• Sonuç bulunamadı

5. TARTIŞMA

5.2. Bulguların Tartışılması

5.2.4. Koronal Düzlemde Ortogonal Asimetri Bulgularının Tartışılması

Koronal düzlemde ortogonal asimetri ile ilgili grup içi karşılaştırmalarda, Sınıf I hipodiverjan, Sınıf I hiperdiverjan, Sınıf II normodiverjan, Sınıf II hiperdiverjan ve Sınıf III hipodiverjan gruplarında infraorbital kenarın en alt noktası ile koronal düzlem arasındaki mesafe parametresinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Sınıf I hipodiverjan grubunda sol orbita sağa göre ortalama 2,02 mm p≤0,001 düzeyinde önde, Sınıf I hiperdiverjan grubunda sol orbita sağa göre ortalama 1,50 mm p≤0,001 düzeyinde önde, Sınıf II normodiverjan grubunda sol orbita sağa göre ortalama 0,44 mm p≤0,05 düzeyinde önde, Sınıf II hiperdiverjan grubunda sol orbita sağa göre ortalama 0,67 mm p≤0,001 düzeyinde önde ve Sınıf III hipodiverjan grubunda yine sol orbita sağa göre 0,50 mm p≤0,05 düzeyinde önde çıkmıştır. Bu sonuçlar Sanders ve ark.’nın (276,311) çalışmalarının sonuçlarıyla uyumsuzdur. Bulunan sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı olmasına rağmen klinik olarak ihmal edilebilir düzeydedir.

Sınıf I normodiverjan grubunda grup içi karşılaştırmada sağ üst 1. molar dişin mezyobukkal tüberkül tepesinin koronal düzleme uzaklığı ortalama 1,10 mm p≤0,05 düzeyinde sola göre daha fazla çıkmıştır. Sanders ve ark.’nın (276) çalışmasında ve Melek’in (301) Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III hastalarda dental ve iskeletsel asimetrileri incelediği tez çalışmasında Sınıf I hastalarda sol molar dişin koronal düzleme olan mesafesinin daha uzun olduğu bulunmuştur.

Grup içi karşılaştırmada Sınıf III normodiverjan grubunda sağ ve sol temporal kemikteki glenoid fossanın en üst noktası ve kondil başının en üst noktası ile koronal düzlem arasındaki mesafe parametrelerinde de istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Sağ glenoid fossanın koronal düzleme uzaklığı ortalama 0,91 mm p≤0,05 düzeyinde soldan fazla ve yine sağ kondil başının koronal düzleme uzaklığı ortalama 0,58 mm p≤0,05 düzeyinde soldan fazla çıkmıştır. Baek ve ark. (325) asimetrik ve simetrik Sınıf III hastaların fasiyal asimetrilerini değerlendirdikleri çalışmada kondilin asimetri grubunda daha anteriorda konumlandığını bulmuşlardır.

Gruplar arası karşılaştırmada hipodiverjan, normodiverjan ve hiperdiverjan gruplarının 3’ünde de menton ve pogonion parametrelerinin koronal düzleme uzaklığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Hipodiverjan grubunda

menton Sınıf III hastalarda Sınıf I hastalara göre ortalama 6,21 mm p≤0,05 düzeyinde ve Sınıf II hastalara göre ortalama 7,41 mm p≤0,005 düzeyinde önde, pogonion Sınıf III hastalarda Sınıf I hastalara göre ortalama 5,94 mm p≤0,05 düzeyinde ve Sınıf II hastalara göre ortalama 6,81 mm p≤0,05 düzeyinde önde çıkmıştır. Normodiverjan grubunda menton Sınıf III hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 5,49 mm p≤0,05 düzeyinde önde ve pogonion Sınıf III hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 5,84 mm p≤0,05 düzeyinde önde bulunmuştur. Hiperdiverjan grubunda yine menton Sınıf I hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 6,43 mm p≤0,05 düzeyinde, Sınıf III hastalarda Sınıf I hastalara göre ortalama 6,55 mm p≤0,05 düzeyinde ve Sınıf III hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 12,99 mm p≤0,001 düzeyinde önde; pogonion ise Sınıf I hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 5,75 mm p≤0,05 düzeyinde, Sınıf III hastalarda Sınıf I hastalara göre ortalama 6,35 mm p≤0,05 düzeyinde ve Sınıf III hastalarda Sınıf II hastalara göre ortalama 12,10 mm p≤0,001 düzeyinde önde çıkmıştır. İskeletsel Sınıf II anomali ya maksiller prognati ya mandibular retrognati ya da her ikisinden, Sınıf III anomali ise ya maksiller retrognati ya mandibular prognati ya da her ikisinden kaynaklıdır (38). Bu nedenle mentonun ve pogonionun Sınıf III grubunda diğer gruplara göre daha önde olması, Sınıf I grubunda Sınıf II grubuna göre daha önde olması beklenen bir sonuçtur.

