4. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER
4.2. Öneriler
89
90
Bu araştırma Midyat İlçesinde yaşayan katılımcılar üzerinde yürütülmüştür. Araştırma farklı bölge ve kültürlerde yaşayan bireylere uygulanarak elde edilen sonuçlar karşılaştırılabilir.
Bu çalışmada çalışma grubunu etnik kökeni Türk, Kürt, Süryani ve Arap olan bireyler oluşturmaktadır. Ülkemizin farklı bölgelerinde yaşayan farklı etnik kökenden (Ermeni, Laz, Çerkes vb.) örneklem grupları ile değişkenler arasındaki ilişkiler incelenerek sonuçlar gözden geçirilebilir.
Bu çalışmada değişkenler arasındaki ilişkiler ilişkisel tarama kullanılarak incelenmiştir. Gelecek çalışmalarda farklı yöntemler kullanılarak elde edilecek sonuçlarla bu çalışmadan elde edilen sonuçlar kıyaslanabilir.
Nitel ya da karma yöntemlerin kullanıldığı çalışmalar yapılarak değişkenler arasındaki ilişki araştırılabilir.
Çalışanların psikolojik iyi olma düzeylerini etkileyen farklı değişkenleri belirlemeye yönelik çalışmalar yapılabilir.
Evli bireylerin özelliklerini dindarlık düzeylerini belirlemeye yönelik, dindarlığı çok boyutlu olarak ölçen geçerli ve güvenilir ölçe araçları kullanarak elde edilen sonuçlar karşılaştırılabilir.
91
KAYNAKÇA
Ahmadi, K., S.M. Nabipoor, S.A. Kimiaee , & M.H. Afzali, (2010). Effect of family problem – solving on marital satisfaction. Journal of Applied Sciences, 10(8), 682- 687.
Akar H. (2005). Psikiyatrik yardım talebi olanlar ile yardım talebi olmayan ve boşanma aşamasında olan çiftlerde çift uyumu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Tıpa Uzmanlık Tezi, Bakırköy Prof.
Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
Akça Koca, D., & Yüksel, M. Y. (2017). Bir aile eğitim programının evli annelerin evlilik doyumu, evlilikte sorun çözme becerisi ve psikolojik iyi oluşuna etkisi.
Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-19.
Akdağ, F. (2014). Evli bireylerde psikolojik iyi oluşun kök aile ile ilişkiler, benlik saygısı ve evlilik doyumu açısından yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Evnstitüsü, İzmir.
Akdoğan, A., & Polatçı, S. (2013). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1).
Akın, A. (2013). Psikolojik iyi olma. Ahmet Akın (Ed.), Güncel psikolojik kavramlar 1: Pozitif psikoloji içinde (s. 23-52). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınları
Akın, A. (2009). Akılcı duygusal davranışçı terapi odaklı grupla psikolojik danışmanın psikolojik iyi olma ve öz-duyarlık üzerindeki etkisi.
Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Angusamy, A., Kuppusamy, J., Anantharaman, R. N., & Syafiqah, S. A. (2017).
Study on marital satisfaction among Malaysian women.International Journal for Studies on Children, Women, Elderly and Disabled,1, 85-89.
92
Apaydın, H. (2010). Ruh sağlığı‐ din ilişkisi araştırmalarına bir bakış. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10(2), 59-77.
Austin, E. J., Saklofske, D. H., & Egan, V. (2005). Personality, well-being and health correlates of trait emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 38(3), 547-558
Balcı-Arvas F. & Hökelekli, H. (2017). Dindarlık ile evlilik doyumu ve evlilikte sorun çözme ilişkisi üzerine bir inceleme. Değerler Eğitimi Dergisi, 34(15), 129-160.
Barkers, P. (1998). Basic family therapy, New York: Oxforrd University Press.
Başak, O. (2007). Aile dinamikleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 1(3), 181-186 Bayer, A. (2013). Değişen toplumsal yapıda aile. Şırnak Universitesi İlahiyat
Fakultesi Dergisi, 4(8), 101-129.
Bell, A. C. & D'Zurilla, T. J. (2009). Problem-solving therapy for depression: A meta-analysis. Clinical Psychology Review, 29(4), 348-353.
Bertoni, A., & Bodenmann, G. (2010). Satisfied and dissatisfied couples: Positive and negative dimensions, conflict styles, and relationships with family of origin. European Psychologist, 15(3), 175-184.
Birsel, M. (2010). Esenlik. Güler İslamoğlu (Ed.), Kurumlarda iyilik de var içinde (s.
91-110). İstanbul: Nobel Yayınları
Binici, S. A. (2000). Psikolojik yardım için başvuruda bulunan ve bulunmayan evli çiftlerin evlilik ilişkilerini değerlendirmelerinin karşılaştırılması.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Boran, F. (2003). Aşk ve evlilik. İstanbul:Epsilon.
Bozkurt, G. (2018). Evli bireylerde aldatma eğiliminin psikolojik iyi oluş ve evlilik doyumu açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
93
Bradbury, T. N., & Fincham, F. D. (1988). Individual difference variables in close relationships: A contextual model of marriage as an integrative framework.
Journal of Personality and Social Psychology, 54(4), 713.
Bradbury, T., Fincham, F., & Beach, S. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction:A decade in review. Journal of Marriage and Family, 62, 964-980.
Bryant, C. M., Wickrama, K. A. S., Bolland, J., Bryant, B. M., Cutrona, C. E., &
Stanik, C. E. (2010). Race matters, even in marriage: Identifying factors linked to marital outcomes for African Americans. Journal of Family Theory &
Review, 2(3), 157-174.
