• Sonuç bulunamadı

5.5. fMRG verileri 49

6.4.3. Grup oyununa ilişkin bulgular 64

IGT’nin  ikinci  yani  grup  içinde  yer  alarak  tercihlerin  yapıldığı  kısmında  kontrol  grubunda  sol   insula  (BA  13),  sol  temporopolar  alan/  superior  temporal  girus  (BA  38),  sağ  orta  frontal  girus,   medial  frontal  girus,  frontal  göz  alanları  ve  pars  ve  inferior  frontal  girus  (BA  9,  32,  8  ve  47;   sırasıyla),  sol  medial  frontal  girus  (BA  32),  sol  ve  sağ  anterior  singulat  korteks  /singulat  girus   (BA  24)  alanlarındaki  aktivasyonlar  obezite  grubuna  göre  daha  fazla  saptanmıştır.        

 

İnsula   ve   ACC’ye   ilişkin   detaylı   bilgi   ve   yorumlara   yukarıda   değinildiği   için   burada   tekrarlanmayacaktır.    

 

§ Temporal  Pol  

Analizimizde  BA  38  olarak  saptanan  bölge  sol  superior  temporal  girusta/  kortekste  yeralan   Temporal  Pol  (TP),  diğer  bir  deyişe  Temporopolar  Alan  yapısıdır.  TP,  temporal  lobun  anterior   kısmında  yer  alır  ve  hem  OFK  hem  de  amigdala  ile  güçlü  bağlantıları  bulunmaktadır  (Clark,   Boutros  ve  Mendez  2010).    

 

TP   belirgin   olarak   sosyal   ve   emosyonel   işlemlemede   görev   almaktadır.   Duysal   ya   da   multimodal   assosiasyon   alanlarından   gelen   duysal   uyaranları   emosyonel   algılarla   eşleştirmede   rol   oynadığı   bildirilmiştir   (Olson,   Plotzker   ve   Ezzyat   2007).     Ayrıca   TP’nin  

“Theory   of   Mind-­‐   Zihin   Kuramı”   ağının   önemli   bir   elemanı   olduğu   düşünülmektedir.   Zihin   Kuramı;   başka   bir   kimsenin   ruhsal   durumunun   anlaşılabilmesi   ve   ön   görülebilmesi,   başka  

kişilerin   emosyonları,   arzuları   ya   da   niyetlerinin   anlamlandırılabilmesi,   başka   birinin   bakış   açısının  kendi  bakış  açımızdan  farklı  olduğunun  anlaşılabilmesi  becerilerine  verilen  tanımdır   (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010).  TP’nin  başka  kişilerin  düşünceleri  ya  da  duyguları  hakkında   düşünüldüğü  ve  ahlaki  kararlar  alınadığı  zaman  aktivasyon  gösterdiği  bildirilmiştir  (Vollm  et   al.  2006).  

 

Sol   TP   “anlamsal   (semantik)   bellek”   ile   de   ilişkilendirilmektedir.   Semantik   bellek   anlamlar,   isimler  ve  genel  olarak  “kişisel  olmayan”  bilgileri  içerir  (Snowden  2004).    

 

IGT’nin  ikinci  kısım  performansında  kontrol  grubunun  TP  aktivasyonun  daha  fazla  saptanmış   olması,   normal   kilolu   kişilerin   obez   kişilere   kıyasla,   bir   grubun   içerisindeyken   duysal  

uyaranları   emosyonlarıyla   daha   iyi   eşleştirebildiklerini   ayrıca   -­‐zihin   kuramı   çerçevesinde-­‐   grup  içerisindeki  diğer  kişilerin  tercihleri  ile  kazanç  ve  kayıplarını  görürken  onların  arzu  veya   niyetlerini;   ne   düşünmüş   olabileceklerini,   emosyonlarının   ne   olabileceğini   daha   belirgin   şekilde   düşündükleri;   yine   normal   kilolu   kişilerin   grup   içerisinde   daha   ahlaki   kararlar   alma   eğilimi  gösterebilecekleri  şeklinde  yorumlanabilir.      

