ı
Kar yağınca en fazla çocuklar sevinir.b
İyi dostu olanın aynaya gereksinimi yoktur.f
Her zaman böyle bir fırsat geçmeyebilir elimize.d
Dünkü derste bu konuyu enine boyuna tartıştık.h
Rüzgârın sesi havanın soğuk olduğunu söylüyordu bize.i
Ocağı açık unutunca tekrar eve dönmek zorunda kaldı. Cümlede iş, oluş, hareket bildiren kelimenin sonda olduğu cümlelere KURALLI CÜMLE denir.a
Onu bu kadar öfkeli görmemişti ailesi.c
Sonbahar gelince havalar soğudu iyice.e
Hafta sonu Rize’ye gelince görüşelim seninle.b
Emrah, sınıfın kapısını açtı sessizce.d
Çoktan unuttum bana söylediklerini.f
Yedi yıldır uğramadım köyümün dağlarına maalesef. Ailesi onu bu kadar öfkeli görmemişti.Sonbahar gelince havalar iyice soğudu.
Hafta sonu Rize’ye gelince seninle görüşelim. Emrah, sınıfın kapısını sessizce açtı.
Bana söylediklerini çoktan unuttum.
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı cümle değildir?
A. Cüneyt bana çok soğuk davranıyor. B. Sanırım Ahmet’te pikniğe gelecek. C. Atına atladı, yavaşça uzaklaştı. D. Sen de anlarsın hatanı bir gün.
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı cümledir?
A. Bahar gelince çiçek açtı ağaçlar. B. Mum ışığında ödevini yapmaya
çalı-şıyor.
C. Annem sofrayı her zaman kurardı erkenden.
D. Haber ver gelmeden önce.
3. seviyor - okumayı - kitap - Pınar 1 2 3 4
Yukarıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulursa sıralama nasıl olur? A. 3 - 2 - 1 - 4 B. 1 - 4 - 3 - 2 C. 4 - 3 - 2 - 1 D. 2 - 1 - 4 - 3
4. Ormanda yürürken bir ayı çıkıverdi önümüze.
Cümlesinde hangi kelime silinirse cümle kurallı bir cümle haline gelir?
A. önümüze B. yürürken C. çıkıverdi D. ormanda
5. insan - sayılır - herkes - ve - temiz - sevilir 1 2 3 4 5 6 tarafından
7
Yukarıdaki kelimelerden anlamlı ve ku-rallı bir cümle oluşturulursa sıralama nasıl olur?
A. 5 - 1- 3 - 7 - 6 - 4 - 2 B. 3 - 5 - 1- 6 - 7 - 4 - 2 C. 7 - 4 - 2 - 3 - 6 - 5 - 1 D. 5 - 1- 7 - 4 - 2 - 3 - 6
6. Hangi seçenekteki kelimeler arasındaki anlam ilişkisi farklıdır?
A. ucuz - pahalı B. modern - ilkel C. önder - lider D. yakın - uzak
7. kenarında - diktiler - ıhlamur - bahçeye ağacı
Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulduğunda hangi söz-cük boşta kalır?
A. ıhlamur B. bahçeye C. kenarında D. ağacı
8. 1- arayan 2- kusursuz 3- dost 4- kalır 5- dostsuz
Anlamlı ve kurallı bir atasözü oluşturmak için sözcükler nasıl sıralanmalıdır?
A. 3,1,2,4,5 B. 2,3,1,5,4 C. 5,4,2,3,1 D. 5,4,1,2,3
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül kaldırılırsa cümlenin anlamı değişir? A. Dedesi, torununa yardım etti. B. Yaralı, doktora şöylece bir baktı. C. Hasan, sınıfımızın en çalışkanıdır. D. O, buralara hiç uğramaz.
10. 1. sarı 2. Pınar 3.sempatik 4. kızdı 5. bir 6. saçlı
Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kural-lı bir cümle oluşturulduğunda sıralama nasıl olur?
A. 2,1,6,3,5,4 B. 1,6,3,5,4,2 C. 3,5,4,1,6,2 D. 2,3,1,6,4,5
11. 1- uzak 2- ne 3- duracaksın 4- olursa 5- Burak’tan 6- olsun
Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kural-lı bir cümle oluşturduğumuzda sıralama nasıl olur?
A. 5,1,3,2,4,6 B. 2,4,6,5,1,3 C. 1,3,5,2,4,6 D. 5,4,6,1,2,3
Adı:
Soyadı:
...
