• Sonuç bulunamadı

MATEMATİĞE UYARLANAN ÖYKÜLERİN İLLÜSTRASYON TEKNİĞİ İLE ÖĞRETİM SÜRECİNDE KULLANILMASI: KAYNAŞTIRMA

1. Gösterilen nesneyi ölçer.

2. Gösterilen nesneyi ölçtüğünde, kaç metre geldiğini söyler. 3. Söylenen metre ölçüsünde, uzunluk ölçer.

Kısa Dönemli Amaç: Alan ölçülerini bilir.

Öğretimsel Amaçlar:

1. Zeminlerin yüzeylerinin metre kare ile ölçüldüğünü söyler. 2. Alan ölçüsü temel biriminin metre kare olduğunu söyler.

3. Metre karenin kısaltılmış gösteriminin “m²” olduğunu söyler/yazar.

Kısa Dönemli Amaç: Metreyle ölçer.

Öğretimsel Amaçlar:

1. Gösterilen nesneyi ölçer.

2. Gösterilen nesneyi ölçtüğünde, kaç metre geldiğini söyler. 3. Söylenen metre ölçüsünde, uzunluk ölçer.

170

Resim 5: ‡dLoLYH<DYUXODU·g\NV5HVLPOHUL

Öykü Süreci: Ormanın derinliklerinde yemyeşil kırların arasında pembe panjurlu bir ev

vardı. Ormanın en renkli en güzel kokulu çiçekleri orada bulunuyordu. Lale evin en küçük kızıydı. Sapsarı saçları ve masmavi gözleri vardı. Çiçi adında köpeği evlerinde onlarla birlikte yaşıyordu. Lale Çiçi’ yi çok seviyordu. Okuldan gelir gelmez daha soluk almadan Çiçi’ nin yanına koşuyordu. Günlerden bir gün Çiçi’ nin birbirinden sevimli 7 tane yavrusu oldu. O kadar tatlıydılar ki onları incitmekten çok korkuyordu. Artık Çiçi’nin yavruları evlerinde kalamazdı. Bakımları tahmin etmediği kadar zordu bir şeyler yapmalıydı. Düşündü düşündü… Rengârenk çiçeklerin bulunduğu bahçelerine Çiçi’nin yavruları için bir kulübe yapmak aklına geldi. Ancak Çiçi’yi yavrularından ayıramazdı. O yüzden yapacağı kulübeyi öyle güzel ayarlamalıydı ki Çiçi ve yavruları o kulübede mutlu olmalıydı. Kulübe içerisinde rahat hareket edebilmeliydiler bu yüzden babasından yardım istedi. Babası ilk olarak Çiçi ve yavruları için yapacağı kulübenin yerini belirledi. Hepsine yetecek büyüklükte olması için alanını iyi hesapladı. Yaptığı ölçüme göre tahtaları kesti tabanının alanını 4 metrekare olarak belirledi. Çiçi ve yavruları için kocaman bir kulübe olacaktı. Lale öyle olmasını istemişti. Çünkü Çiçi onların evine alışmıştı. 225 metrekarelik bir evden sonra minik bir kulübe Çiçi için çok sıkıcı olabilirdi. Lale Çok şaşırmıştı. Çünkü her şey çok hızlı ilerliyordu hiç aksaklık olmuyordu. Babasına bunu nasıl başardığını sordu. Babası ise her şeyi hesaplayarak ölçerek yaptığını söyledi. Lale ile birlikte kulübe duvarları için ölçüm yaptılar. Metre ile birlikte bir kenarı 2 metre diğer kenarı 3 metre olarak ölçtüler. İki metre karelik duvardan oluşan kulübeyi tüm çabalar sonunda tamamladılar. Çiçi ve yavruları için mükemmel bir kulübe hazırdı. Lale Çiçi ve yavrularını kulübenin içerisine yerleştirdi. Onların mutluluğunu görünce gözlerinden iki damla yaş süzüldü. Herkes rahatına kavuştu Çiçi ve yavruları için harika bir ortamdı. Lale Çiçi ve yavrularından hiç ayrılmadı.

