Malcolm Baldrige Ulusal Kalite Programı Eğitimde Performans Mükemmelliği Kriterler

NIST tarafından belirlenen Eğitimde Performans Mükemmelliği İçin Baldrige Ulusal Kalite Programı kriterleri ve alt kriterleri Tablo 7’de puan değerleri ile birlikte sıralanmıştır (NIST, 2006b: 11).

Tablo 7: Baldrige Eğitimde Performans Mükemmelliği Kriterleri ve Puan Değerleri

1. Liderlik 120 puan

1.1. Üst Düzey Liderlik 70 puan

1.2. Yönetim ve Sosyal Sorumluluklar 50 puan

2. Stratejik Plânlama 85 puan

2.1. Strateji Geliştirme 40 puan

2.2. Strateji Yayılımı 45 puan

3. Öğrenci, Paydaş ve Piyasa Odaklılık 85 puan

3.1. Öğrenci, Paydaş ve Piyasa Bilgisi 40 puan 3.2. Öğrenci ve Paydaş İlişkileri ve Memnuniyeti 45 puan

4. Ölçüm, Analiz ve Bilgi Yönetimi 90 puan

4.1. Ölçüm, Analiz ve Organizasyonel Performansın Gözden Geçirilmesi 45 puan

4.2. Enformasyon ve Bilgi Yönetimi 45 puan

5. Öğretmen ve Personel Odaklılık 85 puan

5.1. Çalışma Sistemleri 35 puan

5.2. Öğretmen ve Personelin Öğrenmesi ve Motivasyonu 25 puan 5.3. Öğretmen ve Personelin Mutluluğu ve Memnuniyeti 25 puan

6. Süreç Yönetimi 85 puan

6.1. Öğrenme Merkezli Süreçler 45 puan

6.2. Destek Süreçleri ve Operasyonel Plânlama 40 puan

7. Sonuçlar 450 puan

7.1. Öğrenci Öğrenmesi Sonuçları 100 puan

7.2. Öğrenci ve Paydaş Odaklılık Sonuçları 70 puan 7.3. Bütçesel, Finansal ve Piyasa Sonuçları 70 puan

7.4. Öğretmen ve Personel Sonuçları 70 puan

7.5. Organizasyonel Etkililik Sonuçları 70 puan 7.6. Liderlik ve Sosyal Sorumluluk Sonuçları 70 puan

TOPLAM 1000 puan

Kaynak: NIST, 2006b: 11.

Tablo 7’de gösterildiği gibi, Eğitimde Performans Mükemmelliği İçin Malcolm Baldrige programı yedi temel kriter üzerinden oluşturulmuştur ve değerlendirme toplam 1000 puan üzerinden yapılmaktadır.

Organizasyonel Profil:

Çevre, İlişkiler ve Meydan Okumalar

2 5 Stratejik Öğretmen ve Personel Plânlama Odaklılık 1 7 Liderlik Sonuçlar 6 3 Süreç Öğrenci, Paydaş ve Yönetimi Piyasa Odaklılık 4

Ölçüm, Analiz ve Bilgi Yönetimi

Şekil 7: Performans Mükemmelliği Yapısı İçin Baldrige Eğitim Kriterleri: Bir Sistemler Perspektifi

Kaynak: NIST, 2006b: 5.

Şekil 7’de gösterilen 1, 2 ve 3. kategoriler “Liderlik” sistemini temsil etmektedir. Bu kategoriler liderliğin stratejiler, öğrenciler ve paydaşlar üzerindeki etkisi üzerinde durmaktadır. Üst liderler organizasyonel yönetimi yapılandırır ve gelecekteki fırsatları araştırır.

5, 6 ve 7. kategoriler “Sonuçlar” sistemini temsil eder. Çalışanlar ve kilit süreçlerle ilgili başarılı çalışmalar, ayrıntılı performans sonuçları için ürün sağlar.

