Araştırmanın Akış Şeması

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü (SAGEM) Türkiye Kadın Sağlığı Araştırması aşamalarının gösterildiği akış şeması (Şekil 1)

13 Şekil 1. Araştırmanın Genel Akış Şeması

14 3.2. Evren

Bu araştırmanın evrenini, hanelerde yaşayan 15-65 yaş grubunda yer alan kadınlar oluşturmaktadır.

3.3. Örneklem Planı

3.3.1. Örneklem Kapsamı

Örneklem kapsamı, Türkiye sınırları dahilinde bulunan tüm yerleşim yerlerindeki hanelerdir. Kurumsal nüfus olarak tanımlanan okul, yurt, otel, çocuk yuvası, huzurevi, hastane ve hapishanede bulunanlar ile kışla ve ordu evlerinde ikamet edenler kapsanmamıştır. Nüfusu toplam nüfusun %1’ini geçmeyecek şekilde yeterli (küçük köyler, oba, mezra v.b) örnek hane sayısına ulaşılamayacağı düşünülen yerleşim yerleri seçim işlemi sırasında kapsam dışı bırakılmıştır.

3.3.2. Tahmin Boyutu

Araştırmanın örneklem büyüklüğü, Türkiye toplam ve Türkiye Kır-Kent tahmini üretecek şekilde toplam 9290 hane olarak hesaplanmıştır. Örnek hacmi hesaplanırken cevapsızlık hızı olarak, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen oran (0,2) dikkate alınmıştır. Araştırmanın hedef kitlesi Türkiye’deki 15-65 yaş arasındaki kadınlar olduğu için örnek hacmi hesaplanırken bu oran da (1,2926) dikkate alınmıştır. Örnekleme giren il, ilçe ve köylerde uygulanan anketlerin sayısal dağılımı, aşağıda “örneklemin belirlenmesi” başlığı altında yer alan açıklamalarla birlikte, Tablo 1’de gösterilmiştir.

3.3.3. Örnek Hacminin Belirlenmesi

Çalışmada 2012 Kasım ayı çerçevesi dikkate alınarak, ilgili yılın ADNKS kayıtları ile eşleşen UAVT üzerinden örnek seçim işlemi gerçekleştirilmiştir.

Örnek hacmi belirlenirken; söz konusu çalışmaya özel bir prevelans değeri olmadığından p=0.5 olarak alınmıştır. Buna bağlı olarak da duyarlılık düzeyi değeri d=0,02 olarak alınmıştır.

Örnek hacminin (örnek adres sayısı) belirlenmesi için kullanılan matematiksel formül aşağıdaki şekildedir:

n 1

Formülde;

z: %95 güven aralığına ulaşmak için kullanılan z dağılımı tablo değeri, p: karakteristiğin oranı (0,5),

q: 1-p (0,5),

15 d: Duyarlılık düzeyi (0,02),

H: tabaka sayısıdır (kır-kent olduğu ayrımı nedeniyle tabaka sayısı 2 olarak alınmıştır).

Deff : Tasarım etkisi (1,61) nr=Cevapsızlık hızı (0,2)

Toplamda yukarıdaki formüle göre belirlenen örnek genişliği daha sonra kır ve kente oransal olarak dağıtılmış; böylelikle kır ve kent ayrımında kaçar hane ile görüşülmesi gerektiği hesaplanmıştır. Buna göre toplamda hesaplanan 9290 hanenin 6830’u kent; 2460’ı kır ve 1080’i bloksuz, 1380’i bloklu olarak belirlenmiştir.

16 Tablo 1. İl, İlçe, Köy Düzeyinde Denek (uygulanan Anket) Sayıları Dağılımı

Sıra No İlin Adı

Kent Hane Sayısı Gelen Kent Bloklu (Kır) Hane Sayısı Gelen Bloklu (Kır) Hane Sayısı Bloksuz (Köy) Hane Sayısı Gelen Bloksuz (Köy) Hane Sayısı Toplam Hane Sayısı Gelen Toplam

1 ADANA 210 210 0 0 30 30 240 240

17 Tablo 1. (DEVAM) İl, İlçe, Köy Düzeyinde Denek (uygulanan Anket) Sayıları Dağılımı

Sıra No İlin Adı

Kent Hane Sayısı Gelen Kent Bloklu (Kır) Hane Sayısı Gelen Bloklu (Kır) Hane Sayısı Bloksuz (Köy) Hane Sayısı Gelen Bloksuz (Köy) Hane Sayısı Toplam Hane Sayısı Gelen Toplam

