Kitap Fuarı -Drama Etkinliği-

Bu etkinlikte bir kitapçıyla anlaĢılmıĢ ve kitapçıdan sınıfa çocukların ilgisini çekebilecek çeĢitli çocuk kitapları getirmesi istenmiĢtir. Kitapçının getirdiği kitaplarla bir kitap satıĢ standı oluĢturulmuĢ, kitapçı oyuna uygun bir Ģekilde kitap satıĢ iĢlemini gerçekleĢtirmesi beklenmiĢ ve drama yapılmıĢtır. Çocuklar bu oyunda bir önceki sanat etkinliğinde hazırladıkları kendi çanta ve paralarını kullanmıĢlardır ve bu etkinliğe oldukça ilgi göstermiĢlerdir. Etkinliğe baĢlamadan önce çocuklara oyun hakkında bilgi verilmiĢtir. Etkinlik ile istek ve ihtiyaçları ayırt edebilme, parayı doğru harcama kavramlarına odaklanılmıĢ, israf etmeme, sorumluluk alma değerleri üzerinde durulmuĢtur.

AĢağıdaki diyaloglar (39-40), kitap fuarı oyununda geçen söylemlere yer vermektedir. Oyun aynı zamanda Ģimdiye kadar yapılan etkinliklerle ilgili bir değerlendirme etkinliği niteliğindedir.

Diyalog 39: Kitap Fuarı Draması-1

Uygulama Tarihi: 31.03.16

(1)EB: Öğretmenim bu gün market etkinliği mi yapıcaz?

(2)Ö: Ona benzer bir şey EB. Kitap Fuarı Etkinliği yapacağız. Ben kitap fuarını sınıfımızda

hazırlayacağım sizler de paralarınızı alacaksınız, çantalarınıza koyacaksınız ve en çok ihtiyacınız olan kitabı satın alacaksınız.

(3)TÇ: Voouuv!

(4)KE: Peki ben kendim mi alcam?

(5)Ö: Evet. Hani sizler kendi çanta ve paralarınızı yapmıştınız ya KE. İşte onları kullanarak

sınıfımızda bir oyun oynayacağız.

(6)KE: Kaç tane kitap alcam kiii?

(7)Ö: Paran kaç tane kitaba yeterse. Beğendiğin kitaplara göre karar verebilirsin.

…

(8)Ö: Birazdan kitapçı sınıfımıza gelecek. Kitapçı geldiğinde beğendiğiniz kitapların kaç para

olduğunu sorun. Kitapları inceleyin ve paranızın yettiği beğendiğiniz kitapları alabilirsiniz. Yani şöyle, “Hmmm ben bu kitabı beğendim, satın almak istiyorum. Bu kitap kaç para?”

(9)EE: 1 lira! Bedava!

(10)EA: Ama gerçek para değil ki ooo.

…

(11)Ö: Çocuklar dışarıya çıkarken paramızı nereye koyuyorduk? (12)TÇ: Çantaaa!

(13)Ö: Çantaya veya cüzdana. Çanta ve cüzdan ne işe yarar? (14)KAP: Para koymaya.

(15)KA: Şey çanta veya cüzdanın içine bişeyler koyup gereken şeyleri kaybetmememiz için. (16)KEU: Yanımıza para almak için.

(17)KĠ: Şey mesela çantamız lazım olursa alırız gezmeye gidince içine cüzdanımızı koyarız,

telefonumuzu koyarız, paramızı koyarız. …

(18)Ö: Şimdi ben de size geçen gün etkinlikte yaptığımız çantalarınızı dağıtıyorum,

paralarınızı da dağıtacağım. Paralarınızı saydıktan sonra çantalarınızın içine koyacaksınız. Bakın bakalım kaç paranız varmış.. Paralarınızın hepsini çıkartın bakalım.. 1 lirası olanlar göstersin lütfen.

102

(Olan çocuklar gösterirler. Olmayan çocukların eksik paraları öğretmen tarafından tamamlanır.)

(19)Ö: Evet şimdi 1 lirayı en aşağıya koyun. İşte benim gösterdiğim gibi. Bunların hepsini üst

üste koyacağız.

(20)EB: Öğretmenim ben hepsini üst üste koydum. (21)KA: Ben de öyle yaptım zaten.

(22)Ö: Tamam şimdi 5 liralarınızı gösterin. (23)KB: Benim 5 liram nerde öğretmenim? (24)Ö: … EE o 5 lira değil.

(25)EB: EE bak 5 lira bu. Bak arkadaşım şu. (26)KE: Kaç lira ediyor bunun hepsi öğretmenim?

…

(27)Ö: Evet sonra 10 liraya geldik. 10 liranı göster. 10 lirayı 5 liranın üstüne koy. (28)KE: 10 lira yok bende.

