Kocaeli-İstanbul Çalışma Ziyareti (8-9.11.2019)

Meclis Araştırması Komisyonu heyeti, Komisyonun araştırma alanına dair uygulamaların yerinde incelenmesi ve sorunların tespit edilmesi amacıyla 8-9 Kasım 2019 tarihlerinde Kocaeli ve İstanbul’da çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. Çalışma ziyaretine Komisyon Başkanı Antalya Milletvekili Kemal ÇELİK, Komisyon Başkanvekili Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer KATIRCIOĞLU, Karabük Milletvekili Hüseyin Avni AKSOY, Kayseri Milletvekili Çetin ARIK, Kırşehir Milletvekili Metin İLHAN ve Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Ali CEVHERİ olmak üzere 6 kişilik milletvekili heyeti, Komisyon uzmanları ve diğer TBMM personeli katılmıştır.

Kocaeli Valililiği Ziyareti

TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, 8 Kasım 2019 tarihinde ilk olarak Kocaeli Valisi Hüseyin AKSOY’u makamında ziyaret etmiştir. Ziyarette Komisyonun araştırma alanında yer alan hususlarda Kocaeli ilinde yürütülen çalışmalar, karşılaşılan sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri konularında istişarelerde bulunulmuştur.

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ziyareti

Kocaeli Valiliği ziyaretinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir BÜYÜKAKIN’ı makamında ziyaret etmiş ve Komisyonun çalışma alanındaki engel gruplarında yer alan bireylerin ve ailelerinin sorunlarına ve bu bireyler için atılabilecek somut adımlara, Komisyonun çalışma kapsamında yer alan konulara ilişkin yerel yönetimlere ne gibi görevler düştüğüne ve bu bağlamda yapılabilecek yasal düzenlemelere ilişkin istişarelerde bulunulmuştur.

İzmit Özel Eğitim Uygulama Okulu (III. Kademe) İncelemesi

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığının ziyaretinin ardından Heyet, İzmit Özel Eğitim Uygulama Okulunu (III. Kademe) ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Yetkililerden alınan bilgilere göre; okul nezdinde 15 derslikte 108 öğrenciye 43 öğretmen ile eğitim ve öğretim hizmeti sunulmaktadır. Okulda, genel ve mesleki ortaöğretim eğitim programlarından yararlanamayacak durumda olan ve 23 yaşından gün almamış, özel eğitim ihtiyacı bulunan orta/ağır düzey zihinsel güçlüğü veya otizm tanısı olan bireylerin; temel yaşam becerilerini geliştirmek, topluma uyumlarını sağlamak ve bu bireylere iş ve mesleğe yönelik beceriler kazandırmak amacıyla çalışmalar yürütüldüğü öğrenilmiştir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Cemil Meriç Engelsiz Yaşam Merkezi İncelemesi İzmit Özel Eğitim Uygulama Okulu (III. Kademe) incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Cemil Meriç Engelsiz Yaşam Merkezini ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Merkezin 48 kişilik kapasiteye sahip olduğu ve Merkezde, 17-35 yaş aralığında bulunan, eğitilebilir ya da öğretilebilir durumda olan, hafif ve orta düzeyde zihinsel engelli bireylere yönelik hizmet verildiği öğrenilmiştir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Dilek Sabancı Gülen Yüzler Engelliler Mesleki Rehabilitasyon ve İşyeri Merkezi İncelemesi

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Cemil Meriç Engelsiz Yaşam Merkezi incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Büyükşehir Belediyesi Gülen Yüzler Engelliler Mesleki Rehabilitasyon ve İşyeri Merkezini ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Yetkilerden alınan bilgilere göre; 3 Mart 2004 tarihinde hizmet vermeye başlayan Merkez, Sabancı Vakfı tarafından yaptırılarak kullanım hakkı İzmit Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredilmiştir. Merkezin faaliyet amacının, engelli bireylerin meslek sahibi olarak üretken bireyler haline gelmelerine olanak sağlamak ve ve diğer kentler için örnek bir model oluşturmak olduğu belirtilmiştir. Toplam 6.950 m² arsa üzerinde kurulan merkezin 1.950 m²’si kapalı hizmet alanı olarak kullanılmaktadır. İşyeri merkezinde atık kağıt toplama, kağıt kesim ve paketleme, file üretimi ve montaj işlemleri yapılmakta; ayrıca bünyesinde yer alan grafik-bilgisayar atölyesi ve serigrafi atölyesinde çalışmalar yürütülmektedir. Merkezde bilgisayar laboratuvarı, toplantı salonu, dinlenme salonu ve yemekhane de bulunmaktadır.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Mürüvvet Evyap Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi İncelemesi

TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, aynı gün Büyükşehir Belediyesi Mürüvvet Evyap Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezini ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Merkez nezdinde, engelli bireylere yönelik metamatik, dil ve konuşma, günlük yaşam ve sosyal yaşam becerileri alanlarında eğitimler verildiği; bu kapsamda, zihinsel engelli 116 bireyin, bedensel engelli 5 bireyin, özgül öğrenme güçlüğü tanısı olan 3 bireyin, yaygın gelişimsel bozukluk tanısı olan 18 bireyin ve down sendromu tanısı olan 15 bireyin bireysel eğitimlerden ve grup eğitimlerinden yararlandığı öğrenilmiştir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kağıtspor Kulübü İncelemesi

