Nevşehir İli Turizm Kümelenmesinin Avantajları

Nevşehir Turizm kümelenmesinin avantajları; girdi faktörü, talep faktörü, ilgili ve destekleyici sektörler, firma stratejisi ve rekabet şartları boyutları altında incelenmektedir.

3.3.1.1. Girdi (Arz ) Faktörü

Girdi (Arz) faktörü, bir işletmenin rekabet edebilmesini etkinleştiren, üretim faktörlerini sağlamada işletmenin yetenek ölçütleridir (Curran, 2001: 224). Rekabet avantajını sağlamaya yönelik üretim, sermaye, insan kaynakları ve altyapı vb. unsurlarını kapsamaktadır. Nevşehir ilinin turizm kümelenmesinin girdi faktörüne ilişkin ifadeler aşağıda yer almaktadır (İlhan, 1999; Koyuncu ve Yılmaz, 2002; Ahiler Kalkınma Ajansı, 2011; İlhan ve Ersoy 2011; Beler, 2012; Yılmaz, 2012):

 Nevşehir ilinin doğal yapısı nedeniyle dünyada kendisine alternatif başka bir yerin olmaması

 Nevşehir ilinin tarihi, dini, kültürel ve doğal vb. çekicilikleri bir arada barındırması

 Kültür, kongre, inanç, termal, doğa turizmi, balon turizmi vb. alternatif turizm potansiyelinin olması

109

 Coğrafi konumun getirdiği avantajlar nedeniyle turistik alanlarının birbirine yakın olması

 Nevşehir ilinin konum itibariyle Kapadokya Bölgesi içerisinde yer alması  Yörenin köklü bir tarihsel geçmişe sahip olması

 Nevşehir sınırları içerisinde konumlanan Göreme Tarihi Milli Parkı’nın UNESCO Dünya Miras Alanı listesinde bulunması

 Göreme Açık Hava Müzesinin dört mevsim ziyaret edilebilir olması

 Nevşehir’in, “Kültür ve Turizm Bakanlığı” tarafından ilan edilen “Orta Anadolu Termal Turizm Bölgesi” içinde yer alması

 Dünyanın diğer yerlerinde ilin sahip olduğu doğal güzelliklerin bir başka benzerinin bulunmaması nedeniyle ilerleyen zaman içerisinde kurulması muhtemel turistik tesisler

 Hıristiyan dünyasına yönelik eski kilise ve manastır hayatını temsili olarak canlandıracak şekilde dini alanlar kurulabilir olması

 Nevşehir ilinde yer alan yapılar ile doğal yeryüzü şekilleri veya yer altı şehirleri arasındaki kurgunun ortaya çıkarılması

 Kozaklı ilçesinin sahip olduğu termal turizm kaynakları

 Antalya-Kayseri illeri arasında 2023 yılına kadar yapılacak olan “hızlı tren projesi” ile ulaşımda kolaylık sağlanması ve Nevşehir’e yönelik ulaşım alternatifinin artması.

Nevşehir ilinin konum itibariyle özel bir destinasyon olan Kapadokya Bölgesinde yer alması turizm kümelenmesi potansiyelini etkilemektedir. Yörenin coğrafi konumu itibariyle, kültür ve doğal kaynakları bir arada barındırması, benzersiz çekiciliklere sahip olması ve paydaşların yakın alanlarda bulunması girdi faktörünü içeren avantajlardandır.

3.3.1.2. Talep Faktörü

“Talep koşulları, belirli bir sektördeki kalite, fiyat ve hizmetler hakkında tüketicilerin isteklerine bağlı baskılardan oluşur” (Barragan, 2005: 6). Talep faktörü ulusal ve bölgesel talebin yapısını ifade etmektedir ve rekabet gücünün ana belirleyicilerinden biridir. Nevşehir iline turizm kümelenmesinin SWOT analizi sonucunda elde edilen

110

talep faktörüne ilişkin ifadeler şunlardır (Buyruk, 2011; Hatipoğlu ve Şengül 2011; İlhan ve Ersoy 2011; Beler, 2012; www.nevsehirkulturturizm.gov.tr, 2016):

 Yörede, üst gelir grubuna hizmet veren butik kaya otellerin yer alması  Turistler için alternatif turizm çekiciliklerinin olması

 Yerli turistlerin bölgeye ilgisindeki artış

 Turizm çeşitliliğinin zengin olması sebebiyle her kesimden turiste hitap edebilmesi

 “Şarap yolları” fikrinin gastronomi amaçlı yolculuk eden turistler için cazip olabilmesi

 Özellikle kış aylarında balayı turizmi için uygun bir yöre olması  Uzak Doğu Ülkeleri vatandaşlarının bölgeye olan yoğun ilgisi

 Hacıbektaş ilçesinin sahip olduğu inanç turizm potansiyelinin özellikle iç turizm açısından yeterince değerlendirilmesi

 Yörenin güvenilir bir bölgede yer alması.