45 ŞANLIURFA 80 80 10 10 50 50 140 140

18 3.3.4. Ağırlıklandırma Yöntemi

Türkiye Kadın Sağlığı Araştırmasının örneklem hacmi TÜİK tarafından hesaplanmış olup örneklem planı Türkiye toplam ve Türkiye kent/ kır olmak üzere 15-65 yaş grubundaki kadınları içermektedir. Alan uygulanması sırasında hane ve fert ikamesi kullanılmamıştır.

Örnekleme tasarımı gereği birinci aşama ortalama 100 haneden (adresten) oluşan kümeler, ikinci aşamada ise örneğe seçilen her kümede 10’ar adres sistematik olarak seçilmiştir.

Belediye teşkilatı olmayan yerleşim yerlerinde (köyler) ikinci aşama seçimi alanda gerçekleştirilmiştir.

Alan uygulaması sırasında örnekleme çıkan adreslerde listeleme çalışması yapılmış ve hanede yaşayan tüm fertler ile 15-65 yaş aralığındaki kadınlar listelenmiştir. Son aşamada ise ziyaret edilen haneden 15-65 yaş aralığındaki bir kadın Kish yöntemi ile seçilmiştir.

Görüşmeler için 3 ziyaret ön görülmüş ve ilk ziyarette görüşülecek kişi evde bulunamadıysa evde bulunma günü ve saati öğrenilerek tekrar ziyaret gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın genişletme katsayılarının hesaplanması çalışması 4 aşamadan oluşmaktadır;

Birinci aşama: Temel ağırlıkların hesaplanması

Tasarım ağırlıklarına (Temel ağırlıklara) ulaşmak için seçim olasılıklarının tersi kullanılmıştır.

f1: blok secim olasılığı, f2: hane seçim olasılığı,

f3: ise ferdin seçim olasılığıdır.

Her bir örnek birim için f0=f1*f2*f3 olarak seçim olasılığı olup 1/f0 ise örnek birimin tasarım (temel) ağırlığıdır.

h¡ kümedeki j adreste yaşayan h. (15-65 yaştaki) kadının seçilme olasılığıdır.

İkinci aşama: Cevapsızlık düzeltmesi

Alan uygulaması sonrası adresler cevaplılık durumlarına göre incelenmiştir. İlk aşamada 22 kümenin tamamından çeşitli nedenlerden dolayı alan uygulaması yapılamadığı görülmüş ve bu kümelerin bulunduğu ilgili İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) düzey 2 kır/kent bazında düzeltme yapılmıştır.

19 İBBS düzey 2 kır/kent bazında cevaplı toplam küme sayısı /uygulama yapılabilen toplam küme sayısı oranı ile düzeltilmiştir.

Cevapsızlık kodları incelendiğinde cevapsız birimlere “Kapsam dışı” ve “Cevapsız”

ataması yapılmış ve cevapsızlık düzeltmeleri yine İBBS düzey 2 kır kent bazında yapılmıştır.

“Kapsam dışı” olarak atanan birimler ise ağırlıkları ile dışarıda bırakılmıştır.

Fert bazında cevaplama oranı;

i



R

i. Düzeltme yapılacak tabaka için toplam görüşülen kadın sayısı / toplam uygun kadın sayısı

i

i

R

r  1

i. tabaka için cevapsızlık düzeltme katsayısı

Cevap oranları İBBS Düzey 2 kır/kent ve yaş grupları bazında da farklılık göstermektedir. Araştırmanın toplam cevap oranı; %69, cevapsızlık oranı; %31 olarak gerçekleşmiştir.

Üçüncü aşama: Kalibrasyon çalışmaları

Cevapsızlık düzeltmesinin ardından üretilen tahminlerdeki yanlılığı azaltma amacıyla 2012 ADNKS sonuçları kullanılarak oransal düzeltme işlemi yapılmıştır. Dışsal veri olarak alınan ADNKS sonuçları nüfus oranları İBBS düzey 1 kır/kent ve 15-65 yaş grubu kır/kent’ ayrımında kullanılmıştır. “Raking ratio” yöntemi ile iteratif olarak örnekten gelen ağırlıklı oranlar ADNKS nüfus oranlarına yakınlaştırılmıştır. Bu doğrultuda örnekten gelen iç dağılım bozulmadan araştırma sonuçları düzenlenmiş olacaktır.

