BÖLÜM II 2 Kuramsal Çerçeve ve İlgili Araştırmalar
III. Seçim Evresi.—Birey bu evrede derinlemesine araştırma sonucunda elde
1. Araştırmanın İç ve Dış Geçerliliğini Artırmak İçin Alınan Önlemler
4.2. Hazırlık Eksikliğinden Kaynaklanan Kariyer Karar Verme Güçlüklerine
İlişkin Bulgular
Araştırmanın ikinci denencesi “Kariyer karar verme grup rehberliği programının uygulandığı deney grubundaki öğrencilerinin hazırlık eksikliğine ilişkin kariyer karar verme güçlük düzeyleri, plasebo kontrol grubundaki öğrencilerinkinden anlamlı düzeyde azalacaktır. ” şeklinde ifade edilmiştir.
Deney ve plasebo kontrol grubunun hazırlık eksikliği güçlükleri öntest ve sontest puan ortalamaları, standart sapmaları ve öntestlere göre düzeltilmiş sontest ortalamaları, standart hataları ve n değerleri Tablo 12’de sunulmuştur.
Tablo 12
Deney ve Plasebo Kontrol Gruplarının Hazırlık Eksikliğinden kaynaklanan Kariyer Karar Verme Güçlüklerine İlişkin Puan Dağılımları
Puanlar
Öntest Sontest Düzeltilmiş Sontest
Gruplar N
X ss X ss X SH
Deney grubu 15 31.86 5.50 19.59 2.87 19.60 .55
Plasebo
Kontrol Grubu 15 31.86 4.13 34.66 4.20 33.52 .55
Tablo 12 incelendiğinde deney grubunun hazırlık eksikliğine ilişkin öntest puanlarına göre düzeltilmiş sontest puan ortalamaları ( X =19.59, X düz=19.60),
plasebo kontrol grubunun öntest puanlarına göre düzeltilmiş sontest hazırlık eksikliği güçlüklerine ilişkin puan ortalamalarından ( X =34.66, X düz=33.52) daha düşüktür.
Deney ve plasebo kontrol gruplarının düzeltilmiş sontest hazırlık eksikliği güçlüklerine ilişkin puan ortalamaları arasında gözlenen farkın anlamlı olup olmadığını test etmek için uygulanan ANCOVA ve Bonferonni testi sonuçları Tablo 13’de sunulmuştur.
Tablo 13
Deney Grubunun Hazırlık Eksikliğinden Kaynaklanan Güçlüklerine İlişkin Düzeltilmiş Sontest Puan Ortalamalarına Uygulanan ANCOVA Analizi
Varyansın Kaynağı Kareler toplamı sd Kareler ortalaması F p Anlamlı farklılık (Bonferroni) Eta Kare η² Model 1766.82 2 883.41 79.86 .000
Kontrol edilen değişken (Hazırlık eksikliği
güçlüklerine ilişkin öntest puanları)
64.29 1 64.29 5.81 .023
Grup Ana Etkisi 1702.53 1 1702.53 153.92 .000 Deney grubu
< Kontrol grubu
.85
Hata 298.64 27 11.06
Toplam 2065.46 29
Tablo 13'de görüldüğü gibi deney ve plasebo kontrol gruplarının düzeltilmiş
hazırlık eksikliği güçlüklerine ilişkin sontest puan ortalamaları arasında .005 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmuştur (F=153.92, p<.005). Deney ve plasebo kontrol gruplarının düzeltilmiş sontest puanları arasında yapılan Bonferonni testi sonuçlarına göre, deney grubunun hazırlık eksikliği güçlüklerine ilişkin puan ortalaması ( X düz=19.59), plasebo kontrol grubunkinden ( X düz=34.66) daha küçüktür. Bu farkın deney grubu öğrencilerinin lehine olduğu görülmektedir.
Ayrıca deney grubundaki öğrencilerin hazırlık eksikliğinden kaynaklanan kariyer karar verme güçlükleri öntest-sontest ortalama puanları arasındaki fark
( X öntest=31.86; X sontest=19.60) göz önünde bulundurulduğunda uygulanan deneysel işlemin deney grubundaki öğrencilerin hazırlık eksikliğinden kaynaklanan kariyer karar verme güçlük düzeylerini plasebo kontrol grubu öğrencilerine göre düşürmede orta düzeyde bir etkisinin (d=.78) olduğu görülmektedir. Diğer taraftan bu etkinin ne kadarının uygulanan kariyer karar verme grup rehberliği programından kaynaklandığını belirlemek için eta kare (η²) değerine bakılmıştır. Hazırlık eksikliğine ilişkin güçlüklerdeki azalma açısından elde edilen eta kare değeri (η²= .85) göz önünde bulundurulduğunda, deneysel işlemin, deney grubundaki öğrencilerin kariyer karar verme güçlüklerindeki değişimin % 85’ini açıkladığı görülmektedir.