Budak, S. (2009). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
Bülbül, S., & Giray, S. (2011). Sosyodemografik özellikler ile mutluluk algısı arasındaki ilişki yapısının analizi. Ege Akademik Bakış, 11, 113.
Büyüköztürk Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara Pegema Yayıncılık.
Canbulat, N., & Çankaya, Z. C. (2014). Evli bireylerin öznel iyi olma düzeylerinin yordanması. Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 556-576.
Canel, A. N. (2012). Evlilik ve aile hayatı. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yayınları.
Canel, A. N. (2013). The Development of the Marital Satisfaction Scale (MSS).
Educational Sciences: Theory and Practice, 13(1), 97-117.
Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Cenkseven, F., & Akbaş, T. (2016). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 43-65.
94
Cohan, C. L. & Bradbury, T. N. (1997). Negative life events, marital interaction, and the longitudinal course of newlywed marriage. Journal of Personality and Social Psychology, 73 (1), 114-128.
Curun F. (2006). Yüklemeler, iletişim çatışmaları, cinsiyet ve cinsiyet rolü yönelimi ile evlilik doyumu arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Doktora Tezi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Estitüsü, Ankara.
Çalışır, M. (2014).Sporcularda psikolojik sağlık ve dindarlık ilişkisinin incelenmesi.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Çınar, L. (2008). Evlilik doyumu: Cinsiyet rolleri ve yardım arama tutumu.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demir, E. (2014). Farklı denetim odağına sahip evli bireylerin evlilik doyumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542.
Diener, E., & Suh, E. (1998). Age and subjective well-being: An international analysis. Annual Review of Gerontology and Geriatrics, 17, 304–324.
Diener, E., Gohm, C. L., Suh, E., & Oishi, S. (2000). Similarity of the relations between marital status and subjective well-being across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4), 419-436.
Dillaway, H., & Broman, C. (2001). Race, class, and gender differences in marital satisfaction and divisions of household labor among dual-earner couples: A case for intersectional analysis. Journal of Family Issues, 22(3), 309-327.
D’Zurilla, T. J., & Goldfried, M. R. (1971). Problem solving and behavioral modification. Journal of Abnormal Psychology, 78, 107-126.
95
Efe E. (2013). Üniversite öğrencilerinin eş seçime eğilimleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsüi Ankara.
Epstein, N. & Baucom, D. H. (1993). Cognitive factors in marital disturbance. K. S.
Dobson & P.C. Kendall (Eds.), Psychopathology and cognition. (s.351-385).
San Diego, CA: Academic Press.
Erişti, A. (2010). Bağlanma stilleri, kişilik özellikleri ve evlilik uyumu arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Ersöz, A. G. (2010). Türk atasözleri ve deyimlerinde kadına yönelik toplumsal cinsiyet rolleri. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1(6), 167-182.
Eşsizoğlu, A., Yenilmez, Ç., Güleç, G., & Yazıcıoğlu, Y. (2012). Aile yapısı ve ilişkileri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Fincham, F.D., Harold, G.T., Gano-Phillips, S. (2000). The longitudinal association between attributions and marital satisfaction: Direction of effects and role of efficacy expectations. Journal of Family Psychology, 14(2), 267-285.
Fincham, F. D., Ajayi, C., & Beach, S. R. (2011). Spirituality and marital satisfaction in African American couples. Psychology of Religion and Spirituality, 3(4), 259.
Fromm, E. (2003). Sahip olmak ya da olmak, (Çev.: Aydın Arıtan), İstanbul: Arıtan Yayınevi
Gable, S. L., & Haidt, J. (2005). What (and why) is positive psychology?. Review Of General Psychology, 9(2), 103.
Geçtan, E. (2000). Psikanaliz ve sonrası, İstanbul: Remzi Kitapevi.
Gladding, T. S. (2012). Aile terapisi tarihi, kuram ve uygulamaları. (Çev. Edi:
İbrahim Keklik ve İbrahim Yıldırım). Ankara: Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yayınları.
96
Glenn, N. D. (1991). The recent trend in marital success in the United States. Journal of Marriage and the Family, 261-270.
Göcen, G. (2013). Pozitif psikoloji düzleminde psikolojik iyi olma ve dini yönelim ilişkisi: yetişkinler üzerine bir araştırma. Toplum Bilimleri, 7 (13), 97-130.
Gök, F.A. (2013). Evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili algılarının aile işlevlerine algılanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Gökmen, A. ( 2001). Evli eşlerin birbirlerine yönelik kontrolcülük ve bağımlılık algılarının evlilik doyumu üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Gulledge, A. K., Gulledge, M. H., & Stahman, R. F. (2003). Romantic physical affection types and relationship satisfaction. The American Journal of Family Therapy, 31, 233-242.
Güçlü, N. (2003). Lise müdürlerinin problem çözme becerisi. Milli Eğitim Dergisi,160.
Gülyüksel-Akdağ, F., & Cihangir-Çankaya Z. (2015). Evli bireylerde psikolojik iyi oluşun yordanması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 646-662.
Gündüz‐ Hoşgör, A., & Smits, J. (2002). Intermarriage between Turks and Kurds in Contemporary Turkey: Inter‐ ethnic Relations in an Urbanizing Environment.
European Sociological Review, 18(4), 417-432.
Güven, T. (2010). Eşler arası şiddete yönelik nedensellik- sorumluluk yüklemeleri ve evlilik doyumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Güven, N., & Sevim, S. A. (2007). İlişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve algılanan problem çözme becerilerinin evlilik doyumunu yordama gücü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 49-61.
