• KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesine göre yapılan satışlarda fatura KDV’li olarak kesilmekle beraber faturanın altında; “3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu hükümlerine göre ihraç edilmek şar-tıyla teslim edildiğinden, katma değer vergisi tahsil edilmemiştir.”
ibaresi yazılmalıdır.
• İhracatçıdan tahsil edilmeyecek olan KDV, beyannamede diğer iç piyasa satışlarına ait Hesaplanan KDV’lerle birlikte hesaplanan KDV (teslim KDV’si) olarak beyan edilir. Şayet beyannamede indirimlerden sonra kalan ödenecek KDV çıkarsa bu tutar ihraç kayıtlı teslim KDV tutarına eşit veya daha yüksek çıkarsa, KDV tahakkukunun ihraç kayıtlı teslim KDV’si kadar kısmı faizsiz ola-rak tecil edilir. Tecil edilen KDV ihracatın gerçekleştiği dönemde terkin edilir.
• İhraç kaydıyla mal teslim eden imalatçının ilgili döneme ait KDV beyannamesinde, indirilecek KDV’nin fazlalığı dolayısıyla hiç ödenecek KDV çıkmayabilmektedir. Yani, ihraç kaydıyla teslim KDV’si tecil edilememişse (tecil edilecek KDV çıkmamış ise),
ih-raç kayıtlı satış faturasındaki KDV ihracatın gerçekleştiği dönem-de ya nakdönem-den iadönem-de alınır ya da şirketin varsa başka vergi borçlarına ve SSK prim borçlarına mahsup ettirilir. İhracatçı şirketin istemesi durumunda daha sonraki aylarda ödenecek KDV’den indirilmek üzere, ertesi döneme devretme imkânı da bulunmaktadır(Kaplan, 2012, 194).Sistemin işleyişi aşağıdaki üç örnekle açıklanmıştır.
Örnek1 Örnek2 Örnek3
Normal (iç piyasa) KDV’leri 48.000 32.000 4.000 İhraç kayıtlı teslim KDV’leri 24.000 24.000 24.000 İndirilecek KDV’ler toplamı 40.000 40.000 40.000
Tahakkuk eden KDV 32.000 16.000
Tecil edilebilir KDV 24.000 24.000 24.000 Tecil edilecek KDV 24.000 16.000
Ödenecek KDV 8.000
İadesi gereken KDV 8.000 24.000
Devreden KDV 12.000
Örnek 1:
• Tahakkuk eden KDV, ihraç kayıtlı teslim KDV’sinden büyük ol-duğu için, ihracatçıdan tahsil edilemeyen 12.000.-TL’lik KDV te-cil edilecektir.
• Tecil edilen bu KDV ihracatın gerçekleştiği dönemde terkin edi-lecektir.
• Böylece ihraç kayıtlı teslim KDV’si ortadan kaldırılmış olmaktadır.
• İhraç kayıtlı teslim edilen mallara ait yüklenilen KDV’lerin in-dirimi de mümkün olduğundan (örneğimizdeki indirilecek KDV toplamı olan 20.000.-TL’nin içinde yer aldığından) ihraç kaydıyla teslim edilen mallara ait yüklenilen KDV’lerde beyanname üzerin-de tamamıyla arındırılmış olacaktır.
1) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
150. İlk Madde ve Malzeme Hesabı 150.01.İlk Madde ve Malzeme
191.İndirilecek KDV
191.23.İndirilecek KDV
320.Satıcılar Hesabı (İlk Madde ve Malzeme Alışları)
2) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.Alıcılar
120.01.Yurt İçi Alıcılar
600.01.Yurt İçi Satışlar 391.01.Hesaplanan KDV (İç Piyasa Satışları)
3) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.Alıcılar
120.51.Yurt İçi Alıcılar (İhraç Kaydıyla)
192.Tecil Edilecek KDV 24.000.- 192.01.Tecil Edilebilir KDV
601.Yurt Dışı Satışlar 601.02.İhraç Kaydıyla Satışlar
391.Hesaplanan KDV 391 .02 .Hesaplanan KDV (İhr. Yoluyla)
(İhraç kaydıyla satışlar) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
4) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
391. Hesaplanan KDV
72.000.-192. Diğer Katma Değer Vergisi 192.02.Tecil Edilecek KDV
191.01.İndirilecek KDV 40.000.-192.Diğer KDV 24.000.- 192.01.Tecil Edilebilir KDV
392.Diğer KDV 24.000.- 392.02.Terkin Edilecek KDV
360. Ödenecek Vergi ve Fonlar
360.51.Ödenecek KDV (Dönem Sonu KDV mahsupları ve denkleştirme)
–––––––––––––––– / ––––––––––––––
İhracatın gerçekleşmesinden sonra, ihracatın gerçekleştiğinin vergi da-iresine ibrazından sonra tecil edilen KDV, terkin ettirilir ve terkin edildi-ğine dair belge alınır. Bunun üzerine aşağıdaki muhasebe kaydı yapılır.
