Kadın GiriĢimciliğini Engelleyen Sorunlar ve Çözümleri

Kadın giriĢimcilerin sorunları üç baĢlıkta incelenirken çözümleri yedi baĢlıkta incelenmektedir. GiriĢimciliğe baĢlamadan baĢlayan sorunlar giriĢimciliğin geliĢmesini önemli derecede etkilemektedir.

1.2.5.1. Sorunlar

Kadın karakterinin daha duygusal, merhametli ve çalıĢkan olması onların iĢlerini bir hayli zorlaĢtırmaktadır. Bir yandan geçim yükü sırtlarına yüklenirken diğer yandan da geçinmenin yolları engellenmektedir.

Kadın giriĢimcilerin sorunları baĢlıca üç grupta inceleyebiliriz. Bunlar; kadın kimliği ve kiĢiliğine ait sorunlar, kadın giriĢimcilerin giriĢimciliğe baĢlamadan önce karĢılaĢtıkları sorunlar ve kadın giriĢimcilerin giriĢimciliğe baĢladıktan sonra karĢılaĢtıkları sorunlardır.

A. Kadın kimliği ve kiĢiliğine bağlı bireysel sorunlar; Eğitim düzeyinin yetersiz olması,

Karakter, huy ve mizaç özelliklerinden kaynaklanan sorunlar, Alt kültür çatıĢmasından kaynaklanan sorunlar,

Aile ve toplum desteğinin yetersizliğinden kaynaklanan sorunlardır. B. Kadın giriĢimcilerin giriĢimciliğe baĢlamadan önce karĢılaĢtıkları sorunlar;

GiriĢimcilik bilgi ve deneyiminin yetersizliği, GiriĢimcilik koĢullarının uygun olmaması, GiriĢimcilik eğiliminin yetersizliği,

43

Toplumun bazı kesiminde giriĢimci kadına karĢı olumsuz tutumu ve davranıĢlar,

GiriĢimci kadınların yeterince desteklenmemesi, Mevzuat ve bürokratik iĢlemlerin fazlalılığıdır.

C. Kadın giriĢimcilerinin iĢe baĢladıktan sonra karĢılaĢtıkları sorunlar: Sermaye yetersizliği,

Piyasanın dengesiz olması, Kalifiye personel bulma zorluğu,

GiriĢimcilik ve iĢ konusundaki bilgi ve deneyim eksikliği, Ödemelerde karĢılaĢılan sorunlar,

Rekabette karĢılaĢılan sorunlar, Pazarda müĢterilerin az olması,

Ekonomik kriz nedeniyle; fiyat maliyet ve üretimde karĢılaĢılan sorunlardır (ġahin, 2006; Kutanis, 2006).

1.2.5.2. Çözümleri

Ülke olarak, kadın giriĢimcilerle ve kadın yöneticilerle ilgili sorunlar çözülerek, giriĢimcilik özendirildiği taktirde, ekonomik geliĢmenin de bu sosyal geliĢmenin paralelinde geleceği söylenebilir. Kadın giriĢimciliğin geliĢmesine yönelik öneriler yedi madde halinde incelenebilir. . Bunlar; sermaye temini, gerekli eğitim, bürokratik engelleri azaltma, donanım, araç - gereç temini, örgütlenme ve iĢletme dıĢı iliĢkiler kurma, vergilerin azaltılması ve pazar bulmadır.

Sermaye Temini: Bu sorunların ortadan kalkması ve kadının iĢ kurabilmesini kolaylaĢtırmak için kredi koĢullarının kolaylaĢtırılması gerekmektedir. Kredi miktarları sembolik rakamlar olmaktan çıkarılmalı, faizler düĢük tutulmalıdır. Teminat koĢulları hafifletilmeli, kredi verilecek alanların sınırlandırılmaması, koĢullandırılmaması ve daraltılmaması sağlanmalıdır (Kınay, 1994). Uygulanan mikro kredi programları ile kadının giriĢimci olmasındaki en büyük engellerden olan sermaye temini yolu bir nebze olsun açılmıĢ bulunmaktadır. Bu programların desteklenmesi ve geniĢletilmesi gereklidir. Hükümetin söz konusu kadın giriĢimcilere pazarlama ve kredilendirme kuruluĢlarıyla iĢbirliği yapmasını ve düĢük faizli kredi almasını sağlaması gerekmektedir.