 

TP  aktivasyonunun  tek  başına  oynanan  IGT  esnasında  farklılık  göstermemesi  de  bu  bölgenin   sosyal  ilişkiler  ve  zihin  kuramıyla  ilgili  olduğunu  destekler  bir  bulgudur.  

 

Sol   TP’nin   normal   kilolu   kişilerde   hiperaktivasyon   göstermesi   bu   kişilerin   semantik   belleklerini  grup  içerisindeyken  obez  kişilere  oranla  daha  belirgin  bir  şekilde  kullandıklarına   işaret  etmektedir.  Bu  bulgu,  normal  kilolu  kişilerin  grubun  diğer  üyelerinin  performanslarını   hatırlayabilme   ve   ona   yönelik   karar   verebilmelerinde   obez   kişilere   göre   daha   yoğun   beyin   aktivasyonu  yaşadıklarını  göstermiştir.  Ancak  IGT  performansında  net  skorların  normal  kilolu   kişilerde  obezite  grubuna  göre  anlamlı  bir  şekilde  farklılık  göstermeyişi  ve  hatta  her  ne  kadar   istatistiksel   olarak   anlamlı   bulunmamış   olsa   da   sayısal   açıdan   net   skorların   grup   oyununda   düşüş  göstermesi  bu  hiperaktivasyonun  alınan  kararlarla  ilişkisini  akla  getirmektedir.    

 

Ek   olarak   sol   TP’nin   obezite   grubunda   hipoaktif   olarak   saptanması   obez   kişilerin   grup   içerisinde  yer  aldıkları  dönemde  kişisel  olmayan/  genel  bilgilere  ait  belleklerini  normal  kilolu   kişiler   kadar   kullanmadıklarına   işaret   etmiştir.   Bu   bulguyu   gerçek   yaşamla   ilişkilendirdiğimizde   yiyecek   ya   da   içeceklerin   içerikleri,   kalorileri;   egzersiz   ve   hareketli   yaşamanın   avantajları   vb.   kilo   kontrolüne   ait   genel   bilgilerin   obez   kişilerin   belleklerinde   yeterince  yer  edinmemesi  ya  da  bir  grubun  içerisinde  olduklarında  belleklerideki  bu  bilgileri   yeterince  kullanamadıkları  düşünülebilir.    

 

§ Frontal  Görme  Alanı  

Analizimizde   BA   8   olarak   saptanan   bölge   frontal   korteksin   dorsolateralinde   yer   alan   bir   motor   korteks   yapısı   olan   Frontal   Görme   Alanı   (FGA)’dır.   FGA   her   tür   göz   hareketinin   başlatılması   için   gerekli   bir   yapı   olmasa   da   sakkadik/istemli   göz   hareketlerine   katkı   sağlar.     FGA’nın   gözün   yeni   bir   hedefe   konumlanmasını   sağlaması,   bütün   görülebilir   hedefler   arasından  bir  tanesinin  seçilmesinde  yürütücü  işlev  görmesi  ve  daha  sonra  seçilen  başka  bir   hedefe   doğru   göz   hareketini   başlatma   fonksiyonu   insanlardaki   en   yüksek   kognitif   işlem   komutlarından  sayılmaktadır  (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010),  (Goldberg  ve  Bruce  1986).  

 

IGT’nin   grup   içinde   oynanan   bölümünde   kontrol   grubunda   FGA’nın   hiperaktivasyon   göstermesi,   normal   kilolu   kişilerin   obez   kişilere   göre   grup   içerisinde   meydana   gelen   hareketlerin   seçilmesi   ve   takip   edilmesinde   daha   belirgin   etkinlik   gösterdikleri   şeklinde   yorumlanabilir.    

 

§ Prefrontal  Korteks  

Analizimizde  BA  9,  32  ve  47  dorsolateral,  medial  ve  inferior/orbital  bölgeleri  işaret  etmekle   beraber   hepsi   Prefrontal   Korteks’in   (PFK)   yapılarıdır.   Tüm   bu   yapılar   temporal   ve   amigdaladan  bilgi  aktaran  talamik  çekirdeklerden  uzantılar  alır;  ayrıca  amigdala  ile  doğrudan   çift  taraflı  bağlantıları  da  bulunmaktadır.  Genel  olarak  söz  etmek  gerekirse  dorsolateral  bölge   algı,  bellek  ve  motor  planlama  gibi  yürütücü   –kognitif-­‐  işlevlerden  sorumluyken;  medial  ve   orbital  bölge  sosyal  ve  çevresel  davranışları  desteklemede  rol  alır  (Clark,  Boutros  ve  Mendez   2010).    

