Okulun Fiziki KoĢulları

Okulun fiziki koĢulları ile ilgili öğretmenlerin tamamı bilgi vermiĢtir. Aynı okulda görev yapan öğretmenlerin verdiği bilgiler birlikte ele alınarak değerlendirildiğinde, 17 okula ait fiziki koĢullar ortaya çıkmıĢtır. Buna göre, 17 okulun altısında (Ġstanbul-Bağcılar, Giresun-ġebinkarahisar, EskiĢehir, KahramanmaraĢ-AfĢin, Muğla, Batman-Kozluk-Duygulu, Tekirdağ-Çerkezköy-Kapaklı) rampa, dördünde (Ġzmir-KarĢıyaka, Ġstanbul-Bağcılar, Tekirdağ-Çerkezköy-Kapaklı, Mardin) engelli tuvaleti, bir okulda (Ġstanbul-Bağcılar) özel sınıf ve sadece bir okulda (Tekirdağ- Çerkezköy-Kapaklı) asansör ve kaynak oda olduğu ancak, bu asansör ve kaynak odanın öğretmenle yapılan görüĢmede kullanılmadığını belirttiği belirlenmiĢtir.

105 Öğretmen görüĢleri değerlendirildiğinde, üç okulda (Batman-Kozluk-Duygulu, Bitlis, Van- Özalp) ısınma problemi yaĢandığı, iki okulun (Batman-Kozluk-Duygulu, Van- Özalp) okulda su olmaması nedeniyle normal tuvaletlerinin de kullanılamadığı, dört okulun (Ġstanbul-Bağcılar, Giresun-ġebinkarahisar, Ġzmir-KarĢıyaka, ġanlıurfa) kalabalık olduğu, iki okulda (Van, Batman-Kozluk) taĢımalı eğitim yapıldığı ve üç okulun da (Giresun-ġebinkarahisar, Van- Özalp, ġanlıurfa) bahçesinin uygun olmadığına yönelik bilgilere ulaĢılmıĢtır.

Okulunda engelli asansörü ve kaynak oda olan Nevin öğretmen (Tekirdağ- Çerkezköy-Kapaklı) kaynak odanın düzenlemeler yapılmadığı için etkin olarak kullanılamadığını, engelli asansörünün “çok sık” bozulduğu için okul yönetimi tarafından çalıĢtırılmadığını, yönetimin çözüm olarak özel gereksinimli öğrencinin bulunduğu sınıfları birinci kata taĢıdığını belirtmektedir. Nevin öğretmen bu konuyla ilgili yaĢadığı sorunu Ģöyle dile getirmektedir: “İşte binanın mesela uygun

olmamasından dolayı ben ııı toplantı odamız var ama ben çıkartamıyorum çocukları. Akıllı tahta sınıfımız var oraya çıkartamıyorum. Şimdi ııı çocuklara bunun nedenini açıklayamam. Ya da ııı tiyatro salonumuz aşağı katta, herkes tiyatro salonuna inicek, artık geçen gün şey yaptım yani erkek öğretmenlerimizden rica ettim ııı kucaklayıp indirdik. „Dikkat‟ dedim çünkü şey olmaz ama ne gerek var böyle bi şeye? Yani yapmıyorsunuz. Satranç odasına çıkmadan satranç yapıyorsunuz. İşte projeksiyonu kullanamadan belki ders yapıyorsunuz, sunum yapıyorsunuz. İşte dediğim şey diğer öğrencilerin bu sefer eğitim hakkı harcanmış oluyo, gitmiş oluyo. Çocuğu tek bırakıp gidemiyorsunuz.”

Ufuk öğretmen (Van) “taĢımalı eğitim” yapan bir okulda görev yaptığını, okulun “kuruluĢ aĢamasında engelli insan olacağı düĢünülmeden” yapıldığını belirtmektedir. Hande öğretmen (Batman- Kozluk-Duygulu) çalıĢtığı okulun fiziki koĢullarını Ģu Ģekilde aktarmaktadır: “Bu köy okulunda çalıştığım için fiziksel koşulların okulun kendi

fiziksel koşullarını düşündüğümde, diğer öğrenciler için bile çok uygun olmayan koşullarda öğrenim görüyoruz aslında.” Hande öğretmen “prefabrik” binalarda ders

verdiklerini, okul için yeni bina yapılsa da sınıf sayısının “yetersiz” olmasından dolayı prefabrik binalarda eğitim görmeye devam ettiklerini belirtmektedir. “Engelli öğrenci

106

için bi tuvaletimiz yok, bizim öğrenciler için de tuvaletimiz yok. O tuvalet su olmadığı için ıı dört ay boyunca kapalı kaldı.” Ģeklinde engelli tuvaletleri ile ilgili bilgi veren Hande öğretmen normal tuvaletlerin kullanılamamasından dolayı, özellikle taĢımalı

sistemle gelen öğrencilerin “köy içinde” tuvaletini nereye yapacağını bilemediğinden, “altına yapan öğrenciler” olduğunu belirtmektedir. Sobayla ısındıklarını “Sobayla ilgili

evet derdimiz var” Ģeklinde belirten Hande öğretmen okulun fiziki koĢullarına iliĢkin

yaĢadığı zorluğu“Bana şu an şey ya prefabrik değil de çatısı akmayan bir sınıfa girsem

sanki cennete düşmüş gibi hissedicem heralde kendimi. Bunun daha iyisi nasıl olur düşünemiyorum, aklıma gelmiyo.” sözleriyle ifade etmektedir.