Güvenç, B. (1984). İnsan ve kültür. İstanbul:Remzi Kitapevi
97
Hackney, C. H., & Sanders, G. S. (2003). Religiosity and mental health: A meta–
analysis of recent studies. Journal for the Scientific Study of Religion, 42(1), 43-55.
Hefferon, K. & Boniwell, I. (2014). Pozitif psikoloji, kuram, araştırma ve uygulamalar. (Çeviri Edt. T. Doğan). Ankara: Nobel Yayıncılık
Henry, J. (2007). Positive psychology and the development of well-being. In Well-Being (pp. 25-40). Palgrave Macmillan UK.
Heppner, P. P., & Baker, C. E. (1997). Applications of the Problem Solving Inventory. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 29, 229–241.
Hortaçsu, N. (2003). İnsan ilişkileri. Ankara: İmge Kitabevi.
Houser, A. (2009). Evli bireylerin sahip oldukları iletişim çatışması türü, romantik kıskançlık ve duygusal zeka düzeylerinin doyumları üzerine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Huppert, F. A. (2009). Psychological well‐ being: Evidence regarding its causes and consequences. Applied Psychology: Health and Well‐ Being, 1(2), 137-164.
Hünler, O. S. (2002). The effects religiousness on marital satisfaction and mediator role of perceived marital problem solving abilities between religiousness and marital satisfaction relationship. Unpublished master thesis, Middle East Technical University, Ankara.
Ivtzan, I., Chan, C. P., Gardner, H. E., & Prashar, K. (2013). Linking religion and spirituality with psychological well-being: Examining self-actualisation, meaning in life, and personal growth initiative. Journal of Religion and Health, 52(3), 915-929.
İmamoğlu, S. (2008). Genç yetişkinlikte kişilerarası ilişkilerin cinsiyet, cinsiyet rolleri ve yalnızlık algısı açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
98
Karaca, F. (2011). Din psikolojisi, Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık
Karakaya, S. (2008). Dindarlık ve kişilik arasındaki ilişki, Allport ve Fromm’un karşılaştırmalı analizi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kesici, Ş., Mert, A., İlgün, E., & Büyükbayraktar, Ç. G. (2015). Aile terapisinde kullanılan teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Keyes, C. L. M., & Haidt, J. (2003). Flourishing: Positive psychology and the life well-lived. Washington DC: American Psychological Association.
Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The emiprical encounter of two traditions. Journal of Personality & Social Psychology, 82, 6, 1007-1023.
Kirby, J. S. (2005). A study of the marital satisfaction levels of participants ın a marriage education course. Unpublished PhD dissertation. University of Louisiana, Department of Educational Leadership And Counseling Department, USA.
Koç, M. ( 2009). Dindarlık ile benlik saygısı arasındaki ilişki: yetişkinler üzerine ampirik bir araştırma, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, 473-493.
Kurdek, L.A. (1988). Relationships outcomes and their predictors: longitudival evidence from hererosexual married, gay cohabiting and lesbian cohabiting couples. Journal of Marrige and the Family, 60, 553-568.
Kuzgun, Y. (1995). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık, Ankara: ÖSYM Yayınları.
Margelisch, K., Schneewind, K. A., Violette, J., & Perrig-Chiello, P. (2017). Marital stability, satisfaction and well-being in old age: variability and continuity in long-term continuously married older persons. Aging & mental health, 21(4), 389-398.
99
Morgan, C. T. (2000). Psikolojiye giriş. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları.
Nezu, A. M., Nezu, C. M., & Perri, M. G. (1989). Problem-solving therapy for depression: Theory, research, and clinical guidelines. New York: John Wiley &
Sons.
Okazaki, S. (2000). Asian American and White American differences on affective distress symptoms: do symptom reports differ across reporting methods?.
Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(5), 603-625.
Öğülmüş, S. (2001). Kişilerarası sorun çözme becerileri ve eğitimi. Ankara: Nobel Yayın.
Özdemir, P. (2014). Boşanma sürecindeki çiftlerin sorun çözme becerilerinin incelenmesi (Ordu ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özen, Ş.D. (1992). Annesinin çalışma durumu ve ebeveyninin benimsediği cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıp yapılarının gelişimi üzerindeki rolleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Özgüven, İ.E. (2000). Evlilik ve Aile Terapisi. Ankara: Pdrem Yayınları.
Özuğurlu, K. (1999), Karı-koca ilişkilerinden doğan sorunlar, H. Yavuzer (Ed.), Ana-Baba Okulu içinde, İstanbul: Remzi Kitapevi.
Pehlivan, K. (2006). Psikiyatrik kadın hastalarda evlilik ve ebeveyn olma: Bir gözden geçirme. Düşünen Adam, 19(3), 143-154.
Phinney, J. S., Horenczyk, G., Liebkind, K., & Vedder, P. (2001). Ethnic identity, immigration, and well‐ being: An interactional perspective. Journal of Social Issues, 57(3), 493-510.
Proulx, C. M., Helms, H. M., & Buehler, C. (2007). Marital quality and personal well‐ being: A meta‐ analysis. Journal of Marriage and Family, 69(3), 576-593.
100
Rogers, S. J., & DeBoer, D. D. (2001). Changes in wives' income: Effects on marital happiness, psychological well‐ being, and the risk of divorce. Journal of Marriage and Family, 63(2), 458-472.
Ryff, C. D. (2014). Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudaimonia. Psychotherapy and Psychosomatics, 83(1), 10-28.
Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 6, 1069-1081.
Ryff, C. D. & Keyes C. L. M. (1995). The structure of psychological wellbeing revisited . Journal of Personality and Social Psychology. 69(4), 719-727.
