öğretmen adaylarının yorumlarına aşağıda yer verilmiştir:

Sos1: "…dizilerden, filmlerden, kitaplardan dolayı milli bilincimiz

artacak ve gençlerimiz daha çok duyarlı olacaklar… İnsanları fikirsel olarak etkiliyor… Bu dönemde mesela milli bilincin, birliğin, beraberliğin uyandırılması çok önemli bir konu. Onu da şu an en iyi yansıtacak diziler; çünkü kitap okunmuyor eskisi gibi…”

Snf1: "…sadece daha çok bilgi sahibi olurum… Herkesin gururu

kabarır… Diziyi izleyince izleyicinin görüşüne katkı sağlar. …eleştiriye görüşü değişir. Ama bence yönlendirmez. İnsanlar tarihi filmlerdeki karakterleri bile merak etmeyip araştırma gereği duymuyorlar, verilen mesajlara da çok değer verdiklerini sanmam tabii belli kesimde böyledir."

Mat1: "Tarihte yaptığımız hatalardan ders çıkarırsak şu anki zamanda

daha doğrusunu yapmak için uğraşırız... Mesela bir Diriliş Ertuğrul'u izlediğimiz zaman her bölümde mutlaka birlik, beraberlik, sosyal dayanışmayla

132

ilgili bir sosyal mesaj verildiğini görüyoruz… Daha fazla birlik beraberlik milletçe yaşamak falan duygusuna sahip olunabilir. İdeolojik olarak etkiler.”

Mat4: " …dizilerin etkisiyle geleceğimiz yönleniyor… Toplum olarak

diziye çok fazla zaman ayırdığımızdan senaristin bizi yönlendirdiği yine rahatlıkla kayıyoruz çünkü konu hakkında bir fikrimiz olmuyor ve ne yazarlarsa onu gerçekçi sanıyoruz...”

Müz4: "Benim geleceğime yön veriyor… Mesela dikkatimi çeken bir filmi

izledikten sonra örnek vereyim Kore'ye mesela ılımlı davranabilirsin... Ben gidip güzelce orada yaşayabilirim, sonuçta onlar da baktığında gayet misafirperver davranmış derler. Mesela “Sarı Zeybek” filminde idol olarak alabileceğim şeyler içerisinde var. (İleri görüşlü, vatanperver, kendinden ödün verme olsun, kendini geliştirme.) …bir savaştan bir savaşa giden adam at üstünde dil öğreniyor… Hedef olarak bakılabilir… İnsanın bakış açısı değişir. …fikir sahibi olabilirsin yani. Benlik değeri kazanırsın mesela olduğun yere değer verme bilinci kazanabilirsin…”

PDR1: " …geçmişten ders almamız gerek, yani bir iş yapacaksak

geçmişimize bakmamız gerek. …vatanına karşı belki bir sevgi beslemeyen bir insan onu izledikten sonra aşka gelebilir. …insanı gaza getirebilir gaza getiriyor… Şu anki dizilerin büyük çoğunluğu mesaj veriyor..."

PDR4: "…İnsanlar bilinçlendiği için geleceğe yön verir… Siyasi açıdan,

toplum açısından, her açıdan etkiliyor. …insanların içindeki kanı harekete geçiriyor; kızıyorlar, bağırıyorlar, çağırıyorlar, ne bileyim kaleyi fethediyorlar seviniyorlar falan oradaymış gibi insanlar etkileniyor. …padişahlarımıza hakaret eden dizi filmler çekiliyor hemen ülkenin gündeminde insanlar da alevleniyor sosyal medyalar da herkes yazıyor işte etkiliyor ya insanları ister istemez. Verilen mesajlarda insanlar ideolojik olarak yönlendiriliyor.”

133

BÖLÜM V