Sol kondil başının en ön noktası ile temporal kemikteki artiküler eminensin en alt noktasının koronal düzleme göre mesafesi ölçüldüğünde gruplar arası karşılaştırmada hipodiverjan grubunda bu parametrelerin Sınıf II hastalarda Sınıf I hastalara göre daha önde olduğu bulunmuştur. Sınıf II hastalarda Sınıf I hastalara göre sol kondil başının en ön noktası ortalama 2,45 mm p≤0,005 düzeyinde ve sol artiküler eminensin en alt noktası ortalama 1,57 mm p≤0,05 düzeyinde önde çıkmıştır. Pullinger ve ark. (338) Sınıf II divizyon I hastalarda kondilin anterior pozisyonlanmasının karakteristik olduğunu söylemişlerdir. Cohlmia ve ark. (337) Sınıf II divizyon I hastalarda, sol kondilin sağa göre daha önde pozisyonlandığını söylemişlerdir. Vitral ve ark. (339) yine Sınıf II divizyon I hastalarda kondilin bilateral olarak anteriorda konumlandığını belirtmişlerdir. Bu bulgular sonuçlarımızla uyumludur.

Gruplar arası karşılaştırmada hipodiverjan grubunda sağ infraorbital kenarın en alt noktası, hiperdiverjan grubunda sol infraorbital kenarın en alt noktası

parametrelerinin koronal düzleme göre uzaklığında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Hipodiverjan Sınıf II hastalarda sağ tarafta orbitanın Sınıf I hastalara göre ortalama 3,49 mm p≤0,05 düzeyinde daha önde olduğu; hiperdiverjan grubunda sol tarafta Sınıf I hastalarda orbitanın Sınıf III hastalara göre ortalama 2,23 mm p≤0,05 düzeyinde daha önde olduğu bulunmuştur. Bu sonuç Sanders ve ark.’nın (276) sonuçlarıyla uyumsuzdur. Bu sonuçlara göre klinik olarak ihmal edilebilir düzeyde olsa da istatistik olarak anlamlı olan orbita asimetrisinin, Sınıf II hastalarda Sınıf I hastalara göre, Sınıf I hastalarda ise Sınıf III hastalara göre fazla görülebileceği söylenebilir.

Normodiverjan grubunda gruplar arası karşılaştırmalarda maksillada anterior nazal spinanın en ön noktası koronal düzleme göre Sınıf II grubunda Sınıf I grubuna göre ortalama 4,12 mm p≤0,05 düzeyinde, Sınıf III grubuna göre ortalama 5,65 mm p≤0,05 önde çıkmıştır. Sınıf II hastalarda maksilla Sınıf I ve Sınıf III hastalara göre daha önde konumlandığı için bu sonuç kabul edilebilirdir.

Hiperdiverjan grubunda gruplar arası karşılaştırmada sağ mandibular kaninin tüberkül tepesi koronal düzleme göre Sınıf III grubunda Sınıf II grubuna göre ortalama 4,33 mm p≤0,05 düzeyinde önde çıkmıştır. Hipodiverjan, normodiverjan, hiperdiverjan gruplarında Sınıf I, II ve III grupları arasında yani tüm gruplar arasında bu değerde klinik açıdan anlamlı farklılıklar bulunmuştur fakat bireysel farklılıktan ötürü istatistiksel olarak anlamlı farklılık çıkmamıştır. Sınıf III hastalarda mandibular kaninin Sınıf II hastalara göre daha önde olması beklenen bir sonuçtur.

Son olarak gruplar arası karşılaştırmalarda hiperdiverjan grubunda sol kondil başının en ön noktası koronal düzleme göre Sınıf I grubunda Sınıf II grubuna göre ortalama 2,07 mm p≤0,05 düzeyinde önde çıkmıştır. Bu sonuç Sanders ve ark.’nın (276) sonuçlarıyla uyumludur. Fakat Pullinger ve ark. (338), Cohlmia ve ark. (337) ve Vitral ve ark.’nın (339) sonuçlarıyla uyumsuzdur.