Ryff, C. D., & Singer, B. (1996). Psychological well-being: Meaning, measurement, and implications for psychotherapy research. Psychotherapy and Psychosomatics, 65, 14-23.
Salsman, J. M., & Carlson, C. R. (2005). Religious orientation, mature faith, and psychological distress: Elements of positive and negative associations. Journal for the Scientific Study of Religion, 44(2), 201-209.
Sancaktar, N. (2016). Yeni evlenen ve uzun süredir evli olan çiftlerin evlilikte problem çözme becerisi düzeylerinin öznel iyi oluş ve evlilik doyumu düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
Sardoğan, E. M., & Karahan, T. F. (2005). The Effect of human relation skill training program for married couples on the level of marital adjustment of married couples. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 38(2), 89-102.
Sabatelli, R. M., & Bartle, S. E. (1995). Survey approaches to the assessment of family functioning: Conceptual, operational, and analytical issues. Journal of Marriage and the Family, 1025-1039.
101
Segrin, C., Hanzal, A., Donnerstein, C., Taylor, M., & Domschke, T. J. (2007).
Social skills, psychological well-being, and the mediating role of perceived stress. Anxiety, Stress, and Coping, 20(3), 321-329.
Seligman, M., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction.
American Psychologist, 55, 5-14
Williams, K., & Umberson, D. (2004). Marital status, marital transitions, and health:
A gendered life course perspective. Journal of Health and Social Behavior, 45(1), 81-98.
Shapiro, A., & Keyes, C. L. M. (2008). Marital status and social well-being: Are the married always better off?. Social Indicators Research, 88(2), 329-346.
Skowron, E. A. (2004). Differentiation of self, personal adjustment, problem solving, and ethnic group belonging among persons of color. Journal of Counseling &
Development, 82(4), 447-456.
Smith, T. B., & Sylva, L. (2011). Ethnic identity and personal well-being of people of color: A meta-analysis. Journal of Counseling Psychology, 58, 42-60.
Soylu, Y., & Kağnıcı, D. Y. (2015). Evlilik uyumunun empatik eğilim, iletişim ve çatışma çözme stillerine göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(43).
Stone, E., & Shackelford, T. (2007). Marital sastisfaction. In R. Baumeister & K.
Vohs (Eds). Encyclopedia of social psychology. (pp. 541-545). California:
SAGE Publications.
Şahin, M. (2013), Affedicilik ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Tanrıverdi, G., & Şıpkın, S. (2008). Çanakkale'de sağlık ocaklarına başvuran kadınların eğitim durumunun şiddet görme düzeyine etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 13(3), 183-187.
102
Taşköprü, M. (2013). Evlilik doyumu ile problem çözme becerileri, stresle başa çıkma ve evlilik süresi arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tatlılıoğlu, K. (2015). Üniversite öğrencilerinin aylık gelir düzeyleri ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bingöl üniversitesi Örneği).
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 1-15.
Tazeyurt, Y. (1999). Sağlıklı bebeği olan annelerin bebeklerin bakımı, bebeklerin bakımı ile ilgili sorunlarında sorun çözme becerilerine sosyo-ekonomik düzeyin etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3).
Tezer, E. (2016). Evlilik ve iş doyumu ilişkisi: ikili çatışmalar ve bazı demografik değişkenlerin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(5).
Timur, S. M. (2008). Boşanma sürecinde olan ve olmayan evli bireylerin psikolojik iyi oluş düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Twenge, J. M., Campbell, W. K., & Foster, C. A. (2003). Parenthood and marital satisfaction: a meta‐ analytic review. Journal of Marriage and Family, 65(3), 574-583.
Umberson, D., Pudrovska, T., & Reczek, C. (2010). Parenthood, childlessness, and well‐ being: A life course perspective. Journal of Marriage and Family, 72(3), 612-629.
Williams, K., & Umberson, D. (2004). Marital status, marital transitions, and health:
A gendered life course perspective. Journal of Health and Social Behavior, 45(1), 81-98.
103
Whitton, S. W., Schulz, M. S., Crowell, J. A., Waldinger, R. J., Allen, J. P., &
Hauser, S. T. (2008). Prospective associations from family-of-origin interactions to adult marital interactions and relationship adjustment. Journal of Family Psychology, 22(2), 274-286.
Woszidlo, A. & Segrin, C. (2013). Negative Affectivity and educational attainment as predictors of newlyweds’ problem solving communication and marital quality. The Journal of Psychology, 147 (1), 49–73.
Yavuz, O. (2015). Evlilikte problem çözme becerisi ve evlilik doyumunun bilim sanat merkezinde çocuğu olan ve olmayan ebeveynler açısından karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fatih Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 39(39), 36-58.
Yeşiltepe, S. S., & Çelik, M. (2014). Öğretmenlerin evlilik uyumlarının psikolojik iyi olma ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 13(3), 992-1013.
Yıldız, A. (2009). Evlilikte yaşanan sorunlar ve başa çıkma yolları. H. Yavuzer (Ed.), Evlilik okulu: Evlilikte kişilerarası ilişkiler ve iletişim becerileri (3. baskı) içinde (s.211-229). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Zainah, A. Z., Nasir, R., Hashim, R. S., & Yusof, N. M. (2012). Effects of demographic variables on marital satisfaction. Asian Social Science, 8(9), 46.
104
EKLER
EK 1. DEMOGRAFİK BİLGİ FORMU 1. Cinsiyet: Kadın ( ) Erkek ( ) 2. Yaş: ………..
3.Çocuk Sayısı: ……….
4.Aylık Gelir (Toplam ailenin gelirini yazınız): ………..
5.Eğitim Durumu: Okur Yazar ( ) İlk Okul Mezunu ( ) Orta Okul Mezunu ( ) Lise Mezunu ( ) Yüksek Öğrenim Mezunu ( ) Diğer……….
6. Evlilik Süresi (Ay Olarak Yazınız):
7. Evlilik Türü: Görücü Usulü ( ) Ortak yaşam alanında tanışma( ) Akraba Evliliği ( ) Sosyal medya aracılığı ile tanışma ( ) Arkadaş tanıştırması ( ) Diğer……….
Yönerge:
Aşağıdaki İfadeyi okuyunuz. 1 sayısı hiç dindar değilimi ifade ederken 7 sayısı evet çok dindarımı ifade etmektedir. Sizi bu konuda en iyi ifade ettiğini düşündüğünüz sayıyı yuvarlak içine alarak işaretleyiniz.
8. Kendinizi dindar inanan biri olarak nitelendirir misiniz?
1 2 3 4 5 6 7
Hiç Dindar Değilim Çok Dindarım
105
EK 2. EVLİLİKTE PROBLEM ÇÖZME ÖLÇEĞİ
Aşağıda evlilikte karşılaştığınız problemleri (sorunları) çözme konusunda kendinizi nasıl gördüğünüze ilişkin 9 soru bulunmaktadır. Bu soruların her birinin karşısında 1‟den 5‟e kadar sayılar yer almaktadır. Her cümleyi dikkatlice okuyunuz ve evlilikte karşılaştığınız problemleri (sorunları) çözme becerinizi nasıl algılıyorsanız buna en uygun seçeneği çarpı (X) işareti koyarak işaretleyiniz.
1
Diğer çiftlere kıyasla kendi sorun çözme becerinizden ne kadar eminsiniz?
Hiç emin değil (1) (2) (3) (4) (5) Çok emin
2 Çözümleriniz, ilişkideki
sorunlarda ne derece etkilidir? Çok etkisiz (1) (2) (3) (4) (5) Çok etkili
3
Eşinize, bir sorun için bir çözüm önerme konusunda, kendinizi ne kadar rahat hissedersiniz?
Çok rahatsız (1) (2) (3) (4) (5) Çok rahat
4
İlişkinizde karar verme sürecine ne kadar katkınız olur?
Hiç (1) (2) (3) (4) (5) Çok
5
Evliliğinizde karar verme sürecinden ne kadar mutlusunuz?
Çok mutsuz (1) (2) (3) (4) (5) Çok mutlu
6
Eşinizle sorunları tartışırken, eşiniz sizin duygularınızı ne kadar iyi anlar?
Asla (1) (2) (3) (4) (5) Her zaman
7
Sorunlara getirilen çözümlerden ne kadar memnunsunuz?
Hiç memnun değil (1) (2) (3) (4) (5) Çok memnun
8
Eşinizle birlikte sorun
çözmeye çalışmak konusunda kendinizi ne kadar rahat hissediyorsunuz?
Çok rahatsız (1) (2) (3) (4) (5) Çok rahat
106
9
Bir çift olarak ilişkideki farklılıklar ya da sorunları çözme konusunda kendinizi nasıl değerlendirirsiniz?
Çok etkisiz (1) (2) (3) (4) (5) Çok etkili
107
EK 3. EVLİLİK DOYUM ÖLÇEĞİ
Lütfen aşağıdaki maddeleri dikkatlice okuyunuz ve eşinizle olan ilişkinizi göz önüne alarak yanıtlayınız. Her bir durumun yanında, D ( ) doğru ve Y ( ) yanlış seçenekleri bulunmaktadır. Tüm maddeleri dikkatlice okuyarak, kendi evlilik yaşamınız açısından değerlendiriniz ve size en uygun seçeneği (X) ile işaretleyiniz.
Eğer okuduğunuz maddenin evlilik ilişkiniz açısından doğru veya kısmen doğru olduğunu düşünüyorsanız D, yanlış veya çoğu zaman yanlış olduğunu düşünüyorsanız Y şıklarının yanındaki parantezlere X işareti koyunuz. Lütfen her bir madde için yalnızca bir seçeneği işaretleyiniz.