... OLUŞ SIRASI
1. Aşağıda verilmiş olan cümleleri oluş sırasına göre sıralayarak noktalı yerlere yazalım.
Kardaki izleri takip etti Önce sağına soluna baktı Kardaki izleri gördü Öndeki gruba yetişti
Çöplükte yiyecek aramaya başlar Bir gün bir tavuk çiftlikten kaçar Bir inci tanesi bulur
Biraz dolaştıktan sonra acıkır
Kediyle oynarken vazoyu düşürdüm Babam bana bir kedi aldı
Tam bu sırada zil çaldı
Anneme ne söyleyeceğimi düşünürken
Bir at yüzünden bir asker Bir çivi yüzünden bir nal Bir asker yüzünden bir savaş Bir nal yüzünden bir at Kaybedilebilir
Yerlere çöp atmamalı
Örneğin sokakta yüksek sesle ko-nuşmamalı
Yaşlılara ve engellilere yol vermeliyiz Toplum içinde davranışlarımıza
daha çok dikkat etmeliyiz
Değerlendiremezseniz uçup gider Sadece bir kez karşınıza çıkar Hayatta bazı fırsatlar vardır Önce sağına soluna baktı.
Kardaki izleri gördü. Kardaki izleri takip etti. Öndeki gruba yetişti.
Bir çivi yüzünden bir nal, Bir nal yüzünden bir at, Bir at yüzünden bir asker, Bir asker yüzünden bir savaş, Kaybedilebilir.
Toplum içinde davranışlarımıza daha çok dikkat etmeliyiz.
Örneğin sokakta yüksek sesle konuşmamalı. Yerlere çöp atmamalı.
Yaşlılara ve engellilere yol vermeliyiz.
Hayatta bazı fırsatlar vardır. Sadece bir kez karşınıza çıkar. Değerlendiremezseniz uçup gider. Bir gün bir tavuk çiftlikten kaçar.
Biraz dolaştıktan sonra acıkır. Çöplükte yiyecek aramaya başlar. Bir inci tanesi bulur.
Babam bana bir kedi aldı.
Kediyle oynarken vazoyu düşürdüm. Anneme ne söyleyeceğimi düşünürken. Tam bu sırada zil çaldı.
1. I- Henüz çalmadı. II- Ne zaman çalar? III- Beş dakika sonra çalar. IV- Zil çaldı mı?
Yukarıdaki diyalog oluş sırasına göre sı-ralandığında sıralama nasıl olur?
A. II-III-IV-I B. IV-I-II-III C. I-IV-II-III D. VI-III-II-I
2. I- Lastiği değiştirmesi gerekiyordu II- Gece yarısı arabasıyla yol alıyordu III- Ama yedek lastiği yoktu
IV- Aniden lastiği patladı
Belirtilen olaylar oluş sırasına göre sıra-landığında sıralama nasıl olur?
A. IV-I-III-II B. I-III-II-IV C. II-IV-III-I D. II-IV-I-III
3. (1)Ben portakal suyumu içerken kahval-tı hazırlanır. (2)Pazar günü önce taze sı-kılmış portakal suyumu içerim. (3)Ailece kahvaltı sofrasına oturulur. (4)Bir hafta-nın yorgunluğu bu sofrada atılır.
Yukarıdaki paragrafta hangi cümleler yer değiştirilirse anlatım bozukluğu dü-zeltilmiş olur?
A. 1 - 4 B. 2 - 3 C. 1 - 2 D. 3 - 4
4. I- Fakat bu fırtınalı havada yola çık-maları doğru muydu?
II- Minibüslerine valizlerini yerleştirdi-ler.
III- Yola çıkmak üzere valizlerini hazır-ladılar.
IV- Hareket etmek için her şey hazırdı. Yukarıda belirtilen olay oluş sırasına göre sıralandığında başlangıç ve bitiş cümleleri hangileri olur?
A. III - I B. II-IV C. I-II D. IV-I
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir parag-rafın başlangıç cümlesi olabilir?
A. Sonuçta sınavı Ali kazandı.
B. Özetle bu olaydan bir ders çıkardım. C. Ben, bu anlatılanlara katılmıyorum. D. Karada yaşayan hayvanların en
bü-yüğü fillerdir.
6. I- Ama kar yağmamıştı.
II- Ama minik tavşan buna inanmıyor-du.