Dördüncü Aşama:

Nihai katlama faktörü araştırmadan tahmin edilen nüfusun ADNKS’den elde edilen nüfusa oranı kullanılarak son düzeltme oranı hesaplanıp nihai katlama faktörü olarak tüm cevaplı fertlere uygulanmıştır. Nihai genişletme katsayıları kullanılarak ağırlıklı sonuçları hesaplanmış olup, değişkenlere ait oransal dağılımlar, örnekleme hataları ve güven aralıkları EK1.1, EK1.2 ve EK1.3 de sunulmuştur.

20 3.4. Soru Kâğıtlarının Geliştirilmesi ve Ön Deneme

Araştırma kapsamında nicel çalışma yapılmış, 15-65 yaş grubunda yer alan kadınlara, nicel verilerin toplanması için hazırlanan soru formları üzerinden yaklaşık 15-20 dakikalık sürede tamamlanan yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anketin uygulanması esnasında genel olarak soruların sorulmasında ve yanıtların işaretlenmesinde önemli bir sorun görülmemiştir.

Bu araştırmada görüşülen kişilere “T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü yerel ve ulusal ölçeklerde sağlığın geliştirilmesi programlarının planlanmasında kullanılabilecek veri oluşturulmasını sağlayacak Türkiye’de kadın sağlığı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesine ”ilişkin anket uygulanmıştır.

Anket soru formunun ilk bölümünde hane halkı adres ve cevapsızlık nedenlerinin bulunduğu sayfa içeriğinde; anket numarası, anket uygulama tarihi ve uygulamanın başlangıç ile bitiş saatlerinin yanı sıra anketi gerçekleştiren anketör ve süpervizör isimleri ile görüşmecilere ilişkin iletişim bilgileri yer almaktadır. Ayrıca hane ziyaretlerinde görüşme gerçekleştirilememe nedenlerini oluşturan 3 ziyaret kapsamındaki cevapsızlık nedenleri tablosu da bu bölümdedir (Tablo 2). Soru formunda çalışmaya katılan kişilere yapılacak çalışmayı açıklayan, verilerin gizli tutulacağını bildiren metin bölüm sonunda yer almıştır.

Tablo 2. Anket Soru Formunda Yer Alan Cevapsızlık Nedenleri Dağılımı

Cevapsızlık Nedenleri 1: Hane halkı evde bulunamadı 2: Hane halkı üyeleri seyahatte

3:Hanehalkı üyelerinin evde gidiş geliş saatleri çok düzensiz 4. Evde bulunmama nedeni alınamadı

5: Hane halkı görüşmeyi reddetti 6: Meşgul, vakti yok

7: Anketin yararına inanmıyor 8: Bilgi vermekten kaçınıyor

9: Mazeret göstermeksizin görüşmeyi reddetti

10: Hane halkı üyelerinden cevap verebilecek nitelikte kimse bulunamadı (15-65 yaş grubunun olmaması, erkek, hasta, yaşlı, özürlü vb.)

11: Görüşmeyi yarıda bıraktı

12: Adres ikinci konut, sürekli ikamet eden yok (yazlık, mevsimlik 13: Boş konut

14: İşyeri

15: İnşaat, boş arsa, yıkık, harabe vb.

16: Adres bulunamadı

17: Diğer (belirtiniz)………

Toplam 90 sorunun yer aldığı bu anket soru formu bölümleri ve her bir bölümdeki soru sayıları aşağıda verilmiştir:

1. Kadınların Temel Sosyo-Demografik Özelliklerine İlişkin Sorular (16 soru), 2. Kadınların Genel Tıbbi Öyküsüne İlişkin Sorular (4 Soru),

21 3. Kadınların Menstrual Özelliklerine İlişkin Sorular (17 Soru),

4. Kadınların Menopozal Özelliklerine İlişkin Sorular (6 Soru), 5. Kadınların Obstetrik Özelliklerine İlişkin Sorular (32 Soru), 6. Aile Planlamasına Yönelik Özelliklere İlişkin Sorular (4 Soru), 7. Kadınların Jinekolojik Özelliklerine İlişkin sorular (11 Soru), Araştırmanın anket soru formunda;

