* MESLEK KARARLARI

1 Nolu Meslek Karar› (Emanet para makbuzu kullanmama 26 ocak 1996/1) 2 Nolu Meslek Karar› (Ortakl›k ve flirketleflme 20 mart 1996/2)

3 Nolu Meslek Karar› (Kafle Kullanma) 4 Nolu Meslek Karar› (Meslek Ahlak›)

‹lke olarak “Ruhsatl› bir meslek mensubu veya mesleki flirket, mesleki ve ahlaki stan-dartlarla ba¤daflmayan herhangi bir ifl anlaflmas› yapamaz”.

Gerçekte ülkemizde özellikle “Serbest Muhasebeci Mali Müflavir ve Yeminli Mali Mü-flavir” olarak görev ifa eden meslek mensuplar›, bildikleri ve yapt›klar› ile hayati önem arz eden bir ifli sürdürmektedirler. Meslek elemanlar›n›n kendi içerisinde bulunan ve sürdürülen ifl ahlak› ve disiplini ile üstlenilen ifllerin önemi bütünleflmifl, karfl›lafl›lan olumsuzlarda meslek mensuplar›na duyulan güven devaml› ön plana ç›km›flt›r.

Meslek ahlak›; ruhsatl› meslek mensuplar›n›n yeterlilik; güvenirlilik, tarafs›zl›k,

ba-¤›ms›z karar alabilme, kendi kendilerini denetlemelerinin ve dürüstlü¤ünün simgesidir.

Meslek ahlak› kurallar› mesleki kararda tan›mlanan meslek ahlak› anlay›fl›n› benimseyen ruhsatl› meslek mensuplar›n› yüceltecek, buna karfl›l›k mesleki yaralay›c› ve karalay›c›

davran›fllara karfl›da koruyacakt›r.

Mesleki ahlak ilkeleri çerçevesinde toplum; ruhsatl› meslek mensuplar›n›n ve muha-sebe meslek flirketlerinin belli bir yasal düzenlemeden güç ald›klar›n› anlayacak, mes-lek mensuplar› için ahlak› de¤er ölçülerini her fleyden önce oldu¤u gerçe¤ini kabul ede-cektir. Bu ba¤lamda meslek mensuplar› için vazgeçilmez ve göz ard› edilemez olan ah-laki de¤er ölçülerinin yüceli¤i, mesle¤e girmek isteyenler yani aday meslek mensuplar›

için de bir rehber ve mutlak ölçü olarak kabul edilmifl olacakt›r.

Meslek Odalar›n›n bu günkü uygulamada faaliyet gösteren “Disiplin Kurullar›” n›n çal›flma titizli¤i kamu oyuna yeterince yans›t›lamam›flt›r. Bunun temel nedeni kuruluflla-r›ndan bu yana faaliyet gösteren meslek odalar›n›n büyük özveri ve titizlik içersinde mesle¤in üstün niteliklerini ve koflullar›n› dikkate alarak yapt›klar› iflleri ve de¤erlendir-meleri kendi bünyelerinde muhafaza etme arzular›d›r.

Yasal düzenleme gere¤i “Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müflavirler ve Yeminli Mali Müflavirler” görevlerini yaparken ba¤›ms›zd›rlar. Bu ba¤lamda gerçekçidirler

KOM‹TE RAPORLARI

de ifllerini yürütmek temel ilkeleridir. Meslek mensubu vergi yasalar›n›n ve di¤er yasala-r›n yorumlanmas›nda; kendi düflünceleri ve yarg›s› ile oluflan yorumunu destekleyen ye-terli dayanaklar›n da olmas› koflulu ile kararlar›nda tarafs›z olmak durumundad›rlar.

Meslek mensubunun bir iflverene ba¤l› olarak çal›flmas› ba¤›ms›z davranmas›n› en-gellemeyece¤i gibi mesleki bilgisini kullanmas›n› da engelleyemez.

Meslek; bilgi, özen, güvenirlilik olgular› ile bütünleflmifl, ifl disiplininin tüm özellikle-rini içeren bir u¤rafl alan›d›r. Meslek mensuplar› bask› alt›na al›namaz, meslek mensup-lar›n›n mesleki onur ve ahlak› her fleyin önündedir.

Meslek içerisinde hiyerarjik iliflkiler ve görev sorumluluklar› önem arz eder. Yemin-li MaYemin-li Müflavirler muhasebe ifllerini ruhsatl› Serbest Muhasebeciler ile Serbest Muhase-beci Mali Müflavirlere yapt›rmayan iflletmelerin ifllerini yapamazlar. Bu ba¤lamda Yemin-li MaYemin-li Müflavirler düzenledikleri raporlarda muhasebe ifllerini yapan Serbest Muhasebe-ci , Serbest MuhasebeMuhasebe-ci Mali Müflavirleri belirtmekle yükümlüdürler.

Ülke gerçeklerini en iyi bilen, dürüst ve fedakarca çal›flmalar› ile bilinen meslek men-suplar›n›n kendi içlerinde meslek ahlak ilkelerini belirlemeleri ve bu ilkeleri resmiyet ka-zanmadan önce de tavizsiz uygulamak suretiyle örnek oluflturmalar› her türlü övgünün üzerindedir.