5. Sonuç ve Öneriler

Matematik öğretiminde farklı yöntem/teknik, etkinlik ya da uygulamaların kullanılması, bazı kavram ve işlemlerin somutlaştırılmasına, öğrencilerin matematiği ezberlemek yerine anlayarak öğrenmelerine ve matematiğe ön yargısız bir şekilde yaklaşarak öz güvenlerinin artmasına yardımcı olabilir (MEB, 2009, 2013; NCTM, 2000). Bunlardan biri de öykülerin matematiğe uyarlanmasıyla elde edilen etkinliklerin, klasik illüstrasyon tekniklerinden biri olan “resimleme” tekniği kullanılarak yapılan öğretim uygulamalarıdır. Diğer yandan, öykülerle yapılan öğretim uygulamalarının değerlendirme amaçlı da kullanılabileceği, öğrencilerin kendi kendilerine yapacakları değerlendirmelerle kazanımlara ulaşmalarını sağlayabileceği söylenebilir (Bell, 2007). Bu durum, öğrencilerin akademik öz güveninin yanı sıra motivasyonlarını artırarak onlara öğrenmeyi öğrenmenin yollarını açacaktır (MEB, 2017, 2018).

171

Matematiğin doğası gereği zor bir ders olarak algılandığı bilinmektedir (Başar, Ünal ve Yalçın, 2002; Boz, 2010; Işık, Çiltaş ve Bekdemir, 2008). Oysa matematiğin öğrencilere sevimsiz ve zor gelmesinin sebebinin içeriğinin soyut olması, soyut kavramın öğrenilmesinin de zor olduğu düşüncesidir. Oysa matematik kavramları, eğitim-öğretim sürecinde somutlaştırılarak ve somut araçlar kullanılarak bu zorlukların oluşması engellenebilir ya da azaltılabilir (Yenilmez ve Dereli, 2009). Öte yandan Baki (2018); “matematiği öğretmeyi matematik ve pedagoji bilgisi ile ilişkilendirmiş; matematik bilgisini konuyla ilgili ana fikirleri, kavramları derinlemesine bilme ve bunlara ilişkin etkinlikler tasarlayabilme; pedagoji bilgisini ise, öğrenciyi tanıyarak onun mevcut bilgisini işe koşma ve öğrenciyi merkeze alan bir öğrenme-öğretme ortamı inşa edebilme” olarak ifade etmiştir. Dolayısıyla eldeki çalışmanın amacı, öykülerle oluşturulan öğrenme ortamlarında çeşitli öğretim uygulamaları ile programdaki bazı matematik amaçlarına ulaşarak, matematik öğretmektir. Bu bağlamda çalışmada, kaynaştırma eğitim-öğretim sürecinde kullanılan “Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kaba Değerlendirme Formunda” yer alan “Kümeler” ve “Ölçüler” konularının öğretimsel amaçlarına uyarlanan beş öykünün öğretim uygulamaları ele alınmıştır. Sonuç olarak, kaynaştırma öğrencilerine, matematiğe uyarlanan bu öyküleri klasik illüstrasyon tekniği kullanarak birtakım matematik kavram/becerileri kazandırılması hedeflenmektedir. Dolayısıyla, öğretmen adaylarına “Özel Eğitim” dersinde, sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan öğretmenlere de “Destek Eğitimi” uygulamalarında kullanabilecekleri bu öyküleri kullanmaları sağlanabilir.