Nevşehir ilinin turizm kümelenmesinin talep faktörleri incelendiğinde, yörede butik kaya otellerin varlığı, farklı motivasyonlara sahip kişileri yöreye çeken turizm alternatiflerinin olması ve güvenilir bir bölgede yer alması başlıca avantajları oluşturmaktadır.

3.3.1.3. İlgili ve Destekleyici Sektörler

İlgili ve destekleyici sektörler, bir işletme ya da sektörün araştırma gücünün, özellikle “rol modelleri ile araştırma işbirlikçileri gibi davranan ilgili ve başarılı araştırma birimlerinin varlık ölçüsüdür.” Bu birimler uluslararası rekabet için sanayi ile işbirliği yapan tedarikçilerin ve dağıtıcıların ağıdır (Doğan, 2011: 52). Nevşehir ilinin turizm kümelenmesinin ilgili ve destekleyici sektörlere ilişkin veriler şunlardır (İlhan, 1999; Özer, 2010; Ahiler Kalkınma Ajansı, 2011; Buyruk, 2011; Sarıkaya Hünerel ve Er, 2011; Beler, 2012; Yılmaz, 2012):

 Nevşehir iline doğrudan ulaşım sağlayan Nevşehir Kapadokya Havalimanı ve Kayseri Erkilet Havalimanı’nın bulunması

111

 Geçmişten günümüze üretimi giderek azalsa da halı, el sanatları, çömlek ve mücevher gibi otantik ürünlerin üretiminin il içinde yapılıyor olması

 Alpinizm imkânı üzerinde düşünülmesi, spor alanları ve çeşitlerinin artırılması, tesisleşmeye önem verilerek, ilin sporcular için cazip hale getirilmesi

 İlgili kurum ve kuruluşların Avrupa Birliği projeleri ve hibe programları  Uluslararası zincir otellerin bölgede tesislerinin olması ve turistik yeni

yatırım yapma potansiyeli

 Nevşehir ilinin doğal bir film, dizi platosu olması ve gerçekleşen film ve dizi çekimlerinin iç ve dış tanıtım ile pazarlama açısından önemli olması.

İlgili ve destekleyici sektörler kapsamında, yörede iki farklı havalimanı bulunması, kümelenme çalışmalarına yönelik hibe programları, uluslararası zincir otellerin yörede tesislerinin olması ve yörenin sahip olduğu doğal çekicilikler neticesinde iç - dış pazarlama ve tanıtımda kullanılması avantajlar olarak değerlendirilmektedir.

3.3.1.4. Firma Stratejisi ve Rekabet Şartları

Firma stratejisi ve rekabet şartları, işletmelerin nasıl kurulduğu, organize edildiği, yönetildiği ve sürdürülebilir ulusal rekabet üstünlüğü kazanmada yardımcı olan yerel rekabet ortamı içerisinde nasıl konumlandığını belirleyen koşulları incelemektedir (Coşkun ve Geyik, 2002; Tuna, 2006: 9). Nevşehir ilinin turizm kümelenmesinin firma stratejisi ve rekabet şartlarını içeren ifadeler aşağıda yer almaktadır (Gün, 2008; Dabanlı, 2010; Ahiler Kalkınma Ajansı, 2011; Beler, 2012; Yılmaz; 2012):

 Güçlü bir turizm geleneğinin varlığı sonucunda, konaklama hizmetleri, balon ve termal turizmde alt sektörel turizm kümelenme potansiyellerinin varlığı  Yürüyüş alanlarının (trekking) seyahat acentelerinin programlarında çok

önemli olması sebebiyle acenteleri yurtdışındaki işbirlikçiler ile görüşerek yeni güzergâhlar bulabilmesi, çeşitlendirme yapabilmesi

 Konaklama sektöründe küçük ve orta büyüklükte işletmelerin varlığı ve bunların işbirliğine yatkınlığı (Küçük Oteller Birliği gibi)

112

 Yörenin “Kültür ve Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgeleri” içerisinde yer almasından dolayı turizm işletmelerinin bölgesel destek ve teşviklerden yararlanabilmesi

 Turizm hareketlerinin geliştirilmesine yönelik büyük bir isteğin olması. Firma stratejisi ve rekabet şartlarında yer alan ifadelerden olan, yörenin alt sektörel kümelenme potansiyelinin olması, bölgesel destek ve teşviklerden yararlanabilmesi ve farklı ölçeklere sahip işletmelerin işbirliğine yatkınlığı avantaj başlığı altında değerlendirilmektedir.