• Sonuç bulunamadı

ÇEŞİTLER

4.4. Koçan Uzunluğu 1 Karaaslan Lokasyonu

Karaaslan lokasyonunda melez mısır çeşitlerinin koçan uzunluklarına ait 1. yıl, 2. yıl ve 2 yıl birleştirilmiş varyans analiz sonuçları Çizelge 4.22’da verilmiştir. Deneme yılları üzerinden koçan uzunluklarına ait ortalama değerler ve Duncan grupları Çizelge 4.23’de verilmiştir.

Çizelge 4.22. Karaaslan Lokasyonunda Koçan Uzunluklarına Ait Varyans Analizi Sonuçları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar Ortalaması

Varyasyon Kaynakları SD KO KO SD KO Yıl - - - 1 8.540* Tekerrür 2 1.407 0.0032 4 0.705 Bor 1 0.3205 0.1571 1 0.463 Yıl x Bor - - - 1 0.014 Çeşit 12 4.4626** 2.9129* 12 6.835** Yıl x Çeşit - - - 12 0.54 Bor x Çeşit 12 1.1955 2.9556* 12 2.873*

Yıl x Bor x Çeşit - - - 12 1.287

Hata 50 1.5037 1.1632 100 1.333

Değişim Katsayısı (%) - 5.95 5.35 - 5.66

* 0.05’e göre önemli, ** 0.01’e göre önemli

Çizelge 4.22’de görüldüğü gibi koçan uzunlukları bakımından bor uygulamaları arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl, 2. yıl ve yıllar ortalaması üzerinden önemsiz bulunmuştur. Bor uygulaması sonucunda; 1. deneme yılında B- uygulamasında ortalama 20.69 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulamasında ortalama 20.56 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. Denemenin 2. yılında ise B- uygulamasında ortalama 20.21 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 20.12 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. Yıllar ortalamasına göre B- uygulamasında ortalama 20.45 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 20.34 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir.

Çizelge 4.22’de görüldüğü gibi, çeşitler arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl, 2. yıl (P<0.05) ve yıllar ortalaması üzerinden önemli (P<0.01) olmuştur. Denemenin 1. yılında Karaaslan lokasyonunda en yüksek ortalama koçan uzunluğu DK 585 (21.84 cm) çeşidinden elde edilirken, bunu azalan sıra ile DK 647 (21.42 cm), LG 60 (21.42 cm) ve LG 55 (21.34 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan

Çizelge 4.23. Karaaslan Lokasyonunda Farklı Bor Seviyelerinde Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinin Koçan Uzunluğu Ortalamaları (cm) ve Ortalama Grupları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar ortalaması Değişim (%)

ÇEŞİTLER

B- B+ Ort. B- B+ Ort. B- B+ Ort. (B+/B-)

TTM 8119 19.67 gh 18.33 k 19.00 c 19.00 ıj 19.00 ıj 19.00 b 19.33 j-l 18.67 m 19.00 c -3.4 MAT 97 19.67 gh 20.33 ef 20.00 a-c 19.33 hı 19.00 ıj 19.17 ab 19.50 ı-l 19.67 h-k 19.59 bc 0.9 RX 770 21.67 b 20.67 de 21.17 a-c 21.17 b-d 19.67 gh 20.42 ab 21.42 ab 20.17 f-h 20.80 a -5.8 PIAVE 19.00 ıj 19.33 hı 19.17 bc 19.33 hı 18.50 jk 18.92 b 19.17 k-m 18.92 lm 19.05 c -1.3 DK 585 21.67 b 22.00 a 21.84 a 21.33 bc 19.67 gh 20.50 ab 21.50 a 20.83 b-e 21.17 a -3.1 DK 647 22.00 a 20.83 cde 21.42 a 20.67 de 20.67 de 20.67 ab 21.33 a-c 20.75 c-f 21.04 a -2.7

LUCE 20.67 de 20.67 de 20.67 a-c 21.67 b 19.67 gh 20.67 ab 21.17 a-d 20.17 f-h 20.67 a -4.7

TTM 815 20.00 fg 20.67 de 20.34 a-c 19.67 gh 20.67 de 20.17 ab 19.83 h-j 20.67 d-f 20.25 ab 4.2

