Dinin Olumlu DüĢünmenin ve Duanın BaĢarı Üzerindeki Etkisi

KiĢisel geliĢim yazarlarından bazıları kitaplarında „Din ve Ahlak‟ üzerine fikir beyan etmiĢlerdir. ÇalıĢmanın bu bölümünde H. Vincent Peale isimli yazarın „Olumlu DüĢünmenin Gücü‟ adlı kitabındaki Din ve Ahlakkonularındaki olumlu bakıĢ açısı üzerinden değerlendirme yapılacaktır. Bu noktadaKiĢisel geliĢim kitaplarında Din ve ahlak üzerine olumsuz düĢünceler -bilinçli yada bilinçsiz Ģekilde- beyan eden yazarlar olduğunu da zikretmeden geçmemek gerekmektedir.

Peale‟a göre kiĢinin kendi hakkındaki düĢünceleri zamanla gerçekleĢmeye baĢlar. Eğer sağlıklı olduğunuzu düĢünüyorsanız, bu düĢünce size etkisini gösterecek ve siz gerçekten kendinizi sağlıklı hissedeceksiniz. Eğer aklınız size yorgun olduğunuzu hissettiriyorsa, beyniniz bunu algılayacak ve siz birazdan gerçekten yorgun hissedeceksiniz. Eğer aklınız ve düĢüncelerinizlebir konuya gerçekten isteyerek yönelirseniz, o faaliyeti kesintisiz Ģekilde sürdürebilirsiniz. ĠĢte dinin baĢarı üzerine etkisi tam da bu noktada devreye girmektedir. Din, insanın düĢünceleri aracılığıylainsana etki eden bir sistemdir. Dinin bu özelliği ile insan aklı, düĢünce dünyasını inançlı bir tutumla besleyerek gücünün üstüne çıkabilir. Böylece din, kiĢinin ihtiyaç hissettiği destek ve güç kaynağına sahip olduğunu fark ettirerek müthiĢ bir iĢ baĢarmasına yardımcı olur.(Peale, 2010, 49-50) Addıngton bu durumu “Ġnsanın kendi hakkındaki inancı, bilinçaltına verdiği emirdir” (2007; 100) diyerek özetler. Bu yaklaĢımda dinin bir iĢi baĢarma üzerindeki iĢlevini görülmekte. Çünkü aĢkın olan bir varlığa inanmanın insanda sağlayacağı güven ve huzur insanı doğru yöne yönlendirecektir.

Ġslam anlayıĢında Yaradan‟a tümüyle teslim olmak vardır. Bu „ĠĢittik ve Ġtaat ettik‟(Bakara Suresi 2/285) gerçeğiyle Ģekillenen bir anlayıĢtır. Çünkü kalben bağlanarak, tümüyle iman ettiğinizde size yardımda bulunacak bir güç hep var olacaktır.(Enfal Suresi, 8 /9-10) ĠĢte böyle bir iman ve inancın „kendini gerçekleĢtirme‟ gücü ile istediğini kendine uydurma gücü hep vardır. Ne kadar eminseniz, tahminlerinizin ve hislerinizin gerçekleĢmesi o kadar kuvvetlidir. Ġlahi yardımı böylece yanınızda hissedeceksiniz.

KiĢisel geliĢimin bu öğretisi „Hedef belirleme‟ aĢamasında kullanılabilir. Bu öğretinin önemi öğrencilerin hedefini belirleyip yapabileceklerine inandırmanın yanı sıra dini inançlarının olmasının ve ısrarla dua etmelerinin bireyi olumlu yönde etkileyecek ve baĢarılarını attıracak olmasıdır.