 

PFK,   bir   hedefle   ilişkili   görevlerde   öğrenilmiş   bilgilerin   kullanılmasını,   geçmişte   bir   hedefe   ulaşmada   etkinliği   kanıtlanmış   deneyimlerin   aralarında   ilişki   kurulmasını,   planlamanın   sıralı   ya   da   zamansal   yönleriyle   ilgili   bilgilerin   depolanmasını   ve   geri   çağırılmasını,   planlamanın   karmaşıklığını   ya   da   sıralamasının   yeniden   ayarlanmasını   sağlayan   yapıdır   (Fuster   2002),   (Miller  2002).    

 

o Dorsolateral  Prefrontal  Korteks  

BA   9   alanı   Dorsolateral   Prefrontal   Korteks   (DLPFK)   olarak   tanımlanmaktadır.   Hem   motor   korteksten  hem  de  multimodal  temporoparietal  birleşke  alanından  girdi  alan  DLPFK,  somatik   duysal  sistemden  gelen  bilgiyi  motor  korteks’te  bu  bilgiye  uygun  bir  yanıt  oluşturulması  için   değerlendirip  düzenlemede  ve  ek  olarak  bilginin  motor  kortekse  iletiminde  rol  oynar  (Clark,   Boutros  ve  Mendez  2010).    

 

DLPFK,   “işletim   belleği   (working   memory)”nde,   yani   belirli   miktarda   bilginin   uzun   süreli   belleğe   aktarılmadan   önce   geri   çağırılması   ve   yürütücü   işlenmesiyle   ilgili   bellekte   önemli   düzeyde  görev  alır.    Yürütücü  işlemler  seçici  dikkat  ve  görev  yönetimi  olarak  tanımlanabilir.   Bu   işlevlerde   DLPFK   kadar   ACC’nin   de   rol   oynadığı   söylenebilir   (Clark,   Boutros   ve   Mendez   2010).    

DLPFK  davranışları  izler;  mekansal  ve  zamansal  ipuçlarını  kullanarak  düzenler.  Uzun  dönem   bellekten  geri  çağırılıp  işletim  belleğinde  kullanılması  sayesinde  gelen  bilgiler  ve  diğer  ilişkili   fikirler  birleştirilerek  davranışlar  yönlendirilir.  Kısa  süreli  planlamalarla  ilişkili  hedefe  yönelik   davranışlar  da  ve  birçok  olası  hereket  arasından  bir  eylemin  seçilmesinde  DLPFK  aktivasyonu   bildirilmiştir  (Lau  et  al.  2004).    

 

DLPFK   hasarında   yürütücü   işlevler   olarak   tanımlanan   karmaşık   psikolojik   fonksiyonlarda   bozulmalar   görülmektedir.   Kişi   bir   davranışı   planlama,   geribildirim,   öğrenme,   sıralama,   belirleme,  sürdürme  ve  değiştirmede  güçlük  yaşar.  En  çok  bozulma  olayların  zamansal  olarak   sıralanmasını  organize  etme  becerisinde  görülür.  Perseverasyonlar,  uyarana  bağlı  davranışlar   ve   ekopraksi   görülebilir.   Kişi   genel   bir   ilgisizlik,   apati,   dikkat   süresinde   kısalma,   emosyonel   tepkisellikte   eksilme,   ilişkili   uyaranlara   katılmada   güçlük.     Kişi   kurulu   rutinlerin   ve   düşünce   işlemlerini  izlemekten  rahatlık  duyar  (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010).  