LG 55 21.00 cd 21.67 b 21.34 ab 20.33 ef 21.67 b 21.00 a 20.67 d-f 21.67 a 21.17 a 4.8

LG 60 21.50 b 21.33 bc 21.42 a 19.67 gh 21.67 b 20.67 ab 20.58 e-g 21.50 a 21.04 a 4.5

T 1595 21.50 b 19.67 gh 20.59 a-c 20.83 c-e 19.00 ıj 19.92 ab 21.17 a-d 19.33 j-l 20.25 ab -8.7

BC 566 20.00 fg 20.67 de 20.34 a-c 20.00 fg 21.00 cd 20.50 ab 20.00 g-ı 20.83 b-e 20.42 ab 4.1

P 3394 20.67 de 21.17 b-d 20.92 a-c 19.67 gh 21.33 bc 20.50 ab 20.17 f-h 21.25 a-d 20.71 a 5.4

En düşük 19.00 18.33 19.00 19.00 18.50 18.92 19.17 18.67 19.00

En yüksek 22.00 22.00 21.84 21.67 21.67 21.00 21.50 21.67 21.17

uzunlukları izlemiştir. En düşük ortalama koçan uzunluğu ise 19.00 cm ile TTM 8119 çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre, farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada DK 585, DK 647 ve LG 60 çeşitleri 1.grupta (a), LG 55 çeşidi 2. grupta (ab) yer alırken, TTM 8119 çeşidi en son gruba (c) dahil olmuştur. Denemenin 2. yılında en yüksek ortalama koçan uzunluğu LG 55 (21.00 cm) çeşidinden elde edilirken bunu 20.67 cm ile DK 647, LG 60, LUCE çeşitleri ve 20.50 cm ile DK 585, P 3394, BC 566 çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük ortalama koçan uzunluğu ise 18.92 cm ile PIAVE çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre, farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada LG 55 çeşidi 1. grupta (a); DK 647, LG 60, LUCE, DK 585, P 3394 ve BC 566 çeşitleri 2. grupta (ab) yer alırken, TTM 8119 ve PIAVE çeşitleri en son gruba (c) dahil olmuştur (Çizelge 4.23).

Yıllar ortalaması olarak değerlendirildiğinde en yüksek ortalama koçan uzunluğu 21.17 cm ile DK 585 ve LG 55 çeşitlerinden elde edilirken, bunu azalan sıra 21.04 cm ile DK 647 ve LG 60, RX 770 (20.80 cm), P 3394 (20.71 cm) ve LUCE (20.67 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 19.00 cm ile TTM 8119 çeşidinden elde edilmiştir. Farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan duncan gruplamasına göre DK 585, LG 55, DK 647, LG 60, RX 770, P 3394 ve LUCE çeşitleri 1. grupta (a); BC 566, T 1595 ve TTM 815 çeşitleri 2. grupta (ab) yer alırken, TTM 8119 ve PIAVE çeşitleri en son gruba (c) dahil olmuştur (Çizelge 4.23).

Çizelge 4.22’de görüldüğü gibi, “bor x çeşit” interaksiyonu 1. deneme yılında istatistiksel olarak önemsiz olurken, 2. yıl ve yıllar ortalaması olarak önemli (P<0.05), bulunmuştur. Denemenin 2. yılında, en yüksek koçan uzunluğu 21.67 cm ile LG 55 çeşidinin B+ ve LUCE çeşidinin B- uygulamalarında tespit edilmiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 18.50 cm ile PIAVE çeşidinin B+ ve 19.00 cm ile TTM 8119 çeşidinin B- parsellerinde belirlendiği görülmüştür.

Yıllar ortalaması olarak bor x çeşit interaksiyonunda, en yüksek koçan uzunluğu LG 55 çeşidinde B+ (21.67 cm) ve DK 585 çeşidinde B- (21.50 cm) uygulamalarında tespit edilmiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 18.67 cm ile TTM 8119 çeşidinin B+ ve 19.17 cm ile PIAVE çeşidinin B- parsellerinden elde edilmiştir.