Yazar, kitabında olumlu düĢünmenin yanı sıra doğru Ģekilde dua etmenin de önemi üzerinde de ısrarla durmaktadır. Peale,dua etmeyi Yaratıcıyla konuĢmaya benzetir ve yapıcı dua, resmetmekle(hayal etmekle) de birleĢtirildiği zaman insan baĢarıya bir adım daha yaklaĢacaktır, der. Ayrıca duayı düzenli olarak yapmak gerektiğini ancak bu Ģekilde dua etmekten verim alınabileceğini de belirtir.”(Peale, 2010:68ve69)Bu yöntem duanın önemini göstermesi açısından Din Dersi açısından oldukça verimlidir. Çünkü sadece istemenin, sadece hayal etmenin baĢarı için yeterli olmadığının anlaĢılması gerekmektedir Ġnsan hayatıyla ilgili her Ģeyin kendi elinde olmadığını anlayıp dua ederek Allah‟a yönelmeli Allah‟ın yaratıcılığını fark ederek hayatını ona göre Ģekillendirmelidir. Çünkü “Dua insanın bütün benliği ile Allah‟a yönelerek maddi- manevi ihtiyaçlarını ve halini O‟na arz etmesidir. Dua insanın kendini eğitmesidir, insanın kendini denetlemesidir.” (K.Topçu, 2011:37)Allah-u Teala duanın değerini anlatmak için Ģöyle buyurmaktadır: “Duanız olmasa, Rabbim size ne diye değer versin.”(Furkan Suresi 25/77)Kul ile Yaradan arasındaki en doğal ve aracısız iletiĢim yolu olan dua Yaradan‟ın kuluna değer vermesine imkan sağlıyor. Aradaki bu iletiĢim bağı kimse tarafından bozulamaz. Yalvarıp yakaran olacağına içten inanarak sarsılmaz bir Ģekilde isteyen kiĢinin baĢaramayacağı çok az Ģey vardır. „Ġstemek‟ Ruhu harekete geçiren anahtarlardandır.Ġstemeyi bilen insan da Ġslam Medeniyetinin sahip olduğu kiĢisel geliĢim anlayıĢını tarafından arzulanan insandır.

Ama unutulmamalıdır ki ne istendiği, nasıl bir arzuyla istendiği de önemlidir.(ġirin, 2005: 284-285)

Peale‟in kitabında tavsiye ettiği yaklaĢımlardan bir diğeri de, baĢkaları için dua edebilmektir. KiĢisel geliĢimci bazı yazarlar kitaplarında - Örneğin SavaĢmadan Kazanmak isimli kitabında Kirscher- okurlarını sadece kendini düĢünmeye yönlendirirken, baĢkaları için dua edebilmeyi öğretmek insanın kendisinden baĢkalarını da düĢünmeyi öğretmesi açısından ahlak eğitimi alanında dikkat çekicidir. (2010:81) Çünkü yaĢamları boyunca sadece kendini düĢünüp sadece kendi için isteyenler küçük kalmaya mahkumdur.(ġirin,2005:284) Ne var ki sadece kendi için yaĢayan insanlar Hz Muhammed‟in “KardeĢinin gıyabında dua eden hiçbir mü‟min yoktur ki melek de „bir misli de sana olsun‟ demesin”(Müslim, Zikr 86) hadisini bilseler ve de uygulasalar hayatları belki de Ģu anki durumlarından daha iyi olacaktır.

KiĢisel geliĢimin din eğitimi açısından eleĢtirilen bölümünde de bahsedildiği üzere bazı yazarlar baĢarıyı bireyin istemesine bağlı olarak kabul etmektedir. Ancak kulun elinden gelen çabayı gösterdikten sonra dua ile gerisini Tanrı‟ya bırakması „Tevekkül anlayıĢı‟ için de önemlidir. Tevekkül anlayıĢı toplumdaki her insan için kazandırılması gereken bir yaklaĢımdır. Tevekkül konusunda Peale Ģöyle bir iddiadadır: Çok basit görünen Tevekkül aslında önemli bir iĢ. Yapmanız gereken sıkıntıyı veya bir iĢin sonunu Yaratıcıya bırakıp, düĢüncelerinizin gücüyle o problemin üzerine çıkmaktır. Ancak sizin gücünüzden üstün bir güç daha vardır ve bu güç sizin için her Ģeyi yapabilir. O güce kendinizi bırakın ve O‟nun kuĢatıcı rahmetiyle karĢılaĢın. Bu üstün güce sığınma gibi bir Ģansınız varken neden kaybettiğinizi düĢünesiniz? Sıkıntınızı O‟na söyleyin ve size özel olan bir cevap alacağınıza inanın. Bu size Tanrı‟nın yardımıyla zorluklar sayesinde güç kazanma Ģansı tanıyor. (2010:219 ve 274) Buradaki bakıĢ açısı Ġslam öğretisiyle örtüĢecek bir Ģekildedir. Ġslam anlayıĢında da kul elinden geleni yaptıktan sonra iĢin sonucunu Allah‟a havale eder. Tevekkül kavramı ve önemiyle ilgili çalıĢmanın ilerleyen bölümlerindeayrıca açıklama yapılacaktır.