 

Obezite   grubunda,   grup   içindeki   IGT   performansı   esnasında   DLPFK’da   hipoaktivasyon   saptanmış  olması  obez  kişilerin  işletim  belleklerine  daha  az  oranda  başvurduklarını  ve  yüksek   kognitif  süreçlere  ilişkin  kortikal  merkezi  daha  az  oranda  kullandıklarını  göstermektedir.      

o Medial  Prefrontal  Korteks  /  Dorsal  Anterior  Singulat  

BA32  bölgesi  Dorsal  Anterior  Singulat  Korteks  (dACC)  olarak  tanımlanmakla  beraber  Medial   Prefrontal  Korteks  (mPFK)  dACC’yi  içine  aldığından  B32  ile  ilgili  tartışma  mPFK  çerçevesinde   yapılacaktır.  

 

mPFK  “sosyal  beyin”in  yapısındaki  elemanlardan  biri  olarak  nitelendirilmektedir  (Frith  2007).   Sosyal   beyinden   daha   önce   insula   bölümünde   de   söz   edilmiştir.   Diğer   kişilerle   ilişkilerin   düzenlenmesi,   diğer   kişilerin   düşüncelerinin   nedenselleştirilmesi,   onların   zihinsel   durumlarının  analizi  ve  anlamlandırılması,  kısacası  yine  önceden  TP  bölümünde  bahsedildiği   gibi  “Zihin  Kuramı”  ağında  mPFK  da  yer  almaktadır.    

 

Dorsomedial   PFK   (dmPFK)   kişinin   kendi   emosyonel   yanıtlarının   düzenlenmesini   iki   şekilde   sağlamaktadır;   bunlardan   birincisi   içinde   bulunduğu   sosyal   durumu   değerlendirme,   başkalarının   duygularını   ve   niyetlerini   anlamlandırma,   davranışlarını   değerlendirme;   ikincisi   ise  kendisinin  emosyonel  bir  durumla  ilişkisii  değerlendirme  ve  emosyonel  olarak  bağlantısı  

olmayan   bir   üçüncü   kişinin   bakış   açısından   kendi   pozisyonunu   hayal   edebilme   becerileridir   (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010).  

 

Ventromedial   PFK-­‐   vmPFK   ise   tüm   duysal   bölgelerden   girdi   alan   bölgedir.   Sosyal/   çevresel   ipuçlarını   içeren   uyaran-­‐pekiştirme   ilişkili   öğrenmede   rol   alır.   İçsel   ve   dışsal   uyaranların   değerliliğini  ve  emosyonel  tonunu  tanımlar.  Uyaranların  kendine  uygun  olup  olmadığı  ya  da   ne   derecede   uygun   olduğunu   değerlendirir.   Mevcut   ya   da   beklenen   uyaranın   kendine   uygunluğunu   belirlemede   geçmiş   deneyimleri   kullanır   (Schmitz   ve   Johnson   2007).   Zihin   kuramının   affektif   boyutunun   vmPFK   tarafından   düzenlendiği   düşünülmektedir   (Shamay-­‐ Tsoory  ve  Aharon-­‐Peretz  2007).  

   

vmPFK’nın   duysal   girdiler   ile   otonom-­‐   visseral   çıktılar   arasında   ve   limbik   bölgelerle   bağlantılarının   bulunması   Damasio   için   “Somatik   Marker   Hipotezi”nin   oluşturulmasında   ve   karar   verme   süreçlerine   ışık   yakmada   etkili   olmuştur   (Damasio   1996).   Belirli   karmaşık   durumlar  ile  bu  durumlarla  daha  önceden  ilişkili  visseral  hisler  ya  da  emosyonlar  arasındaki   bağlantılar   vmPFK’de   yer   alır.   Her   ne   kadar   bellek   bu   bölgede   yerleşmemiş   olsa   da,   bir   durumla   karşılaşıldığında   ona   ilişkin   emosyonel   bellek   bu   bağlantı   aracılığıyla   geri   alınır.   vmPFK   hipoaktivasyonu   ya   da   hasarında   kişilerin   sosyal   ve   kişisel   karar   vermelerinde   bozulmalar   saptanmıştır.   Her   ne   kadar   entellektüel   beceriler   korunmuş   olsa   da   işlerini   planlama,   doğru   arkadaşlıklar   kurma,   kendine   uygun   etkinlikler   belirleme   ya   da   kendine   uygun  harcamalar  yapma  gibi  fonksiyonlarda  yetersizlikler  görülür  (Damasio  1996).    