Yıllar ortalamasına göre bor uygulaması ile T 1595, RX 770, LUCE, TTM 8119, DK 585, DK 647 ve PIAVE çeşitlerinin koçan uzunluklarında sırasıyla % 8.7, % 5.8, % 4.7, % 3.4, % 3.1, % 2.7 ve %1.3’lük azalışlar tespit edilirken, B uygulaması ile P 3394, LG 55, LG 60, TTM 815 ve BC 566 çeşitlerinin koçan uzunluklarında sırasıyla % 5.4, % 4.8, % 4.5, % 4.2 ve % 4.1’lik artışlar olmuştur. B uygulaması ile MAT 97 çeşidinin koçan uzunluğunda önemli bir değişim görülmemiştir.

4.4.2. Mikham lokasyonu

Mikham lokasyonunda melez mısır çeşitlerinin tane verimlerine ait 1. yıl, 2. yıl ve 2 yıl birleştirilmiş varyans analiz sonuçları Çizelge 4.24’de verilmiştir. Deneme yılları üzerinden koçan uzunluklarına ait ortalama değerler ve Duncan grupları Çizelge 4.25’de verilmiştir.

Çizelge 4.24. Mikham Lokasyonunda Koçan Uzunluğuna Ait Varyans Analizi Sonuçları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar Ortalaması

Varyasyon Kaynakları SD KO KO SD KO Yıl - - - 1 8.540* Tekerrür 2 1.407 0.003 4 0.705 Bor 1 0.321 0.157 1 0.463 Yıl x Bor - - - 1 0.014 Çeşit 12 4.463** 2.913* 12 6.835** Yıl x Çeşit - - - 12 0.54 Bor x Çeşit 12 1.196 2.956* 12 2.873*

Yıl x Bor x Çeşit - - - 12 1.287

Hata 50 1.504 1.163 100 1.333

Değişim Katsayısı (%) - 6.01 5.35 - 5.66

* 0.05’e göre önemli, ** 0.01’e göre önemli

Çizelge 4.24’de görüldüğü gibi koçan uzunluğu bakımından bor uygulamaları arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl, 2. yıl ve yıllar ortalaması üzerinden önemsiz bulunmuştur. Denemenin 1. yılında B- uygulamasında ortalama 20.64 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 20.60 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. 2. yılda ise B- uygulamasında ortalama 20.17 cm ve B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 20.01 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. Yıllar

ortalamasına göre B- uygulamasında ortalama 20.40 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 20.31 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir (Çizelge 4.25).

Çizelge 4.24’de görüldüğü gibi, çeşitler arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl (P<0.01), 2. yıl (P<0.05) ve yıllar ortalaması üzerinden önemli (P<0.01) olmuştur. Denemenin 1. yılında Mikham lokasyonunda en yüksek ortalama koçan uzunluğu LG 55 (21.75 cm) çeşidinden elde edilirken, bunu azalan sıra ile DK 585 (21.50 cm), LG 60 (21.42 cm), DK 647 (21.42 cm), LUCE (21.17 cm), RX 770 (21.17 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük ortalama koçan uzunluğu ise 18.75 cm ile TTM 8119 çeşidinden elde edilmiştir. Çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan duncan gruplamasına göre LG 55 çeşidi 1. grupta (a), DK 585 2. grupta (ab) yer alırken, TTM 8119 çeşidi en son gruba (c) dahil olmuştur. Denemenin 2. yılında en yüksek ortalama koçan uzunluğu 20.83 cm ile LG 55, DK 647 ve BC 566 çeşitlerinden elde edilirken, bunu 20.50 cm ile P 3394 ve LUCE çeşitleri, 20.42 cm ile LG 60 çeşidinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük ortalama koçan uzunluğu ise 18.75 cm ile PIAVE çeşidinden elde edilmiştir. Farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan duncan gruplamasına göre, LG 55, DK 647 ve BC 566 çeşitleri 1. grupta (a), PIAVE çeşidi 3. grupta (b), diğer çeşitler ise 2. grupta (ab) yer almıştır (Çizelge 4.25).

Yıllar ortalaması olarak değerlendirildiğinde en yüksek ortalama koçan uzunluğu LG 55 (21.29 cm) çeşidinden elde edilirken, bunu azalan sıra ile DK 647 (21.13 cm), DK 585 ve LG 60 (20.92 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 18.88 cm ile PIAVE çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada LG 55, DK 647, DK 585, LG 60, P 3394 ve BC 566 çeşitleri 1. grupta (a); TTM 815, T 1595 çeşitleri 2. grupta (ab), MAT 97 çeşidi 3. grupta (bc) yer alırken, TTM 8119 ve PIAVE çeşitleri en son gruba (c) dahil olmuştur.