Gönül öğretmen ise görev yaptığı okulun fiziki koĢullarını Ģu Ģekilde dile getirmektedir: “Herhangi bir şey yok. Merdivenler, bir bedensel öğrencimiz olsa ya da

bir görme bozukluğu öğrencimiz olsa çok fazla zorluk çeker. Bizim okulumuza has değil bu, diğer okulların hepsinde çeker. Çünkü ben şimdiye kadar hiç birisinde görmedim. Merdivenlerin yanında da aynı zamanda da bir tekerlekli sandalyenin çıkabileceği bi şey ya da bir asansör, zaten öyle bi imkânı da yok okulun. Okulun doğru düzgün ısıtma sistemi bile yok. Çocuklar geneli orda hasta oluyor. Bırakın merdiveni, kaynaştırmayı, kaynaştırmayı zaten geçtim, normal bir öğrenciye eğitim verecek seviyede değil ki okul, kaynaştırmaya versin yani.”

Sevda öğretmen de benzer Ģekilde okulun fiziksel koĢullarının uygunsuzluğunu

“Yani onun dışında aslında gerçi dediğim gibi doğunun özel olarak bir ııı donanıma ihtiyacı var. Çünkü oranın ııı sobalı bir sınıfta işte eğitim vermekle, kaloriferli bir sınıfta eğitim vermek arasında çok çok fark var. Ben ikisini de yaşadım. Kaloriferli bir okulda da çalıştım, sobalı bir okulda da çalıştım. İkisinin arasındaki farkı da bilirim. Zaman kaybını bilirim. Yani sen sobayla da uğraşmak zorunda kalıyorsun. Benim özel olarak ihtiyaç duyduğum şey ısınma problemi. Benim çocuğumda ısınsın ki daha çok dersle ilgilensin. Elleri buz gibi oluyor kimin umrunda…. Kimsenin umrunda değil.”

Ģeklinde ifade etmektedir. Isınma problemi yaĢadığını belirten Sevda öğretmen, özel gereksinimli öğrencisi için “klozete ihtiyacı” olduğunu ancak, normal geliĢim gösteren öğrencilerin bile, okulda su olmadığından tuvalet ihtiyaçlarını “dıĢarıya gidip” karĢıladıklarını ifade etmektedir. Sevda öğretmen “Temel ihtiyaçlar yok yani su yok.

107

Suyun olmadığı, ısınma probleminin olduğu yerde sen ne kadar verimli olabilirsin veya o çocuk ne kadar alabilir” Ģeklinde görev yaptığı okulun koĢullarının zorluğunu dile

getirmektedir.

Murat öğretmen (Giresun-ġebinkarahisar) iki binadan oluĢan okulun sadece bir binasında rampa olduğunu belirtmektedir. Aynı okulda görev yapan Aysun öğretmen okul bahçesinin “tamamen betonarme” olduğunu, okulun “çok kalabalık” olmasına karĢın okul bahçesinin “çok müsait” olmadığını, öğrencilerin okul bahçesinde “üst bahçeden alt bahçeye inebilmek için okulun dıĢına” çıkmak durumunda kaldıklarını ifade etmektedir. Özel gereksinimli öğrencisinin tekerlekli sandalyesinin “akülü olduğu için çok büyük” olduğundan sandalyeyi getirtmediğini belirten Aysun öğretmen, öğrencisinin “annesinin sırtında” okula geldiğini, öğrencinin “alt kata ya da üst kata çıkmak” gibi bir “Ģansı” olmadığını, labrotuvara çıkabilmek için, ya öğretmen arkadaĢından (Murat öğretmen) ya da hizmetlilerden yardım aldığını belirtmektedir. Aysun öğretmen sınıfının bulunduğu katta tuvalet olmadığını da belirterek “Bu

öğrencimden başka bir tekerlekli sandalyesi daha olan biri olsa gidemez hiçbi yere mecburen altı bezlenicek” Ģeklinde içinde bulunduğu durumu ifade etmektedir.

