MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ’NE GÖRE

MATRAHINA GEÇİŞ BİLANÇOSU

Şimdi aşağıda Ticari Kardan Mali Kara (Vergi Matrahına) Geçiş Bilançosunun düzenlemesine yer verilecek daha sonraki bölümde ise bir örneklendirme ve ilgili muhasebe kayıtlarına yer verilecektir115.

I. ADIM: TİCARİ BİLÂNÇO SONUCU 29 Ticarî Bilânço Kârı veya

30 Ticarî Bilânço Zararı (-) II. ADIM: İLAVELER (+)

31 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (+) • KVK Md.11’de yazılı KKEG’ler

a) Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler

b) Örtülü sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan faiz, kur farkı ve benzeri giderler

c) Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar

d) Vergi ve para cezası ile gecikme zam ve faizleri

115 _{Ankara SMMMO, VI. Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı Sempozyumu, Mart 2008,}

e) Menkul kıymetlerin itibari değerlerinin altında ihracından doğan zararlar ve ödenen komisyonlar ve benzeri giderler

f) Esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan yat, kotra, tekne, uçak, helikopter giderleri ve amortismanları

g) Kurumun kendisi, ortak, yönetici ve çalışanların suçlarından doğan tazminat giderleri

h) Basın, TV, radyo yayınlarından doğacak tazminat giderleri

i) Alkol, alkollü içki, tütün ve mamulleri reklam giderlerinin %50 si

• KVK Md.5/3 e göre K.V.nden istisna edilen kazançlara ilişkin gider ve zararlar

• MTVK Md.14 e göre I,III ve IV sayılı tarifede yer alan otomobil, yat, kotra, uçak ve helikopter motorlu taşıt vergileri

• Tahakkuk ettirilmiş ancak henüz ödenmemiş SSK primleri • Cari yıla gider yazılmış gelecek dönem giderleri

• Cari yıla gider yazılmış geçmiş dönem giderleri

• Belgesiz gider veya maliyet kaydedilen harcamalar (Binde beş götürü gider hakkı kullanımına esas olacak nitelikteki belgelendirilemeyen giderler dahil)

• KVK Md.7 ye göre kontrol edilen yabancı kurum kazancı Payı

• KVK Md.10/1 e göre, gider yazılmış, ancak matrah varsa indirilebilecek

olan ;

a) Sponsorluk harcamaları

b) Bağış ve yardımlar

c) Eğitim ve sağlık tesisleri ile yurt inşaatı bağışları

d) Kültür ve turizm amaçlı bağış ve yardımlar

e) B.K.K. uyarınca doğal afetler için bağış ve yardımlar

• Gelir yazılmaksızın öz kaynaklarda kayda alınan, ancak K.V. beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılacağı için matraha eklenmesi gereken

kârlar ;

a) KVK Md.5/1-ç Emisyon primleri

b) KVK Md.5/1-e Gayrimenkul, iştirak hissesi,

kurucu ve intifa senetleri, rüçhan hakları satış kârlarının %75 lik kısmı

• VUK Md.258-Mük. 298 değerleme hükümlerinden kaynaklanan KKEG’ler

a) MSUGT/SPK alınan vadeli çekler ve senetsiz alacaklar reeskontu

b) VUK md.285’e göre, alacak senetlerinin reeskont edilmesine karşın, reeskont edilmemiş borç senetleri için haricen

hesaplanacak reeskont tutarı

alacaklar için haricen hesaplanacak işlemiş faizi

ç) Kıdem tazminatı karşılığı

d) Hisse senetleri değer düşüklüğü karşılığı Portföyünün en az %51’i Türkiye’de kurulmuş şirket hisselerinden oluşan yatırım fonları katılma belgelerinin değer düşüklüğü karşılığı dahil

e) VUK md.323 dışında ayrılan şüpheli alacak karşılığı

f) VUK md.274 şartlarını taşımayan emtia değer düşüklüğü karşılığı

g) VUK md.278 ve 267 şartlarına uymayan kıymeti düşen mal karşılığı

h) VUK md.288’e göre ayrılan karşılıklar (devam eden toplu iş sözleşmesi ile ilgili olanlar hariç)