Bir serbest muhasebeci mali müflavir mesleki faaliyetlerini sürdürürken iflini üstlen-di¤i kiflinin konuya iliflkin tüm yasal haklar›n› dikkate al›rken kamu hukukunun kendi-sine yüklemifl bulundu¤u görevleri de tavizsiz ve eksiksiz yerine getirmek zorundad›r.

Meslek eleman› kendi alan›nda faaliyet gösteren meslektafllar›n› kötüleyemez. E¤er kendi alan›nda faaliyet gösterenin bir hatas›n› görmüfl veya kendisine veyahut da bir baflka meslektafl›na zarar veren bir davran›fl›n› görmüfl ise bu takdirde konuyu meslek örgütüne aktarmay› tercih edecek, bireysel tav›r koymalardan kaç›nacakt›r.

Mesleki faaliyet gerçekte bir kamu hizmeti sunma faaliyetidir. Dolay›s›yla sunulan hiz-metin niteli¤i önem arz etmektedir. Böyle bir meslek üstün vas›fl› ve bilgili, dürüst her afla-mada güven kazanm›fl kiflilerce ifa edilebilir. Bu bir varsay›m olarak kabul edilmelidir.

Serbest Muhasebeci Mali Müflavirler ve Yeminli Mali Müflavirler ifl elde etmek için reklam say›labilecek faaliyetlerde bulunamazlar. Bu ba¤lamda “Tabela veya bas›l› ka¤›t-lar›nda ruhsatname ile belirlenen mesleki unvanlar› d›fl›nda baflka bir s›fat kullanamaz-lar.” (3568 say›l› yasa Md.44)

Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müflavirlik ve Yeminli Mali Müflavir-lik Meslek Ahlak Kurallar› ile ilgili mecburi meslek karar› gere¤i olarak meslek mensup-lar›n›n bir gazete, dergi ya da benzeri duyuru araçlar›ndan herhangi birinden yararlana-rak reklam yapmalar› yasakt›r. Örne¤in meslek mensubu bas›na bülten da¤›tmak veya

2009 YILI ODA FAAL‹YET RAPORU

demeç vermek suretiyle kendi firmas›n›n mesleki deneyim hizmetlerini yüceltemez ya da reklam konusu yapamaz.

Meslek mensubu herhangi bir yazar veya muhabir ile görüfltü¤ünde, verece¤i bilgi-lerin nas›l kullan›labilece¤ini kontrol edemeyece¤inden, muhabire meslek ahlak kural-lar›n›n gerektirdi¤i s›n›rlamalar› aç›klamal›d›r. Ancak toplumun ilgilendi¤i konularda meslek mensubunun yapt›¤› yay›nlar›n ve verdi¤i demeçlerin haber programlar›nda ve-rilmesi, yaz› ve haber yaz›lmas› veya yazmas› reklam say›lmamaktad›r.

Meslek mensuplar›n›n gazete ve dergilerde yaz› yazmalar›, haber programlar› yapma-lar› yada kitap yazmayapma-lar› durumunda, bunyapma-lar› yay›mlayan yay›mc› taraf›ndan yap›lacak övgülerde ve tan›t›mlarda, yazar olan meslek mensubunun öz geçmifli, ö¤renimi, mes-leki unvan›, deneyimleri, mesmes-leki flirket ortakl›¤› ve ifa etti¤i belli bafll› görevler yer ala-bilir. Bu övgü ve tan›t›mlarda meslek unvan› d›fl›nda “vergi uzman›”, “yönetim dan›flma-n›”, “eski vergi dairesi müdürü”, “eski inceleme eleman›” gibi herhangi bir mesleki uz-manl›¤› gösteren bir ibare yani tan›t›m kullan›lamaz. Yazarl›k ve akademik unvanlar›n kullan›lmas› reklam say›lmaz.

Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müflavir ve Yeminli Mali Müflavirlerin Çal›flma Usul ve Esaslar› Hakk›nda” ki Yönetmeli¤in 45. maddesi uyar›nca “meslek men-suplar› unvanlar›n› kullanarak mesleki konularda ve bilimsel nitelikte gazete ve dergi-lerde devaml›l›k arz etmemek üzere yaz› yazabilirler. Ancak yay›nc›l›k yapamazlar”.

E¤itim seminerlerine kat›lma reklam say›lmaz.

Meslek mensubunun di¤er meslektafllar›na mesleki hizmet sunmak üzere kiflisel ilifl-kide bulunmas› veya önerilerini mektupla bildirmesi reklam olarak de¤erlendirilemez.