4. kategori, organizasyonel yönetimin etkililiğini ve performans geliştirme için gerçeğe dayalı, bilgi yönetimli sistem kritiklerini ifade eder. Bu kategori performans yönetim sistemi için altyapı oluşturur (NIST, 2006b: 6).

Organizasyonel Profil, organizasyonun çevre yönetiminin ve öğrenciler, paydaşlar, tedarikçiler ve ortaklarla ilişkilerinin ifade edildiği bir alandır. Ayrıca, organizasyonun rekabet gücünü, stratejik meydan okumalarını ve performans geliştirme sistemini de kapsar (NIST, 2006b: 12, 14).

Çevre yönetimi, akreditasyon gereksinimleri de dâhil olmak üzere, gereksinimlere göre eğitimsel programların, sunumların ve hizmetlerin düzenlenmesi ve geliştirilmesi; öğrenme merkezli süreçler, destek süreçler ve gelişim süreçleri içinde paydaşların rollerinin tanımlanarak, paydaşlarla ilişkilerin ve iletişim mekanizmalarının düzenlenmesi konularını kapsamaktadır (NIST, 2006b: 12, 14). Çevre yönetimi Şekil 7’de görüldüğü gibi, etkili bir liderlikle sağlanabilmekte, sonuçlara göre eksiklikleri tespit edilmekte ve sonuçlar üzerinde etkili olmaktadır.

Organizasyonel profilin tanımlanması, hem yönetim süreçlerinin düzenlenmesi hem de özdeğerlendirme için iyi bir başlangıç noktasıdır. Çünkü, organizasyonun son durumunun genel bir resmi çizilir, eksiklikler ve gereklilikler belirlenir.

Eğitimde Performans Mükemmelliği için Baldrige Ulusal Kalite Programı kriterleri ve alt kriterleri şunlardır:

1. Kriter: Liderlik (120 Puan)

Liderlik kategorisi, organizasyonun üst düzey liderlerinin nasıl rehberlik ettiklerini ve organizasyonu nasıl sürdürdüklerini inceler. Bir de, organizasyonun yönetimi ve organizasyonun etik, yasal ve toplumsal sorumluluklarını nasıl yerine getirdiği incelenir.

1.1. Üst Düzey Liderlik (70 Puan)

Üst düzey liderlerin nasıl rehberlik ettiklerini ve organizasyonu nasıl sürdürdükleri açıklanır. Bu kapsamda üst düzey liderlerin öğretmen ve personelle

olan iletişimleri ve yüksek performansı nasıl teşvik ettikleri açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Vizyon ve Değerler

b. İletişim ve Organizasyonel Performans (NIST, 2006b: 15).

1.2. Yönetim ve Sosyal Sorumluluklar (50 Puan)

Organizasyonun yönetim sistemi açıklanır. Organizasyonun topluma karşı olan sorumluluklarını nasıl yerine getirdiği, etik davranışı nasıl sağladığı ve nasıl iyi vatandaşlık örneği gösterdiği de açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Organizasyonel Yönetim b. Yasal ve Etik Davranış

c. Kilit Toplulukların Desteklenmesi (NIST, 2006b: 16).

2. Kriter: Stratejik Plânlama (85 Puan)

Stratejik plânlama kategorisi, organizasyonun stratejik hedefleri ve faaliyet plânlarını nasıl geliştirdiğini inceler. Bir de, şartların gerektirmesi durumunda geliştirilen ve değiştirilen stratejik hedefler ve faaliyet plânları seçimlerinin nasıl olduğu ve ilerlemenin nasıl ölçüldüğü incelenir.

2.1. Strateji Geliştirme (40 Puan)

Organizasyonun, meydan okumalarının nasıl olduğunu da içeren stratejisi ve stratejik hedeflerini nasıl belirlediği açıklanır. Organizasyonun kilit stratejik hedefleri ve hedeflerle ilgili amaçları özetlenir. Alt kriterleri şunlardır:

a. Strateji Geliştirme Süreci

b. Stratejik Hedefler ( NIST, 2006b: 18).