(29)KĠ: Öğretmenim benim 6 liram yok.

(30)Ö: Kİ 6 lira yok ya zaten. 5 lira var ve 10 lira var.

…

(31)Ö: Pekiiii 10 liradan sonra hangisi geliyor? (32)KA: Yirmiii!

(33)Ö: Peki 20 liranı göster. 20 lirayı da 10 liranın üstüne koyabilirsin çünkü 20 lira 10

liradan büyüktür. 20 liradan sonra hangisi geliyor?

(34)EY: Buuu! (elindeki 50 lirayı göstererek) (35)KA: Elli!

(36)Ö: Evet 50 lira. 50 lirayı da 20 liranın üzerine koyabilirsin. (37)KA: 50 liranın üstüne de 100!

(38)Ö: Doğru. 50 liranın üzerine de 100 liranızı koyun. Şimdii herkesin 6 tane parası var mıı? (39)TÇ: Eveeet!

(40)Ö: Peki tamaammm. Şimdi kitap alışverişi oyunu için tüm paranızı kaybetmemek için

tekrar çantana koyabilirsiniz.

Diyalog 39’da görüldüğü üzere, cüzdan, çanta ve para ile ilgili yapılan etkinlikler çocuklar üzerinde olumlu izler bırakmıĢtır. Örneğin; öğretmenin kitap alıĢveriĢ oyununda çocukların kendi hazırladıkları paraları kullanacaklarını söylemesinin ardından, EA’nın bu paraları kast ederek söylediği, s10: “Ama gerçek para değil ki ooo!” söylemi Para ve Çanta Yapımı Sanat Etkinliği’nin etkilerini göstermektedir. EA’nın bu söyleminden yola çıkarak çocukların sahte ve gerçek para ayrımı yapabildikleri, paranın niteliksel özellikleri hakkında fikir sahibi oldukları söylenebilir. Ayrıca çocukların çanta ve cüzdanın işlevi hakkında sahip olduğu önbilgiler [Bkz.Diyalog 18] bu etkinlikte de görülmektedir. Öğretmenin s3: “Çanta ve cüzdan ne işe yarar?” söyleminden sonra KAP s4: “Para koymaya.”, KA s5: “Şey çanta veya cüzdanın içine bişeyler koyup gereken şeyleri kaybetmememiz için.”, KEU s6: “Yanımıza para almak için.” ve KĠ’nin s7: “Şey mesela çantamız lazım olursa alırız gezmeye gidince içine cüzdanımızı koyarız, telefonumuzu koyarız, paramızı koyarız.” söylemleri bu duruma kanıt gösterilebilir.

Bunun yanı sıra, para hakkındaki etkinliklerin de para çeşitleri hakkında çocukları olumlu Ģekilde etkilediği görülmektedir. Çocuklar öğretmenin sırasıyla verdiği “1-5-10-20-50-100 liranı göster” komutlarına uygun davranmıĢlar ve öğretmenin

103

söylediği parayı tanımıĢ ve o parayı kendi paraları arasından bulup öğretmene göstermiĢlerdir. Öğretmenin söylediği paraları bulamayan KB s23: “Benim 5 liram nerde öğretmenim?” ve KE’nin s20: “10 lira yok bende.” söylemleri ve arkadaĢına yardım etmek isteyen EB’nin s25: “EE bak 5 lira bu. Bak arkadaşım şu.” söylemi bu duruma kanıt gösterilebilir.

Ayrıca öğretmenin sorularından sonra KA ve EY’nin s31-s37 arasındaki söylemlerinden de anlaĢılacağı üzere bazı öğrenciler paraları miktarının büyüklüğüne göre sıraya koyabilmektedirler.

Son olarak, diyalog esnasında KĠ’nin s29: “Öğretmenim benim 6 liram yok.” söyleminden sonra veri kaçırıldığı fark edilmektedir. KĠ’nin söyleminden yola çıkılarak, bu tür bir etkinlikte çocuklarla basit bir matematik etkinliği yapılabileceği görülmektedir. Çocuklarla birlikte 5+1 lira= 6 lira, 5+5 lira= 10 lira olur gibi örnekler verilerek basit toplama iĢlemleri yapılabilir.

AĢağıdaki diyalog, kitap alıĢveriĢi oyununda gerçekleĢmiĢtir. Çocuklara kitap fuarları hakkında kısaca bilgi verilmiĢ, sınıfa davet edilen kitapçı ile tanıĢılmıĢtır. Ayrıca çocuklara kitap almadan önce tam olarak nasıl bir kitaba ihtiyaç duyduklarını düĢünmeleri ve kitapları iyice incelemeleri gerektiği hatırlatılmıĢtır. Çocuklar bir önceki etkinlikte hazırladıkları paralarını yine bir önceki etkinlikte kendi hazırladıkları çantalarına yerleĢtirmiĢler ve öğretmenin hazırladığı kitap standına geçip, kitapları incelemeye ve satın almaya baĢlamıĢlardır. Çocuklar bu etkinliğe oldukça ilgi göstermiĢlerdir.