III- Herkes, kış geldi diyordu. IV- Kış gelseydi kar yağardı.
Yukarıdaki ifadeler oluş sırasına göre sıralandığında sıralama nasıl olur? A. III-II-IV-I B. IV-I-II-III B. I-III-II-IV D. III-IV-I-II
7. I- Bugüne kadar gökkuşağı görmemiş çiçekler çok sevinmişler.
II- Fakat gökkuşağının kırmızı rengi yok-muş.
III- Menekşeler bu duruma çok şaşır-mışlar.
IV- Yağmurların ardından gökkuşağı çıkmış ortaya
İfadeler oluş sırasına göre sıralandığın-da hangi cümle son sırasıralandığın-da yer alır? A. I B. II C. III D. IV
8. I- Bunlardan biri de penguendir.
II- Penguenler kutuplarda yaşayan en sevimli hayvanlardır.
III- Kutuplarda yaşayan pek çok hayvan vardır.
Cümleler nasıl sıralanırsa anlamlı bir paragraf oluşturmuş oluruz?
A. III-I-II B. I-II-III C. II-I-III D. III-II-I
Adı:
Soyadı:
...
... DEĞERLENDİRME - 3
ATATÜRK VE ÖĞRETMEN
Bir gün Atatürk’ün yolu bir köy okuluna düştü. Tek sınıflı okulda genç bir öğretmen ders veriyordu.
Atatürk:
- Lütfen, kalkmayınız (1) Yerinize oturu-nuz ve dersinize devam ediniz, dedi.
- Eğer izin verirseniz, biz de dersinizi dinleyip (2) faydalanmak isteriz.
- Sınıfa girdiği zaman, cumhurbaşkanı bile öğretmenden sonra gelir, dedi.
(İlk 5 soruyu metne göre cevaplandırınız.)
1. Olay nerede geçmektedir? A. Ankara’nın bir ilçesinde B. İstanbul’da bir okulda C. Bir köy okulunda
D. Çankaya’nın bir köyünde
2. Metinden aşağıdakilerden hangisini çı-karamayız?
A. Okulda bir öğretmen görev yap-maktadır.
B. Atatürk okulu ziyaret etmiştir. C. Sınıfta en yetkili kişi öğretmendir. D. Meslekler içinde en önemlisi
öğret-menliktir.
3. Metinde (1) numara ile ifade edilen yere hangi noktalama işareti gelmelidir? A. ( . ) B. ( ! ) C. ( ? ) D. ( ... )
4. Metinde (2) numara ile ifade edilen yere hangi noktalama işareti gelmelidir? A. ( , ) B. ( . ) C. ( ! ) D. ( ? )
5. Metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
6. kitap - kiraz - kilim - kimlik
Sözcükleri sözlükteki sıralanışına göre sıralandıklarında hangisi en sonda yer alır?
A. kiraz B. kilim C. kimlik D. kitap
7. “lamba” ile “ışık” arasındaki anlam ilişkisi “soba” ile hangi sözcük arasında vardır? A. kömür B. ısı C. odun D. kalorifer
8. I. Gide gele, korkusu azaldı.
II. İlk günler, Ahmet bu köpekten korkardı.
III. Kasabanın öte başında bir ev vardı. IV. Önünde siyah bir köpek yatardı. Yukarıda karışık olarak verilen cümle-lerle bir paragraf oluşturulduğunda, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğ-ru olur?
A. III - IV - II - I B. III - II - I - IV C. II - I - III - IV D. IV - II - I - III
9. “Bırakmak” sözcüğü aşağıdaki cümle-lerin hangisinde “ertelemek” anlamında kullanılmıştır?
A. Teyzemi evine bıraktık.
B. Kötü alışkanlıklarını bırakmalısın. C. Taşınma işini haftaya bıraktık. D. Artık peşimi bırak.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir tahmin söz konusudur?
A. Derslerine çalışırsan başarılı olursun. B. Kitaplar yalnızlığımızı paylaşırlar. C. Bugün okula gelmedi, sanırım
hasta-landı.
D:
11. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi satıra sığmadığında bölünemez?
A. Anadolu B. mahalle C. sert D. pehlivan
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül yanlış kullanılmıştır?
A. Kenan, bu olayın sorumlusudur. B. Aynı hatayı zaman, zaman ben de
yapıyorum.
C. Tenefüse çıkınca, oyun oynayacağız. D. Marketten sebze, meyve ve
kahval-tılık ürünler aldık.