2.2. Strateji Yayılımı (45 Puan)

Organizasyonun stratejik hedeflerini faaliyet plânlarına nasıl dönüştürdüğü açıklanır. Organizasyonun faaliyet plânları ve ilgili kilit performans ölçümleri ya da göstergeleri özetlenir. Söz konusu ölçüm ya da göstergeler üzerinde organizasyonun gelecekteki performansı projelendirilir. Alt kriterleri şunlardır: a. Faaliyet Plânı Geliştirme ve Yayma

3. Kriter: Öğrenci, Paydaş ve Piyasa Odaklılık (85 Puan)

Öğrenci, paydaş ve piyasa odaklılık kategorisi, organizasyonun öğrenciler, paydaşlar ve piyasaların isteklerini, gereksinimlerini, beklentilerini ve tercihlerini nasıl tespit ettiğini inceler. Bir de, organizasyonun öğrenci ve paydaşlar ile ilişkilerini nasıl yapılandırdığı, öğrenciyi cezbeden kilit faktörleri nasıl tespit ettiği, öğrenci ve paydaş memnuniyeti ve bağlılığı için nasıl liderlik yaptığı, öğrenci devamlılığı, geliştirilen eğitim hizmetleri ve programları ve organizasyonel sürdürülebilirlik incelenir.

3.1. Öğrenci, Paydaş ve Piyasa Bilgisi (40 Puan)

Eğitimsel programlar, sunumlar ve hizmetler ile ilişkisinin devamlılığını sağlamak amacıyla; yeni programlar, hizmetler ve sunumlar için fırsatlar geliştirmek amacıyla; tüm öğrencilerin öğrenmesi ve gelişmesine olanak sağlayan geniş kapsamlı bir ortam yaratmak amacıyla; organizasyonun öğrenciler, paydaşlar ve piyasaların isteklerini, gereksinimlerini, beklentilerini ve tercihlerini nasıl tespit ettiği açıklanır.

3.2. Öğrenci ve Paydaş İlişkileri ve Memnuniyeti (45 Puan)

Organizasyonun, öğrencileri ve paydaşları cezbetmek, memnun etmek ve elde tutmak için, öğrenci ve paydaş bağlılığını artırmak için ilişkileri nasıl yapılandırdığı açıklanır. Organizasyonun öğrenci ve paydaş memnuniyetini nasıl tespit ettiği de açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Öğrenci ve Paydaşlarla İlişki Yapısı

b. Öğrenci ve Paydaş Memnuniyetinin Tespiti ( NIST, 2006b: 22).

4. Kriter: Ölçüm, Analiz ve Bilgi Yönetimi (90 Puan)

Ölçüm, analiz ve bilgi yönetimi kategorisi, organizasyonun veri, enformasyon ve bilgi hazinesini nasıl seçtiğini, çoğalttığını, analiz ettiğini, yönettiğini ve geliştirdiğini inceler. Bir de, organizasyonun performansını nasıl gözden geçirdiği incelenir.

4.1. Ölçüm, Analiz ve Organizasyonel Performansın Gözden Geçirilmesi (45 Puan)

Organizasyonun her seviyesinde ve her bölümünde, öğrenci ve çalışma performansı veri ve enformasyonunu nasıl ölçtüğü, analiz ettiği, düzenlediği, gözden geçirdiği ve geliştirdiği açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Performans Ölçümü

b. Performans Analizi ve Gözden Geçirme (NIST, 2006b: 23).

