Gelir Düzeyi

175

göre, çoğunlukla bekar katılımcıların yaş ortalaması daha düşüktür. Yaşın genç olması yaşanılan yerden beklentinin artmasına, yaşanılan deneyimin ise azalmasına sebep olabilir. Katılımcının hayatında bir partnerin olmaması da daha bağımsız hareket etmesine olanak sağladığı için gelecek alt boyut puanının daha düşük olması beklenen sonuçlardan biridir.

Rioux ve Pignault (2013), mekâna bağlanma sürecinin zamanla meydana geldiğini, ayrıca sadece herhangi bir sosyal ilişki ile değil, özel ilişkiler geliştirerek gerçekleştiğini belirtmektedir. Bu çalışmada evli ve dul katılımcıların, her alt boyutta bekâr katılımcılardan daha yüksek ortalama puan düzeyinde olmasında, kurdukları özel ilişkilerin payı bulunmaktadır.

176

boyutunda (F(2-556)= 8,186 p=.000) gelir düzeyi grupları arasında anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Gelir düzeyi düşük olan katılımcıların gelecek alt boyutu ortalama puanı (X̄=23,17) en yüksek düzeydedir. Gelir düzeyi arttıkça gelecek alt boyutu puanında düşüş gözlenmektedir. Gelir düzeyi orta olan katılımcıların (X̄=21,90), gelir düzeyi yüksek olan katılımcılara göre (X̄=20,94) ortalama puanı daha yüksektir (Tablo 41).

Tablo 42: Gelir Düzeyine Göre Çoklu Karşılaştırma Testi (p<.05)

Boyutlar Gelir Düzeyi Gelir Düzeyi X̄ Fark ss p

Gelecek Düşük Orta 1,268^* ,481 ,026

Yüksek 2,226^* ,610 ,001

* p ≤ .05

Gelir düzeyi, yer kimliğini Gelecek alt boyutunda etkileyen değişkenlerden biridir. Çoklu karşılaştırma testi sonucuna göre gelecek alt boyutunda gelir düzeyi düşük katılımcılar ile yüksek (p=.026) ve orta (p=.001) düzeydeki katılımcılar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gözlenmiştir (Tablo 42). Gelir düzeyi daha düşük olan katılımcıların farklı yerlere erişim hareketliliği daha az olduğu için gelecek planları pozitif anlamda Niğde ile daha bağlantılıdır. İmkan ve olanakların gelir seviyesine paralel olarak artması, katılımcıların farklı sosyal gruplar ile karşılaşma ve mekânsal hareketliliğinde artış sağlayabilir. Bu bakımdan yer kimliğine yüklenen anlamlar da gelir seviyesi ile bağlı olarak değişmektedir.

Lewicka (2010: 38), gelir ve eğitimi içeren, sosyo-ekonomik statünün sıklıkla yer bağlılığı ile negatif ilişki gösterdiğini ortaya koyan çalışmalar (Fried, 2000; Lewicka, 2005) bulunduğunu ifade etmektedir. Bu çalışmalar da sosyo-ekonomik seviyesi yüksek olan bireylerin daha hareketli ve sosyal ilişkilerinin yakın çevre dışında olduğunu desteklemektedir.

177

4.4.2. Örneklem Grubuna Göre Niğde Yer Kimliği

“Ait olduğumuz gruplardan farklı insanların oluşturduğu gruplarla ilişkilerimiz, etnik arka planımız vb. özelliklerimiz, nerede “evde” hissettiğimizi, nerede “dışarda”

hissettiğimizi ve nereye gitmek isteyip istemeyeceğimizi etkilemektedir” (Hopkins ve Dixon, 2006; Hopkins, Reicher ve Harrison, 2006; akt Göregenli vd., 2014: 72). Ait olunan kültürel ve sosyal yapının yer kimliğine etkisini anlamak bu çalışmanın ana problemlerinden biridir.

