Evlilik Doyumu, Evlilikte Problem Çözme ve Psikolojik İyi Olma İlgili

Rogers ve Deboer (2001) tarafından yapılan çalışmada evli kadınların gelirlerindeki ve aile bütçesine sağladıkları katkıdaki artışın evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş düzeylerine etkisi incelenmiştir. 1047 evli birey üzerinde yürütülen çalışma sonucunda evli kadınların gelirlerinin artmasının evlilik doyumu ve psikolojik iyi olma düzeylerini olumlu etkilediği saptanmıştır. Kadınların gelirlerindeki artışın erkeklerin evlilik doyumunu ise etkilemediği belirlenmiştir. Öte yandan kadınların aile bütçesine katkılarının artmasının erkeklerin psikolojik iyi oluş düzeylerini ise olumsuz etkilediği belirlenmiştir.

36

Hünler (2002) tarafından ve 92 evli çift üzerinde yürütülen çalışmada dindarlığın evlilik doyumu üzerindeki etkileri ve algılanan evlilik sorunları çözümü becerilerinin bu ilişki üzerindeki arabulucu rolünün araştırılması amaçlanmıştır.

Çalışma sonucunda dindarlığın evlilik doyumu üzerinde temel etkiye sahip olduğu bulunurken, sorun çözme becerilerinin arabulucu rolü gözlenmemiştir.

Sardoğan ve Karahan'ın (2005) tarafından yapılan çalışmada 10 oturumdan oluşan insan ilişkileri Beceri Eğitimi Programı'nın evli bireylerin evlilik uyum düzeyleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmaya gönüllü olarak katılan 24 evli bireylerden oluşmaktadır. Araştırmanın bulguları 10 oturumluk programa katılan evli bireylerin evlilik uyum düzeylerinin, programa katılmayan bireylerin evlilik uyum düzeylerinden daha yüksek düzeyde olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular, bu programın evli bireylerin evlilik uyum düzeylerini olumlu yönde etkilediği şeklindedir.

Güven ve Sevim (2007) tarafından yapılan çalışmada cinsiyet, yaş gibi değişkenler, ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve evlilikte algılanan problem çözme becerilerinin evlilik doyumunu yordayıp yordamadığının belirlenmesi amaçlanmıştır.

305 katılımcı üzerinde yürütülen çalışma sonucunda evlilikte problem çözme becerilerinin evlilik doyumunu ilk sırada, gerçekçi olmayan ilişki beklentilerine ilişkin bilişsel çarpıtmaların ise ikinci sırada yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Ahmadi ve arkadaşları (2010) tarafından yapılan çalışmada ailede problem çözme ile evlilik doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 450 evli çift üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda ailede problem çözmenin evlilikten duyulan memnuniyetsizliği azalttığı belirlenmiştir. Problem çözme becerilerinin ayrıca eşler arası iletişim, çatışma çözümü, cinsel ilişki gibi konularla da ilişkili olduğu belirlenmiştir.

Fincham, Ajayi ve Beach (2011) tarafından yapılan çalışmada evlilik doyumu ile tinsellik arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. 487 Afrikalı-Amerikan evli birey üzerinde yürütülen çalışma sonucunda erkeklerin tinselliklerinin hem kendi hem de eşlerinin evlilik doyumunu olumlu etkilediği belirlenmiştir.

37

Taşköprü (2013) tarafından yapılan çalışmada evlilik doyumu ile problem çözme becerileri, stresle başa çıkma ve evlilik süresi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 183’ü kadın 140’ı erkek 323 birey üzerinde yürütülmüştür.

Çalışma sonucunda yaş, çocuk sahibi olma, gelir düzeyi ve evlilikte yaşanan travmatik olaylar, problem çözme becerileri, stresle başa çıkma ve evlilik süresi ile evlilik doyumu anlamlı arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Yavuz (2015) tarafından yapılan ve bilim ve sanat merkezinde çocuğu olan ve olmayan ebeveynlerin evlilik doyumları ve problem çözme becerileri karşılaştırmalı olarak incelendiği çalışma 60 ebeveyn üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda BİLSEM'DE çocuğu olan ebeveynlerin evlilikte problem çözme becerileri ve evlilik doyumları çocuğu BİLSEM'DE olmayan ebeveynlere göre yüksek bulunmuştur.

