Mikrofinansın Fonksiyonları

Mikrofinans fonksiyonları müşterilerine sunduğu hizmetler açısından dört gruptan oluşmaktadır(Ledgerwood, 1998:64-65):

- Finansal hizmet: tasarruf, kredi, sigorta, kredi kartı ve ödeme sistemlerinden oluşan finansal ürün ve hizmetlerin sağlanmasıdır. Finansal hizmetler sübvansiyonları kapsamamaktadır.

- Sosyal aracılık (danışmanlık): yoksul bireylerin konut inşası ve sosyal gereksinimlerinin sürekli karşılayabilmelerini sağlayacak sermaye ihtiyaçlarının finansmanını kapsamaktadır. Sosyal hizmette daha uzun süreli finansman yardımın sağlanması gerekmektedir. Ancak bu destek ömür boyu olmayıp, belli bir süre sonra sona erecektir.

- İş geliştirme, proje hazırlamaya yönelik danışmanlık: işletme geliştirme hizmeti;

küçük işletmelere yardımcı olan finans dışı hizmettir. İş eğitimi, pazarlama ve teknoloji, beceri geliştirme hizmetlerini ve alt sektör analizlerini içermektedir.

İşletme geliştirme hizmetleri veya istekli ve bu hizmetler için ödeme müşteri

yeteneğine bağlı, sübvansiyonlar gerektirmeyebilir.

- Sosyal hizmet (destek süreklidir): finansal olmayan hizmetlerin iyileştirilmesi üzerinde odaklanmak iyi bir varlık küçük işletmecilik. Küçük girişimcileri geliştirilmeye odaklanan finans dışı hizmetlerden oluşan sağlık, beslenme, eğitim ve mesleki eğitim edebiyat eğitimi kapsamaktadır. Sosyal hizmet genellikle devlet tarafından veya sivil toplum örgütleri (STÖ) ve bağışçılar tarafından finanse edilmektedir.

1.6.1. Finansal Hizmetleri

Tüm mikrofinans hizmetleri düşük gelirli insanların; hayatındaki riski azaltmalarına, yönetimi geliştirmelerine, verimlilik oluşturmalarına, yatırımlarından yüksek kazanç elde etmelerine, gelirlerini arttırmaya, kendi hayatlarının ve bakmakla yükümlü

oldukları insanların hayatlarının kalitesini arttırmalarına yardım etmektir (Marguerites S. Robinson, 2006 :xxxvii).

Finansman gereksinimi olan yoksul kesimin ihtiyaçlarının devamlı karşılanmasını sağlamaktır. Riskli ve uzun dönemli finansman sağlanması gerekse de refah seviyesinin iyileşmesiyle olumlu sonuç elde edilmektedir. Finansal hizmetler aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır: a) Kredi b) Tasarruf c) Sigorta d) Havale e) Kredi kartı.

Kredi: Genellikle kayıt dışı olarak faaliyet gösteren küçük işletmelere ya da kendi işini

kurmak isteyen girişimcilere hammadde ve malzeme alımı, iş için gerekli makinelerin temini, işletme sermayesi ihtiyacının karşılanması gibi amaçlarla verilen kredilerdir. Kredi tutarlarının çok az düzeyde olması mikro olarak nitelendirilmesine sebep olmuştur. Ayrıca kredi tutarları ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir.

Tasarruf: Herhangi bir şeyi dilediği şekilde kullanma hakkı, kullanım yetkisi; para veya başka bir nesneyi hesaplı harcama, dikkatle kullanma; para biriktirmek; bir sanatı tam yetkiyle icra etme. Bunların yanı sıra idareli kullanma, sarf etme, tutumlu olma, harcamalarda israftan ve cimrilikten sakınıp orta yolu seçme anlamlarına da gelmektedir. Tasarruf sahiplerinin fazla likiditelerini gelecekte kullanmak üzere birikimlerini ve yatırımlarından kazanç elde etmelerini sağlayacak hizmetinin sunulmasıdır.

Ekonomik anlamda tasarruf yeni yatırımlar yapmak için kenara para koymak, bu parayı bankaya ya da kazanç getiren başka bir yatırım aracı vasıtasıyla ekonomide yeniden para oluşturmasını ve böylece yeni yatırımlar yapılmasını sağlamaktır.

