Hedef Koymanın Önemi

KiĢisel geliĢim yazarlarının ısrarla üzerinde durdukları ve eğitim için de önemi tartıĢılmaz olan bir diğer konu da„Hedef Belirleme‟dir. Bu konuda yapılan tavsiyeler ise Ģöyledir; “KiĢisel geliĢim yolculuğu en iyiyi baĢarma sürecidir. Onun için bu yolculukta nereye gitmek istediğinizi bilmeniz önemlidir. Hedefinize ulaĢabilirsiniz, en iyi rüyalarınız gerçekleĢebilir; istediğiniz yere yalnızca hedefinizin ne olduğunu bilirseniz gidebilirsiniz.‟ diyerek hedef belirlemenin önemini anlatırlar. (Peale, 2010, 125)

Farklı bir iddia da Ģöyledir; BaĢlamadığınız bir iĢe sonunu hesap edip- planlayarak baĢlamak, sanki varacağınız yeri iyice belirlemek demektir. Ġnsan bir

yolculuğa baĢladığında, nereye ulaĢacağını bilirse, baĢlangıç noktasının ve ilerlediği yönün doğruluğundan da Ģüpheye düĢmemiĢ olur.(Covey,2002;98) KiĢisel geliĢim kitaplarındahedef belirlememenin zararları ise Ģöyle anlatılır. “Hedefi olmayan insan baĢıboĢ dolaĢıp nereye gideceği belli olmayan insandır. Hedefi olmadığı için bir sonuca da varamaz. AnlaĢılmaktadır ki “Hedefler baĢarı için en zorunlu bileĢenlerdir.” Onun için bugününüzü on yıl sonranızı planlayın, yola öyle çıkın ki baĢarının zevkini tadabilesiniz. (Schwartz, 2010; 234,253 ve 254) BaĢarıya ulaĢmada plan yapmanın önemini ise Buzan Ģöyle anlatır. Eğer plansız bir Ģekilde iĢe koyulursanız baĢlangıç noktanız ile varmak istediğiniz nokta arasındaki mesafe asla kapanmaz.” (2008;139)Yazarların bu görüĢlerinden baĢarıya ulaĢmak için hedef belirleyip, planlar yaparak yaĢamanın gerektiği anlaĢılmaktadır.

Hedefe UlaĢabilmek için;

 Hedefi Olumlu bir Ģekilde ifade edin

Hedefi olumlu ifade edip, olumlu konuĢmanın önemi ile ilgili Öner Ģöyle der: “Çocuk eğitiminde yetiĢkinlere çocuklarına tavsiyede bulunurken yetiĢkinlerin kullandıkları kelimelere dikkat etmeleri söylenir. ġöyle ki: Çocuklara “yapma, kırma, gitme, konuĢma” gibi olumsuz ifade edilen isteklerin genellikle tam tersi olur. Çünkü beyin olumsuz bildirimlere odaklandığında, o olumsuzluğu gerçekleĢtirmeye eğimlidir. Bu durum sadece çocuklar için değil tüm yetiĢkinler için de böyledir. (2005;102) Kuran-ı kerimin 14. Suresi olan Ġbrahim suresinde ki „Görmedin mi, Allah güzel bir sözü nasıl misal getirdi? Güzel bir söz, kökü sağlam, dalları göğe yükselen bir ağaç gibidir‟(Ġbrahim Suresi 14/24)ve Hz Muhammed‟in „Güzel söz sadakadır‟ (Buhari, Edeb, 34)sözü olumlu konuĢmanın önemini anlatması açısından dikkat çekicidir.

UlaĢmak istediğiniz sonucu olumlu ifade etmek, istemediğiniz yönden uzaklaĢmak yerine, istediğiniz yöne doğru gitmek anlamına gelir. Olumsuz ifadelendirilmiĢ bir sonuç bildirgesi, alıĢveriĢe “istemediklerim listesi” ile gitmeye benzer. (O‟Connor ve McDermott, 2008; 33-34)

Bu konuda Öner, eğer bir kiĢi belirlediği hedefe ulaĢabilmeyi istiyorsa onun göstermesi gereken çaba, diğerlerinin vermesi gereken destekten daha fazla olmalıdır (2005; 102) der. Çünkü hedef belirlemek, hedefin adını bir kağıda yazmaktan çok daha fazlasını gerektirir. Bu konuda siz ve yanınızdakiler ne yapacak belirlemelisiniz. Adler ve Heather,2001;46)