Ġlknur öğretmen de görev yaptığı okulun (Ġstanbul-Bağcılar) kalabalık olduğunu, iki binadan oluĢtuğunu, binaların sadece birinde “giriĢ için düĢünülmüĢ” bir tane “engelli merdiveni” olduğunu ancak, binada asansör olmadığını, annelerinin bedensel engelli öğrencileri kucaklarında taĢıdıklarını belirtmektedir. Aynı okulda görev yapan Aynur öğretmen okulun “tadilattan” geçtiğini, uygun tuvalet ve lavaboların yapıldığını, sadece merdiven konusunda sıkıntı yaĢadıklarını, “üst katta” öğrenim gören “yürüme engelli” öğrenciyi üst kata velisinin çıkardığını belirtmektedir. Emel öğretmen (ġanlıurfa) “okulda çok fazla merdiven” olduğunu, tekerlekli sandalyeyle gelen öğrencileri, ailenin ya da hizmetlinin “kucağına alarak” çıkardığını belirtmektedir. Emel öğretmen okuldaki lavaboların uygun olduğunu ancak, “klozet” olmadığını, normal tuvaletlerin bile okul kalabalık olduğundan yetersiz kaldığını, tuvalet ihtiyaçları için öğrencilerini “ders içinde” gönderdiğini ifade etmektedir. Seval öğretmen (Bursa- Nilüfer) ise okulun fiziksel olarak uygun olmadığını, özel gereksinimli öğrencilerin merdivenleri “veli desteğiyle” çıktıklarını belirtmektedir.

108 Okulunda engelli tuvaleti ve asansör olmadığını belirten Özlem öğretmen de (Ankara-Mamak) “Merdivenleri çıkarken zaten işte hani düşmesin, bi şey olmasın diye

hep ya ben yardımcı oluyorum, ya arkadaşları yardımcı oluyo” demektedir.

Okullarında kaynak oda, engelli tuvaleti ve asansör olmadığını belirten Nihan öğretmen (EskiĢehir) okullarında tekerlekli sandalye kullanan bir öğrencinin yedinci sınıfta olması nedeniyle okul yönetiminin o sınıfı birinci kata yerleĢtirdiğini, oysaki altı, yedi ve sekizinci sınıfların üst katlarda öğrenim gördüğünü belirtmektedir. Mehmet öğretmen (Samsun-Terme), “Şimdi bi kere mekân anlamında binamız zaten yetersiz” Ģeklinde okulun fiziki yapısını anlatırken, okul giriĢinde rampa ya da engelli tuvaletlerinin de olmadığını belirtmektedir.

Hülya öğretmen (Ġzmir-KarĢıyaka) görev yaptığı okulu “Iıı fiziksel açıdan bizim

okul hepten problem. Üç blok halinde ııı kalabalık bir okul…” olarak tanımlamaktadır.

Bahçenin çok geniĢ olduğunu belirten Hülya öğretmen bu nedenle öğrencileri teneffüste “gözlemleme” Ģansları olmadığını ifade etmektedir. Aynı okulda öğretmenlik yapan ġenay öğretmen okula “klozet” yapıldığını ancak, asansör olmadığını belirtmektedir. Yine aynı okulda görev yapan Halim öğretmen okulda asansör olmadığından, engelli öğrencisi olan bir sınıfı, okul yönetimine yaptıkları “baskı” sonucu zemin kata aldıklarını “Şu anda zeminde ama zemin de olsa okula girişte yine bi basamak var.

Baştan beri uygunsuz.”sözleriyle okul giriĢindeki olumsuzluğu dile getirmektedir.

Otizmli öğrencisi olan Talat öğretmen (Bursa-Nilüfer), özel gereksinimli öğrencisinin sese duyarlı olduğunu belirtmiĢ ve yaĢanan gürültüyü “Burda inanılmaz bi

gürültü var. Bina küçük, katlı, bütün camlar, her taraf kapalı. Çocuklar dehşet bağırıyo.” Sözleriyle ifade etmiĢtir. Talat öğretmen otizmli öğrencisinin verdiği

tepkileri de Ģu Ģekilde aktarmaktadır: “E tabi çocuk gürültüye hassas olduğu için

kulaklarını tutuyor, kafasını tutuyor, ııı geliyo, ittiriyo, strese giriyo. Bunu çok yaşadık. Hala da yaşıyoruz yani.” Talat öğretmen bu durumu da “fiziki ortamın yetersizliği”

olarak değerlendirmektedir.

Serdar öğretmen (KahramanmaraĢ-AfĢin) okullarında bulunan tekerlekli sandalye kullanan öğrenci için giriĢ bölümüne “kaydırmalı bi Ģey” yaptıklarını, okul tek

109 katlı bir bina olduğu için asansöre ihtiyaç olmadığını, lavaboların uygun olduğunu ancak, tuvaletlerin uygun olup olmadığını bilmediğini ifade etmektedir.

Emin öğretmen (Mardin) özel gereksinimli öğrencisinin okuldaki merdivenleri çıkmakta güçlük çektiğini belirtirken, okulun her katına “yeni büyük onarımda” “engelli lavabosu” yapıldığını ifade etmektedir.

Görev yaptığı okulun fiziki koĢullarını Pınar öğretmen (Isparta) “Fiziksel engelli

işte bi bahsettiğim spastik öğrencimiz var. Ama öyle ona da uygun değil. Yani yazık çocuk daha şeyken, küçükken işte arkadaşları nereye çıkıyosa merdivenlerden 2.kata çıkıyodu” Ģeklinde ifade etmektedir.