Öncelikle tüm katılımcılar, yaşadığı yerleşim yeri dikkate almaksızın köken olarak iki gruba -Niğde yerlisi ve mübadil- ayrılmıştır. Niğde yer kimliği ve ait olunan kültür grubu arasındaki bağlantının anlaşılması için istatistiksel analiz uygulanmıştır.

Tablo 43: Kültür Grubuna Göre Betimleyici İstatistik ve t test Analizi

Boyutlar Köken n x̄ ss t p

Karşılaştırma Niğde Yerlisi 276 9,17 2,746 -2,036 .050*

Mübadil Kökenli 243 9,69 3,078

Aidiyet Niğde Yerlisi 276 29,37 4,504 -,245 .806

Mübadil Kökenli 243 29,47 4,331

Gelecek Niğde Yerlisi 276 22,44 5,029 -,124 .901

Mübadil Kökenli 243 22,49 5,141

* p ≤ .05

Kültürel farklılık olarak ele alınan mübadil ve yerli katılımcıların yer kimliği ölçeği alt boyutlarında iki grup arasında farkı anlamak için yapılan analiz sonucuna göre;

Karşılaştırma alt boyutunda p ≤ .05 değerinde bir fark gözlenmiştir. Ancak bu farklılık puanı, sınır değerdir. Bu bakımdan farkın ayırt edici nitelikte olmadığını da belirtmek gereklidir. Aidiyet ve Gelecek alt boyutlarında ise istatistiksel açıdan anlamlı bir fark ortaya çıkmamıştır (Tablo 43).

Her iki grubun da hem doğdukları ve hem de ömürlerinin büyük bir bölümünü geçirdikleri yer Niğde’dir. Ayrıca akrabalık bağı ve diğer sosyal bağların da kurulduğu yerin Niğde olmasından dolayı her iki grup katılımcıları da Niğde ile büyük oranda

178

özdeşleşmiştir. Kuvvetle muhtemel, mübadelenin ilk zamanlarında ya da en azından birinci kuşağın hala hayatta olduğu zamanlarda yer kimliğinde mübadiller ile yerliler arasında anlamlı farklılık vardı. Ancak bugüne gelindiğinde anlamlı bir farkın görülmemesi olağan bir durumdur.

Yine de her iki grup arasında alt boyutlara göre farklılık olmasa da, ortalama puanlar değerlendirilmiştir. Mübadil kökenli katılımcıların tüm alt boyutlarda çok küçük bir fark ile daha yüksek ortalama puan aldıkları tespit edilmiştir. Bu ortalama puanların birbirine yakın olmasında şehirde ikamet eden mübadil katılımcıların etkisi köydekilerden daha yüksektir.

Mübadil katılımcılarda daha fazla Niğdeli hissetmek, Niğde’yi kimliğinin bir parçası haline getirmek mübadil kökenli olmaktan kaynaklanabilecek sorunları doğrudan bertaraf etmek için olabilir. Bir diğer sebep en azından ev sahibi topluluk kadar Niğde ile özdeşleşmek hafızalarında kalan “buralar bizimdi, siz sonradan geldiniz” algısına karşıt bir yargı geliştirmek için meydana gelmiş olabilir. Ya da kaybedilmiş topraklardan göç ettikleri için “başka vatanımız yok, burayı daha fazla sahiplenmeliyiz” fikri aşılanarak büyütülmüş olmalarının etkisi var olabilir.

179

Tablo 44: Örneklem Grupları Betimleyici İstatistik ve Tek Yönlü Varyans Analizi

Boyutlar Çalışma Grubu n x̄ ss F p

Karşılaştırma Şehir (Yerli) 150 9,45 2,825 2,628 ,034*

Şehir (Mübadil) 150 9,95 3,179

Kırkpınar Köyü (Yerli) 127 8,86 2,627 Yeşilburç Köyü (Mübadil) 94 9,30 2,873 Taşlıca Köyü (Karma) 38 9,13 2,373

Aidiyet Şehir (Yerli) 150 28,73 4,976 3,003 ,018*

Şehir (Mübadil) 150 29,57 4,565

Kırkpınar Köyü (Yerli) 127 30,15 3,733 Yeşilburç Köyü (Mübadil) 94 29,29 3,923 Taşlıca Köyü (Karma) 38 31,00 4,597