44

Gerekli eğitimi sağlamak; gerekli eğitimden yoksunluk kadın giriĢimcilerin en çok karĢılaĢtıkları sorunlar arasındadır (TESK, 1992). Türkiye‟nin mevcut eğitim sistemi genç kadınlar arasındaki giriĢimcilik fikrini ve becerilerini geliĢtirecek ve güçlendirecek nitelikte değildir. Diğer taraftan “toplumdaki geleneksel rol dağılımından dolayı iĢ piyasasında yeterli deneyime sahip olmamaları, çıraklık ve mesleki eğitimden mahrum kalmaları” kadınları sınırlamaktadır (Kutanis, 2006:68). ĠĢ kurmaya ve meslek öğrenmeye yönelik giriĢimcilik için altyapı oluĢturacak tarzda eğitim programları verilmelidir. Bu kurslarda kadın giriĢimciler mesleki açıdan eksikliklerini tamamlayarak, mesleklerinde gerekli olan araç ve malzemelerin kullanımını öğretilebilir. Eğitimdeki geliĢmeyle birlikte kadınların kendilerine güveni artar ve aynı zamanda toplumdaki hak ettikleri yere gelmiĢ olurlar. Ġyi planlanmıĢ bir eğitimle kalifiye eleman eksiklikleri giderilebilir. DeğiĢik kamu kuruluĢları ve dernekler bu yönde çalıĢmalarını yapmaktadırlar ancak yeterli değildir. Bu eğitim ve öğretimleri topluma yayarak yapmak gerekir.

Yasal ve kurumsal bilgiyi alma eksikliğini gidermek için iĢletmecilik ve yöneticilik eğitimi, personel temini, kalifiye eleman bulma, kendini kabul ettirme gibi baĢka adlar altında giriĢimci kadınlar için düzenlenecek eğitim programları, hem halen çalıĢmakta olanlara kolaylık sağlayacak, hem de bu alana yeni girecekler içi teĢvik edici bir etken olacaktır. Bu eğitimlerin yanı sıra kadınlara özgüven veren, giriĢimciliğin gerektirdiği nitelikleri ortaya çıkaran, giriĢimcilik yeteneklerini ve yaratıcılıklarını geliĢtirici programlar yapılıp uygulanması gerekmektedir.

Bürokratik Engelleri Azaltma; Devlet dairelerine girmeye korkan kadınların iĢ yapması, giriĢimci olması çok zordur. Devlet daireleri daha Ģeffaf bir yapıya kavuĢturulup Ģirin hale getirilmeli ve giriĢimci kadın için rehber görevi yapacak bir ofis oluĢturulmalıdır. Kadının statüsü ve sorunlarıyla bağlantılı olarak kadınların bilinçlendirilmesi ve kamuoyu oluĢturulması için ilgili kuruluĢlar tanıtıcı ve eğitici faaliyetlerde bulunmalıdır.

Donanım, Araç - Gereç Temini; Bu sorunların giderilmesi için kadın giriĢimciler çeĢitli aracı Ģirketlerden yardım alabilir, bağlı bulunduğu odalardan kaliteli ve ucuz araç – gereç temini için destek isteyebilir. Bu yönde destek sağlayacak derneklerin kurulması faydalı olacaktır.

Örgütlenme ve ĠĢletme DıĢı ĠliĢkiler Kurma; GiriĢimci kadınların iĢlerini yürütürken birçoğunun sıkıntı çektikleri bir baĢka konu ise; örgütlenme ve iĢletme dıĢı iliĢkileri

45

kurmadır (Kümbetoğlu, 1994). Kadınların örgütlenmesine yardım edilmeli ve örgütlü Ģekilde çalıĢması için gerekli adımlar atılmalıdır. Örgütlü Ģekilde çalıĢmak birçok iĢi kolaylaĢtıracaktır. Ġleri gelen sendika ve dernekler bu konuda yardımcı olmaktadırlar. Vergilerin azaltılması; vergilerin fazlalığı ve adaletsiz olması küçük giriĢimciyi ezmektedir. Rekabet edemez duruma getirmektedir. Vergilerin yüksek oluĢu kadın giriĢimcilerin ödemelerinde zorluklar oluĢturmakta ve hatta iĢyerlerinin kapatılmasına sebep olmaktadır. Vergi teĢvik mevzuatının kadınları ve zayıf halkayı destekleyecek biçimde düzenlenmesi sosyo-ekonomik açıdan faydalı olacaktır.

Pazar bulma; kadın giriĢimcilerin ulusal ve uluslar arası pazara girebilmeleri için destek verilmeli ve bu yönde yönlendirilmelidir. Devletin ortak bir pazar stratejisi geliĢtirmesi gerekir. Her kuruluĢ kendi baĢının çaresine baksın denilemez. Çünkü iyi organize olan çok uluslu Ģirketlerin yüzünden küçük giriĢimci pazarlarda kendine yer bulamaz. Diğer yandan pazara girmeyi kolaylaĢtıran bilgiler (pazarlama, satıĢ, muhasebe, finansman, standardizasyon ve iĢletme teknolojisi) kadın giriĢimcilere sağlanmalıdır.