Coşkun (2013) çalışmasında, öyküleştirme yöntemini kullanarak öğrencilerin matematikteki başarılarının artmasının yanı sıra matematiğe yönelik tutumlarını olumlu yönde değiştiğini ortaya koymuştur. Sarı (2006) çalışmasında, illüstrasyonların çocuklara nasıl hitap ettiğini ve zekâ gelişimlerini nasıl etkilediğini, çocukların metinlerden çok illüstrasyonlara dikkatlerinin çekildiğini ve böylece kalıcı öğrenmenin ortaya çıktığını belirtmiştir. Türker (2018) de çalışmasında, kaynaştırma öğrencinin sosyal becerilerin kazandırılmasında, dijital illüstrasyonların etkili olduğunu, farklı araç ve öykü ile genellemeler yapabildiğini tespit etmiştir. Bu sonuçlar, eldeki çalışmanın hedef kitlesi göz önüne alındığında ulaşılması beklenen amaca ışık tutacağını düşündürmektedir. Eldeki çalışmada klasik illüstrasyon tekniğiyle matematik amaçlarına uyarlanan öykülerin eğitim-öğretim sürecinde öğretim uygulaması olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Buradan hareketle matematik öğretiminde farklı türden kaynakların kullanılmasıyla, kaynaştırma öğrencilerine matematik öğretme işinin kolaylaşacağı söylenebilir. Çalışmada ele alınan öğretimsel amaçlara bakıldığında; matematik dersinde hikâye, masal ve bilmece gibi olaya dayalı türlere yer verilmesi, öğretim programlarının hedeflediği işlemsel öğrenmeden çok kavramsal öğrenmeyi ortaya çıkaracağından (Hacısalihoğlu Karadeniz, 2016, 2018), kaynaştırma öğrencilerinin matematik öğrenmelerine yardımcı olabilir.

Son olarak, özellikle çalışmada odaklanılan hedef kitlenin sahip olduğu özel durum dikkate alınırsa, bu tür öğrencilere matematik öğretmenin kolay olmadığı söylenebilir. O nedenle özel gereksinimli öğrencilere matematik kavram/becerileri kazandırılırken çeşitli öğretim uygulamaları yaptırılarak sürece dahil edilmeleri sağlanabilir. Kaynaştırma öğrencilerine; destek eğitimi odasında ya da birlikte eğitim aldıkları normal gelişim gösteren akranlarıyla bulundukları sınıfta, bu öğretim etkinlikleri uygulanabilir. Özetle; öğrencilerinin matematik korkusuna; derse odaklamamanın, dersi dinlememenin, hazırbulunuşluk düzeyindeki eksikliğinin, matematik dersiyle baş etmedeki başarısızlığının (Yıldız ve Baki, 2016) ve matematiğin zor bir ders olmasının sebep olduğunu düşünürsek; bunların aşılması ya da hiç oluşmaması içinse, öykü gibi görseller içeren olaya dayalı türlerin öğretim sürecinde yer alması sağlanabilir. Son söz olarak; ileride yapılacak çalışmalar için, mevcut çalışmada tasarlanan öğretim uygulamaları kaynaştırma öğrencilerine uygulanabilir ve uygulama sonucunda bu tür öğrencilerin matematik becerilerinin gelişimine katkı sağlayıp sağlamadığı ortaya çıkarılabilir.

6. Kaynakça

172 Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Trabzon: Derya Kitabevi.

Başar, M. Ünal, M. ve Yalçın, M.(2002). "İlköğretim Kademesiyle Başlayan Matematik Korkusunun Nedenleri" Y. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül. ODTÜ, Ankara.

Bell, S. (2007). The Flexibility of the Topic Approach. The Nederlands: National Instute for Curriculum Development. Report of the Seminar of Topic Based Approachesto Learnig and Teaching in Primary Education. https://dera.ioe.ac.uk/6933/1/cfps%20amended.pdf

Boz, N. (2010). Matematik neden zor?. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi

Dergisi (EFMED. 2(2), 52-65.

Boztepe, D. K. (2015). İllüstrasyonun Tarihsel Süreci ve Gelişimi. Yüksek Lisans Tezi, Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Coşkun, M. (2013). Matematik Kavramları Öğretiminde Öyküleştirme Yönteminin Tutuma ve Başarıya Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.

Coté, N., Goldman, S. R. ve Saul, E. U. (1998). Students making sense of informational text: Relations between processing and representation. Discourse Processes, 25(1), 1-53.