1. Kadınların Temel Sosyo-Demografik Özelliklerine ilişkin 7 adet kapalı ve yarı açık uçlu, 9 adet açık uçlu soru,

2. Kadınların Genel Tıbbi Öyküsüne ilişkin 3 adet kapalı ve yarı açık uçlu, 1 adet çapraz tablo(8x9) soru,

3- Kadınların Menstrual Özelliklerine ilişkin 17 adet kapalı ve yarı açık uçlu,

4- Kadınların Menopozal Özelliklerine ilişkin 2 kapalı uçlu,2 yarı açık uçlu ve 1 açık uçlu,

5- Kadınların Obstetrik Özelliklerine ilişkin 13 adet sorudan 6 adet kapalı ve yarı açık uçlu, 7 adet açık uçlu soru, son gebeliğe ilişkin 19 adet sorudan 17 adet kapalı ve yarı açık uçlu, 2 adet açık uçlu soru,

6- Aile Planlamasına Yönelik Özelliklere ilişkin 1 çapraz tablo (12x5), 2 adet kapalı ve yarı açık uçlu,

7- Kadınların Jinekolojik Özelliklerine ilişkin 1 çapraz tablo (12x4), 10 adet kapalı ve yarı açık uçlu soru yer almaktadır.

22 3.4.1. Kadınların Temel Sosyo-Demografik Özellikleri

Anket soru formu içerisinde, 15-65 yaş aralığında yer alan deneklere yönlendirilen soruların ilk grubunda; hanede yaşayan kişi sayıları ve hanede yaşayan kadın sayılarını içeren bilgilerinin yanında kadınların temel sosyo-demografik özellikleri ile yaş, öğretim durumu, medeni durum, ilk evlenme yaşı, toplam evlilik süresi, sosyal güvence, gelir getirici her hangi bir işte çalışma, çalışıyorsa çalıştığı işin niteliği ile çalışma saat/gün ve gün/hafta süreleri, çalışmıyor ise hangi nedenlerden dolayı çalışmadığı, ekonomik durumunu nasıl değerlendirdiği, haneye gelir getiren kişi sayısı, 12 yaşına kadar yaşamış olduğu yer ile aile tipini içeren temel sosyo-demografik özellikleri sorgulanmıştır.

3.4.2. Kadınların Genel Tıbbı Öyküsü

Anket soru formunun genel tıbbı ve aile öyküsüne ilişkin sorular bölümünde, 15-65 yaş aralığında yer alan kadınların, beden kitle endeks değişken değerlerinin hesaplanmasında yardımcı olacak boy ve kilo ölçüleri ile doktor tarafından tanısı konmuş kronik hastalıkların varlığı, süreğen hastalıkların aile öykülerinde (anne, baba, büyük anne, büyük baba, kız-erkek kardeş, teyze-hala, amca-dayı) kimlerde yer aldığı ile sigara kullanımı, sigaraya başlangıç yaşı, kullanım süresi ve içilen sigara sayısının sorgulandığı alışkanlık soru grubu yer almaktadır.

3.4.3. Kadınların Menstrual Özellikleri

Anket soru formunda menstrual özelliklere ilişkin sorular grubunda,15-65 yaş aralığında yer alan kadınların menstrual düzeni ile ilgili önemli sonuçlara ulaşılmasını sağlayacak olan sorulara yer verilmiş ve görüşmecilerle yalnız görüşülmesine özen gösterilmiştir. Menstrual görüp görmeme, menarş yaşı, menstrual döneme ilişkin bilgi varlığı ve bilginin kaynağı, menstrual öncesi yaşanılan rahatsızlıklar, menstrual siklus özellikleri, menstrual dönemde kullanılan ürün ve kullanılan ürünü değiştirme sıklıkları ile aile öyküsünde 40 yaşından önce menopoza giren kişi varlığı sorgulanmıştır.

3.4.4. Kadınların Obstetrik Özellikleri

Obstetrik özellikler grubu sorularında, görüşülen kişilere toplam gebelik, canlı doğum, abortus, küretaj, ölü doğum ve yaşayan çocuk sayısı ile ilgili sorular yöneltilmiş ayrıca konjenital anomalili çocuk, iri bebek, düşük doğum ağırlıklı bebek ve çoğul gebelik yaşanmışlıkları sorulmuştur.

