Gothenburg Kenti Deneyimi-İsveç

Gothenburg 475 bin nüfusla İsveç’in ikinci büyük kentidir. 12 çevre belediye

ile 850 bin nüfuslu Gothenburg Bölgesi’ni oluşturmaktadır. Gothenburg ayrıca kente genç nüfus sağlayan 30 bin öğrencili önemli bir üniversiteye sahiptir. Kentsel yerleşim alanı son on yılda dağılmış ve otomobil ulaşımı yaygınlaşmıştır. Kayalıklı tepeler ve nehir vadileri ve bunlar arasında geniş yollara sahip topografya hava kalitesi problemine yol açmaktadır. Toplu taşıma altyapısı için yatırım yapılmaz ya da diğer yollarla otomobil ulaşımını ve hava kirliliğini azaltma gerçekleştiremezse

28 _{Natália Madureira, “Getting Started: The experience of Seixal, Portugal”, Healthy Urban Planning} in Practice: experience of European Cities, Edited by: Hugh Barton, Claire Mitcham and Catherine

çevresel hedeflere ulaşma konusunda ciddi problemler yaşanacaktır. Gothenburg geleneksel kurumsal engelleri aşarak tüm operasyon düzeylerinde etkili bir planlama ve sağlık entegrasyonunu başarmıştır. Gothenburg kenti için ortak çalışmalar yürüten planlamacılar sosyal işçiler, sağlık işçileri, polis ve yerel sağlık gruplarındaki gönüllü gruplardan oluşmaktadır. 29

Sağlıklı kent planlaması: Gothenburg 1988 yılından beri DSÖ Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı’nın üyesidir ve sağlığı geliştirmek için birçok faaliyet başlatmıştır. Gothenburg’un sağlıklı kent politikasında planlama birimleri yaşayanların sağlığını iyileştirmek ve katkıda bulunmak için çalışmaktadırlar. DSÖ Avrupa Sağlıklı Kentler Projesi üçüncü evresinde sağlıklı kent planlamasının özel konulardan biri olduğunda planlama birimleri sağlık konusuyla ilgili olarak daha yoğun çalışmalar içersine girmişlerdir. Fiziksel çevreyi şekillendirirken sağlık uygulamalarına dikkat çekmenin önemi konusunda Gothenburg’taki politikacılar ve planlamacılar arasında bir fikir birliği oluşmuştur. Gothenburg planlama çalışmalarında yer alan sağlık ve güvenlik konuları, içme suyu kalitesi, sıhhi koşullar, yol güvenliği ve gürültü gibi sağlıkla doğrudan ilişkili faktörler daha çok yer almaya başlamıştır. Gothenburg ayrıca planlamada sosyal ve refah konuları ile çalışma ve sağlığın daha geniş bir tanımlamasıyla ilgili birçok kavram kullanma geleneğine uzun zamandan beri sürdürmektedir.

Gothenburg Konseyi–Daha Güvenli, İyi ve Emniyetli: Gothenburg’daki suç

oranı çok yüksek değildir. Kişi başına bildirilen suç İsveç’in diğer iki büyük kentinden, Stockholm ve Malmö’den daha azdır. Bununla birlikte vatandaşlar memnun değildir ve suç durumu ile ilgili olarak endişe içersindedirler. İnsanların suç durumu ile ilgili acil endişelerini yönlendirmek için Gothenburg Konseyince “Daha Güvenli, İyi ve Emniyetli” ismi altında Ocak 2001’de yeni bir birim kurulmuştur. Bu birimin görevi, bu alanda çalışan birimler arasında iş birliğini sağlamak, suç önleme bilgisini arttırmak ve suç önleme konusunda izlenmesi gereken politikaları oluşturmaktır.

Gothenburg Konseyi, doğrudan sosyal çalışma yönlü çabalar ve fiziksel çevre

ile ilgili konular üzerinde çalışmaktadır. Konsey suçları önlemek için, toplum sağlık

konseyi, polis, trafik ve toplu taşıma ofisi, sanat yönetimi, üniversite ve yüksek öğrenim enstitüleri, düzeltici hizmetler, iş, çocuk işçiler, uyuşturucuyu önleme organizasyonları ve yerel dernek ve birlikler ve özellikle Kent Planlama Otoritesi bölge konseyleri ile işbirliği yapmaktadır. Kent Planlama Otoritesi’nden bir planlamacı yarım gün konsey için diğer yarı zamanda ise güvenlik sorunları ile Kent Planlama Otoritesi için çalışmaktadır. İşbirliği ayrıca polis ile beraber, analiz edilmesi gereken bildirilmiş suçlar veritabanı haritasını çıkarmıştır.

Kentin sadece fiziksel bir yapı olmadığını ayrıca, kentte yaşayan

vatandaşlarının toplamı olduğunu vurgulamaktadır. Gothenburg DSÖ Sağlıklı Kent Planlaması Kent Faaliyet Grubu’na katıldığında planlama ve imar faaliyetleri çalışmalarını sağlık yönünde geliştirmek için Kent Planlama Ofisi’nde bir Sağlık Grubu kurulmuştur. Sağlık Grubu gelişim sürecinin farklı aşamalarında çalışan insanlardan oluşmaktadır. Grup farklı planları ve yapı izinlerini sağlık açısından tartışmakta ve planlama sürecinin her düzeyinde imkânları kullanmak için bir yol bulmaya çalışmaktadır. Konsey ve yerel polis iletişim yoluyla insanlarda nasıl suçun azaltılacağı ve güvenliğin geliştirileceği konularında ortak araştırmalar yapmaktadır.

Güvenli ve emniyetli yürüyüşler klavuzu: Kent Planlama Otoritesi son yıllarda çevre kalitesini geliştirmek ve daha güvenli ve emniyetli hale getirmek için yerel sağlık gruplarıyla yakın işbirliği yapmıştır. Bu çalışma yoluyla birçok yerel gruplar ve çevre gelişimi ile ilgili insanla temas kurulmuştur. İnsanların kalmak ya da yürümek için güvensiz buldukları yerleri tanımlamak için çevre sayımı yapılmıştır. Böylece, birçok insan bu “güvenli ve emniyetli yürüyüşler” faaliyetine dahil olmuştur.30

Gothenburg Kentinde yapılan çalışmalarla; kent çevresini yaşayanlar ve ziyaretçiler için daha çekici hale getirmek amacıyla çeşitli taraflar üzerinde ve birçok yöntem ile çalışılmaktadır. Trygg vacker stad Gothenburg’u güvenli, temiz ve çekici bir kent haline getirmek için çeşitli kent organları ve özel organizasyonlar arasında kurulmuş işbirliği platformudur. Her organ farklı atamalara, yükümlülüklere ve çeşitli uzmanlıklara sahip kişilerden oluşmaktadır. Ortak amaç vatandaşlar için ekonomik gelişim ve artan refah potansiyeli ile toplum alanlarının kalitesini

yükseltmek ve güzel, hoş ve güvenli bir kent çevresi sağlamaktır. Ayrıca çalışmalar kentin ışıklandırılması ve duvar yazıları vb. eylemler için bir politika da içermektedir. Yürütülen bir proje ile kent bölgelerindeki yayalar için çevreyi iyileştirmeyi amaçlayan; iyi ışıklandırma, park bankları ve basket potaları sağlamak, bitkileri budamak gibi çalışmalarla, insanların çevrede rahatsızlık hissetmeden herhangi bir saatte daha rahat dolaşmaları sağlanmasına çalışılmaktadır.