 

o Orbitofrontal  Korteks  

BA   47   bölgesi   Orbitofrontal   Korteks   (OFK)   olarak   tanımlanmaktadır.   OFK   temporal   assosiasyon   korteksi,   amigdala   ve   hipotalamustan   girdileri   alan   ve   emosyonel   işlemlemeyi   sağlayan  en  önemli  birleşim  yeridir  (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010).    

 

OFK  kişinin  kendi  ya  da  başkalarının  emosyonlarının  olumlu  ya  da  olumsuz  açıdan  değerinin   anlamasında;   başkalarının   duyguları   hakkında   düşünme   esnasında;   emosyonel   uyarana   verilen  davranışsal  ve  visseral  yanıtın  ayarlanmasında;  uygun  davranışların  sergilenmesinde   ve  inhibisyon  kontrolünde  rol  alır  (Clark,  Boutros  ve  Mendez  2010).    

 

Bir  uyaranın  emosyonel  dikkat  çekiciliğinin  değerlendirilmesi;  yanıt  olarak  kazanılacak  ödülün   seviyesine   göre   bir   davranışın   seçilmesi;   ödülün   düzeyi   ya   da   ihtimali   değişirse   davranışı  

yeniden   yönlendirme;   yeni   geliştirilecek   yanıt   bir   ödül   sağlayacaksa,   eski   ama   daha   aşina   olunan   yanıtın   engellenmesi;   süregiden   davranış   esnasındaki   dikkat   dağıtıcı   içsel-­‐   dışsal   sinyallerin  bastırılması;  OFK  aktivasyonuyla  ilişkilendirilmektedir  (Rolls  ve  Grabenhorst  2008).      

OFK’nın   yüzlerle   ilişkili   bilgi   girdisini   aldığı,   etkileyici   ya   da   gülümseyen   yüzlerle   daha   fazla   aktivasyon   gösterdiği   bildirilmiştir.   Yüz   ifadelerine   dayanarak   ilişkilerde   kabul   edilme   ya   da   reddedilmenin  algılanmasının  sosyal  pekiştireç  etkisi;  karşısındaki  kişinin  emosyonel  sesi  ya   da   yüz   ifadelerinin   yorumlanması   ve   uygun   yanıtların   gösterilebilmesi;   sosyal   açıdan   utanmanın   hayal   edilmesi   OFK   aktivasyonu   ile   ilişkilendirilmiştir   (Berthoz   et   al.   2002),   (O’Doherty  et  al.  2003).    

 

OFK   aktivasyonu   ayrıca   doğru   karar   verme   esnasındaki   kognitif   ve   emosyonel   süreçler   ile   ilişkilendirilmiştir.  Küçük  ancak  daha  olası  ödüller  ile  büyük  ancak  olasılığı  daha  uzak  ödüller   arasında  seçim  yapmak  OFK’yı  aktive  etmektedir.  OFK  hipoaktivasyonu  ya  da  hasarı  gelişmiş   bireylerin,  hızlı  ve  çabuk  ödülü  seçmeye  yöneldikleri;  aldıkları  acele  kararların  olası  olumsuz   sonuçlarını  öngörmede  yetersizlik  göstermeleri  ve  risk  almaya  daha  yatkın  olmaları  nedeniyle   karar  vermede  zorlandıkları  ve  hata  yaptıkları  bildirilmiştir  (Bechara  et  al.  2000),  (Elliot  et  al.   2000),  (Elliot  et  al.  2004).  