13. Öğretmen, öğrencilerinden eş anlamlı sözcüklere örnekler vermelerini istedi. Emirhan: fakir - yoksul
Samet: fikir - düşünce Sinan: küs - dargın
Hatice: mücadele - savaş
Öğrencilerden hangisinin verdiği örnek yanlıştır? A. Emirhan B. Samet C. Sinan D. Hatice 14. Ne yaramaz bu rüzgar, Akıllı mı deli mi Ağlayan bulutlara Uzattım mendili mi.
Bestami YAZGAN
Dörtlüğün kaçıncı satırında zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
15. Ondan merak alamadığı için haber et-meye başlamıştı.
Cümlesindeki karışıklığı gidermek için hangi kelimeler yer değiştirmelidir? A. merak - için
B. için - haber
C. alamadığı - etmeye D. merak - haber
16. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangi-sinin yazımı yanlıştır?
A. Beni görünce mutlu oldu. B. Ne zamandır seni bekliyorum. C. Alnında çıkan sivilcelere üzülüyor. D. Şehirimizde garip olaylar oluyor.
17. Aşağıdakilerden hangisi soru cümlesidir? A. Seni sordular az önce
B. Neden gelmediniz diye sorup duruyor C. Sınavı erkenden mi bitirdin
D. Ey ana kucağı, ey Anadolu
18. Eski zamanlarda, ilim öğrenmek insan-lar için çok çalışırinsan-lardı.
Yukarıdaki cümlenin anlamlı ve kurallı bir cümle olabilmesi için aşağıdaki söz-cüklerden hangisi cümlenin başına geti-rilmelidir?
A. çok B. insanlar C. ilim D. çalışırlardı
19. - Tatilde nereye gideceksiniz? - Henüz karar vermedik.
“İnsanlar bazen karar verirken zorlanırlar.” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kararsızlık” anlamı vardır?
A. Sonucunu düşünen kahraman olamaz. B. Bilet bulabilirsek maça gideceğiz. C. Aslı, bugün okula gidemedi.
D. Hava serin gibi, kazağımı alsam mı.
20.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül ( , ) kaldırılırsa cümlenin anlamı değişir? A. Küçük, dilenciye para verdi.
B. Yağmur, günlerce yağabilir. C. Güneş, gülen yüzünü gösterdi. D. Koyunlar, kırlara yayıldılar.
Adı:
Soyadı:
...
... OKUMA - ANLAMA
YILDIZLARLA ISINMIŞ
Hoca’dan bir ziyafet koparabilmek için Eşi dostu zorlayıp bir bahse tutuşurlar.
Derler ki, “Bu geceyi dışarıda geçireceksin”. Yapabilirsen sana büyük bir ziyafet var. Üşür eve dönersen ziyafet sana düşer. Yarın akşam damlarız kapına üçer beşer. Hoca çıkar dışarı, gün batar batmaz Hava da, aksine ayaz mı ayaz. İşin ucundaysa türlü yemekler. Dişini tırnağına takar, bekler. Şafak söker, çıkar gelir evine. “Kazandım!” diye sevine sevine.
Dostlarıysa mızıkçılık ederler; “Hoca be! Bahsi kaybettin, derler. Hani kalacaktın sabaha kadar?” “Kaldım ya!” Kaldın kalmasına da, Bir nokta daha var.
Yerine getirmedin bize verdiğin sözü. Isındın, yıldız doluydu gökyüzü.
Yıldızla mı ısındım? Yıldızla ısındın ya! Akşama geliyoruz, fazla bekletme bizi. Başla güneş batmadan kuzuyu kızartmaya. Baktı ki kurtuluş yok. Eh! Buyrun öyleyse, der. Kalkar, evine gider.
Devamı Sayfa 47’de. Orhan VELİ (Düzenlenmiştir.)
A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım.
B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak yazalım.
C. Aşağıdaki ifadeler metne göre doğruysa “D”, yanlışsa “Y” kutusunu boyayalım
D. Metinden iki soru hazırlayalım ve cevaplarını yazalım.
1
Nasrettin Hoca ne yaparsa bahsi kaybetmiş sayılacaktı?Üşür ve eve dönerse bahsi kaybetmiş olacaktı.
2
Nasrettin Hoca ne zaman dışarı çıktı?Hoca gün batar batmaz dışarıya çıkar.