1. İlişkimiz bana mutluluk veriyor. D ( ) Y ( ) 2. Evlilik hayatım böyle olmamalıydı. D ( ) Y ( ) 3. İçimden eşime sevgi göstermek gelmiyor. D ( ) Y ( )
4. Tartışmalarımızın çoğu moral bozukluğuyla sonuçlanır. D ( ) Y ( ) 5. Eşimin sürekli bir şeylerden şikayet etmesinden bıktım. D ( ) Y ( ) 6. Eşimle konuşabileceğimiz fazla ortak konumuz yok. D ( ) Y ( ) 7. Eşim bütçemizi çok iyi idare eder. D ( ) Y ( )
8. Cinsel hayatımızla ilgili her türlü konuyu, eşimle rahatlıkla konuşa bilirim.D ( ) Y ( )
9. Bazen eşimin ailesinin davranışlarından dolayı mutsuzluk duyuyorum. D ( ) Y ( ) 10. Beraberliğimizden her zaman memnuniyet duydum. D ( ) Y ( )
11. Eşimin pek çok özelliğine hayranım. D ( ) Y ( )
12. Eşimle aramızdaki anlaşmazlıkları gidermenin bir yolunu bulamıyoruz. D ( ) Y ( ) 13. Eşim beni sürekli eleştirir. D ( ) Y ( )
14. Eşim beni hiçbir zaman fiziksel olarak incitmemiştir. D ( ) Y ( ) 15. Şimdiki aklım olsa eşimle evlenmezdim. D ( ) Y ( )
16. Eşimle birbirimize sık sık “seni seviyorum” deriz. D ( ) Y ( )
108
17. Eşimle birbirimize sinirlenmeden tartışmayı başaramıyoruz. D ( ) Y ( ) 18. Eşim her şeye sinirlenir. D ( ) Y ( )
19. Hayatımızda beraberce yapmaktan zevk aldığımız pek çok şey var. D ( ) Y ( ) 20. Arkadaşlarımla eşimle olduğundan daha çok eğleniyorum. D ( ) Y ( )
21. Bazen eşimin ailesinden kaynaklanan küskünlük ve kırgınlıklarımız olur. D ( ) Y ( ) 22. Beraberliğimizin iyi yönleri, kötü yönlerinden daha fazla. D ( ) Y ( )
23. İlişkimizde beni üzen bir şey olduğunda, bunu eşime rahatlıkla söyleyebilirim.D ( ) Y ( ) 24. Eşim ne kadar sinirlenirse sinirlensin, bana asla vurmaz. D ( ) Y ( )
25. Eşim sık sık onu anlamadığımdan yakınır. D ( ) Y ( )
26. Eşimin zekasına ve yeteneklerine her zaman güvenirim. D ( ) Y ( ) 27. Eşim benim olaylara bakış açımı anlayamıyor. D ( ) Y ( )
28. Eşime her konuda güvenirim. D ( ) Y ( ) 29. Eşim bana çok ters davranıyor. D ( ) Y ( )
30. Cinsel birlikteliğimizde bazı sorunlar var. D ( ) Y ( )
31. İlişkimizin geleceği, ileriye dönük ciddi bir plan yapamayacak kadar belirsiz. D ( ) Y ( ) 32. Eşim benimle kavga etmeye çok meraklı. D ( ) Y ( )
33. Cinsel ilişkimizde bir sorun olduğunu düşünmüyorum. D ( ) Y ( )
34. Bir gün eşimin ailesi yüzünden boşanabileceğimizi düşünüyorum. D ( ) Y ( ) 35. Birbirimizi yeterince sevmediğimizi düşünüyorum. D ( ) Y ( )
36. Eşimin beni aldattığından şüpheleniyorum. D ( ) Y ( )
37. Aramızdaki küçük anlaşmazlıklar, çoğu zaman büyük münakaşalara dönüşüyor. D ( ) Y ( )
109
38. Eşimin sinirlendiğinde kontrolünü yitirmesi beni korkutuyor. D ( ) Y ( ) 39. Para konusunda eşime tamamen güvenirim. D ( ) Y ( )
40. Eşimin çok çekici olduğunu düşünüyorum. D ( ) Y ( )
41. Keşke eşim aileme biraz daha yakın davranabilseydi. D ( ) Y ( ) 42. Beraberliğimizde beni hayal kırıklığına uğratan şeyler var. D ( ) Y ( )
43. Tartışmalarımız çoğunlukla, birimizin incinmesi yada ağlamasıyla sonuçlanır. D ( ) Y ( ) 44. Eşim öfkelendiğinde ondan korkuyorum. D ( ) Y ( )
45. Mutlu bir beraberliği olan çiftler, bizden daha iyi geçiniyor olmalılar. D ( ) Y ( ) 46. Eşim çok fazla ailesinin etkisi altında kalıyor. D ( ) Y ( )
47. Bazen beraberliğimizin ayrılık veya boşanmayla bitebileceğini düşündüğüm oluyor. D ( ) Y ( )
48. Eşimin ailesiyle olan ilişkimden memnunum. D ( ) Y ( )
49. Bu beraberliğe başlamasaydım daha mutlu olabilirdim. D ( ) Y ( )
50. Eğer eşimin ailesi, bize bu kadar karışmasaydı, daha mutlu bir beraberliğimiz olabilirdi.
D ( ) Y ( )
51. İlişkimizde halledemediğimiz bazı ciddi problemler var. D ( ) Y ( ) 52. Eşimden ayrılmayı istediğim zamanlar oldu. D ( ) Y ( )
53. Bu ilişkide bazı önemli ihtiyaçlarımın karşılanmadığını düşünüyorum. D ( ) Y ( ) 54. İlişkimizde eşimin ailesinden dolayı mutsuzluk yaşanmaz. D ( ) Y ( )
55. Evin içinde iki yabancı gibiyiz. D ( ) Y ( )
56. Eşimle beraberken hiç canımız sıkılmaz. D ( ) Y ( )
57. Eşime her zaman isteyerek ve sevgi ile dokunuyorum. D ( ) Y ( )
58. Eşimin ailesinin bazı gelenek ve adetlerine uymakta zorlanıyorum. D ( ) Y ( )
110
59. Eşimle her hangi bir konuda aynı fikirde olmadığımız zaman, bunu oturup tartışırız. D ( ) Y ( )
60. Eşim sinirlendiği zaman etraftaki eşyaları fırlatır veya yere atar. D ( ) Y ( ) 61. Eşim kazancımızdan fazlasını harcamaktan bir türlü vazgeçmiyor. D ( ) Y ( )