Gelecek Şehir (Yerli) 150 21,50 5,130 3,006 ,018*

Şehir (Mübadil) 150 22,60 5,423

Kırkpınar Köyü (Yerli) 127 23,55 4,668 Yeşilburç Köyü (Mübadil) 94 22,34 4,653 Taşlıca Köyü (Karma) 38 22,71 3,917 * p ≤ .05

Beş farklı çalışma grubunun alt boyutlara göre betimleyici istatistikleri çıkarılmış ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Analiz sonuçları, Karşılaştırma alt boyutunda çalışma gruplarımız arasında anlamlı bir fark olduğunu göstermektedir (F(4-554)=2,628 p=.034). Yer kimliği ölçeğinde gözlenen orta düzeydeki karşılaştırma boyutu puanının, çalışma grupları için de orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Örneklem gruplarının kendi içindeki ortalama puan düzeyi en düşük grubun Kırkpınar Köyü katılımcıları (X̄=8.86) olduğu gözlenmektedir. Bu grup Niğde’nin diğer şehirlerden daha avantajlı ve özenilecek bir durumda olduğu düşüncesine diğer gruplara nazaran daha az katılmaktadır. Taşlıca Köyü katılımcıları (X̄=9.13) ortalama puan bakımından ikinci sırada, Yeşilburç Köyü katılımcıları (X̄=9.30) üçüncü sıradadır (Tablo 44).

Karşılaştırma alt boyutunda köyde yaşayan katılımcıların ortalama puanı daha düşük düzeyde iken şehirde yaşayan katılımcıların puanı daha yüksek düzeydedir. Çünkü köydeki katılımcıların yer kimliği yaşadıkları köy üzerinden oluşmaktadır. Karşılaştırma

180

alt boyutunda şehir üzerinden kıyaslamak ortalama tutum puanının düşmesine sebep olmaktadır. Karşılaştırma alt boyutunda en yüksek ortalama puanın şehirde yaşayan mübadil katılımcıların (X̄=9.95) olduğu görülmektedir (Tablo 44). Şehirde ikamet eden mübadillerden K18 (E, 63) Niğde yer kimliği karşılaştırma alt boyutu ortalama puanlarının diğer katılımcılardan daha yüksek olmasını destekleyen düşüncelerini şu şekilde paylaşmaktadır:

Biz kendimizi muhacir hissediyoruz (…) Dedem köyündeki evini tarlasını satıp Niğde’ye taşınmış. Babam o zaman ilkokul 3. sınıf öğrencisiymiș. 85 yıldır falan Niğde’deyiz. Ben kendimi burada huzurlu hissediyorum. Benim memleketim burası. En güzel yer bize Niğde geliyor.

Aidiyet alt boyutunda çalışma gruplarına göre istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılık bulunmuştur (F(4-554)=3,003 p=.018). Katılımcıların aidiyet alt boyutu toplam puanına göre, kendilerini Niğde’ye yüksek düzeyde ait hissettikleri sonucuna varılmaktadır. Çalışma grupları içinde aidiyet ortalama puanı en düşük olan grup şehirde yaşayan yerli katılımcılardır (X̄=28.73). Mübadil katılımcılardan şehirde (X̄=29.57) ve Yeşilburç’ta (X̄=29.29) ikamet edenlerin ortalama puanları birbirine yakın seviyededir.

Aidiyet alt boyutu ortalama puanı en yüksek olan iki çalışma grubu Kırkpınar (X̄=30.15) ve Taşlıca (X̄=31.00) Köyü katılımcılarıdır (Tablo 44).

