• Sonuç bulunamadı

2.6. ĠĢbirliğine Dayalı Öğrenme

2.6.4. ĠĢbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri

2.6.4.3. Grup AraĢtırması

Grup AraĢtırması tekniğinin temelleri John Dewey tarafından atılmıĢtır. Dewey‟e göre, sınıftaki iĢbirliği demokratik yaĢam için bir önkoĢuldur. Özellikle Sholomo ve Yael Sharan ile Rachel Hertz-Lazarowitz tarafından geliĢtirilmiĢtir. Bu yöntem bireylerarası diyaloga dayalıdır. Sınıftaki öğrenmenin duyuĢsal ve sosyal yönlerine önem verilir. “ĠĢbirlikli etkileĢim ve iletiĢim ancak küçük gruplarda elde edilir” inancına dayalıdır ve öğrenme etkinliklerinin öğrenciler tarafından yönlendirilmesi vurgulanmaktadır. Uygulama altı basamaklı bir süreçtir. Her aĢamada öğrencinin durumuna, zamana ve ortama uygun değiĢikler yapılabilir. Bu tekniğin dört özelliği vardır. Ġlk olarak, seçilen konu alt konulara ayrılarak küçük gruplar halinde çalıĢmakta olan öğrencilere verilir. Ġkinci olarak, çalıĢma konuları bağımlılığı sağlayıcı iĢbölümünü gerçekleĢtirecek biçimde düzenlenir. Üçüncü olarak, öğrenciler arasında çok yönlü iletiĢim kurulur. Dördüncü özelik ise, öğretmenin kaynak kiĢi ve kolaylaĢtırıcı olmasıdır (Açıkgöz, 2007: 204).

ÇalıĢma adımlarını Ģu Ģekilde özetleyebiliriz. Önce öğrenciler 2-6 kiĢiden oluĢan gruplara ayrılırlar. Sonra takımlar sunulan araĢtırma konusuyla ilgili bir alt konu seçer ve seçtikleri konuya iliĢkin grup raporu üretirler. Daha sonra her grup raporunu sunar ve o konuyla ilgili bulgularını tüm sınıfla paylaĢır.

Grup araĢtırma yönteminde, öğrenme etkinliklerinin öğrenciler tarafından yönlendirilmesine vurgu yapılmaktadır (Açıkgöz, 2007: 204). “Öğretmen grup çalıĢmaları sırasında öğrencilere sosyal beceri davranıĢları hakkında rehberlik yapsa da, öğrenciler araĢtırmalarını nasıl yürütecekleri ve tamamlayacakları, araĢtırma etkinliklerini nasıl gözleyecekleri ve geliĢtirecekleri, ilgili içeriği nasıl bir araya getirecekleri, gerekli beceri ve

yetenekleri nasıl kazanacakları ve sınıf sunumunu nasıl gerçekleĢtirecekleri konularında kendileri karar vermelidir” (Çolak, 2006: 41).

Öğrenme etkinliklerinin öğrenciler tarafından yönlendirilmesini vurgulayan grup araĢtırması tekniği 1970‟lerin ortalarında Sharan ve Sharan tarafından geliĢtirilmiĢtir. Slavin‟e göre grup araĢtırması, iĢbirliğine dayalı öğrenme tekniklerinin en karmaĢığıdır. Çünkü bu teknikte küçük gruplardaki öğrenciler; ne öğreneceklerine, onu öğrenmek için kendi kendilerine nasıl organize olacaklarına, öğrendikleri Ģeyleri sınıf arkadaĢlarına nasıl bildireceklerine karar vermek amacıyla önemli sorumluluklar almaktadırlar.

Bülbül‟ün Sharan ve Sharan‟dan aktarmasıyla, bu tekniğin uygulanması aĢağıda açıklanan altı aĢamadan oluĢmakla birlikte, her aĢamada öğrencilerin durumuna, zamana ve ortama uygun değiĢiklikler yapılabilmektedir:

1. Öncelikle öğretmenin saptadığı bir konuyu öğrenciler beyin fırtınası, tartıĢma gibi yöntemlerle alt konulara ayırırlar. Ġlgi duyulan konular doğrultusunda; akademik yetenek, cinsiyet, etnik köken gibi değiĢkenler açısından heterojen olacak Ģekilde 2-6 kiĢi geniĢliği arasında gruplar oluĢturulur. Bu aĢamada öğretmen öğrencilere kendi görüĢünü kabul ettirmeye çalıĢmamalı ve mümkün olduğunca öğrencilerin önerilerini reddetmemelidir.

2. Alt konulara duyulan ilgiye göre oluĢturulan grupların üyeleri, kendi alt konularını nasıl araĢtıracaklarını planlayarak kendi aralarında iĢbölümü yaparlar.