4.2. Enformasyon ve Bilgi Yönetimi (45 Puan)

Organizasyonun öğretmen ve personel, öğrenciler ve paydaşlar, tedarikçiler, ortaklar ve işbirlikçiler için gereksinim duyulan veri ve enformasyonun kalitesini ve kullanılabilirliğini nasıl sağladığı açıklanır. Organizasyonun bilgi hazinesini nasıl yapılandırdığı ve yönettiği de anlatılır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Veri ve Enformasyonun Kullanılabilirliği b. Organizasyonel Bilgi Yönetimi

c. Veri, Enformasyon ve Bilgi Kalitesi ( NIST, 2006b: 24).

5. Kriter: Öğretmen ve Personel Odaklılık (85 Puan)

Öğretmen ve personel odaklılık kategorisi, tüm öğretmen ve personelin organizasyonun tüm amaçlar, strateji ve faaliyet plânları ile uyuşan tüm potansiyelini geliştirmesine ve kullanmasına imkân sağlayan, organizasyonun çalışma sistemleri, öğretmen ve personel öğrenmesi ve motivasyonunun nasıl olduğunu inceler. Bir de; organizasyonun, performans mükemmelliğine ve kişisel ve organizasyonel büyümeye yardımcı olan bir çalışma ortamı ve öğretmen ve personel destek iklimi oluşturma ve sürdürme çabaları incelenir.

5.1. Çalışma Sistemleri (35 Puan)

Organizasyonun iş ve görevlerinin, tüm öğretmen ve personelin ve organizasyonun yüksek performans göstermesine nasıl imkân sağladığı açıklanır. Tazminat, kariyer geliştirme ve bunlarla ilgili işgücü uygulamalarının; öğretmen, personel ve organizasyonun yüksek performans göstermesine nasıl olanak sağladığı açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

b. Öğretmen ve Personel Performans Yönetim Sistemi c. İstihdam ve Kariyer Geliştirme (NIST, 2006b: 25).

5.2. Öğretmen ve Personelin Öğrenmesi ve Motivasyonu (25 Puan)

Organizasyonun, öğretmen ve personelin eğitimi, öğretimi ve kariyer geliştirme çalışmalarının; tüm hedeflerinin başarıya ulaşmasını nasıl desteklediği ve yüksek performansa nasıl katkı sağladığı açıklanır. Organizasyonun eğitim, öğretim ve kariyer geliştirme çalışmalarının öğretmen ve personelin bilgisini, becerilerini ve kapasitelerini nasıl geliştirdiği de açıklanır. Alt kriterleri şunlardır: a. Öğretmen ve Personelin Eğitimi, Öğretimi ve Geliştirilmesi

b. Motivasyon ve Kariyer Geliştirme (NIST, 2006b: 26).

5.3. Öğretmen ve Personelin Mutluluğu ve Memnuniyeti (25 Puan) Organizasyonun, tüm öğretmen ve personelin mutluluğu, memnuniyeti ve motivasyonu için bir çalışma ortamını, öğretmen ve personel destek iklimini nasıl sağladığı açıklanır. Alt kriterleri şunlardır:

a. Çalışma Ortamı

b. Öğretmen ve Personelin Desteklenmesi ve Memnuniyeti (NIST, 2006b: 27).

6. Kriter: Süreç Yönetimi (85 Puan)

Süreç yönetimi kategorisi; öğrenci, paydaş değerlerini ve organizasyonel değerleri oluşturan; eğitimsel programlar, sunumlar ve hizmetler için kilit öğrenme merkezli süreçleri de içeren; organizasyonel süreç yönetiminin ana yönlerini inceler. Ayrıca, kilit destek süreçleri de içerir. Bu kategori, tüm kilit süreçleri ve çalışma birimlerini kapsar.

6.1. Öğrenme Merkezli Süreçler (45 Puan)

Organizasyonun, öğrenci ve paydaş değerlerini iletmek ve öğrenci öğrenmesini ve başarısını azamî dereceye çıkarmak için, kilit öğrenme merkezli süreçlerini nasıl belirlediğini ve yönettiğini açıklar (NIST, 2006b: 28).