İhtiyaç fazlası olan her istek, yaşanılabilir bir Dünya yerine onun kıt kaynaklarını hızla

tüketmektir. Bunun sonunda belirli bir bireylerin aşırı zenginliği, geri kalanların ise yoksulluğu söz konusu olmaktadır.

Öte yandan küresel ısınma ve doğanın tahribatı gibi etkenler sonucu insanların düştüğü gelecek kaygısı sonucu, kıt kaynakları etkin kullanmak ve tükenmesini önlemek üzere tasarruf konusunda küresel bir kaygı giderek artmaktadır. Söz konusu kaygının artırmaya yönelik resmi ve/veya gayrı-resmi kurum ve hareketlerin sayılarında da son yıllarda artış yaşanmaktadır.

Yoksullara finansal hizmet sunmak amacıyla kurulan mikrofinans kurumları tasarrufun gereğine dikkat çekmekte ve çeşitli tasarruf yöntemleri sunmaya çalışmaktadır. Bireylerin tasarruf yapması ekonomik ve sosyal hayatta birçok fayda sağlamaktadır. Söz konusu faydalarından başta gelenleri aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:

- Yatırım imkânı sağlar ve yatırıma teşvik eder; - Paranın boş yere harcanmasını engeller; - Kaynakların çabuk tükenmesini engeller.

Sigorta: Mikrosigorta insanlara, iş yerlerine ve diğer organizasyonlara risk paylaşımı

için bir ödeme yapmak üzere izin veren bir sistemdir. Bu sigortaya erişim girişimcilere bir yandan işlerini geliştirmeye daha fazla yoğunlaşma olanağı sağlarken diğer yandan da mülklerini, sağlıklarını ve çalışma yerlerini etkileyen diğer riskleri azaltmaktadır.

Havale: Havale ile para gönderme bir yerdeki insanlardan diğer yerlerdeki insanlara

para transferi yapılmasıdır, bu da genelde aile ve arkadaşlar arasında sınırlar ötesi işlemler şeklinde meydana gelir. Siyasi ya da ekonomik iklime bağlı olarak dalgalanabilecek diğer sermaye kaynakları ile karşılaştırıldıklarında, para transferleri görece sabit bir fon kaynağıdır.

Kredi kartı: Kredi kartı, bankaların ve bazı mikrofinans kurumlarının müşterilerine

verdiği, anlaşmalı POS cihazı bulunan alışveriş noktalarında ödeme amaçlı veya banka ATM'lerinden nakit avans çekmek amaçlı kullanılabilen, yapılan harcamaların aylık

olarak aldığı finans kurumuna tek seferde ya da taksitlerle ödenmek zorunda olunduğu, nakit paraya alternatif bir ödeme aracıdır.

1.6.2. Sosyal ve Danışmanlık Hizmetleri

Entegre yapıya sahip olan MFK’lar tarafından yoksullara kredi ve diğer finansal hizmetleri sunmadan önce ortak çalıştıkları bazı Sosyal Yardımlaşma Fonları ve STÖ’ler aracılığı ile yoksullar bazı eğitimlere tabi tutmaktadırlar. Eğitimi başarıyla tamamlamış olanlar MFK müşterisi olma hakkı elde etmektedir. Söz konusu eğitimler içerdiği konulara göre aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:

- Grup eğitimi - Yönetici hazırlama; - İşletme ve sektör analizi;

- Sağlık.

Sosyal hizmet: Sağlık, beslenme, eğitim ve okuma – yazma eğitimi gibi sosyal

hizmetlerin genellikle devlet hem de yerel STÖ tarafından sağlanırken, bazı MFK’ları da finansal hizmet yanında sosyal hizmet sunmaktadır ( Ledgerwood, 2000:81).

Danışmanlık hizmetleri, müşterilerinin gerçekleştirmek istedikleri girişimlerinde başarılı olmalarını sağlamak amacıyla sunulan hizmet türüdür. Girişimcilerin kurumsal yönde geliştirme hizmetleri olarak da bilinen söz konusu hizmet türü grup toplantılarından ayrı gerçekleştirilmektedir. Ancak bu, sosyal hizmetle grup toplantıları sırasında gerçekleştirilemez anlamına gelmemekte olup, kredi ve tasarruf hizmetlerinden ayrı tanımlanmalıdır.