Ertan G. ve Sansarcı E. (2017). Görsel Sanatlarda Anlam ve Algı, Alternatif Yayıncılık.

Fordham, N. W., Wellman D. ve Sandmann, A. (2002). Taming the Text: Engaging and Supporting in Students Social Studies Readings. The Social Studies.

Hacısalihoğlu Karadeniz, M., Akar, Ü. ve Şen, H. (2015). Kaynaştırma eğitimi süreci: Sınıf içi matematik uygulamaları.

Milli Eğitim Dergisi, 207(45), 169-188.

Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2016, May). “Sör Çepçevre’nin Matematik Maceraları” Adlı Masal Kitaplarının Türk

Matematik Öğretim Programına Uyumluluğu. International Conference Education Mathematics Science

Tecnology (ICEMST, 2016), Bodrum/Turkey.

Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2017). Öğretmen adaylarının özel eğitim ve kaynaştırma eğitiminde matematik uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi. 7(1), 119-158. Hacısalihoğlu Karadeniz, M. (2018, 29 Ekim-03 Kasım). “Kraliçeyi Kurtarmak” adlı hikâye kitabında yer alan

bilmecelerin problem çözme stratejileri bağlamında incelenmesi. IV. International Academic Research Congress (INES-2017), Alanya/ Antalya.

Horıba Y. (2000). Reader Control in Reading: Effects of Language Competence, Text Type and Task, Discourse Processes, 29(3).

Hudson, P. ve Mıller, S. P. (2006). Designing and Implementing Mathematics Instruction for Students with Diverse

Learning Needs. Pearson Education Inc.

Guastello, E.F, Beasley, T.M, Sinatra, R.C. (2000). Concept Mapping Effects On Science Content Comprehension Of Low-Achieving Inner-City Seventh Graders. Remedial And Special Education.

Gürgür, H. (2008). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı ilköğretim sınıfında iş birliği ile öğretim yaklaşımının

incelenmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Işık, A., Çiltaş, A. ve Bekdemir, M. (2008). Matematik eğitiminin gerekliliği ve önemi. Kazım Karabekir Eğitim

Fakültesi (KKEF) Dergisi, Sayı: 17.

Kara, C. (2004). Günümüz İllüstrasyon Sanatı. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.

Keş, Y. (2001). Görsel İletişimde İllüstrasyonun Kullanım Alanlarına Kuramsal Bir Yaklaşım. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İsparta.

Maag, J. W. (2005). Social skills training for youth with emotional and be-havioral disorders and learning disabilities: Problems, conclusions, and suggestions. Exceptionality, 13, 155-172.

Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği.

http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/ozel_yon_SON/ozelegitimyonetmelikSON.htm.

Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). Ortaokul matematik dersi (5-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.

National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM.

Sazak-Pınar, E., Sucuoğlu, B. ve Çıkrıkçı-Demirtaşlı, N. (2013). Identifying of knowledge levels of classroom teachers who have students with special needs in their classrooms about teaching social skills. Education and Science,

38(168), 230-244.

Sucuoğlu, B. (2004). Türkiye’de kaynaştırma uygulamaları: Yayınlar/araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri

173 Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları: yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İstanbul:

Morpa Kültür Yayınları.

Tekin, T. G. (2001). 8-10 Yaş Grubundaki Çocukların Müziksel Beğenilerini Geliştirmede Masal ve Öykülerden

Yararlanma Yöntemleri, Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Türker, O. (2018). Genel Eğitim Sınıflarında Eğitim Gören Özel Gereksinimli Öğrencilerin Sosyal Becerilerinin Geliştirilmesinde Dijital İllüstrasyon Gösteriminin Etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.

Yenilmez, K. ve Dereli, A. (2009). İlköğretim okullarında matematiğe karşı olumsuz önyargı oluşturan etkenler. e-

Journal of New World Sciences Academy, 4(1), 25-33.

Yıldız, C. ve Baki, A. (2016b). Matematik tarihinin derslerde kullanımını etkileyen faktörlere ilişkin öğretmen görüşleri.

174