Diyalog 40: Kitap Fuarı Draması-2

Uygulama Tarihi: 31.03.16

(1)KE: Öğretmenim benim bunlara param yeter miiii? (2)EE: KEU bu 3 lira.

(3)KE: Eee bu kitaplar ne kadar? (4)Kitapçı: Kaç paran var? (5)KE: 10 liram var.

(6)KES: Benim de 10 liram var. (7)Kitapçı: İkisi 10 lira.

(8)KES: 10 liraymış öğretmenim.

(9)EY: Bu da 10 lira. Benim 10 liram var zaten. (10)EA: Öğretmeniiiim benimki 15 liraaa. (11)KZ: Benimki 8 lira.

(12)EB: Benimki de 5! Bu etkinlik kitabı.

(13)KA: Öğretmenim ben bunu beğendim, 5 liraymış. (14)KE: Bunlar yine 10 muş öğretmeniimm.

(15)EE: Öğretmenim benimki çıkartma sayfalııı. (16)EB: Benimki 5 EY.

104 (17)EY: Seninki 5 miii!?

(18)KE: Benim kitabım etkinlik kitabı çok güzel. (19)EA: Benimki de çok güzel.

(20)KA: Öğretmenim ben bunu da beğendim 3 liraymış bu da. (21)EE: Bakk KC benimkinde çıkartma sayfası var. Seninkinde? (22)KC: Ama benimki de çok güzel.

(23)EY: EE bak benimki de seninle aynı. (24)KZ: Benimki de İngilizce kitabı KC. (25)EY: Bu kaç lira?

(26)KA: Bu 5 lira mı 10 lira mı?

(27)Ö: Sizin aldığınız tüm kitapların hepsi 10 lira tutuyor KA. İsterseniz 3 kitaba 10 lira verin

anlaşalım. (Gülüşmeler).

(28)KZ: Bu 5 liraymış 5 lira verdim ben ona.

Diyalog 40 incelendiğinde, çocukların paraları tanımaya baĢladıkları görülmektedir. Sık sık bu kaç para, kaç paran var, benimki 3-5-10 lira gibi ifadeleri kullanmaları bu durumun bir göstergesi olabilir. Öte yandan, çocukların seçim yaparken kullandıkları bazı ifadeler de oldukça dikkat çekicidir. Çocuklar alıĢveriĢlerini yaparken güzel olan veya beğendikleri kitapları almıĢlardır. Bunu yaparken kitapların fiyatlarını ve özelliklerini de dikkate almıĢ ve paralarını doğru bir Ģekilde harcamaya özen göstermiĢlerdir. Örneğin; EB s12: “Benimki de 5! Bu etkinlik kitabı.”, KA s13: “Öğretmenim ben bunu beğendim, 5 liraymış.”, KE s19: “Benim kitabım etkinlik kitabı çok güzel.”, EA s19: “Benimki de çok güzel.”, KA s20: “Öğretmenim ben bunu da beğendim 3 liraymış bu da.”, EE s21: “Bakk KC benimkinde çıkartma sayfası var. Seninkinde?”, KC s22: “Ama benimki de çok güzel.”, KZ s24: “Benimki de İngilizce kitabı KC.”. Ayrıca çocukların bu söylemleri onların karĢılaĢtırma becerilerini kullandıklarının da göstergesi niteliğindedir.

Yapılan drama etkinliği genel olarak değerlendirildiğinde ise, parayla ilgili yapılan etkinliklerin çocukları olumlu bir Ģekilde etkilediği, çocukların para çeşitleri, paranın işlevi, paranın değeri, çanta ve cüzdan kullanımı, parayı doğru harcama ve istek ve ihtiyaçlar ayrımı hakkında daha fazla fikir sahibi oldukları görülmektedir. Ayrıca, çocukların karşılaştırma yapma, sıralama yapma gibi becerilerini kullandıkları gözlemlenirken; okul öncesi dönemde yapılan drama etkinliklerinin çocukların öğrendiklerini, duygu ve düĢüncelerini yaratıcı yollarla yansıtmadaki önemi fark edilmektedir. Ek olarak ise, etkinlik boyunca israf etmeme ve sorumluluk alma değerlerinin etkin bir Ģekilde pekiĢtirildiği tespit edilmiĢtir.

105

Resim 18: Kitap Fuarı Drama Etkinliği 1 / 2

4.1.4.Ġhtiyaç ve AlıĢveriĢ Temasına Dair Etkinliklerin Bütüncül Olarak