Büyükşehir Belediyesi Mürüvvet Evyap Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Büyükşehir Belediyesi Kağıtspor Kulübünü ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Alınan bilgilere göre; 1937 yılında kurulan SEKA Kağıtspor, 2004 yılında Kocaeli Büyükşehir Belediyespor Kulübü ile birleşmesi sonucunda Kocaeli Büyükşehir Belediye Kağıtspor Kulübü adını almıştır. Kulüp 2004 yılından günümüze; 7 olan branş sayısını 29’a; 130 olan sporcu sayısını ise 40.436’ye çıkarmıştır. Engelli bireyler 29 branş içerisinde; engelli atletizm, halter, karate, tekvando, boccia, judo ve masa tenisi sporlarını yapmaktadırlar.

Kocaeli İstişare Toplantısı

TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, 9 Kasım 2019 tarihinde Kocaeli-Kartepe DoubleTree by Hilton Hotelde istişare toplantısı gerçekleştirmiştir. Toplantıya TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Kocaeli Valisi Hüseyin AKSOY, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Tahir BÜYÜKAKIN, Başiskele, Çayırova, Darıca, Derince, Dilovası, Gebze, Gölcük, İzmit, Kandıra, Karamürsel, Kartepe ve Körfez ilçelerinin Kaymakamları, İl Sağlık Müdürü, İl Milli Eğitim Müdürü, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü, Gençlik ve Spor İl Müdürü, İl Müftüsü, İzmit Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü, Türk Kızılayı Kocaeli Şubesi Başkanı, Kocaeli Ticaret Odası temsilcisi, Kocaeli Sanayi Odası temsilcisi, Kocaeli’de faaliyet gösteren organize sanayi bölgelerinin yetkilileri, Kocaeli Amatör Spor Kulüpleri Federasyonu Başkanı, Kocaeli Otistik Çocuklar Derneği (KOÇDER) temsilcisi, Değirmen Otizm Gençlik ve Spor Kulübü Derneği temsilcisi, +1 Farkla Gölcük Down Sendromlular Derneği temsilcisi, aileler, basın mensupları, Komisyonda görevli uzmanlar ve diğer TBMM personeli iştirak etmiştir.

Toplantıda öncelikle Komisyon uzmanı Doç. Dr. Onur Burak DURSUN’un Komisyon çalışmaları hakkındaki sunumu ile Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aynur GÖRMEZ’in sunumları dinlenmiş;

ardından bakanlıkların il müdürlüğü yetkilileri ve ilçe kaymakamları Kocaeli özelinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi vermiştir. Toplantıda yer alan tüm katılımcılarca Komisyonun çalışma alanına giren hususlara ilişkin Türkiye genelinde karşılaşılan sorunlar ile alınması gereken tedbirler hususunda ayrıntılı değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Söz konusu istişare toplantısının tam tutanağına aşağıdaki adresten ulaşılabilmektedir:

https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_tutanaklari.goruntule?pTutanakId=2470 Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi Vakfı İncelemesi

TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Kocaeli İstişare toplantısının ardından İzmit İlçesi Karaabdülbaki köyünde bulunan Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi Vakfını ziyaret ederek başta atölyeler olmak üzere çeşitli ünitelerde yerinde incelemelerde bulunmuştur.

Yetkililer tarafından verilen bilgilere göre; üretim merkezinin çalışanlarının % 85’i engellilerden oluşmaktadır. Merkez, engellilerin üretim sürecine katılmalarını, kendi ekonomik ihtiyaçlarını karşılar duruma gelmelerini ve aynı zamanda ekonomiye katkıda bulunmalarını sağlamak amacıyla kurulmuş sosyal bir projedir. Merkez nezdinde, konfeksiyon bölümü, mantar bölümü, seracılık, açık arazi meyve ve sebze yetiştiriciliği ile fason iş atölyesi olmak üzere 5 adet üretim birimi yer almaktadır.

Suadiye Cemal Doğan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi İncelemesi

Bizimköy Engelliler Üretim Merkezi Vakfı incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, Suadiye Cemal Doğan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezini ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Kocaeli ili Kartepe ilçesi Suadiye beldesinde bulunan Merkezin 8 dönüm arsa üzerine yaklaşık 4.000 m² kapalı alanda kurulduğu öğrenilmiştir. Merkeze 08.09.2006 tarihinden itibaren engelli bireylerin kabul edilmeye başlandığı; 75 yatak kapasitesi ile 18 yaş üzeri zihinsel engelli kadınlara hizmet verildiği ve inceleme sırasında 72 zihinsel ve ruhsal engelli kadına bakım ve rehabilitasyon hizmeti sunulduğu bildirilmiştir. Merkezde; 18-30 yaş aralığında 15, 34-50 yaş aralığında 41 ve 51-70 yaş arası 16 engelli bireye hizmet verilmektedir. Merkez nezdinde 76 personel görev yapmaktadır.