Çizelge 4.22’de görüldüğü gibi, “bor x çeşit” interaksiyonu 1. deneme yılında istatistiksel olarak önemsiz olurken, 2. yıl ve yıllar ortalaması olarak önemli (P<0.05), bulunmuştur. Denemenin 2. yılında, en yüksek koçan uzunluğu 21.67 cm ile LG 60 çeşidinin B+ ve 21.33 cm ile DK 585 çeşidinin B- uygulamalarında tespit

Çizelge 4.25. Mikham Lokasyonunda Farklı Bor Seviyelerinde Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinin Koçan Uzunluğu Ortalamaları (cm) ve Ortalama Grupları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar ortalaması Değişim (%)

ÇEŞİTLER

B- B+ Ort. B- B+ Ort. B- B+ Ort. (B+/B-)

TTM 8119 19.17 c-f 18.33 f 18.75 c 19.17 c-f 19.00 d-f 19.08 ab 19.17 fgh 18.67 h 18.92 c -2.6

MAT 97 19.83 b-f 19.33 c-f 19.58 a-c 19.67 b-f 19.00 def 19.33 ab 19.75 c-h 19.17 f-h 19.46 bc -2.9 RX 770 21.33 a-d 21.00 a-e 21.17 a-c 20.33 a-f 19.67 b-f 20.00 ab 20.83 a-f 20.33 b-h 20.58 a -2.4

PIAVE 19.00 d-f 19.00 d-f 19.00 bc 19.00 def 18.50 ef 18.75 b 19.00 gh 18.75 h 18.88 c -1.3

DK 585 21.33 a-d 21.67 a-c 21.50 ab 21.33 a-d 19.33 c-f 20.33 ab 21.33 a-d 20.50 a-g 20.92 a -3.9 DK 647 22.00 ab 20.83 a-f 21.42 a-c 21.33 a-d 20.33 a-f 20.83 a 21.67 ab 20.58 a-g 21.13 a -5.0 LUCE 21.33 a-d 21.00 a-e 21.17 a-c 21.33 a-d 19.67 b-f 20.50 ab 21.33 a-d 20.33 b-h 20.83 a -4.7 TTM 815 19.83 b-f 20.67 a-f 20.25 a-c 19.33 c-f 20.67 a-f 20.00 ab 19.58 e-h 20.67 a-g 20.13 ab 5.6

LG 55 21.33 a-d 22.17 ab 21.75 a 20.33 a-f 21.33 a-d 20.83 a 20.83 a-f 21.75 ab 21.29 a 4.4

LG 60 20.17 b-f 22.67 a 21.42 a-c 19.17 c-f 21.67 a-c 20.42 ab 19.67 d-h 22.17 a 20.92 a 12.7

T 1595 22.00 ab 19.67 b-f 20.83 a-c 20.83 a-f 18.67 ef 19.75 ab 21.42 a-c 19.17 f-h 20.29 ab -10.5 BC 566 20.33 a-f 20.67 a-f 20.50 a-c 20.67 a-f 21.00 a-e 20.83 a 20.50 a-g 20.83 a-f 20.67 a 1.6 P 3394 20.67 a-f 20.83 a-f 20.75 a-c 19.67 b-f 21.33 a-d 20.50 ab 20.17 b-h 21.08 a-e 20.63 a 4.5

En düşük 19.00 18.33 18.75 19.00 18.50 18.75 19.00 18.67 18.88

En yüksek 22.00 22.67 21.75 21.33 21.67 20.83 21.67 22.17 21.29

edilmiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 18.50 cm ile PIAVE çeşidinin B+ ve 19.00 cm ile TTM 8119 çeşidinin B- parsellerinde belirlendiği görülmüştür.

Yıllar ortalamasına göre T 1595, DK 647, LUCE, DK 585, MAT 97, TTM 8119, RX 770 ve PIAVE çeşitlerinde bor uygulaması ile koçan uzunluğunda sırasıyla % 10.5, 5.0, 4.7, 3.9, 2.9, 2.6, 2.4 ve 1.3’lük azalmalar tespit edilmiştir. Buna karşın B uygulaması ile LG 60, TTM 815, P 3394, LG 55 ve BC 566 çeşitlerinin koçan uzunluklarında sırasıyla % 12.7, 5.6, 4.5, 4.4 ve 1.6’lık artmalar olmuştur.

4.4.3. Ereğli lokasyonu

Ereğli lokasyonunda melez mısır çeşitlerinin koçan uzunluklarına ait 1. yıl, 2. yıl ve 2 yıl birleştirilmiş varyans analiz sonuçları Çizelge 4.26’da verilmiştir. Deneme yılları üzerinden koçan uzunluğuna ait ortalama değerler ve Duncan grupları Çizelge 4.27’de verilmiştir.

Çizelge 4.26. Ereğli Lokasyonunda Koçan Uzunluğuna Ait Varyans Analizi Sonuçları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar Ortalaması

Varyasyon Kaynakları SD KO KO SD KO Yıl - - - 1 3.391* Tekerrür 2 1.3974 0.2435 4 0.821 Bor 1 0.4615 1.0384 1 1.442 Yıl x Bor - - - 1 0.058 Çeşit 12 2.3717** 2.0128* 12 4.077** Yıl x Çeşit - - - 12 0.308 Bor x Çeşit 12 1.1282 1.9829* 12 2.581**

Yıl x Bor x Çeşit - - - 12 0.53

Hata 50 0.6907 0.8302 100 0.761

Değişim Katsayısı (%) - 4.31 4.79 - 4.56

* 0.05’e göre önemli, ** 0.01’e göre önemli

Çizelge 4.26’da görüldüğü gibi koçan uzunluğu bakımından bor uygulamaları arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl, 2. yıl ve yıllar ortalaması üzerinden önemsiz bulunmuştur. Bor uygulaması sonucunda; 1. deneme yılında B- uygulamasında ortalama 19.36 cm ve B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 19.20 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. 2. yılda ise B- uygulamasında ortalama 19.10 cm koçan

uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 18.87 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir. Yıllar ortalamasına göre B- uygulamasında ortalama 19.23 cm koçan uzunluğu elde edilirken, B+ uygulaması sonucunda ise ortalama 19.04 cm koçan uzunluğu elde edilmiştir (Çizelge 4.27).

Çizelge 4.26’da görüldüğü gibi, çeşitler arasındaki fark istatistiksel olarak 1. yıl (P<0.01), 2. yıl (P<0.05) ve yıllar ortalaması üzerinden (P<0.01) önemli olmuştur. Denemenin 1. yılında Ereğli lokasyonunda en yüksek ortalama koçan uzunluğu LG 60 (20.00 cm) çeşidinden elde edilirken bunu azalan sıra ile DK 585 (20.00 cm), 19.67 cm ile T 1595, LG 55, DK 647 ve RX 770 çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 18.00 cm ile TTM 8119 çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre, farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada LG 60, DK 585, T 1595, LG 55, DK 647 ve RX 770 çeşitleri 1. gruba (a), PIAVE ve T 8119 çeşitleri 3. gruba (ab) girerken, diğer çeşitler 2. grupta (ab) yer almıştır. Denemenin 2. yılında en yüksek koçan uzunluğu 19.50 cm ile LG 55 ve RX 770 çeşitlerinden elde edilirken bunu azalan sıra ile, BC 566 (19.34 cm) ve LUCE (19.34 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 17.83 cm ile PIAVE çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre, çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada LG55, RX 770 çeşitleri 1.gruba (a); PIAVE çeşidi 3. gruba (b) girerken, diğer çeşitler 2. grupta (ab) yer almıştır (Çizelge 4.27).