Yeşilburç Köyü katılımcılarının ortalama puanı şehirde yaşayan katılımcıların ortalama puanı ile benzerlik göstermektedir. Kırkpınar Köyü ve Taşlıca Köyü katılımcıları ortalama puanlarının da birbirine yakın olduğu görülmüştür. Coğrafi konum bakımından şehir merkezine en yakın köy Yeşilburç olup köy örneklemleri içinde şehir ile ulaşımın ve iletişimin en kolay olduğu yerleşim yeridir. Şehir ile benzer ortalama puanda az da olsa etkisi olduğu düşünülse de, burada tamamen coğrafi yakınlık ile bağlantı kurulması doğru olmayacaktır. Yeşilburç, mübadil kökenli kişilerin yaşadığı ve çevre köyler ile sosyal bağı tam anlamı ile kurmamış/kuramamış bir topluluğun köyüdür.

Bu anlamı ile diğer köylerden farklı bir yer kimliği söz konusudur.

181

Taşlıca Köyü’nde yaşayan katılımcılardan hem mübadil kökenli hem de yerli kişiler olsa da ağırlıklı olarak yerlilerin fazla olduğu bilgisini eklemek gerekmektedir.

Taşlıca’da görüşülen sadece üç aile mübadil kökenlidir. Bu sebeple bu alt boyutta ağırlıklı olarak Niğde yerlisi olan örneklemler ile benzerlik göstermektedir. Niğde’nin köylerinde yaşayan ve yerli kökenli katılımcıların yer kimliğine bağlı olarak aidiyet düzeyinin diğer tüm çalışma gruplarından daha yüksek olduğu gözlenmiştir.

Gelecek alt boyutunda çalışma grupları arasında istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde fark saptanmıştır (F(4-554)=3,006 p=.018). Gelecek alt boyutunda şehirde yaşayan yerli katılımcıların ortalama puanı orta düzeydedir. Diğer çalışma gruplarının alt boyut puanı daha yüksek düzeydedir. Çalışma grupları kendi ortalama puanı bakımından ele alınırsa şehirde yaşayan yerli katılımcılar en düşük puanı almıştır (X̄=21.50). Mübadil kökenli katılımcıların şehirde (X̄=22.60) veya köyde (X̄=22.34) yaşamaları fark etmeksizin birbirine yakın ortalama puana sahip oldukları saptanmıştır. Taşlıca Köyü katılımcıları ortalama puan (X̄=22.71) bakımından ikinci sırada yer almaktadır. Kırkpınar Köyü katılımcılarının (X̄=23.55) gelecek alt boyutu ortalama puanı ile en yüksek grup olduğu saptanmıştır (Tablo 44).

Kırkpınar Köyünde yaşayan Niğde yerlileri gelecek alt boyutunda tüm gruplardan daha yüksek yer kimliği ortalama puanına sahiptirler. Ortalama puanların daha yüksek olduğu sosyo-demografik durumlardan önceki bölümlerde bahsedilmiştir. Kırkpınar Köyü katılımcılarında ağırlıklı olarak; ev sahibi olan, emekli meslek grubunda bulunan, yaş grubu daha yüksek ve eğitim durumu ilkokul seviyesindeki gruplar mevcuttur. Bu demografik özelliklere sahip katılımcıların yer kimliğinde, özellikle aidiyet ve karşılaştırma alt boyutlarında, daha yüksek düzeyde ortalama tutum puanı aldıklarına değinilmişti. Kırkpınar Köyü katılımcılarının sosyo-demografik özellikleri sebebi ile

182

ortalama puanlarının diğer çalışma gruplarından daha yüksek düzeyde olduğu söylenebilir.

Tablo 45: Örneklem Gruplarına Göre Çoklu Karşılaştırma Testi (p<.05)

Boyutlar Çalışma Grubu Çalışma Grubu X̄ Fark ss p

Karşılaştırma Şehir (Mübadil) Kırkpınar Köyü (Yerli) 1,088^* ,345 ,017

Aidiyet Şehir (Yerli) Taşlıca Köyü (Karma) -2,273^* ,801 ,047 Gelecek Şehir (Yerli) Kırkpınar Köyü (Yerli) -2,051^* ,598 ,006

* p ≤ .05

Alt boyutlara göre çalışma grupları içinde farklılık sebebinin kaynağını anlayabilmek amacı ile çoklu karşılaştırma testi yapılmıştır. Karşılaştırma alt boyutunda şehirde yaşayan mübadil katılımcılar ile Kırkpınar Köyü katılımcıları arasında anlamlı düzeyde farklılık gözlenmiştir (p=.017). Şehirde yaşayan mübadil katılımcıların ortalama puanı Kırkpınar Köyü’nde yaşayan katılımcılardan daha yüksek düzeydedir (Tablo 45).