3
4
Nasrettin Hoca hava soğuk olmasına rağmen niçin içeri girmedi? Hoca bahsi kaybetmemek için içeri girmez.
Eşi, dostu ne diyerek Nasrettin Hoca’yı kaybetmiş saydılar?
Hoca’nın yıldızlarla ısındığını öne sürerek Hoca’yı kaybetmiş saydılar.
a ZİYAFET :
b AYAZ :
c ŞAFAK :
d MIZIKÇI :
a
Nasrettin Hoca ile eşi, dostu bahse tutuştular. D Yc
Bahsi kaybeden diğer tarafa ayakkabı alacaktı. D Yb
Nasrettin Hoca üşüdüğü için erkenden eve girdi. D Yd
Nasrettin hoca gökyüzündeki yıldızlarla ısındı. D Ye
Eş, dost bahsi kazanmak için mızıkçılık yaptılar. D Y1. SORUM :
CEVAP :
2. SORUM :
CEVAP :
Eğlenmek ya da bir olayı kutlamak için bir çok kişinin bir araya geldiği yemek.
Güneş doğmadan az önce beliren aydınlık. Sakin bir havada çıkan soğuk.
Küçük nedenler bularak oyun bozanlık eden.
Dostları, Hoca ile niçin bahse tutuştular? Hoca evine ne zaman gitmiştir?
Çünkü dostları Hoca’dan bir ziyafet koparmak istediler. Şafak söktüğünde.
Adı:
Soyadı:
...
... OKUMA - ANLAMA
Akşam olunca komşular Gelirler birer birer.
Azıcık oturulur misafir odasında. Ama hepsinin aklı kuzu kızartmasında. Münasip bir dille yemek hatırlatılır. Hoca, der “İşiniz pek mi bi acele.” Az bekleyin, kuzu kızarsın hele! Sabırlar iyice azalmaktadır, Açlıktan karınları zil çalmaktadır. Nihayet hep birden isyan ederler. Ne zaman yemek yiyeceğiz? derler. Patlamayın, kızarıyor, der Hoca. Kızarıyor diyorsun ya, nerede?
Görsek şunu.
Anlasak sözünün doğruluğunu.
Hay hay! Zahmet edin mutfağa kadar. Kalkıp mutfağa gider, bakarlar.
Bakarlar kuzunun altında bir mum. Kuş gözü gibi, kurban olduğum. Hoca! derler bu ne?
Ne olacak! Kuzu ya işte.
Yani kuzuyu bu mum mu pişirecek? Hoca der ki gülerek:
- Yıldızla ısınılan bu memlekette, - Bu mum kuzuyu yakar pişirir elbette.
Orhan VELİ (Düzenlenmiştir.)
A. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplandıralım.
B. Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını bularak yazalım, cümle içinde kullanalım.
C. Nasrettin Hoca, yıldızlarla ısınılmayacağını kanıtlamak için ne yaptı? Uygun cevabın bulutunu boyayalım.
1
Komşuların Hoca’nın evine gelme amaçları nedir?Hoca ziyafet vereceği için komşuları Hoca’nın evine gelmiş.
2
Komşuların “Yemek hazır mı?” sorusuna Hoca nasıl karşılık verir?İşiniz pek mi acele, az bekleyin, kuzu kızarsın hele.
3
4
Komşuların hep birlikte isyan etmesinin sebebi nedir?
Hoca’nın kızarttığı kuzunun bir türlü pişmemesi ve yemek hazırlanmamasıdır. Mutfağa giden komşular neyle karşılaşırlar?
Hoca kuzunun altına bir mum koyarak, kuzuyu kızartmaya çalıştığını görürler.
a SABIR :
CÜMLE :
b MÜNASİP :
CÜMLE :
c ACELE :
CÜMLE :
d ZaHMET :
CÜMLE :
Komşularına ziyafet vermeyi kabul etti.
Ateş yakıp gökyüzünü ısıtmaya karar verdi. Kuzuyu mum ateşinde kızartmaya çalıştı.
Mum ateşiyle yıldızları ısıtmaya çalıştı.
Olacak veya gelecek bir şeyi telaş göstermeden beklemek.
Hızlı yapılan, çabuk.
Uygun olduğunu, yerinde görüldüğünü kabul etmek.
Yorgunluk, güçlük, sıkıntı.
Biraz daha sabredersen yemek hazır olur.
Acele etmezsen otobüsü kaçıracağız. Almış olduğunu karar bize de münasiptir.
Adı: Soyadı: