Maksillomandibular Ġskeletsel Ölçümler

Yüz maskeleri ile ilgili yapılan çalıĢmalarda ANB açısında istatistiksel olarak anlamlı artıĢ olduğu birçok çalıĢma ile gösterilmiĢtir (11, 116, 155, 157). ANB açısındaki artıĢ hem A noktasının öne gelmesinden hem de B noktasının geriye gitmesinden kaynaklanmaktadır.

Nartallo-Turley ve Turley (116) 21 hasta üzerinde yaptıkları çalıĢmada HÜÇG+YM tedavisi öncesi ve sonrasında alınan sefalometrik radyografileri incelemiĢlerdir. Ġncelemelerin neticesinde HÜÇG+YM uygulamasının ANB açısını

3,66° arttırdığı, A noktasını 3,34 mm anteriora hareket ettirdiği ve B noktasını 1 mm geriye hareket ettirdiği sonucuna ulaĢmıĢlardır.

Kılıçoğlu ve Kırlıç (11) yaptıkları çalıĢmada iskeletsel sınıf III maloklüzyona sahip 26 hastaya Delaire tipi yüz maskesi uygulamıĢlar ve tedavi sonuçlarını sefalometrik radyografiler ile değerlendirmiĢlerdir. ÇalıĢmanın sonuçlarına göre yüz maskesi tedavisi ANB açısını 4,34° arttırmıĢtır.

Kapust ve ark. (49) iskeletsel sınıf III maloklüzyona sahip 95 hasta üzerinde yaptıkları çalıĢmada hastaları 4-7, 7-10 ve 10-14 yaĢları arasında olmak üzere 3 gruba ayırmıĢlar ve hastalara maksiller protraksiyon tedavisi uygulamıĢlar.

ÇalıĢmanın sonuçlarına göre ANB açısında 4-7 yaĢ aralığında 4,90°; 7-10 aralığında 4,06° ve 10-14 yaĢ aralığında 3,04° artıĢ meydana gelmiĢtir.

Pangrazio-Kulbersh ve ark. (162) yaĢları 6,5 ile 12 arasında değiĢen maksiller geriliği olan iskeletsel sınıf III maloklüzyonlu 40 hasta üzerinde yaptıkları çalıĢmada hastalara yüz maskesi uygulamıĢlar ve sonuçlarını sefalometrik radyografiler ile değerlendirmiĢlerdir. Değerlendirmelerin sonuçlarına göre ANB açısı baĢlangıçta 0,6° iken tedavi sonunda 2,9°‘ye çıkmıĢtır.

Chong ve ark. (155) yaĢları 4,58 ile 8,25 arasında değiĢen 29 iskeletsel sınıf III maloklüzyonlu hastaya protraksiyon headgear tedavisi uygulamıĢlar ve etkilerini sefalometrik radyografiler ile değerlendirmiĢlerdir. ÇalıĢmanın sonuçlarında ANB açısı 2,03° artmıĢ ve bu artıĢ istatistiksel olarak anlamlılık kazanmıĢtır.

Cha (165) yaptığı çalıĢmasında farklı iskeletsel maturasyon dönemlerinde olan iskeletsel sınıf III maloklüzyonlu 85 hastaya yüz maskesi uygulamıĢ ve etkilerini sefalometrik radyografiler ile değerlendirmiĢtir. Değerlendirmeler sonucunda ANB açısının her dönemde arttığını fakat postpubertal döneme göre prepubertal ve pubertal dönemlerde anlamlı derecede daha fazla arttığını bildirmiĢtir.

ÇalıĢmamızda erken dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında ANB açısı istatistiksel olarak anlamlı miktarda artmıĢtır. ArtıĢ miktarları HÜÇG+YM grubunda ortalama 4,76±2,28°; YM grubunda 5,48±1,41° olarak belirlenmiĢtir. Erken dönem ANB açısındaki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Erken dönem kontrol grubunda ise istatistiksel olarak anlamlı miktarda azalma bulunmuĢ ve azalma miktarı -0,54±0,67°

olarak belirlenmiĢtir.

Geç dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında ANB açısı istatistiksel olarak anlamlı miktarda artmıĢtır. ArtıĢ miktarları HÜÇG+YM grubunda ortalama 4,78±1,58°; YM grubunda 5,35±1,6° olarak belirlenmiĢtir. Kontrol grubunda ise istatistiksel olarak anlamlı bir değiĢim görülmemiĢtir. Geç dönem ANB açısındaki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır.

Her tedavi grubu kendi içinde erken ve geç dönemlerdeki ANB açısındaki değiĢimler değerlendirildiğinde, dönemler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır.

Literatürde yüz maskesi uygulaması sonrası Wits değerinde artıĢ olduğunu gösteren çalıĢmalar mevcuttur (11, 108, 155, 162). Wits değerindeki bu artıĢ maksillanın öne yer değiĢtirmesi ve mandibulanın saat yönünde rotasyonu sonucu oluĢmaktadır.