Ayrıca evlilik doyumunun cinsiyet, çocuk sayısı, eğitim durumu, eşin eğitim durumu, çalışma durumu ve gelir durumuna göre farklılaştığı; evlilikte problem çözme becerilerinin ise çocuk sayısı, eğitim durumu, eşin eğitim durumu, çalışma durumu ve gelir durumuna göre farklılaştığı; evlilikte problem çözme ve evlilik doyumu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunduğu saptanmıştır.

Soylu ve Kağnıcı (2015) tarafından yapılan çalışmada empatik eğilim, aile içi iletişim ve çatışma çözme stillerinin evlilik uyumunu yordama düzeyini incelenmesi amaçlanmıştır. 360 evli birey üzerinde yürütülen çalışma sonucunda aile içi iletişim, olumsuz ve itaat çatışma çözme stillerinin evli bireylerin evlilik uyumunun anlamlı yordayıcıları olduğu bulunmuştur.

Sancaktar (2016) tarafından yapılan çalışmada evli çiftlerin evlilik süresine bağlı olarak evlilikte karşılaştıkları problemlere yönelik çözüm becerilerinin, mutluluk (öznel iyi oluş) ve evlilik doyumuna olan etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 100 evli birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda evlilik doyumu, öznel iyi oluş ve evlilikte problem çözme beceriler arasında pozitif ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yeni evli çiftlerin evlilik doyumu uzun süreli evli olan çiftlere göre daha yüksek olduğu; evlilik doyumu ile gelir düzeyi arasında da anlamlı bir ilişki olduğu; evlilikte problem çözme ile yaş ve öğrenim durumu arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve çocuk sayısı ve yaş değişkenlerinin, öznel iyi oluş ile anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

38

Margelisch ve diğerleri (2017) tarafından yapılan çalışmada uzun süredir evli olan bireylerin evlilik doyumları ve iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 374 evli birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda evliliği mutlu bir şekilde devam eden ve evlilik doyumu yüksek olan bireylerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin sağlıklarının daha iyi olduğu belirlenmiştir.

Akça-Koca ve Yüksel (2017) tarafından yapılan çalışmada hazırlanan aile eğitim programının evli annelerin evlilik doyumu, evlilikte sorun çözme becerisi ve psikolojik iyi oluşuna etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 11’i deney 11’i kontrol grubu olmak üzere 22 kişi üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda hazırlanan aile eğitim programının evli annelerin, evlilik doyumlarını, evlilikte sorun çözme becerilerini ve psikolojik iyi oluş düzeylerini geliştirdiği görülmüştür.

Balcı-Arvas ve Hökelekli (2017) tarafından yapılan çalışmada dindarlığın evlilik doyumu ve evlilikte sorun çözme üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. 562 evli birey üzerinde yürütülen çalışma sonucunda erkeklerin evlilik doyumları ve evlilikte sorun çözme becerilerinin kadınlara göre daha yüksek olduğu, genç yetişkinlik döneminde olan katılımcıların evlilik doyumunun daha yüksek olduğu ancak orta yetişkinlik döneminde olan katılımcıların evlilikte problem çözme puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ayrıca evlilik doyumu, evlilikte sorun çözme ve dindarlık arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür.

Bozkurt (2018) tarafından yapılan çalışmada evli bireylerin aldatma eğilimi, psikolojik iyi oluş düzeylerinin evlilik doyumu açısından incelenmesi amaçlanmıştır.

Çalışma yaşları 18 ile 65 arasında değişen 150’si kadın 150’si erkek olmak üzere toplam 300 evli birey üzerinden gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda aldatma eğilimi ile psikolojik iyi oluş arasında negatif, duyguları ifade etme ile pozitif ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yaş, eğitim durumu, meslek, yaptığı evlilik sayısı, evlilik öncesinde eşiyle geçirdiği zaman, çocuk sayısı, aldatılma ve aldatma durumuna göre katılımcıların psikolojik iyi oluş düzeylerinin farklılık gösterdiği, evlilik sayısı, meslek ve sahip olunan çocuk sayısına göre ise evlilik doyum düzeylerinin farklılaştığı saptanmıştır.

39