Dokuzuncu Soruya Yönelik Nitel Bulgular

Yapılan araştırma kapsamındaki öğretmen adaylarına "Bilgi düzeyinin tarihi dizi/film seyretmeye etkisi hakkındaki düşünceleriniz nelerdir?" sorusu yöneltilmiştir. Bu soru için bilgi durumu teması oluşturulmuş, verilen yanıtlardan elde edilen alt temalar ve kodlar aşağıdaki Tablo 25’te verilmiştir.

126

Tablo 25 Bilgi durumu temasına ilişkin öğretmen adayları görüşleri

Kategori Kod f % Bilgide Seçicilik Araştırmaya yönelme Körü körüne inanmama Eleştirebilme Tartışma

Doğru-yanlışı ayırt etme

5 2 2 1 2 11.11 4.44 4.44 2.22 4.44 Tutum Anlamlı gelme İlginin artması

Merak duygusunun uyanması Hoşlanma Canlandırma 1 1 1 1 1 2.22 2.22 2.22 2.22 2.22 Etkin Öğrenme Yorum yapabilme Doğruyu gösterme Pekiştirme Bilinç artışı 2 2 2 1 4.44 4.44 4.44 2.22 Düşünce ve Davranışa Olumsuz Yansıma Körü körüne inanma Eksik bilgi edinme Yanlış bilgi edinme Araştırmama

Sıradan ve anlamsız gelme Yanlış yönlendirmede kalma

9 1 5 2 2 2 20.00 2.22 11.11 4.44 4.44 4.44 Toplam 45 100.00

Tablo 25'te öğretmen adaylarıyla gerçekleştirilen görüşmede bilgi durumu temasına ilişkin yanıtlar gösterilmiştir. Yanıtların bilgide seçicilik, tutum, etkin öğrenme, düşünce ve davranışa olumsuz yansıma olmak üzere 4 kategoride toplandığı görülmektedir.

Bilgide seçicilik kategorisinde; araştırmaya yönelme (f:5), körü körüne inanmama (f:2), eleştirebilme (f:2), tartışma (f:1), doğru ve yanlışı ayırt etme (f:2) olmak üzere 5 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; belirli bir tarihi bilgi birikimine sahip bireylerin tarihi dizi/film seyrederken verilen

127

her bilgiye körü körüne inanmadıklarını, olay ve olguların aslını araştırdıklarını, eleştirel bir bakış açısıyla yaklaştıklarını, konu ve olayları çevresindekilerle tartıştıklarını ve etraflıca değerlendirdiklerini, aktarılan bilgilerden hareketle doğruyla yanlışı ayırt ettiklerini ve gerçeği görebildiklerini belirtmişlerdir.

Tutum kategorisinde; anlamlı gelme (f:1), ilginin artması (f:1), merak duygusunun uyanması (f:1), hoşlanma (f:1), canlandırma (f:1) olmak üzere 5 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; belirli bir tarihi bilgiye sahip olan bireylerin seyrettikleri tarihi dizi/filmlerde gösterilenlerin kendileri açısından daha anlamlı olacağını, ilgi alanlarına gireceğini, dolayısıyla dizi/filme de ilgilerinin artacağını ve dizi/film sayesinde somutlaştırdıkları tarihi bilgileri zihinlerinde daha kolay canlandırabileceklerini ifade etmişlerdir. Buna ilaveten, dizi/filmde işlenen konu hakkında bilgi sahibi olmasalar dahi hoşlanabileceklerini ve merak duygularının uyanabileceğini belirtmişlerdir.

Etkin öğrenme kategorisinde; yorum yapabilme (f:2), doğruyu gösterme (f:2), pekiştirme (f:2), bilinç artışı (f:1) olmak üzere 4 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; belirli bir tarihi bilgiye sahip bireylerin verilen bilgilere yorum yapabileceklerini, çevresine doğruyu gösterebileceklerini, bilgilerini pekiştirmek suretiyle öğrenmenin daya iyi gerçekleşeceğini ve tarih bilinçlerinin olumlu yönde artacağını belirtmişlerdir.