Kapust ve ark. (49) sınıf III maloklüzyona sahip 95 hasta üzerinde yaptıkları çalıĢmada hastaları 4-7, 7-10 ve 10-14 yaĢları arasında olmak üzere 3 grupta değerlendirmiĢler ve hastalara maksiller protraksiyon tedavisi uygulanmıĢlardır.

ÇalıĢmanın sonuçlarına göre Wits değerinde 4-7 yaĢ aralığında 6,19 mm; 7-10 aralığında 7,30 mm ve 10-14 yaĢ aralığında 4,51 mm artıĢ görülmüĢtür.

Pangrazio-Kulbersh ve ark. (162) yaĢları 6,5 ile 12 arasında değiĢen maksiller geriliği olan sınıf III maloklüzyonlu 40 hasta üzerinde yaptıkları çalıĢmada hastalara yüz maskesi uygulamıĢlar ve sonuçlarını sefalometrik radyografiler ile değerlendirmiĢlerdir. Değerlendirmelerin sonuçlarına göre yüz maskesi uygulaması sonrası Wits değeri -5,3 mm‘den -1,4 mm‘ye artıĢ göstermiĢtir.

Chong ve ark. (155) yaĢları 4,58 ile 8,25 arasında değiĢen iskeletsel sınıf III maloklüzyonlu 29 hastaya protraksiyon headgear tedavisi uygulamıĢlardır.

ÇalıĢmanın sonuçlarına göre Wits değeri 1,91 mm artmıĢ ve bu artıĢ istatistiksel olarak anlamlılık göstermiĢtir.

ÇalıĢmamızda erken dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında Wits değeri istatistiksel olarak anlamlı artıĢ göstermiĢ ve artıĢ miktarı HÜÇG+YM grubunda ortalama 4,69±2,81 mm; YM grubunda 6,26±2,56 mm olarak belirlenmiĢtir. Erken dönem Wits değerindeki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Erken dönem kontrol

grubunda istatistiksel olarak anlamlı bir azalıĢ görülmüĢ ve bu azalma -1,08±0,99 mm olarak belirlenmiĢtir.

Geç dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında Wits değeri istatistiksel olarak anlamlı artıĢ göstermiĢ ve artıĢ miktarı HÜÇG+YM grubunda ortalama 4,76±2,28°;

YM grubunda 5,48±1,41° olarak belirlenmiĢtir. Geç dönem kontrol grubunda istatistiksel olarak anlamlı bir değiĢim görülmemiĢtir. Geç dönem Wits değerindeki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Her tedavi grubu kendi içinde erken ve geç dönemlerde değerlendirildiğinde, dönemler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır.

ANB açısındaki ve Wits değerindeki artıĢlar çeneler arasındaki sagittal doğrultudaki sınıf III iliĢkinin normale döndüğünü, tedavinin etkilerinin hedeflendiği gibi olduğunu göstermektedir ve önceki yapılan çalıĢmalar ile uyumludur (9, 11, 116, 157, 161).

Yavuz ve ark. (161) yaptıkları çalıĢmada maksiller geriliği olan 28 bayan hastayı adolesan ve genç eriĢkin olarak iki gruba ayırmıĢ ve yüz maskesi tedavisi uygulamıĢlardır. Tedavi sonuçlarına göre adolesan grupta konveksite açısı -6,47°‘den 0,40°‘ye, genç eriĢkin grupta -5,88°‘den -1,48°‘ye arttığını bidirmiĢlerdir.

ÇalıĢmamızda erken dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında konveksite açısında (NA-APog) istatistiksel olarak anlamlı derecede artıĢ görülmüĢtür. ArtıĢ miktarı HÜÇG+YM grubunda ortalama 10,01±5,04°; YM grubunda 11,63±4,07°

olarak belirlenmiĢtir. Erken dönem konveksite açısındaki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Kontrol grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede bir azalma görülmüĢ ve -1,21±1,87° olarak belirlenmiĢtir.

Geç dönem HÜÇG+YM ve YM gruplarında istatistiksel olarak anlamlı derecede artıĢlar görülmüĢtür. ArtıĢ miktarı HÜÇG+YM grubunda ortalama 8,97±4,27°; YM grubunda 10,85±4,01° olarak belirlenmiĢtir. Geç dönem konveksite açısındaki değiĢimler değerlendirildiğinde, tedavi grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır. Kontrol grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede bir azalma görülmüĢtür ve -1,03±1,18° olarak belirlenmiĢtir.

Her tedavi grubu kendi içinde erken ve geç dönemlerde değerlendirildiğinde, dönemler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır.

A noktasının ileri yönde hareketi ve Pog noktasının geri ve aĢağı yönde hareketi sonucu konveksite açısında artma görülmesi beklenilen bir sonuçtur.

Kontrol gruplarında ise azalma olması mandibulanın büyüme geliĢimi ile ileri hareket etmesi ve dolayısıyla Pog noktasının ileri gitmesinden kaynaklanmaktadır.