Muhafazakârlık Algısı

Şekil 3.1: Muhafazakârım/muhafazakâr değilim ayrımı

Tablo-1’de görüşme yaptığım kişilerin muhafazakâr olup olmadıklarına yöneliktir. Bu tabloda muhafazakâr olduklarını ifade edenler %83 oranında olup, muhafazakâr olmadıklarını ifade edenlerin ise oransal olarak %17 olduğu görülmektedir. Muhafazakârım diyen yüzdelik, muhafazakâr olduklarını bazı nedenlere dayandırmaktadırlar. “Evet muhafazakârım. Çünkü bu hayatta korumak istediğim bazı

değerlerim var.”, “Evet muhafazakâr olduğumu düşünüyorum. Çünkü önem verdiğim bazı şeylerin aynı kalmasını istiyorum.” Şeklinde muhafazakâr olduklarını vurgulamaktadırlar. Muhafazakâr olmadıklarını beyan edenler ise “Muhafazakâr değilim. Çünkü bir şeyi korumak gibi bir derdim yok.”, “Muhafazakâr değilim. Çünkü değişim taraftarıyım.” Gibi açıklamalarda bulunarak muhafazakâr olmadıklarını dile getirmektedirler.

Şekil 3.2: Muhafazakârlığın tutum veya ideoloji olarak değerlendirilmesi

Şekil-2’de görüşme yapılan kişilerin muhafazakârlığı bir tutum/tavır olarak ya da muhafazakârlığı bir ideoloji olarak benimsediklerine yöneliktir. Tabloda görüleceği üzere muhafazakârlığı bir tutum/davranış şekli olarak değerlendirenlerin %87 oranında olduğu görülmekte iken, muhafazakârlığı bir ideoloji olarak değerlendirenlerin ise %13 oranında olduğu görülmektedir.

Şekil 3.3: Muhafazakârlık algısının çeşitleri

Şekil-3’te muhafazakârlığın algılanışına yönelik çeşitli algılamaların olduğu görülmektedir. Muhafazakârlık deyince aklınıza ilk olarak ne geliyor? Soruna yönelik alınan cevaplar değerlendirildiğinde; insanların kültür ve geleneklerini koruma, bunlara bağlılık şeklindeki algılamanın %57 oranında olduğu görülmektedir. Bir diğer algılama şekli olarak da insanların dinini, dini geleneklerini ve dini kuralları muhafaza etme olarak algılama %38 oranından olup, bir başka algılama da bundan milli birlik ve beraberliğin korunması şeklinde olup, oransal olarak bakıldığında bu da %5 oranında olduğu görülmektedir.

Şekil 3.4: Kütahya’nın muhafazakârlığı

Şekil-4’te görüşülen kişilerle Kütahya toplumunun muhafazakâr olup olmadığına yönelik sorulan soruya verilen cevaplar “görünürde muhafazakâr”, “muhafazakârlıkla alakası yok”, “muhafazakâr değil”, “toplumumuz muhafazakârdır”, “Kütahya halkı geleneklerine bağlı oldukları için muhafazakârdır” gibi cevaplar neticesinde ve görüşülen kişilerin gözlemleri dahilinde Kütahya toplumunun muhafazakârlığı oransal olarak ele alınmaktadır. Kütahya toplumunun muhafazakâr olduğuna yönelik alınan cevaplar değerlendirildiğinde toplumun %57 oranında muhafazakâr, %43 oranında ise muhafazakâr olmadığı görülmektedir.

Kütahya’nın muhafazakârlığına yönelik bir çıkarım da Türkiye’de yapılan genel ve yerel seçimlerden partilerin aldıkları oy oranlarına bakılabilir. Çünkü siyasi partiler kendilerini açıklarken veya Türkiye’deki siyasi partilere yönelik halk tarafından belli kılıfların uydurulmuş olması, onların yapısını karakterize edecek kavramlar karşımıza çıkmaktadır. Örneğin, “muhafazakâr demokrat”, “sağ parti”, “sol parti” ve “milliyetçi parti” gibi söylemler örnek olarak gösterilebilir.

Türkiye’de 2015 yılında yapılan genel seçimlerde Kütahya ilinde oy dağılımı; AK Parti %54.59, CHP %26.98 ve MHP’nin %11.89 oy oranlarına sahip oldukları

görülmektedir. 2014 yılındaki yerel seçimlerde ise AK Parti’nin oy oranı %53.6, MHP’nin oy oranının %29.6 olduğu görülmektedir. 2011 yılının genel seçimlerine bakıldığında ise AK Parti %64.56 oranına sahipken, MHP %15.81, CHP’nin ise %12.45 oy oranına sahip olduğu görülmektedir (www.secim.haberler.com).

Seçimlerin sonuçları değerlendirildiğinde AK Parti’nin diğer partilerden her zaman yüksek oy oranına sahip olması, AK Parti’nin Kütahya ilinde belli bir seçmen kitlesinin olduğunu göstermektedir. Buradan yola çıkarak AK Parti’nin kendisini “muhafazakâr demokrat” kavramıyla betimlemesi ve Kütahya’da büyük bir seçmen kitlesinin olması, Kütahya’nın muhafazakâr olduğunu gösterecek bir başka değerlendirme olduğu söylenebilir.