 

Obezite   grubunda   IGT’nin   grup   içindeki   performansında   mPFK   ve   OFK   alanlarında   aktivasyonun  daha  az  saptanmış  olması  obez  kişilerin  bir  grubun  içerisindeyken  diğer  kişilerin   yüz   ifadelerini   anlama,   anlamlandırma   ve   buna   ilişkin   bilgi   işlemleme,   emosyonların   değerinin   anlaşılması,   uygun   davranışsal/   visseral   yanıtların   sağlanması,   uygun   olmayan   yanıtların   inhibisyonu   ve   ödüle   yönelik   davrnış   değişikliğinin   planlanabilmesi,   sosyal/   çevresel   ipuçlarını   kullanabilme,   sosyal   açıdan   utanma,   geçmiş   durumlara   ait   emosyonel   yaşantılarla   ilgili   belleği   geri   çağırabilme   ve   bu   sayede   yeni   gelişen   durumlarda   doğru   ve   avantajlı   kararlar   verebilme,   çabuk   ödül   yerine   uzun   vadeli   ancak   daha   avantajlı   ödülleri   öngörüp   davranışları   buna   yönelik   ayarlayabilme   becerilerinin   normal   kilolu   kişilere   oranla   daha  az  kullandıkları  şeklinde  yorumlanabilir.      

 

Ne  var  ki;  IGT  net  skorları  açısından  bakıldığında  obez  grubun  net  skorlarının  kontrol  grubu   net  skorlarından  anlamlı  olarak  düşük  saptanmamış  olması  kişilerin  gerçek  yaşamdaki  karar   verme   süreçlerinde   mPFK   ve/veya   OFK   hipoaktivasyonundan   başka   biyopsikososyal  

nedenlerin   de   araştırılması   gerektiğini;   gruplar   arası   farklılığın   yalnızca   nöral   aktivasyon   düşüklüğüyle  açıklanamayacak  kadar  karmaşık  olabileceğini  düşündürmüştür.    

 

Araştırmamızda   ne   normal   kilo   grubunun   ne   de   obezite   grubunun   kendi   içlerinde   IGT’nin   birinci   ve   ikinci   kısımlarına   ait   görüntüleme   verileri   arasında   anlamlı   düzeyde   farklılık   saptanmamıştır.   Bu   bulgumuz   giriş   kısmının   “uyma   davranışının   nörobiyolojisi”   bölümünde   detalı   olarak   değinilen;   literatürdeki   sosyal   uyma   davranışının   nörobiyolojik   ilişkilerini   inceleyen  çalışmalar  ile  çelişmektedir.  Literatürde  sosyal  uyma  davranışı  esnasında  anterior   insula,  OFK,  nükleus  accumbens  (NAcc),  inferior  parietal  lobül  (IPL),  superior  parietal  lobül  ve   sağ   precuneus,  posterior   medial   frontal   korteksin   (pMFK)   dorsal   alanları   –dorsomedial   prefrontal  korteks  (dmPFK),  dorsal  anterior  singulat  korteks  (dACC),  oksipito-­‐  parietal  ağ,  sağ   supramarjinal   girus-­‐,   ventral   striatum   aktivasyonunda   artış   bildiren   araştırmalar   göze   çarpmaktadır  (Prehn  et  al.  2014),  (Morganand  ve  Laland  2012),  (Zaki  et  al.  2011),  (Nook  ve   Zaki  2015),  (Izuma  2013),  (Klucharev  et  al.  2009),  (Mason  et  al.  2009),  (Berns  et  al.  2005),   (Campbell-­‐Meiklejohn  et  al.  2010),  (Campbell-­‐Meiklejohn  et  al.  2012).    

 

Diğer   araştırmaların   aksine   araştırmamızda   farklılık   saptamamızın   bir   nedeni   yukarıda   sözü   geçen  çalışmaların  hiçbirinde  öncelikli  olarak  karar  verme  süreçlerinin  özellikle  incelenmemiş   olması,   çoğunlukla   grup   davranışına   uyma   ve   ödüle   duyarlılık   süreçlerine   yoğunlaşılmış   olması  ve  çalışmaların  hiçbirinde  IGT’nin  kullanılmamış  olması  olabilir.  Araştırmamız  her  ne   kadar   kazancın   ödül   etkisinin   ya   da   kaybın   olumsuz   emosyonel   uyarımının   sağladığı   karar   verme   süreçlerini   inceleyen   bir   metod   kullanmış   olsa   da   özellikle   ödül   duyarlılığına   yönelmemektedir.  

