2.12. Okuduğunu Anlama
2.13.3 Okuduğunu Anlama ve Drama İle İlgili Araştırmalar
Küçükavşar (2010) “Yapılandırmacı yaklaşımın Türkçe eğitiminde okuduğunu anlama becerileri üzerine etkisi” adlı çalışmasını yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlanan programın öğrencilerin okuduğunu anlama seviyelerine etkisini belirlemeyi amaçlamıştır. Seçilen hedefler ve belirlenen metinlere göre etkinlikler hazırlanarak ve değerlendirme aşaması planlanan araştırmada, “Ön test- son test eşleştirilmiş kontrol gruplu yarı deneysel desen” kullanılmıştır. Çalışmanın başında öğrencilerinin demografik özelliklerin belirlemek için kişisel bilgi formundan faydalanılmıştır. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilere uygulanan ön testlerin “Türkçe Okuduğunu Anlama Testi” ve “Açık Uçlu Okuduğunu Anlama Testi” sonuçları öğrencilerin okuduğunu anlama yetilerine göre öğrenme seviyelerinin eşit olduğunu göstermiştir. Araştırmacının geliştirdiği güvenirlik ve geçerliliği yapılan “Türkçe Açık Uçlu Okuduğunu Anlama Testi” çalışmada kullanılmıştır. Deney grubunda yapılandırmacı yaklaşıma yöntemi kullanılırken, kontrol grubunda genel program ile eğitim sürdürülmüştür. Çalışma sonunda deney ve kontrol gruplarına “Açık Uçlu Okuduğunu Anlama Testi” yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, yapılandırmacı yaklaşımla ders işlenen deney grubunun başarı seviyeleri artarken, kontrol grubunun puanları son testte artsa da deney grubuna göre, kontrol grubunun puan farklarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemektedir. Deney grubundaki öğrencilerin ara sınavları ve sormacaları göz önüne alındığında okuduğunu anlama seviyelerinde ilerlemelerin olduğu saptanmıştır. Bu çalışma ile yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlanan öğrenme tasarımı, uygulanan programa göre öğrencilerin okuduğunu anlama yetilerinde daha etkili olduğunu belirlenmiştir.
Aykaç (2011)” Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi” adlı araştırmasında Türkçe öğretiminde, çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin öğrencilerin anlatma yetilerini görmek için yapılmıştır. Nicel ve nitel araştırmanın birlikte kullanıldığı karma model yöntemi ile yapılan Çalışma, deney grubunda 20, kontrol grubunda 24 öğrenci olmak üzere toplam 44 öğrenci ile yürütülmüştür. Nicel verilere, “Konuşma Becerisi Puanlama Anahtarı” ve “Kompozisyon Değerlendirme Ölçeği” ölçme araçları ile ulaşılmıştır. Elde edilen nicel veriler SPSS programında çözümlenmiştir. Nitel veriler ise öğrenciler ve öğretmen ile yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. Görüşme formu ile ortaya çıkan nitel veriler, içerik analizi yoluyla çözümlendiği araştırmanın sonuçlarına göre, deney grubunda uygulanan çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama
71
etkinliklerinin, kontrol grubunda uygulanan öğretmen kılavuz, öğrenci ders ve çalışma kitaplarına dayalı etkinliklere göre öğrencilerin konuşma ve yazma becerilerini anlamlı derecede arttırdığı görülmüştür. Öğretmen ve öğrencilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış ve odak grup görüşmelerinden içerik analizi ile elde edilen veriler de bu yöndedir. Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda, Türkçe öğretimi ilköğretim ders kitaplarına bağlı bir öğretim olmaktan çıkarılmalı ve çocuk edebiyatı metinleriyle birlikte yaratıcı drama gibi daha etkin yöntemlerle işlenirse daha iyi sonuçlar elde edilecektir. Özcan (2013) “Yaratıcı dramanın anlayarak anlatma becerilerinin geliştirilmesine etkisi” çalışmasında anlayarak anlatma becerilerinin geliştirilmesinde yaratıcı drama yönteminin etkisini araştırmayı amaçlamıştır. Bu çalışmada deneysel desen kullanılmış ve elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Kontrol gruplu ön test-son test deneysel deseninin kullanıldığı çalışmada, sınıflar yansız olarak seçilmiş, sınıflardan birinde anlama ve anlatma becerilerini temel alan yaratıcı drama etkinlikleri uygulanmıştır. Anlayarak anlatmada yaratıcı dramanın etkileri, anlama süreçlerini etkileyen faktörlerin başında, algı ve algıya bağlı süreçlerin önemli olduğu belirtilmiş, çeşitli kuramların yanında, dil becerilerinin geliştirilmesinde yaratıcı dramanın etkileri üzerine elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Araştırmanın bilimsel veriler ışığında yapılan deneysel araştırma sonuçları da, yaratıcı dramanın etkin kullanımı ile anlayarak anlatma becerilerini geliştirmede diğer yöntemlere göre daha etkili olduğunu göstermiştir. Araştırma ile ilgili deney ve kontrol gruplarının sonuçların karşılaştırılması çalışmanın teorisini kanıtlar özelliktedir.
Güler Erden (2016) tarafından drama ve işbirlikli öğrenme yöntemlerinin 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama yetilerine, tutuma ve kalıcılığa etkilerini incelemek amacıyla “Drama ve işbirlikli öğrenme yöntemlerinin 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine, tutuma ve kalıcılığa etkileri” araştırılmıştır. Bu çalışmada ön-test, son- test kontrol gruplu gerçek deneysel desen kullanılarak okuduğunu anlamaya ve tutuma ilişkin işbirlikli, drama ve geleneksel yöntemin karşılaştırılmıştır. Araştırmada doğrulayıcı faktör analizi, kovaryans analizi ve tekrarlı ölçümler için kovaryans analizleri kullanarak belirlenen sorulara cevaplar aranmıştır. Araştırmada iki deney grubundan I. Deney grubuna iş birlikli öğrenme yöntemi, II. Deney grubuna Drama yöntemi kontrol grubuna da mevcut öğretim programı uygulanmıştır. Çalışma sonucunda okuduğunu anlamaya ilişkin I. deney grubunda bulunan öğrencilerin başarı son-test puan ortalaması, II. deney grubunda bulunan öğrencilerin başarı son-test puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksek çıkarken; II. deney grubundaki öğrencilerin başarı son-test puan ortalamaları da kontrol grubunda
72
bulunan öğrencilerin başarı son-test puan ortalamalarından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır. Benzer biçimde tutum son test puan uygulamasında da karşılaşılmıştır. Ancak, I. deney grubundaki öğrencilerin başarı son-test ve izleme testi puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark oluşmazken, II. Deney grubu ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin başarı son-test ve izleme testi puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılığın bulunduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte I. deney grubu, II. grubu ve kontrol grubunda yer alan öğrencilerin tutum son-test puan ortalamaları ve izleme testi puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılığın bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Yukarıdaki çalışmalar incelendiğinde öğrencilerin okuduğunu anlamalarını geliştirmek için yaratıcı dramanın etkisini belirlemede eksiklikler bulunmaktadır. Bu araştırma, ortaokula geçiş sürecinde bir basamak olan 4. Sınıfın okuduğunu anlama düzeyinin, kazanımlara bağlı kalarak, yaratıcı drama ile nasıl geliştiğini ortaya koymaktadır.
73