Şekil 3.5: Kütahya’nın muhafazakârlığı

Şekil-5’te görüşme yapılan kişilere Kütahya’nın muhafazakârlığı nasıl algıladığı sorusuna verilen cevaplardan %62 oranında kültür ve gelenekleri koruma olarak algıladığı, %30 oranında muhafazakârlığı dini koruma, dini değerleri koruma olarak algıladığı, %8 oranında ise muhafazakârlığı milli birlik ve beraberliğin korunması olarak algıladığı görülmektedir.

Milli Birlik ve Beraberlik

8%

Kütahya'nın Muhafazakârlığı Algılanış

Şekli

Şekil 3.6: En çok muhafaza edilmek istenen değerler

Şekil-6’da görüşülen kişilerin en çok neyi muhafaza etmek istediklerinin değerlendirmesi yapılmıştır. Öncelikle kişilerin “dinimi”, “dini inançlarımı”, “imanımı” gibi dini değerleri %37 oranla en çok muhafaza etmek istedikleri değer olarak görülmektedir. Ardından kültür ve gelenek adı altında değerlendirilebilecek “örf ve adetlerimi”, “atalarımızdan kalan geleneği” gibi değerlerin oranı %20 iken, “ailemi”, “aile yapısını”, “aile içindeki bağları” gibi aile yapısının muhafazasına yönelik söylemler oransal olarak %17, ülkenin bütünlüğünü yani milli duygulara sahip açıklamaların milli birlik ve beraberliğin muhafazasına ve bu değerler dışında muhafaza edilmek istenen diğer değerlerin ise %13 oranına sahip olduğu görülmektedir.

Şekil 3.7: Muhafazakâr olmada karşılaştırma

Şekil 7’de görüşme yapılan kişilerin kişisel olarak kendilerinin muhafazakâr olup olmadıkları ve onların gözlemlerine dayanarak Kütahya’nın muhafazakâr olup olmadığının değerlendirmesi analiz edilmektedir. Buradaki önemli nokta araştırmanın doğru tespitine ve sağlamasının yapılmasına yönelik olduğu söylenebilir. Çünkü görüşme yapılan kişiler aynı zamanda toplumun birer üyesi oldukları ve hem kendi kişisel ifadelerinde muhafazakâr olup olmadıkları hem de Kütahya toplumunun muhafazakâr olup olmadığı sonuçları birlikte şekil-7’de gösterilmektedir. Muhafazakârım ile Kütahya muhafazakârdır ve muhafazakâr değilim ile Kütahya muhafazakâr değildir ifadeleri karşılaştırıldığında aradaki benzerlik görülmektedir. Aksi durum halinde, örneğin görüşme yapılan kişilerin tümünün muhafazakârım ancak Kütahya muhafazakâr değildir gibi değerlendirmelere ifadelerin ne kadar birbiriyle ters düştüğü görülecekti. Ancak yapılan görüşmeler sonucunda ifadelerin birbiri ile ters düşmediği için çalışmanın bu kısmında Kütahya’nın muhafazakâr olduğu sonucuna varılabilir.

Şekil 3.8: Muhafazakârlığın algılanmasında kişiler/Kütahya karşılaştırması

Şekil 8’de de bir karşılaştırma bulunmaktadır. Buradaki karşılaştırma ise hem kişilere yöneltilen muhafazakârlık deyince aklınıza ilk olarak ne gelmekte? Muhafazakârlık deyince ilk olarak ne algılıyorsunuz? Soruları ve onların gözlemleri dahilinde Kütahya için muhafazakârlık deyince toplumun aklına ilk olarak neyin geldiği, ne algıladıkları? Sorularından gelen cevaplar neticesinde üç başlık altında kültür ve gelenekleri koruma, dindar kesimi olarak algılama, dini değerleri koruma olarak algılama ve milli birlik ve beraberliğin korunması olarak algılanmaktadır. Buradaki karşılaştırmanın önemli görülen noktası bir önceki karşılaştırma ile araştırmanın doğru tespitine ve sağlamasının yapılması yönüyle benzer olup, muhafazakârlığın algılanışı ele alması bakımından farklılık arz etmektedir. Tabloda görüleceği üzere kişilere muhafazakârlığı nasıl algıladıkları sorusunun değerlendirilmesiyle bundan kültürel değerleri koruma, geleneklere bağlı kalma olarak anlaşılması ile Kütahya’nın muhafazakârlığı nasıl algıladığı sorusunun değerlendirmesi sonucunda onların da bundan aynı şekilde kültür ve gelenek, onların korunması olarak algılandığı görülmektedir. Kişiler aynı zamanda Kütahya’nın birer üyesi olmaları hem kendileri için hem de toplum için alınan cevapların değerlendirilmesi araştırmanın Kütahya’nın muhafazakârlığı nasıl algıladığının tutarlılığını gösterdiği söylenebilir.