Kadınların son gerçekleştirdikleri doğumlarına ilişkin son gebelik yaşı, son gebelikte doğum öncesi gidilen kontroller, alınan bakım hizmetleri, gebelikte yaşanan sağlık problemleri, doğum yapma şekilleri ile doğumu nerede yaptıkları, doğum sonrası yaşanan sağlık problemleri, emzirme durumları, istenilen çocuk sayıları, eş ile akrabalık durumları ve akrabalık var ise derecelerini kapsayan sorular yöneltilmiştir.

23 3.4.5. Aile Planlamasına Yönelik Özellikler

Anket soru formunda aile planlaması yöntemlerinin sorgulandığı grup içerisinde yer alan sorular son 12 ayı içeren dönem kapsamında sorgulanmış olup, aile planlamasında yer alan modern ve geleneksel yöntemleri kullanıp kullanmama ve daha önce kullanıp bırakma süreleri ile yöntemi bırakma nedenleri ve her hangi bir yöntem kullanmama nedenlerini içermektedir.

3.4.6. Kadınların Menopozal Özellikleri

Menopoza ilişkin sorular grubunda, en az bir yıldır menstruasyon görmeyerek menopoza girmiş kabul edilen kadınlardan, menopoza giriş şekilleri, menopoza giriş yaşları, menopoz döneminde hormon kullanımları, postmenopozal kanama durumları ve menopoz döneminde yaşadıkları sorunlar hakkında bilgi alınmıştır.

3.4.7. Kadınların Jinekolojik Özellikleri

Anket soru formunun son grubunu oluşturan jinekolojik özelliklere ilişkin sorular içerinde, kadın sağlığı ile ilgili şikayetlerin varlığı sorgulanmış, sorgularda vajinal akıntı özelliği, vajinal kaşıntı, vajinal yara, cinsel organlarda siğil, dizüri, disparonia, cinsel ilişki sırasında kuruluk, cinsel ilişki sonrasında kanama, üriner, inkontinas, infertilite, uterus prolapsusu, üreme organlarında kitle (kist/miyom) hangi çözümlerin gerçekleştirildiği, vajinal duş alışkanlığı ve duş yapma nedenleri, tampon kullanımı, jinekolojik muayene sıklığı, yaptırılan tetkik ve muayeneler yer almıştır.

3.5. Veri Toplama Faaliyetleri

Araştırmada veri toplama işlemleri, PGLOBAL proje ekibinin deneyimli Süpervizörlerinin denetiminde 62 deneyimli anketör tarafından gerçekleştirilmiştir.

Süpervizörler, SAGEM yetkilerinin de katıldıkları toplantıda Proje Müdürü tarafından eğitilmiştir. Eğitimler PGlobal ’in Ankara Ofis Merkezinde gerçekleştirilmiştir.

Anketör eğitimleri, alan çalışmalarının gerçekleştirileceği bölgelerde, bölge illerinde görev alacak anketörlere bölge merkezlerinde Proje Müdürü ve Takım Lideri tarafından verilmiş, eğitimlerden sonra eş zamanlı olarak 81 ilde alan çalışması başlatılmıştır.

Anket formları, Ankara ilinde Mamak ve Çankaya ilçelerinde, rasgele seçilen 50 hanede yaşayan kadınlarla görüşülerek ön deneme ile test edilmiş genel olarak uygulamanın alanda başarıyla yürütüldüğü görülmüştür. Anket soru formu uygulaması ardından gerçekleştirilen verilerin bilgisayara aktarma ve veri temizliği sonrası mevcut verilere istatistiksel analiz uygulanmış, çıkan sonuçlar raporlanarak SAGEM yetkililerine sunulmuştur.

Soru formu üzerinde düzeltilmesi ya da değiştirilmesi gereken sorular, alan çalışması eğitimleri öncesi revize edilmiş, revize soru formu SAGEM yetkililerince onaylanmıştır.

24 İllerde saha süpervizörleri, SAGEM yetkililerince verilen İl Sağlık Müdürlüklerinde görevli yetkili kişilerle alan çalışması öncesi, ilde alan çalışmasının süresini bildirmek ve ihtiyaç halinde ilişki sağlayabilecekleri iletişim bilgilerini vermek amacıyla görüşmeler gerçekleştirmişlerdir.