Meslek mensubu veya mesleki flirketin kulland›¤› yaz›flma ka¤›tlar› meslek onuruna yak›flan biçimde düzenlenecek ve üzerinde flirket ve mesleki unvanlar d›fl›nda ayr› bir uzmanl›k dal› belirtilmeyecektir. Bu ka¤›tlarda mesleki flirketin veya büronun unvan›, adresi, telefon, faks, internet ve benzeri iletiflim numaralar›, ortaklar›n, vefat etmifl ortak-lar›n, kurucular›n isimleri ve hizmet süreleri, ortaklardan ayr› olduklar›n› belirten bir çiz-gi ve bafll›k alt›nda ayr›lmas› kofluluyla çal›flt›r›lan meslek mensuplar›n›n adlar›, di¤er fle-hirlerde ifl birli¤i yap›lan meslek mensuplar› ile flubelerinin adlar› yer alabilir.

Meslek mensuplar› ve yanlar›nda çal›flan meslek mensuplar› ile görevli di¤er perso-nelin kulland›klar› kartvizitler reklam say›lmamaktad›r. Bu kartlar, yaln›zca kart sahibi-nin ad›n› ve soyad›n›, mesleki flirketin veya büronun unvan›n›, adres ve telefon – faks numaralar›n›, mesleki unvan› ile bürodaki yada flirketteki yönetici, ortak, dan›flman gibi unvanlar› içerebilir. Kartvizitlerde her hangi bir uzmanl›k alan› yada eski görevlerini

be-KOM‹TE RAPORLARI

“Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müflavirlik ve Yeminli Mali Müfla-virlik Meslek Ahlak Kurallar›” ile ilgili mecburi meslek karar› uyar›nca “Ba¤›ml› çal›flan meslek mensuplar›, ruhsatlar›n›n türüne göre Serbest Muhasebeci Mali Müflavir veya Ye-minli Mali Müflavir unvanlar›n› kullanabilirler. Ancak ba¤›ml› meslek mensuplar›n›n tica-ri faaliyetletica-ri s›ras›nda bu unvanlar›n› kullanmalar› yasakt›r.

Meslek mensubu veya mesleki flirketin yay›nlad›¤› bildirilerin, sirkülerlerin, bültenle-rin, ifle alma broflürlerinin baz› ticari konularda kendi personeli, müflterileri, avukatlar, bankalar, arac› kurumlar, akademik çevreler gibi mesleki iliflkilerin sürdürüldü¤ü kim-selere gönderilmesi reklam olarak de¤erlendirilemez. ‹fl için baflvuranlara ifle al›nma gö-rüflmelerine girmeyi düflünen ö¤rencilere özel olarak istemde bulunan kiflilere ve ö¤re-nim kurulufllar›na bu yay›nlar›n bir kopyas›n›n verilmesi veya gönderilmesi reklam sa-y›lmamaktad›r.

Meslek mensuplar› büronun veya mesleki flirketin tan›t›m› için özel dosyalar haz›rla-tabilir, katalog, bas›l› bloknot ve kalem kullanabilir. Bu tür bilgilendirmeler de reklam yasa¤› kapsam›na dahil de¤ildir.

Ruhsatl› meslek mensuplar›ndan denetim ve tasdik ifli yapanlar›n mesleki hizmetle-rinde tarafs›zl›klar›n› (objektifliklerini) bozan ifller yapmalar› yasakt›r. Ancak kamu göre-vi niteli¤inde olan siyasi faaliyette bulunma, düflüncesini aç›klayan yaz› yazma, sanat fa-aliyetlerinden say›lan edebi eser yay›mlama, avukatl›k, gazetecilik ve ö¤retim üyeli¤i ve-ya görevlili¤i ve-yapmak meslekle ba¤daflan ifllerden say›l›r. Yönetim dan›flmanl›¤› mesle-ki faaliyet say›ld›¤›ndan meslemesle-ki faaliyetle birlikte sürdürülebilir. Meslek eti¤i, meslemesle-ki faaliyetlerin sürdürülmesi aflamas›nda ahlaki ve mesleki ilkelere göre hareket etme di-siplini olarak kabul edilir. Muhasebe mesle¤ini düzenleyen mevzuatlarda meslek eti¤i ayr›ca düzenlenmemifl ancak ba¤›ms›zl›k, tarafs›zl›k, dürüstlük, güvenilirlilik, mesleki özen ve titizlik, reklam yasa¤› ve s›r saklama gibi genel anlamda etikle ilgili uyulmas›

gereken kurallar belirlenmifltir. Nihayet SERBEST MUHASEBEC‹LER, SERBEST MUHASE-BEC‹ MAL‹ MÜfiAV‹RLER VE YEM‹NL‹ MAL‹ MÜfiAV‹RLER‹N MESLEK‹ FAAL‹YETLER‹N-DE UYACAKLARI ET‹K ‹LKELER HAKKINDA YÖNETMEL‹K 19 Ekim 2007 Cuma Tarih, 26675 Say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e girmifltir. Bu ba¤lamda muhasebe mesle¤inde etik kavram›ndan söz ederken yasalar›n yan›nda mesleki davran›fl› belirle-yen kurallar›n önem tafl›d›klar› görülmektedir.

MESLEK‹ ETIK KURALLARI KOM‹TES‹

Aral›k 2009

2009 YILI ODA FAAL‹YET RAPORU