Yıllar ortalaması olarak değerlendirildiğinde en yüksek ortalama koçan uzunluğu 19.59 cm ile RX 770 ve LG 55 çeşitlerinden elde edilirken bunu azalan sıra ile DK 585 (19.58 cm), LG 60 (19.58 cm), DK 647 (19.50 cm), T 1595 (19.42 cm), BC 566 (19.34 cm) ve LUCE (19.33 cm) çeşitlerinden elde edilen koçan uzunlukları izlemiştir. En düşük ortalama koçan uzunluğu ise 18.00 cm ile TTM 8119 çeşidinden elde edilmiştir. Duncan önem testine göre, farklı çeşitlerden elde edilen koçan uzunlukları arasında yapılan gruplamada RX 770, LG 55, DK 585, LG 60, DK 647, T 1595, BC 566 ve LUCE çeşitleri 1. grupta (a), TTM 815, P 3394 çeşitleri 2. grupta (ab), MAT 97 çeşidi 3. grupta (bc) yer alırken TTM 8119 çeşidi en son gruba (c) dahil olmuştur (Çizelge 4.27).

Çizelge 4.27. Ereğli Lokasyonunda Farklı Bor Seviyelerinde Yetiştirilen Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinin Koçan Uzunluğu Ortalamaları (cm) ve Ortalama Grupları

1. Yıl 2. Yıl Yıllar ortalaması Değişim (%)

ÇEŞİTLER

B- B+ Ort. B- B+ Ort. B- B+ Ort. (B+/B-)

TTM 8119 18.67 de 17.33 g 18.00 b 18.00 f 18.00 f 18.00 ab 18.33 g-ı 17.67 j 18.00 c -3.6 MAT 97 18.67 de 19.00 d 18.84 ab 18.33 ef 18.00 f 18.17 ab 18.50 f-h 18.50 f-h 18.50 bc 0.0 RX 770 20.00 b 19.33 cd 19.67 a 20.33 ab 18.67 de 19.50 a 20.17 ab 19.00 d-f 19.59 a -5.8 PIAVE 18.00 f 18.33 ef 18.17 b 18.33 ef 17.33 g 17.83 b 18.17 h-j 17.83 ıj 18.00 c -1.9 DK 585 20.00 b 20.00 b 20.00 a 19.67 bc 18.67 de 19.17 ab 19.83 bc 19.33 c-e 19.58 a -2.5 DK 647 20.00 b 19.33 cd 19.67 a 19.33 cd 19.33 cd 19.33 ab 19.67 bc 19.33 c-e 19.50 a -1.7 LUCE 19.67 bc 19.00 d 19.34 ab 20.00 b 18.67 de 19.34 ab 19.83 bc 18.83 e-g 19.33 a -5.0 TTM 815 18.67 de 19.67 bc 19.17 ab 18.67 de 19.67 bc 19.17 ab 18.67 e-h 19.67 bc 19.17 ab 5.4 LG 55 19.33 cd 20.00 b 19.67 a 19.00 d 20.00 b 19.50 a 19.17 c-e 20.00 ab 19.59 a 4.3 LG 60 20.00 b 20.00 b 20.00 a 18.67 de 19.67 bc 19.17 ab 19.33 c-e 19.83 bc 19.58 a 2.6 T 1595 20.67 a 18.67 de 19.67 a 20.33 ab 18.00 f 19.17 ab 20.50 a 18.33 g-ı 19.42 a -10.6 BC 566 19.00 d 19.67 bc 19.34 ab 19.00 d 19.67 bc 19.34 ab 19.00 d-f 19.67 bc 19.34 a 3.5 P 3394 19.00 d 19.33 cd 19.17 ab 18.67 de 19.67 bc 19.17 ab 18.83 e-g 19.50 cd 19.17 ab 3.6 En düşük 18.00 17.33 18.00 18.00 17.33 17.80 18.17 17.67 18.00 En yüksek 20.67 20.00 20.00 20.33 20.00 19.50 20.50 20.00 19.58 Ortalama 19.36 19.20 19.28 19.10 18.87 18.99 19.23 19.04 19.13

Çizelge 4.26’da görüldüğü gibi, “bor x çeşit” interaksiyonu 1. deneme yılında istatistiksel olarak önemsiz olurken, 2. yıl (P<0.05) ve yıllar ortalaması olarak önemli (P<0.01), bulunmuştur. Denemenin 2. yılında, en yüksek koçan uzunluğu T 1595 ve RX 770 çeşitlerinin B- (20.33 cm) uygulamasında tespit edilmiş olup, bunu 20.00 cm ile LG 55 çeşidinin B- parselleri izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise PIAVE çeşidinin B+ (17.33 cm) ve TTM 8119 çeşidinin B- (18.00 cm) parsellerinden elde edilmiştir.