Anketörler alanda veri toplarken, anketörlerin gerçekleştirdiği anketlerin doğruluklarını tespit amacıyla Süpervizörler tarafından rastgele seçilen soru formları üzerinden alanda anket kontrol çalışması yapılmıştır. Alanda uygulamalar esnasında her hangi bir sorun ile karşılaşıldığında, ilgili firma koordinatörleri ile irtibata geçilmiş ve çözüm üretilmiştir. Firma koordinatörlerince aşılamayan sorunlarla karşılaşıldığında, SAGEM yetkililerinden destek alınarak sorunlara anlık olarak çözüm sağlanmıştır.

Alan çalışması sırasında yedek adres kullanılmamış, evde bulunmayan kişilerin hanelerine 3 kez ziyaret gerçekleştirilmiştir.

Araştırma kapsamında toplam 9290 hane ziyareti yapılmış ve 6364 hanede görüşme gerçekleştirilmiştir.

Üç ziyaret sonucu ulaşılamayan 2926 hane için anket soru formunda yer alan ilgili cevapsızlık seçenekleri işaretlenmiştir. Cevapsızlıkların oluşumunda iki önemli neden rol oynamıştır.

Hane halkından kaynaklanan nedenler;

Ziyaret edilen hanelerin çeşitli nedenlerle görüşmeyi kabul etmemesi ya da aralıklı sürelerle gerçekleştirilen her üç ziyarette hanede kimsenin olmayışı

Adres hatalarından kaynaklanan nedenler;

Mevcut adres listelerinde yer alan adreslerin, karakol, belediye ve çevre esnaflarına sorulmasına rağmen, bulunamayışı ve adresin yer aldığı noktada hane yerine cami, çeşme, iş yeri, harabe vb. bulunmasıdır.

Anket formunda yasa gereği 15-18 yaş grubunda yer alan denekler için veli onayı talep edilmiş ancak velilerin imza atma çekinceleri nedeniyle tam başarı sağlanamamıştır.

Onam İzni

 Araştırma soru formlarına ilişkin Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi etik kurulundan 13.06.2013 tarih ve 18 sayılı karar ile onam izni alınmıştır.

3.6. Bilgi İşlem ve Analiz

Araştırmada nicel verilerin elde edildiği anket uygulamalarına ilişkin kontroller, alan kontrolü ve ofis merkezli kontrol olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Alan çalışması esnasında kontrol edilen anketler süpervizörler tarafından tesadüfî yöntemle seçilmiş ve seçilen anket adresinde yer alan hane ziyaret edilerek daha önce görüşülen kişiye

25 anket sorularından bazıları tekrar sorulmuştur. Sahada ziyaretleri tamamlanmış olan formlar 25.09.2013 tarihi itibariyle firma yetkililerine ulaşmaya başlamıştır.

Alandaki kontrollerin tamamlanması sonrasında, anketlerin ikinci kontrol aşaması, Ankara merkez ofisimizde görevli alan kontrolörlerince, her ilde uygulanan anket sayısının

%10’u oranında telefon ile aranarak gerçekleştirilmiştir. İhtiyaç duyulan illerde bu oran

%10’un üzerine çıkmıştır. Kontrol süreçleri tamamlanan anketlerdeki açık uçlu sorular, içerikleri göz önüne alınarak kodlanmıştır. Kodlama şemaları proje uzmanı tarafından kurumunuzun proje yetkilileri ile görüşülerek hazırlanmıştır. Kodlama işleri sadece merkez ofisimizde gerçekleştirilmiştir.

Anketler veri giriş öncesi aşağıda yer alan 4 aşamalı uygulamadan geçirilerek veri tabanına işlenmeye hazır hale getirilmiştir.

Uygulamalar;

 Mevcut adres listelerindeki anketler ile sahadan dönen anketlerin adreslerinin eşleştirilmesi,

 Anket soru formlarında yer alan “Cevapsızlık” seçenekleri tespit edilerek

“SAGEM Cevapsızlık Sayıları Tablosuna” işlenmesi,

 Anket soru formlarına anket numarası verilmesi,

 Açık uçlu soruların kodlanması.

Anketlerin içerik kontrollerinin yapılması;

Her ilden rastgele %10’luk bir oranla seçilen anket formlarının telefon kontrollerinin yapılmasıdır.

Kodlanan anketlerin, bilgi işlem ekibi tarafından hazırlanan veri tabanına girişleri yapılmıştır. Hazırlanan veri tabanı programı üzerinden Lisanslı SPSS 20 paket programına aktarılmış ve daha sonra aşama veri temizliği gerçekleştirilerek istatistiksel analizleri yapılmıştır.