Şehirde yaşayan mübadil katılımcılar diğer şehirler ile karşılaştırıldığında Niğde’nin daha iyi konumda olduğunu düşünmektedirler. Zamanın büyük bölümünün geçirildiği yerin şehir ya da köy olması, diğer şehirler ile yaşanılan yer arasında kıyas farkına sebep olmaktadır. Çünkü kırsal merkezlerde, özellikle de Kırkpınar Köyü’nde yaşayan katılımcılar köylerini Niğde’den daha imrenilecek özelliklere sahip olduğunu düşünmektedirler.

Mesch ve Manor (1998) yer ile bağ kurmada çevrenin yaşamak için iyi bir yer olarak değerlendirilmesinin ilişkili olduğunu ortaya koymuştur: insanlar fiziksel ve sosyal çevrenin özelliklerini ne kadar yüksek oranda olumlu değerlendirirse, yerleşime bağlı olma olasılığı da o kadar yüksek olur. Bir yerleşim yerine bağlı olma hissi de kimlik özelliklerini etkileme gücüne sahiptir.

183

Aidiyet alt boyutunda şehirde yaşayan yerli katılımcılar ile Taşlıca Köyü katılımcıları arasında istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaşma görülmektedir (p=.047). Şehirde yaşayan yerli katılımcıların aidiyet alt boyutu ortalama puanı Taşlıca Köyü katılımcılarından daha düşük düzeydedir (Tablo 45). Bunda da Taşlıca Köyü ve şehirdeki katılımcılarının demografik özellikleri arasındaki farkın etkisi vardır.

Gelecek alt boyutunda şehirde yaşayan yerli katılımcılar ile Kırkpınar Köyü’nde yaşayan katılımcılar arasında anlamlı derecede farklılaşma saptanmıştır (p=.006). Sosyo-demografik sebeplerden kaynaklanan farklılık; şehirde yaşayan yerli katılımcıların aidiyet ortalama puanlarının düşmesi, Kırkpınar Köyü’nde yaşayan katılımcıların aidiyet ortalama puanlarının yükselmesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Hernandez vd. (2007: 317) farklı mekânsal ölçeklerde -mahalle, şehir ve şehrin içinde bulunduğu ada- yer algısına yönelik bir çalışma yapmıştır. Bahsedilen çalışmada katılımcılar, göçmenler ve yerliler olarak iki gruptur. Göçmenlerin ortalama puanlarına göre, mahalleye daha yüksek ve adaya daha düşük bağ kurdukları tespit edilmiştir.

Yerlilerin ise mahalleye olan bağları şehir ve adadan daha düşüktür. Bu bağla ilişkili olarak kimlik sonuçları aynı modeli izler. Bu çalışmanın bulguları ile benzerlik gösteren husus: Yeşilburç’ta ikamet eden mübadil katılımcıların Niğde’ye ilişkin ölçek madde puanları daha düşük düzeyde kalması, ancak özellikle aidiyet ve gelecek alt boyutlarında Kırkpınar ve Taşlıca Köyü katılımcıların ortalama puanları da daha yüksek seviyede olmasıdır.

Yer kimliği, kimliğin bir türü olarak değerlendirilmektedir. Burke (1991, 2004) kimliği tanımlayan anlamların sabit kalmayacağını ifade etmiştir. Bu çalışmada da yer kimliğinde, 5 örneklem grubu arasındaki kültürel ve mekânsal ölçek farkından daha çok demogafik değişkenlerin etkisi olduğu tespit edilmişitir. Ayrıca demografik değişkenlerin yer bağlılığına etkisinin incelendiği pek çok çalışmanın sonucu, yer kimliği kapsamındaki bu tez bulguları paralellik göstermiştir.