Yıllar ortalaması olarak “bor x çeşit” interaksiyonunda, en yüksek koçan uzunluğu T 1595 (20.50 cm) çeşidinin B- uygulamasında tespit edilmiş olup, bunu 20.17 cm RX 770 çeşidinin B- ve 20.00 cm ile LG 55 çeşidinin B+ parselleri izlemiştir. En düşük koçan uzunluğu ise 17.67 cm ile TTM 8119 çeşidinin B+ parsellerinde belirlenmiştir. Yıllar ortalamasına göre T 1595, RX 770, LUCE, TTM 8119, DK 585, PIAVE ve DK 647 çeşitlerinde B uygulaması ile koçan uzunluklarında sırasıyla % 10.6, % 5.8, % 5.0, % 3.6, % 2.5, %1.9 ve % 1.7’lik azalışlar tespit edilmiştir. Ayrıca bor uygulaması ile TTM 815, LG 55, P 3394, BC 566 ve LG 60 çeşitlerinde koçan uzunluklarında sırasıyla % 5.4, % 4.3, % 3.6, % 3.5 ve % 2.6’lık artışlar olmuştur. Bor uygulaması ile MAT 97 çeşidinin koçan uzunluğunda değişim görülmemiştir. Yıllar ortalaması üzerinden en yüksek koçan uzunluğu düşüşü Karaaslan (% 8.7), Mikham (% 10.5) ve Ereğli (% 10.6) lokasyonlarında T 1595 çeşidinde olmuştur. Yine yıllar ortalaması üzerinden bor uygulaması ile en yüksek koçan uzunluğu artışı Karaaslan lokasyonunda P 3394 (% 5.4), Mikham (% 5.6) ve Ereğli (% 5.4) lokasyonlarında TTM 815 çeşidinde gerçekleşmiştir (Çizelge 4.28).

Çizelge 4.28. Koçan Uzunluğunun Lokasyonlara Ait Yıllar Ortalamasına Göre % Değişimleri

Lokasyonlar TTM 8119 MAT 97 RX 770 PIAVE DK 585 DK 647 LUCE TTM 815 LG 55 LG 60 T 1595 BC 566 P 3394 Karaaslan -3.4 0.9 -5.8 -1.3 -3.1 -2.7 -4.7 4.2 4.8 4.5 -8.7 4.1 5.4 Mikham -2.6 -2.9 -2.4 -1.3 -3.9 -5.0 -4.7 5.6 4.4 12.7 -10.5 1.6 4.5 Ereğli -3.6 0.0 -5.8 -1.9 -2.5 -1.7 -5.0 5.4 4.3 2.6 -10.6 3.5 3.6 Ortalama -3.2 -0.7 -4.7 -1.5 -3.2 -3.2 -4.8 5.1 4.5 6.6 -9.9 3.1 4.5

Genel olarak değerlendirildiğinde koçan uzunluklarının çeşit ve lokasyonlara göre büyük bir değişim göstermektedir. Koçan uzunluklarının bor uygulamasıyla

kontrole göre Karaaslan lokasyonunda % -8.7 ile % 5.4, Mikham lokasyonunda %- 10.5 ile % 12.7 ve Ereğli lokasyonunda ise % -10.6 ile % 5.4 arasında değiştiği görülmüştür. Koçan uzunlukları bor uygulamasıyla genel olarak bütün lokasyonlarda TTM 815, LG 55, LG 60, BC 566 ve P 3394 çeşitlerinde artarken, TTM 8119, RX 770, PIAVE, DK 585, DK 647, LUCE ve T 1595 çeşitlerinde azalmıştır (Çizelge 4.28).

Koçan uzunluğu ile tane verimi arasında olumlu ve önemli ilişkilerin olduğu bilinmektedir (Steynberg ve ark., 1983; Torun ve Köycü, 1999). Elde edilen bulguların bir kısmı yıllar itibariyle farklılık göstermiştir. Bu durum genotipik yapısı farklı çeşit kullanımı ile yıllara göre yağış ve sıcaklık gibi iklim faktörlerindeki değişiklik ile açıklanabilir.

4.5. Koçanda Tane Ağırlığı