3. Grupça yapılan plan doğrultusunda araĢtırmalar yapılır. Bu aĢamada öğretmen, okulda ve okul dıĢında öğrencilerin araĢtırmalarında kullanabilecekleri kaynakları düzenler, hatta sınıfta bu kaynakların toplandığı bir öğrenme merkezi oluĢturulabilir. Grubun her bir üyesi, grupça yapılan iĢbölümü sonucunda kendisine düĢen kısımlarla ilgili değiĢik kaynaklarda araĢtırmalar yaparak bilgileri toplar, çözümler, değerlendirir, sonuçlara ulaĢmaya çalıĢır. Sonra da tüm grup üyeleri edindikleri bilgileri birbirlerine aktararak grubun araĢtırma problemini birlikte çözmeye çalıĢırlar. Bu aĢama vakit alabilir. Öğretmen gruplara çalıĢmalarını tamamlamaları için yeterince süre tanımalı ve onlara birlikte çalıĢma becerilerini öğretmelidir.

4. Grubun araĢtırma problemiyle ilgili grup içi tartıĢmalar sonucunda varılan sonuçlar öğretici ve dikkat çekici bir Ģekilde rapor edilir. Bu aĢamada, her gruptan birer temsilcinin katıldığı bir “yürütme kurulu” oluĢturularak, grupların sunacakları rapor için hazırladıkları plan bu kurul tarafından gözden geçirilir, zamanlamalar yapılır ve grupların malzeme istekleri alınır.

5. Raporların hazırlanmasının ardından, grupların tümü bir araya getirilir ve her grup kendine ayrılan süre içerisinde, görsel-iĢitsel araçlar kullanarak ve sınıftaki diğer öğrencilerin de katılımını teĢvik ederek araĢtırma raporunu tüm sınıfa sunar.

6. Tüm grupların sunumlarını tamamlamasından sonra rapor, sunum ve öğrencilerin değerlendirilmesi yapılır. Her grup aynı konunun farklı alt baĢlıklarını araĢtırdığından, her bir grubun ortak sınıf çalıĢmasına katkısı öğretmen ve öğrenciler tarafından değerlendirilir. Değerlendirme bireysel, grupça ya da her ikisini içerecek Ģekilde olabilir. Ayrıca bir sınav yapılacaksa, grupların kendi raporları doğrultusunda hazırladıkları sorulardan yararlanılır.

Slavin, takım yapılanması ve grup değerlendirmesi üzerinde dururken, tüm grup üyelerinin öğrenmesine dayalı özel grup ödülleri sağlamayan tekniklerin baĢarıyı arttırmada genellikle geleneksel eğitimden daha etkili olamadığını, grup araĢtırması tekniğinin ise bu duruma bir istisna olduğunu belirtmiĢtir. Bu teknikte grupların, her bir grup üyesi tarafından yapılan özgün katkılardan meydana getirilen grup ürününe dayalı olarak değerlendirilmesi sayesinde bu tekniğin, iĢbirliğine dayalı öğrenmenin eğitimsel etkililiği için esas olan, grup amaçları ve bireysel katılımın bir Ģeklini kullanıyor olduğunu ifade etmiĢtir.

Bu yöntemin temelleri John Dewey tarafından atılmıĢtır. Dewey'e göre, sınıftaki iĢbirliği demokratik yasam için bir önkoĢuldur. Grup AraĢtırması yöntemi bireylerarası diyaloga dayalıdır. Sınıftaki öğrenmenin duyuĢsal ve sosyal yönlerine önem verilir. ĠĢbirlikli etkileĢim ve iletiĢim ancak küçük gruplarda elde edilir. Grup AraĢtırması yöntemi daha sonra, özellikle Ġsrail‟de Sholomo ve Yael Sharan ile Rachel Hertz-Lazarowitz tarafından yoğun olarak araĢtırılarak geliĢtirilmiĢtir (Açıkgöz, 1992: 51).

Grup AraĢtırması Yönteminde öğrenme etkinliklerinin örgenciler tarafından yönlendirilmesi vurgulanmaktadır. Grup AraĢtırması araçlarda iĢbirliği ve grup amacı ilkelerine dayalı olarak geliĢtirilmiĢtir. Öğrenciler bir konuyu planlayarak, o planı uygulayarak, bilgi toplayarak ve o bilgileri çok yönlü bir problemin çözümünde kullanarak,

sentezleyerek ve çalıĢmalarını birleĢtirerek araĢtırma yaparlar. Bu yöntemin baslıca dört özelliği vardır. Ġlk olarak, seçilen konu alt konulara ayrılarak küçük gruplar halinde çalıĢmakta olan öğrencilere verilir. Ġkinci olarak, çalıĢma konuları bağımlılığı sağlayıcı iĢbölümünü gerçekleĢtirecek biçimde düzenlenir. Üçüncü olarak, öğrenciler arasında çok yönlü iletiĢim kurulur. Bunun için öğrenciler iletiĢim ve sosyal becerilerin kazanıldığı bir ön yetiĢtirmeden geçirilirler. Dördüncü özelliği ise öğretmenin kaynak kiĢi ve kolaylaĢtırıcı olma rolüdür. Öğretmen gruplar arasında dolaĢarak örgencilere karĢılaĢtıkları sorunların çözümünde yardımcı olur (Açıkgöz, 1992: 52).