ı) Gider yazılmış bulunan VUK md.270’e göre gayrimenkul maliyetine girmesi gereken giderler

i) Gider yazılmış bulunan VUK md.272’ye göre gayrimenkul maliyetini arttırıcı nitelikteki giderler

j) Gider yazılmış olan emtia alımı ile ilgili finansman giderleri

k) Gider yazılmış olan yatırımla ilgili finansman giderleri

l) Gider yazılmış olan hisse senedi alımı ile ilgili finansman giderleri

m) VUK’na uygun olmayan amortisman gideri fazlası

a) Çalınan mal veya paralarla ilgili zararlar

b) Birim başına yüksek değer taşıyan, firmanın faaliyet hacmi ve konusu ile ilgili olmayan, faaliyet hacmi ile mütenasip bulunmayan ve kimin için yapıldığı bilinemeyen, temsil, ağırlama, promosyon ve seyahat giderleri

c) KKEG’lere ilişkin indirimi kabul edilmeyen KDV

ç) Ticari kazancın elde edilmesi ile ilgisi bulunmayan giderler

d) İhmal edilen faiz tahakkukları (Örtülü kazanç dağıtımı mahiyetinde olup muhasebeleştirilmemiş ortak cari hesabı vb. faiz

gelirleri)

e) SPK mevzuatı gereği Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değerlenen döviz cinsiden borçlarla ilgili döviz satış-döviz

alış kur farkı gideri.

f) Amortismana tabi olmayan aktif kıymetlerin düzeltilmiş değerinin satılmasından doğan zararın 31.12.2003 bilançosu enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan düzeltme farkına tekabül eden kısmı.

32 Önceki Yıl Ayrılan Finansman Fonu (+)

III. ADIM: ZARAR OLSA DAHİ İNDİRİLECEK İSTİSNA VE İNDİRİMLER (-) • KVK Md.5/(1) de yazılı istisna ve indirimler (-)

33 a) İştirak kazançları (-)

34 b) Yurtdışı iştirak kazançları (-)

36 ç) Emisyon prim kazancı (-)

37 d) Yatırım fon ve ortaklıklarının kazançları (-)

1. Menkul kıymetler yatırım fon ve ort. portföy işletmeciliği kazançları 2. Portföyü altın ve kıymetli madene dayalı yatırım fon ve ortaklıklarının portföy işletmeciliği kazançları

3. Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının kazançları 4. Gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıklarının kazançları 5. Emeklilik yatırım fonlarının kazançları

6. Konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları

38 e) En az 2 yıl aktifte olan taşınmaz ve iştirak hisseleri ile kurucu ve intifa senetlerinin ve rüçhan haklarının satışından doğan kazancın %75’i (-)

39 f) Bankalara veya TMSF’ye borçlu durumda olan senetlerinin ve rüçhan haklarının kurumların taşınmaz veiştirak hisseleri ile

kurucu ve intifa banka veya fona devrinden doğan kazançların %100’ü ile bankaların bu şekilde elde ettikleri değerlerin satışından doğan kazançlarının %75’i (-)

40 g) Yurtdışı şube kazançları (-)

41 h) Yurtdışı inşaat ve onarma işlerinden sağlanan kazançlar(-)

42 I) Egitim ve öğretim kurumları ve rehabilitasyon merkezlerinin ilk 5 yıllık kazançları (-)

• Başka Kanunlarda yer alan istisnalar (-)

43 a) Serbest bölgelerde elde edilen kazançlar (-) (3218 s.k. Geç. Md.3/a)

44 b) Teknoloji geliştirme bölgelerinde elde edilen kazançlar (-) (4691 s.k. geç. Md.2)

45 c) Türk uluslar arası gemi siciline kayıtlı gemilerin işletilmesi ve devrinden elde edilen kazançlar (-) (4490 s.k.)