–––––––––––––––– / ––––––––––––––
392.Diğer KDV 24.000.- 392.02.Terkin Edilecek KDV
192. Diğer Katma Değer Vergisi 24.000.- 192.02.Tecil Edilecek KDV (Tecil KDV’sinin Terkini)
–––––––––––––––– / ––––––––––––––
Örnek 2:
• Tahakkuk eden KDV 16.000.- TL, ihraç kaydıyla teslim KDV’si olan 24.000.- TL’den az olduğu için ihraç kayıtlı teslim KDV’sinin bir kısmı yani,16.000.- TL’lik kısmı tecil ve terkin yoluyla yok edilecektir. Geri kalan 8.000.- TL, ihracatın gerçekleştiği dönem-de gerekli belgelerin ibrazı koşuluyla ve mükellefin tercihine göre;
nakden iade edilebilmekte, başka vergi borçlarına mahsup edil-mekte yada devredilen KDV olarak dikkate alınabiledil-mektedir.
• İhraç kayıtlı teslim edilen mallar için yüklenilmiş olan KDV ise indirim yolu ile giderilmiştir.
1) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
150.01.İlk Madde ve Malzeme 222.222.-191.İndirilecek KDV 40.000.-
191.23.İndirilecek KDV
320.Satıcılar 320.01. (İlk Madde Ve Malzeme Alışları)
2) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.01.Yurt İçi Alıcılar
600. Yurt İçi Satışlar 391.Hesaplanan KDV 391.01. (İç Piyasa Satışları)
–––––––––––––––– / ––––––––––––––
3) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.Alıcılar 133.400.- 120.51.Yurt İçi Alıcılar
192. Diğer Katma Değer Vergisi 24.000.- 192.01.Tecil Edilebilir KDV
601.Yurt Dışı Satışlar 601.02.İhraç Kaydıyla Satışlar
391.Hesaplanan KDV 24.000.- 391.01 (İhraç Kaydıyla Satışlar)
4) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
391.Hesaplanan KDV
56.000.-192.Diğer Katma Değer Vergisi 192.02 .Tecil Edilecek KDV
192.64.İade Edilecek KDV
191. İndirilecek KDV
192. Diğer Katma Değer Vergisi 192.01.Tecil Edilebilir KDV
392.Diğer KDV 392.02.Terkin Edilecek KDV
(Dönem sonu KDV Mahsupları ve Denkleştirme) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
Terkin Yoluyla Muhasebe Kaydı İse Şöyle yapılır:
–––––––––––––––– / ––––––––––––––
392.Diğer KDV
392.02.Terkin Edilecek KDV
192 Diğer Katma Değer Vergisi 192.02.Tecil Edilecek KDV
(Tecil KDV’nin Terkini) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
Örnek 3:
• Bu örnekte tahakkuk eden KDV olmadığından ihraç kayıtlı teslim KDV’sinin tamamı nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.
(İstenirse iade yerine gelecek aylar doğabilecek ödenecek KDV borçlarından düşülmek üzere devreden KDV olarak ta kullanıla-bilmektedir.). Şöyle ki, örneğimizde görüldüğü gibi, ihraç kayıtlı teslim KDV’sinin tamamı olan 24.000.- TL iade edilecektir.
• İndirilecek KDV olan 40.000.- TL’den, iç piyasa teslim KDV’si 4.000.- TL ile ihraç kayıtlı teslim KDV’si 24.000.- TL’nin toplamı 28.000.- TL düşüldükten sonra kalan 12.000.- TL devreden KDV olarak müteakip döneme aktarılacaktır.
1) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
150. İlk Madde ve Malzeme 150.01.İlk Madde ve Malzemeler 191. İndirilecek KDV
191.23.İndirilecek KDV
320. Satıcılar
(İlk Madde Malzeme Alışları) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
2) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.Alıcılar
120.01.Yurt İçi Alıcılar
600. Yurt İçi Satışlar
391.Hesaplanan KDV 391.01.Hesaplanan KDV
(İç Piyasa Satışları)
3) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
120.Alıcılar 133.400.-
120.51.Yurt İçi Alıcılar
192. Diğer Katma Değer Vergisi 24.000.- 192.01.Tecil Edilebilir KDV
601.Yurt Dışı Satışlar 601.02. İhraç Kaydıyla Satışla
391. Hesaplanan KDV 24.000.-4) –––––––––––––––– / ––––––––––––––
391.Hesaplanan KDV
28.000.-192. Diğer Katma Değer Vergisi 192.64.İade Edilecek KDV
190. Devreden KDV
191. İndirilecek KDV
192. Diğer Katma Değer Vergisi 192.01.Tecil Edilebilir KDV
(Dönem sonu KDV Mahsupları Ve Denkleştirme) –––––––––––-––––– / –-–––––––––––––
Bu Örnekte Tecil Edilecek KDV Çıkmadığı İçin yapılacak Terkin İşle-mi de bulunmamaktadır.
C. İhracı Gerçekleşmeyen Malın, İhraç Kaydıyla Teslim Eden