Düşünce ve davranışa olumsuz yansıma kategorisinde; körü körüne inanma (f:9), eksik bilgi edinme (f:1), yanlış bilgi edinme (f:5), araştırmama (f:2), sıradan ve anlamsız gelme (f:2), yanlış yönlendirmede kalma (f:2) olmak üzere 6 adet kod oluşturulmuştur. Oluşturulan kodlar incelendiğinde görüşmeye katılan öğretmen adaylarından bazıları, sorunun cevabına ilişkin olarak; belirli bir tarihi bilgiye sahip olmayan bireylerin dizi/film seyrederken verilen bilgilere körü körüne inanarak her olay ve olguyu gerçek olarak algıladıklarını, eksik ve yanlış bilgi edindiklerini, yeniden araştırma gereği duymadıklarını, bazen de dizi/filmlerde anlatılanların onlar için hiçbir anlam ifade etmeyen sıradan bilgiler olarak göründüğünü ve kendilerini

128

yanlış yönlendirmek suretiyle davranışlarına olumsuz bir şekilde yansıyabildiğini beyan etmişlerdir.

Bilgi durumu temasına ilişkin bazı öğretmen adaylarının yorumlarına aşağıda yer verilmiştir:

Sos1: "Seyredilirken bilgili olmak önemlidir yani mesela körü körüne

inanmamak lazım bir şeyi izlediğimiz zaman… Çünkü aklına öyle yerleşiyor bilinç oluyor artık. …bilgin olsun ki birazcık araştırabilesin. Bilgi sahibi olmayanlar işte körü körüne inanıyorlar. …bilgimiz olması gerekiyor ki onları karşılaştırıp en azından gerçeği görebilelim…"

Sos4: "…bilgin yoksa anlatılanlar senin için sıradan bir cümle olur.

…bildiğin zaman o sana daha anlamlı gelir. Tarihi diziler de öyledir… Eğer biliyorsan o sana ilgi katar. Bilmeyenler direkt izlediği her şeyin gerçek olduğuna inanır… Araştırma yapmaz… Bir ortam olur ona göre konuşur. Algısı ona göredir.”

Snf4: " …bazı bilgileri de yanlış veriyorlar; ondan dolayı önemlidir.

Mesela benim bilgim olursa biliyorumdur en azından; o sahnede yaşananları görürüm en fazla… Ama bilgisiz bir şekilde izlersem eksik bilgi edinmiş olurum…”

Mat1: “…önceden bir bilgimiz varsa filmde onu görür müyüz diye merak

ederiz, bunun da faydası olur. Yani daha bilmediğimiz bilgileri de filmlerden öğrenebiliriz… Tarih bilgisi olmasa bile izlediği zaman, tarihe karşı bir merak duygusu uyanabilir insanda. Bu netice sonucunda da tarihe karşı daha planlı araştırmalar yapabilir..."

Müz1: " Kesinlikle bilgi düzeyi önemli çünkü yorum yapabilme kapasiten

var… Bilgi düzeyi olmayan insanlar araştırabilir. O diziyi izlemeden önce bir kitap okuyabilir örneğin. Araştırmayan bir kesimse yani şöyle diyelim yanlış görürse ona doğru gelir…”

Müz4: "…bilmediğim bir şeyi izlediğimde hiç fikrim yoksa ona inanırım…

Öbür türlü hiçbir şekilde yorum yapamazsın. Araştırma yapmayı sevmeyen insanlar ona inanır… Neden, çünkü bilmiyor. Toplumun da geneli öyle… Ama sen bu konu hakkında bilgi sahibi olan biriyle ancak karşılıklı münakaşada

129

bulunabilirsin. Hani sen onu ona kabul ettiremezsin çünkü belli bir erişmiştir adam biliyordur….”

PDR4: "…bilgi sahibi olmayan insan körü körüne inanır. Araştırmaya

meyilli olmayan insan da. …tamamen olayları olduğu gibi kabul eder. Tam tersi de olabilir tarihe hiç ilgisi yokken dizi, film hoşuna gidebilir ve daha fazla araştırma yapabilir. Bilinç artmış olur…"