Sonucu olabildiğince özgül hale getirin

Bir hedef belirlediğinizde bunu tamamen kafanızda canlandırın. Sonucu tamamen kendi istediğiniz Ģekilde belirleyin. Hedefiniz zihninizde canlı bir hale geldiğinde ona ulaĢmak için yapmanız gereken baĢka Ģeyleri bile fark edebilirsiniz. (O‟Connor ve McDermott, 2008; 36)

BaĢarı göstergelerini tespit edin

Hedefinize ulaĢma yolculuğunda kendinize geribildirim verin. Böylece doğru yolda olup olmadığınızı ve ne kadar ilerlediğinizi anlamıĢ olursunuz. Geri bildirimlerin zamanında yapılması da sonucu etkileyecektir.(O‟Connor ve McDermott, 2008;7)

Elinizdeki kaynakları değerlendirin

Çevrenizdeki insanlar, yaĢadığınız yerdeki tarihi mekanlar, maddi imkanlarınız ve sizi siz yapan değerler. Hepsi hedefinize ulaĢma yolculuğunda size yardımcı olacak unsurlardır..(O‟Connor ve McDermott, 2008;38)

Sonuç içinize siniyor mu?

Hedefinize ulaĢmak için çalıĢmaya baĢlamadan önce son adım olarak istediğiniz sonuçtan emin olun. Hayal ettiğiniz sonuç,kim olduğunuza, kiĢiliğinize uygun mu? Gerçekten istediğiniz sonuç bu mu? Soruların cevabı evet iseyapılacaklar listenize uyun ve çalıĢmaya baĢlayın. (O‟Connor ve McDermott, 2008, 41)

 Hedefleriniz neleri etkiliyor?

Hedef belirlerken kendinize dürüstçe sormanız gereken bir soru vardır. Ġstediğim bu hedefe kavuĢmak Ģu an benim olan bir Ģeyi kaybetmeme sebep olacak

mı? Bu sorunun cevabı hedefiniz sizin hayatınızda, sevdiklerinizin hayatında ve çevrenizde ne tür değiĢimlere sebebiyet vereceğini öğrenmektir.(Adler ve Heather,2001;52)

Yapılan açıklamalarda hedef belirlemenin önemi, hedef belirleme de dikkat edilecek hususlar ve hedef olmazsa karĢılaĢılacak sıkıntılar hakkında bilgi verilmiĢtir. Eğitimde öğrencilere, genel bir baĢarı için de özel bir baĢarı için de hedef belirlemek çok önemlidir. Çünkü hedef belirlemek öğrencinin sene boyunca neyi neden yaptığını anlaması açısından ve sene sonu kazanımları açısından önemlidir. Hedef belirlerken öğrencileri, sene sonu kazanacakları baĢarılardan haberdar etmek öğrencilerin hedef belirlemelerinde faydalı olacaktır. Öğrencilerle, belirlenen hedefe ulaĢmanın önemini göstermek için sene içerisinde de eğitimcilerin yapacağı görüĢmeler hedefin gerçekleĢmesine yardımcı olur.

Eğer hedeflerin sonunda istenen baĢarı yakalandı ise öğrencinin kat ettiği mesafe öğrenciye hissettirilmeli ve yeni izlenecek metodların belirlenmesi ise baĢarı devamlılığı sağlanmalıdır. Belirlenen hedefe tam olarak ulaĢılamadığında ise öğrenciye haksızlık etmeden, kaydedilen ilerleme fark edilip, baĢarıya engel olan sebepler bulunmaya çalıĢılmalıdır.

Allah insanlara emir ve yasaklarına riayet ettiklerinde iki dünya mutluluğunu ve kurtuluĢu vereceğini pek çok ayette ifade eder (bkz Nisa Suresi, 4/13 ve Hicr Suresi 54/45) Yani bir nevi „hedef belirler‟. Hz Muhammed‟in hadislerinde Cennete kavuĢmak için aynı „hedef belirleme‟ ye rastlamak mümkündür.(bkz: Buhari, Edeb, 69 ve Müslim, Cennet, 27)

Hz Muhammed‟in günlük Ģeylerde belirlediği hedefler de mevcuttur. Bunlardan Müslümanlar için belirlediği belki en önemli hedef „ilim hedefi‟ dir. Hz Muhammed bu hedefi hem Müslümanlara hem de tüm insanlara belirlemiĢtir. Ġlim hedefinde herhangi bir sınır olmadığı gibi, bu hedefe ulaĢmaya bir engel de bahane olarak gösterilememektedir. (Özbek, 1994:74)