46 • Diğer İndirimler (-)

a) MSUGT/SPK Gelir yazılmış verilen vadeli çekler ve senetsiz borçlar reeskont faiz geliri (-)

b) Önceki dönem KKEG olarak vergilenmiş olan alınan vadeli çek ve senetsiz alacak reeskontu iptal geliri (-)

c) VUK’a uygun olmayan reeskont iptalleri (-)

ç) Önceki dönem KKEG olarak vergilenmiş olan ( konusu kalmayan) karşılıklar iptal geliri (-)

- Kıdem tazminatı karşılığı iptali

- Tahmini şüpheli alacak karşılığının iptali - Ticari olmayan şüpheli alacak karşılığının iptali - Menkul kıymet değer düşüklüğü karşılığının iptali - Emtia değer düşüklüğü karşılığı iptali

d) Fiilen ödenmediği için önceki dönem KKE olarak vergilenen SSK priminden cari yılda ödenen tutar (-)

e) Reel olmayan finansman giderinin (ROFM) itfa edilmemiş kısmı (-)

f) Vergi anlaşması uyarınca vergi dışı gelirler (-)

g) VUK’a göre gelir sayılmayan gelir tahakkukları (-)

h) Genel kurul kararıyla kapanan hesap dönemiyle ilgili olarak personele verilen temettü ikramiyesi (-)

i) GVK 41/1 İhracat, yurtdışı inşaat, onarma, montaj ve taşımacılıkla ilgili matraha eklenen belgesiz KKEG’lerin binde 5’i (-)

j) Sair vergi dışı gelirler (-)

k) SPK mevzuatı gereği Merkez Bankası Döviz Satış Kuru üzerinden değerlenen döviz üzerinden borçlarla ilgili döviz satış-döviz

alış kuru farkının önceki dönemde KKEG olarak matraha eklenen kısmı

IV. ADIM: GEÇMİŞ YILLAR ZARAR MAHSUBU (-)

51 - Diğer geçmiş yıl zararı (-)

52 - İstisnadan yararlanan geçmiş yıl zararı (-)

53 - Mahsup Edilecek Toplam Geçmiş Yıl Zararları Toplamı (-)

V. ADIM: KAZANCIN BULUNMASI HALİNDE İNDİRİLECEK İSTİSNA VE İNDİRİMLER (-)

55 Risturnlar KVK Md.5/1-i (-)

56 AR-GE İndirimi KVK Md.10/1-a (-)

- Geçen dönemden kalan

- Bu dönem harcamalarından hesaplanan

57 Sponsorluk Harcamaları KVK Md.10/1-b (-)

58 Bağış ve yardımlar KVK Md.10/1-c (-)

59 Eğitim ve sağlık tesisleri, yurt inşaat harcama ve bağışları KVK Md.10/1-ç (-)

61 BKK uyarınca doğal afetler dolayısıyla yapılan bağışlar KVK Md.10/1-e (-)

62 Gerçekleşen Yatırım İndirimi (-)

- Önceki yıllarda yapılan harcamalar nedeniyle yeni hükümlere göre (GVK mülga 19) hak kazanılan yatırım indiriminden bu döneme devreden ÜFE ile endekslenmiş yatırım indirimi

- Önceki yıllarda yapılan harcamalar nedeniyle eski hükümlere göre (GVK mülga Ek 1-6 ) hak kazanılan yatırım indiriminden bu döneme devreden Yeniden değerleme oranında endekslenmiş yatırım indirimi

- Cari yılda yeni hükümlere göre yapılan yatırım harcamalarından doğan

- Cari yılda eski hükümlere göre teşvikli yatırım harcamalarından Doğan

63 Öngörülen Yatırım İndirimi (-)

65 Diğer İndirimler (-)

VI. ADIM: DÖNEM SAFİ KURUM KAZANCI (KV MATRAHI)

67 Dönem Safi Kurum Kazancı (KV Matrahı)

3.1.2. TİCARİ KARDAN VERGİ KARINA GEÇİŞ BİLANÇOSUNUN

Belgede Türk Vergi Hukuku açısından ticari kardan mali kara geçiş ve muhasebeleştirilmesi (sayfa 135-143)