 

Bilgimiz  dahilinde  literatürde  yalnızca  obezite  popülasyonunu  içerip  sosyal  uyma  davranışının   nöral   izdüşümlerini   inceleyen   çalışma   bulunmamaktadır;   o   nedenle   obez   kişilerin   grup   içindeki  performanslarına  ait  görüntüleme  bulgularımız  literatür  ile  karşılaştırılamamıştır.    

Araştırmamızda  normal  kilo  grubunun  ile  obezite  grubunun  arasında  IGT’nin  birinci  ve  ikinci   kısmınlarına  ait  görüntüleme  verilerinde  anlamlı  düzeyde  farklılık  saptanan  alanlar  tartılışmış   olmasına   rağmen   bilgimiz   dahilinde   literatürde   obezite   popülasyonun   yer   aldığı   IGT   ile   yapılan   nörogörüntüleme   çalışması   bulunmaması   nedeniyle   obez   kişiler   ile   normal   kilolu   kişilerin  farklılıklarına  ait  bulgularımız  literatür  ile  karşılaştırılamamıştır.    

6.5. Varsayımların  Değerlendirilmesi  

 

Çalışmamızın  birinci  varsayımı  yani  obez  bireylerin  karar  verme  süreçleri  ile  grup  içinde  karar   verme   süreçleri   arasında   farklılık   olup   grup   içinde   daha   avantajli   kararlar   verme   eğilimi   gösterecekleri  hipotezimiz  doğrulanamamıştır.  Örneklem  sayımızın  az  ve  IGT  net  skorlarının   dağılım   aralığının   çok   geniş   olarak   istatistiksel   açıdan   anlamlı   fark   saptanmamış   olmasının   nedeni  olabilir.    

 

İkinci   varsayımımız   olan   obez   bireylerin   grup   içinde   karar   verme   süreçlerinde   çeşitli   beyin   bölgelerinde   aktivasyon   farklılıkları   olacağı   hipotezimiz   doğrulanamamıştır.   Hem   obez   kişilerin   hem   de   normal   kilolu   kişilerin   IGT’nin   birinci   ve   ikinci   kısmındaki   beyin   aktivasyonlarında  kendi  içlerinde  anlamlı  farklılık  yakalanamamıştır.    

 

Üçüncü   varsayımımız   kısmen   doğrulanmıştır.   Her   ne   kadar   IGT   net   skorlarında   anlamlı   düzeyde   fark   bulunmamış   olsa   da   obez   bireylerin   grup   içinde   gösterdikleri   karar   verme   performansı   esnasında   normal   kilolu   bireylere   göre   birçok   farklı   beyin   bölgesinde   azalmış   aktivasyon  saptanmıştır.  

 

Çalışmamızın   son   varsayımı   olan   kişilerin   karar   verme   süreçleri   ile   gruptan   etkilenme   ve   uyma   davranışları;   onların   ruhsal   durumları,   emosyonlarını   düzenleme   becerileri,   yeme   tutumları  ve  yeme  davranışı  tipleri  ile  ilişkilidir  varsayımı  doğrulanamamıştır.  IGT  net  skorları   ile   sözü   edilen   değişkenler   arasında   anlamlı   düzeyde   korelasyon   saptanmamış   olmasının   nedeni  yine  örneklem  grubumuzun  küçüklüğü  ve  skorların  geniş  bir  dağılım  aralığında  olması   nedeniyle  olabilir.  

 

6.6. Çalışmanın  güçlü  yanları    

 

Çalışmamızın   güçlü   yanları,   bilgimiz   dahilinde,   obezitede   sosyal   uyma   davranışının  

nörobiyolojik   özelliklerinin   incelendiği;   IGT’nin   sosyal   uyma   davranışının  

değerlendirilmesinde   bir   araç   olarak   kullanıldığı   ilk   çalışma   olması   ile   bu   amaçla   beynin   doğrudan   incelenmesinin   sağlandığı   “state-­‐of-­‐art”   (en   gelişmiş   yöntem)   tekniklerin   kullanılmış  olmasıdır.    

   

Benzer Belgeler