Bu bulgular, deney grubuna uygulanan kariyer karar verme grup rehberliği programının deney grubundaki öğrencilerin hazırlık eksikliğinden kaynaklanan güçlük düzeylerini plasebo kontrol grubu öğrencilerine göre düşürmede orta düzeyde bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
4.2.3. Motivasyon Eksikliğinden Kaynaklanan Kariyer Karar Verme Güçlüklerine
İlişkin Bulgular
Araştırmanın üçüncü denencesi “Kariyer karar verme grup rehberliği programının uygulandığı deney grubundaki öğrencilerinin motivasyon eksikliğine ilişkin kariyer karar verme güçlük düzeyleri, plasebo kontrol grubundaki öğrencilerinkinden anlamlı düzeyde azalacaktır. ” şeklinde ifade edilmiştir.
Deney ve plasebo kontrol grubunun motivasyon eksikliğine ilişkin öntest ve sontest puan ortalamaları, standart sapmaları ve öntestlere göre düzeltilmiş sontest puan ortalamaları, standart hataları ve n değerleri Tablo 14’te sunulmuştur.
Tablo 14
Deney ve Plasebo Kontrol Gruplarının Motivasyon Eksikliğinden Kaynaklanan Kariyer Karar Verme Güçlüklerine İlişkin Puan Dağılımları
Puanlar
Öntest Sontest Düzeltilmiş Sontest
Gruplar n X ss X ss X SH Deney grubu 15 7.46 3.06 4.66 .89 4.51 .43 Plasebo Kontrol Grubu 15 6.86 2.89 7.80 3.02 7.95 .43
Tablo 14 incelendiğinde deney grubunun motivasyon eksikliği güçlüklerine ilişkin öntest puanlarına göre düzeltilmiş sontest puan ortalamaları ( X =4.66,
X düz=4.51), plasebo kontrol grubunun öntest puanlarına göre düzeltilmiş sontest motivasyon eksikliği güçlüklerinden kaynaklanan puan ortalamalarından ( X =7.80,
X düz=7.95) daha düşüktür.
Deney ve plasebo kontrol gruplarının düzeltilmiş motivasyon eksikliği güçlüklerine ilişkin puan ortalamaları arasında gözlenen farkın anlamlı olup olmadığını test etmek için uygulanan ANCOVA ve Bonferonni testi sonuçları Tablo 15’de sunulmuştur.
Tablo 15
Deney Grubunun Motivasyon Eksikliğinden Kaynaklanan Güçlüklerine İlişkin Düzeltilmiş Sontest Puan Ortalamalarına Uygulanan ANCOVA Analizi
Varyansın Kaynağı Kareler toplamı sd Kareler ortalaması F p Anlamlı farklılık (Bonferroni) Eta Kare η² Model 138.20 2 69.10 24.82 .000
Kontrol edilen değişken (Motivasyon eksikliğine ilişkin öntest puanları)
64.56 1 64.56 23.19 .000
Grup Ana Etkisi 87.51 1 87.51 31.43 .000 Deney grubu
< Kontrol grubu
.64
Hata 75.16 27 2.78
Toplam 213.36 29
Tablo 15'de görüldüğü gibi deney ve plasebo kontrol gruplarının KKVGÖ
motivasyon eksikliğinden kaynaklanan güçlüklere ilişkin düzeltilmiş sontest puan ortalamaları arasında .005 düzeyinde anlamlı bir fark bulunmuştur (F=31.43, p<.005). Deney ve plasebo kontrol gruplarının düzeltilmiş sontest puan ortalamaları arasında yapılan Bonferonni testi sonuçlarına göre, deney grubunun motivasyon eksikliği güçlüklerine ilişkin puan ortalaması ( X düz=4.51), plasebo kontrol grubunkinden
( X düz=7. 95) daha küçüktür. Bu azalmanın deney grubu öğrencilerinin lehine olduğu görülmektedir.
Deney grubundaki öğrencilerin motivasyon eksikliğinden kaynaklanan kariyer karar verme güçlükleri öntest-sontest ortalama puanları arasındaki fark ( X öntest=7.46; X sontest=4.51) göz önünde bulundurulduğunda uygulanan deneysel işlemin deney grubundaki öğrencilerin motivasyon eksikliğinden kaynaklanan kariyer karar verme güçlük düzeylerini plasebo kontrol grubu öğrencilerine göre düşürmede orta düzeyde etkisinin (d=.55) olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan bu etkinin ne kadarının uygulanan kariyer karar verme grup rehberliği programından kaynaklandığını belirlemek için, eta kare (η²) değerine bakılmıştır. Motivasyon eksikliğine ilişkin güçlüklerdeki azalma açısından elde edilen eta kare değeri (η²= .64) göz önünde bulundurulduğunda, deneysel işlemin, deney grubundaki öğrencilerin kariyer karar verme güçlüklerindeki değişimin % 64’ünü açıkladığı görülmektedir.
Bu bulgu, deney grubuna uygulanan kariyer karar verme grup rehberliği programının deney grubundaki öğrencilerin motivasyon eksikliği güçlük düzeylerini plasebo kontrol grubu öğrencilerine göre düşürmede anlamlı ve orta düzeyde bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
4.4. Genel Kararsızlıktan Kaynaklanan Kariyer Karar Verme Güçlüklerine İlişkin