62. Eşimin ailesiyle sürekli beraber olmamız beni rahatsız ediyor. D ( ) Y ( ) 63. Her gün eşimle beraber paylaşabileceğim bir şeylere zaman ayırırım. D ( ) Y ( ) 64. Eşim cinsel birlikteliğimizden benim kadar zevk alır. D ( ) Y ( )
65. Eşim sinirliyken bana kaba kuvvet sergilemez. D ( ) Y ( )
66. Eşim boş zamanlarını benimle paylaşmaktan mutluluk duyar. D ( ) Y ( ) 67. Eşim ailesiyle ilgili eleştirileri duymaya dayanamaz. D ( ) Y ( )
68. Başarılı bir beraberliğimiz olduğuna inanıyorum. D ( ) Y ( )
69. Eşim hiçbir zaman beni, zarar vermek yada canımı yakmakla tehdit etmedi. D ( ) Y ( ) 70. Eşimle beraber oyun ve eğlenceye bir hayli zaman ayırırız. D ( ) Y ( )
71. Eşimin vücudumda çürük veya darbe izleri bıraktığı oluyor. D ( ) Y ( ) 72. Eşim beni içinden gelerek sarılıp öpmez. D ( ) Y ( )
73. Biz birbirimiz için yaratılmışız. D ( ) Y ( ) 74. Tatmin edici bir beraberliğimiz var. D ( ) Y ( ) 75. Eşim hiçbir zaman kıymetimi bilmedi. D ( ) Y ( )
76. Eşim kişiliğimin bazı yönlerini değiştirmemi istiyor. D ( ) Y ( ) 77. Biz birbirimizin en iyi arkadaşıyız. D ( ) Y ( )
78. Hiçbir zaman eşimin ailesinden kaynaklanan bir sorun yaşamayız. D ( ) Y ( ) 79. Oldukça mutlu bir çift olduğumuza inanıyorum. D ( ) Y ( )
111
80. İlişkimizde yoğun bir aşk ve sevgi var. D ( ) Y ( ) 81. Eşim bana karşı çok acımasız. D ( ) Y ( )
82. Eşimle beraber boş zamanlarımızı çok güzel değerlendiririz. D ( ) Y ( ) 83. Eşimin kredi kartı borçları beni bıktırdı. D ( ) Y ( )
84. Onsuz bir hayatı düşünemiyorum. D ( ) Y ( )
85. Tartıştığımız zaman, eşim ortak bir noktada buluşmamıza yardımcı olur. D ( ) Y ( ) 86. Huzurlu bir evlilik ortamının özlemi içerisindeyim. D ( ) Y ( )
87. Eşimin beni yeterince sevmediğini düşünüyorum. D ( ) Y ( )
88. Eşimle beraber her şeyin üstesinden gelebileceğimize inanıyorum. D ( ) Y ( ) 89. Eşim bana yeterince ilgi göstermiyor. D ( ) Y ( )
90. Birbirimize yeterince yakın değiliz. D ( ) Y ( )
91. Bazen aramızdaki anlaşmazlığın günlerce sürdüğü oluyor. D ( ) Y ( ) 92. Bazen kendimi çok yalnız hissediyorum. D ( ) Y ( )
112
EK 4. PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ ÖLÇEĞİ
Her bir cümleye katılma ya da katılmama durumunuzu en iyi şekilde gösteren numarayı işaretleyiniz.
Hiç katılmıyorum Biraz katılmıyorum Çok az katılmıyorum Çok az katılıyorum Biraz katılıyorum Tamamen katılıyorum
1 İnsanların çoğu beni sevgi dolu ve şefkatli biri olarak görür.
2 Bazen etrafımdaki insanlara daha fazla benzemek için düşünce ve davranış tarzımı değiştiririm
3 Genellikle yaşadığım durumlardan sorumlu
olduğumu hissederim.
4 Ufkumu genişletecek aktivitelerle
ilgilenmiyorum.
5 Geçmişte yapıklarımı ve gelecekte yapacaklarımı
düşündüğümde kendimi iyi hissederim.
6
Yaşamamı gözden geçirdiğimde yaşamımdaki olayların sonuçlanış şeklinden memnunluk
duyarım.
7 Yakın arkadaşları devam ettirmek benim için zor
ve başarısızlıkla sonuçlanan bir süreçtir.
8 Bir çok insanın görüşlerinin tersi olduğu zaman
bile görüşlerimi ifade etmekten korkmam.
9 Günlük yaşamın talepleri karşısında genellikle
kendimi mutsuz hissederim.
10 Genellikle her geçen gün kendimle ilgili daha
fazla şey öğrendiğimi hissediyorum.
11 İçinde bulunduğum günü yaşarım ve geleceği
gerçekten düşünmem.
12 Genellikle kendimi güvenli ve olumlu
113
hissederim.
13
Sorunlarımı paylaşabileceğim az sayıda yakın arkadaşım olmasından dolayı çoğunlukla kendimi
yalnız hissederim
14 Kararlarım genellikle başkalarının kararlarından
etkilenmez.
15 Etrafımdaki insanlarla ve içinde bulunduğum
toplumla çok uyumlu değilimdir.
16 Yeni şeyleri denemekten hoşlanan biriyim.
17
Gelecek bana hemen hemen her zaman
problemler getireceğinden içinde yaşadığım ana
odaklanmayı tercih ederim.
18 Tanıdığım birçok kişinin yaşamdan benim elde
ettiğimden daha çok şey elde ettiğini hissederim.
19 Aile üyeleri ya da arkadaşlarla kişisel ve
karşılıklı konuşmalar yapmaktan hoşlanırım.
20 Diğer insanların benimle ilgili düşünceleri
hakkında endişe duyarım.
21 Günlük yaşamımdaki sorumlulukların çoğunun
üstesinden gelmekte oldukça başarılıyımdır.
22 Yaptığım şeylerde yeni yolları denemeyi
istemem. Yaşamım bu şekilde güzeldir.
23 Yaşamımın yönünü ve amacını belirledim.
24 Fırsat olursa kendimle ilgili değiştirmeyi
düşündüğüm bir çok şey var.