26

4. BULGULAR

Raporun bu bölümünde kadınların temel sosyo-demografik özellikleri, genel tıbbı öyküleri, menstrual özellikleri, obstetrik özellikleri, aile planlamasına yönelik özellikleri, menopozal özellikleri ve jinekolojik özellikleri yani araştırmanın yapıldığı deneklerin vermiş olduğu bilgiler kapsamında tamamlayıcı özelliklerinden söz edilmiştir.

4.1. Kadınların Temel Sosyo-Demografik Özellikleri

Bu bölümde, ülkemizde 15-65 yaş arası kadınların temel sosyo demografik özelliklerine yönelik bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Tablo ve şekillerde araştırma kapsamında görüşülen kadınların temel sosyo-demografik özelliklerinin yer aldığı yaş, öğrenim düzeyi, medeni durumu, aile tipi, evlilik yaşı ve evlilik sürelerine ilişkin bilgilerin dağılımı verilmektedir.

4.1.1. Yaş, Eğitim Düzeyi, Medeni Durum, Evlilik Yaşı, Evlilik Süresi, Aile Tipi Tablo 3. Çalışmaya Katılan Kadınların Temel Özelliklerinin Dağılımı (%) Özellikler Diğer (İmam Nikahlı) 0,01

Toplam 100,00 Aile Tipi (n=6364)

Çekirdek aile (anne-baba-çocuklar) 81,18

Geniş Aile (aile büyükleri/akraba ile birlikte) 17,10

Parçalanmış aile (anne-baba ayrı) 1,28

Cevapsız 0,44 Toplam 100,00

27 Tablo 3. (DEVAM) Çalışmaya Katılan Kadınların Temel Özelliklerinin Dağılımı

İlk Evlilik Yaşı (n=4960) %

< 15 yaş 3,17 15-19 yaş 47,52 20-24 yaş 37,09 25-29 yaş 9,57

> 29 yaş 2,64 Toplam 100,00 medyan: 19, ort.: 20, Min.: 10, Max.: 45, SS: 3,88

Evlilik Süresi (n=4960)

1 yıldan az 0,30

1-5 yıl 12,17 6-9 yıl 9,92

10 yıl ve üzeri 77,60

Toplam 100,00 medyan: 20, Min.: 0, Max.: 54, SS: 12,49

Çalışmaya katılan kadınların %12,35’i 20 yaşından küçük, %24,21’i 20-29, %24,06’sı 30-39,%19,08’i 40-49, %20,31’i ise 50 ve üzeri yaş grubunda yer almaktadır. Kadınların

%50,38‘i ilköğretim mezunu iken, %22,12’si lise ve %11,57’si üniversite mezunu olduğu belirtmiştir. Aynı zamanda çalışmaya katılan kadınların %65,69’u evli olduğunu, %27,34’ü ise hiç evlenmediğini ifade etmiştir.

Kadınların %81,18’inin çekirdek aileye, %17,10’unun ise geniş aileye sahip oldukları görülmektedir.

Çalışmaya katılan kadınların ortalama ilk evlilik yaşının 20 olduğu görülürken, evlilik sürelerinin ise %77,60’lık oranla 10 yıl ve üzeri olduğu görülmektedir (Tablo 3).

Şekil 2. Çalışmaya Katılan Kadınların Yaş Dağılımı 12,35

24,21 24,06

19,08 20,31

0 5 10 15 20 25 30

< 20 yaş 20‐29 yaş 30‐39 yaş 40‐49 yaş > 50 yaş

28 Şekil 3. Çalışmaya Katılan Kadınların Öğrenim Düzeyi Dağılımı

10,45

4,44

50,38

22,12

11,57

0,65 0,40

0 10 20 30 40 50 60

Okur yazar değil

Okur yazar İlköğretim Lise Üniversite Lisansüstü Cevapsız

29 4.1.2. İstihdam Durumu ve Sosyal Güvence Kapsamı

Tablo 4. Çalışmaya Katılan Kadınların Sosyal Güvence Varlığı ile Gelir Getirici Bir İşte

Tablo 4. Çalışmaya Katılan Kadınların Sosyal Güvence Varlığı ile Gelir Getirici Bir İşte

Belgede Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, 2014 (sayfa 31-0)