184 4.5. KİMLİK, KİMLİK İNŞASI

Kimlik, bireysel özellikler, sosyal etkiler/etkileşimler, aidiyetler ve ötekinin etkisi ile tanımlanabilir. Katılımcıların kendilerini nasıl tanımladıkları, öteki/diğer kültür grubu tarafından nasıl tanımlandığı, bunun sonuncunda kimliğin nasıl bir süreç içinde inşa edildiği toplumsal yapı ve kimlik inşası açısından önemlidir. Tajfel ve Turner’a (1986) göre, gruplararası davranışlar, sadece farklı grupların üyelerinin ilişkileri olarak değil, ilişkide bulunanların idrak ve kimlikleri tarafından belirlenmektedir. Bu tanımlama ve tanımlanma ile belirlenen kimlikte kültürün de etkisi kaçınılmazdır. Özellikle aidiyeti içeren sosyal kimlik tanımlamalarında kültürel değerler ve farklar belirleyici rol oynamaktadır. Bu sebeple kimlik ve kültür bulguları bu başlık altında birlikte ele alınmıştır.

Kimlik çok bileşenli bir yapıdır. Bireyin kimliği oluşurken pek çok dış faktör devreye girmektedir. Bireysel kimliğin oluşmasında bireysel özellikler ile birlikte içinde bulunulan sosyal çevrenin, etkileşimlerin ve ötekilerin varlığının önemi büyüktür.

Kimlik, bu anlamı ile çokludur. Gürses (1999), kimliği dört şekilde gruplamıştır.

Bunlardan “ilki; ayniyettir, yani birinin kendisiyle özdeş olması hali. İkincisi; aidiyettir, yani bireyin kollektifle özdeşleşme ilişkisi üzerinden tanımlanması/kendini tanımlaması.

Üçüncüsü; resmiyettir, yani, bireyin kim olduğu hakkındaki hukuki bilgilerin toplamı.

Sonuncusu da; psikolojik anlamda kişilik kazanmadır, yani ayniyet ve aidiyet tümüyle reddedilmese de bireyselliğin ön plana çıkması.” Bu kapsamda, ayniyet, aidiyet, resmiyet ve bireyselliğin etkisinden bahsedilmektedir.

4.5.1. Tanımlama

Kimlik, kişilerin ya da toplulukların kendilerini tanımlama biçimleri ile ilgilidir.

Bu tanımlama çok boyutludur. Tanımlama-tanınma ve aidiyetten oluşur (Eraslan, 2015).

İnsanlar toplum hayatında çoğunlukla kimlikleriyle yer alabilirler (Akkaş, 2008: 78). Bu

185

bağlamda bireyin kendini tanımlama biçiminin -kimliğinin en önemli inşa aşamalarından biri olması nedeniyle- analiz edilmesi gereklidir.

Katılımcıların kendilerini ne ile özdeşleştirerek tanımladıkları önemli bir konudur.

Aidiyetler, kültürler, yaşanılan mekânlar ve diğer unsurların tercihleri etkilediği bir gerçektir. Seçenek olarak sunulan “Türk” etnik ve ulus kimliğini, “Müslümanlık” dini kimliği, “Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı” resmi, kurumsal kimliği, “Niğdeli” yer kimliğini, “yerli” veya “mübadil” kültürün çok etkili olduğu sosyal kimliği, “dünya vatandaşı” bütün tanımlara eşit mesafede bulunulduğunu ortaya koymaktadır.

Katılımcıların bireysel ve sosyal kimlik tercihlerinde, -ikamet ettikleri yerleşim yerine göre- kendilerini nasıl tanımladıkları değerlendirildiğinde; şehirde ikamet eden yerli ve mübadil katılımcılar ile Kırkpınar Köyü katılımcılarının “Türk, Müslüman, Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı, Niğdeli” gibi 3 veya 4 kimlik tanımını aynı anda tercih ettiği, Yeşilburç ve Taşlıca Köyü katılımcılarının ise bahsedilen seçeneklerden 2 veya 3 tanımı tercih ettiği tespit edilmiştir.