Özel Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı Metin Sabancı Özel Eğitim Okulu İncelemesi

Suadiye Cemal Doğan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti aynı gün, İstanbul-Pendik’te bulunan Özel Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı Metin Sabancı Özel Eğitim Okulunu ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Yetkililerden alınan bilgilere göre; 2011 yılında açılan Metin Sabancı Özel Eğitim Okulları, Türkiye’de serebral palsili çocuklara eğitim ve öğretim hizmeti veren ilk ve tek özel eğitim okuludur. Bünyesinde bulunan, hafif düzey zihinsel engelliler ana sınıfı ve ilkokulu, orta ve ağır düzey zihinsel engelliler ilkokulu ve ortaokulu olmak üzere 3 ayrı okulda eğitim ve öğretim hizmeti sunulmaktadır. Toplam kapasitesi 134 öğrenci olan 3 okulda 2019-2020 eğitim ve öğretim döneminde 76 öğrenciye eğitim ve öğretim hizmeti sunulmaktadır. 7 yıl içinde toplam 30 öğrenci okullardan mezun olmuştur.

Okulda özel gereksinimli çocuklar için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış eğitim programı uygulanmaktadır.

İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi (Pendik) İncelemesi Özel Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı Metin Sabancı Özel Eğitim Okulu incelemesinin ardından TBMM Araştırma Komisyonu heyeti, aynı gün İstanbul Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezini ziyaret ederek incelemelerde bulunmuştur.

Merkez, 18 yaş ve üzeri otizmli bireylere yatılı ve gündüzlü bakım ve rehabilitasyon hizmeti vermek üzere Türkiye’de açılan ilk ve tek kuruluş olma özelliğine sahiptir. Merkezin tarihçesi 18.02.2008 tarihinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ile Türkiye Otizmlilere Destek ve Eğitim Vakfı arasında imzalanan “Otizm Tanılı Bireylere Yönelik Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Hizmeti Sunacak Merkezin Açılması ve İşletmesine İlişkin Protokol” ile başlamaktadır. Merkez, 1.226,3 m² taban alanı üzerine 3.657,83 m²’lik kullanım alanı olacak şekilde inşa edilmiş, biri idari hizmetlerin ve gündüzlü rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği diğer ikisinde ise bakım hizmetlerinin verildiği yatakhanelerin yer aldığı birbirine bitişik 3 bloktan oluşmaktadır.

İdari hizmetlerin ve gündüzlü rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği birinci blok 4 kattan müteşekkildir. Merkez, 48 yatılı ve gündüzlü engelli bireye hizmet verme kapasitesine sahiptir. Ekim 2011’de faaliyete geçen yatılı bölümde 11 kadın ve 52 erkek olmak üzere 63 yetişkin otizmli birey bakım hizmeti almaktadır. Nisan 2011’de hizmet vermeye başlayan gündüzlü bölümde ise, yatılı birimlerde kalan 63 bireyin yanı sıra dışarıdan gelen 12 bireyle birlikte toplamda 75 yetişkin otizmli bireye hizmet sunulmaktadır. Merkez bünyesinde; 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 1 bilgisayar işletmeni, 2 hemşire, 4 öğretmen, 1 sosyolog, 1

fizyoterapist, 2 psikolog, 53 bakım elemanı, 3 ücretli öğretmen, 3 danışma yönlendirme elamanı, 1 teknisyen yardımcısı, 2 kaloriferci ve 4 temizlik elemanı görev almaktadır.

Pendik Engelsiz Yaşam Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi İncelemesi

Heyet aynı gün, Pendik Engelsiz Yaşam Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezini ziyaret ederek yerinde incelemelerde bulunmuştur. Kuruluş, bakım hizmeti alan engelli bireylerin günlük normal yaşamsal faaliyetlerini sürdürdüğü, yatakhanelerin olduğu ve ortak kullanım alanlarının yer aldığı 5 yaşam ünitesiyle 1 idari binadan oluşmaktadır. Her bir yaşam ünitesi; odaların her birinde 3 kişinin kaldığı, içerisinde her bireye ait bölmelerden oluşan giysi dolabına sahip 4 yatak odası; içerisinde doğalgaz uyumlu ocak, bulaşık makinesi, buzdolabı ve mutfak dolabı bulunan mutfak; engelli bireylerin ve gruplarda görevli bakıcı ve temizlik personelinin birlikte yemek yediği 1 yemekhane; birbirinden ayrı olan ve fiziksel engelleri dâhil her türlü engel durumu gözetilerek tasarlanan banyo ve tuvalet; içerisinde çamaşır makinesi, ütü ve ütü masası ve diğer temizlik malzemelerinin bulunduğu 1 temizlik odası; 1 bireysel eğitim odası ve 1 personel odasından müteşekkildir.

Kuruluş nezdinde inceleme sırasında 13 ve üzeri yaş grubunda bulunan korunmaya, bakıma ve rehabilitasyona ihtiyacı olan toplam kayıtlı 32'si kadın, 48'i erkek 80 kişiye hizmet verildiği öğrenilmiştir.