25
Yakın arkadaşlarım problemleri hakkında benimle konuştuklarında iyi bir dinleyici olmak
benim için önemlidir.
26 Benim için kendi mutluluğum başkalarının beni
onaylayıp onaylamamasından daha önemlidir.
27 Sık sık sorumluluklarımın altında ezildiğimi
hissederim.
28 Kendim ve yaşam hakkındaki düşüncelerime
114
meydan okuyan yeni deneyimler yaşamanın önemli olduğunu düşünürüm.
29 Günlük etkinliklerim bana sık sık dikkate değmez
ve önemsiz gibi görünür.
30 Kişiliğimin pek çok yönünden hoşlanırım.
31 Konuşmaya ihtiyacım olduğunda çevremde beni
dinlemek isteyecek çok insan yoktur.
32 Güçlü fikirleri olan insanlardan etkilenmeye
yatkınım.
33 Yaşadığım durumdan mutsuz olsaydım onu
değiştirmek için etkili önlemler alırdım.
34 Bir birey olarak yıllardır gerçekten ilerleme
kaydetmediğimi düşünüyorum.
35 Yaşamda başarmaya çalıştığım şeylerle ilgili
olarak akılcı davranma yetisine sahip değilim.
36
Geçmişte bazı hatalar yaptım ancak her şeyin olabilecek en iyi şekilde sonuçlandığını
düşünüyorum
37 Arkadaşlıklarımdan çok şey öğrendiğimi
düşünüyorum.
38 İnsanlar bana yapmak istemediğim şeyleri
nadiren yaptırabilirler.
39 Bireysel ve mali işlerimi yürütmede genellikle
başarılıyımdır.
40 Bence insan her yaşta olgunlaşmaya ve gelişmeye
devam edebilir.
41 Eskiden kendim için amaçlar koyardım fakat
şimdi bu zaman kaybı gibi görünüyor.
42 Bir çok yönden yaşamımdaki kazançlarıma ilişkin
hayal kırıklığı hissediyorum.
43 Diğer insanların çoğunun benden daha fazla
arkadaşı olduğunu düşünüyorum.
44 Benim için başkalarıyla uyuşmak ilkelerimle tek
115
başına ayakta durmaktan daha önemlidir.
45 Her gün yapmak zorunda olduğum şeylere
yetişememek bende gerginlik yaratır.
46 Zamanla beni daha güçlü ve yetenekli kılan bir
yaşam anlayışına sahip oldum.
47 Gelecek için planlar yapmaktan ve onları
gerçekleştirmeye çalışmaktan hoşlanırım.
48 Bir çok açıdan kim olduğumla ve sürdürdüğüm
yaşamla gurur duyarım.
49 İnsanlar beni zamanını başkalarıyla paylaşmada
istekli verici bir kişi olarak tanımlarlar.
50 Genel fikirlere ter düşse bile kendi görüşlerime
güvenirim.
51 Yapılması gerekenleri yapabilmek için zamanımı
planlama konusunda başarılıyımdır.
52 Zamanla bir birey olarak çok geliştiğimi
düşünüyorum.
53 Kendim için yaptığım planları gerçekleştirmede
etkinimdir.
54 Bir çok insanın yaşam biçimine imrenirim.
55 Başkalarıyla çok sıcak ve güvenli ilişkilerim
olmadı
56 Tartışmalı konularla ilgili düşüncelerimi ifade
etmek benim için güçtür.
57 Günlük yaşamım hareketlidir, fakat her şeye
yetişmek bana mutluluk verir.
58
Daha önceden alıştığım tarzdan farklı olan ve değişmemi gerektiren yeni durumlarda
bulunmaktan hoşlanmam.
59 Bazı insanlar yaşamları boyunca amaçsız
gezinirler fakat ben onlardan biri değilim.
60 Kendime ilişkin düşüncelerim muhtemelen çoğu
insanın kendisi hakkında hissettiği kadar olumlu
116
değildir.
61 Arkadaşlıklar konusunda kendimi genellikle
dışarıdan bakan birisiymişim gibi hissederim.
62 Eğer ailem veya arkadaşlarım kararlarıma
katılmıyorsa genellikle fikrimi değiştiririm.
63
Günlük yaşam aktivitelerimi planlamayı denediğim zaman hüsrana uğrarım çünkü yapmayı tasarladığım şeyleri asla
tamamlayamam.
64 Benim için yaşam devam eden bir öğrenme
değişme ve büyüme sürecidir.
65 Bazen kendimi yaşamda yapılabilecek her şeyi
yapmış gibi hissederim.
66 Çoğu sabah yaşam tarzım konusunda umutsuzluk
duygusuyla uyanırım.
67 Arkadaşlarıma güvenebileceğimi biliyorum onlar
da bana güvenebileceklerini bilirler.
68
Belirli bir biçimde düşünmemi veya davranmamı gerektirecek sosyal baskılara boyun eğen biri
değilim.
69 İhtiyacım olan etkinlik ve ilişkileri bulma
çabalarımda oldukça başarılıyımdır.
70 Yıllar geçtikçe görüşlerimin nasıl değiştiğini ve
olgunlaştığını görmekten hoşlanırım.
71 Yaşamdaki amaçlarım benim için hayal kırıklığı
yaratmaktan çok doyum kaynağı olmuştur.
72 Geçmişim iniş çıkışlarla doludur fakat genellikle
geçmişimi değiştirmeyi istemem.
73 Başkalarıyla konuşurken onlara gerçekten
açılmakta zorlanırım.
74 Yaşamımda yaptığım seçimlerin başkaları
tarafından nasıl değerlendirildiğini önemserim.