Araştırmaya katılan 559 katılımcı, kendini tanımlamak için birden fazla kimliği aynı anda tercih ettiği için toplamda 1789 cevap alınmıştır. Şehirde ikamet eden yerli katılımcılar 474, şehirde ikamet eden mübadil katılımcılar 525, Kırkpınar Köyü katılımcıları 427, Yeşilburç Köyü katılımcıları 258, Taşlıca Köyü katılımcıları 105 kimlik tanımını tercih etmiştir (Tablo 46).

Tüm kimlik tanımlamaları değerlendirildiğinde öncelikle Türk (%23.1) sonra ise Müslüman kimliğinin (%22.3) daha ön planda olduğu görülmektedir. Katılımcılar kendilerini Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olarak tanımlamaya da özen göstermektedirler (%18.7). Katılımcıların yüksek oranda yer ile bağlantılı olarak kendilerini tanımladıkları saptanmıştır (%16.7). Bu durumda kendilerini Niğde ile özdeşleştiren yaklaşım, diğer kimlik tanımlamalara rakip konumdadır. Katılımcıların

186

kendilerini sosyal ve kültürel olarak ait oldukları grup ile tanımladıkları görülmektedir.

Ancak bu oran mübadillerde (%10.1) göreceli olarak yüksek, yerlilerde (% 6.9) ise daha düşüktür. Kendini tüm tanımlamaların dışında tutarak dünya vatandaşı (%2.2) olarak tanımlayanların oranı ise oldukça düşüktür (Tablo 46).

Tablo 46: Örneklem Grupları Kimlik Tanımlamaları Örneklem

Grupları

Frekans

ve % Türk Müslüman Türkiye C.

Vatandaşı Niğdeli Yerli Mübadil/

Muhacir

Dünya Vatandaşı

Toplam

Niğde Şehir (Yerli)

n 115 104 106 94 40 0 15 474

% 24,3 21,9 22,4 19,8 8,4 0,0 3,2 26,5

Niğde Şehir (Mübadil)

n 111 114 86 74 8 111 21 525

% 21,1 21,7 16,4 14,1 1,5 21,1 4,0 29,3

Kırkpınar Köyü (Yerli)

n 101 108 67 89 62 0 0 427

% 23,7 25,3 15,7 20,8 14,5 0,0 0,0 23,9

Yeşilburç Köyü (Mübadil)

n 61 46 56 26 4 63 2 258

% 23,6 17,8 21,7 10,1 1,6 24,4 0,8 14,4

Taşlıca Köyü (Karma)

n 26 27 20 15 10 6 1 105

% 24,8 25,7 19,0 14,3 9,5 5,7 1,0 5,9

Toplam n 414 399 335 298 124 180 39 1789

%

23,1 22,3 18,7 16,7 6,9 10,1 2,2

100

Katılımcıların kimlik tanımlamaları ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Şehirde ikamet etmekte olan yerli katılımcıların en yüksek oranda kendilerini “Türk” olarak tanımladıkları görülmüştür (%24.3). Etnik ve ulus kimliğini ön planda tutarak kendini tanımlamanın önemi, diğer tanımlardan daha fazla olmakla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olunduğu vurgusu da en yüksek oranda bu grupta görülmektedir (%22.4). Daha sonra Müslüman olmak (%21.9) ve Niğdeli olmak (%19.8) bu grup için kimliği tanımlamanın bir diğer aracı olmuştur. Niğde şehrindeki yerli katılımcılar için “Niğdeli”

olmak aynı zamanda kendi kültürel özelliklerini de referans vermektedir. Bu sebeple kendilerini “Yerli” olarak tanımlama ihtiyacını daha düşük oranda tercih etmişlerdir (%8.4). Bu grubun, yer ile kurduğu ilişki düzeyi oldukça yüksektir. Yer kimliği aynı zamanda kültürlerini de nitelemektedir. Mübadil kimliği yerliler için hiçbir anlam ifade