II. BÖLÜM
4.1. ESKİ HARFLİ ÇOCUK DERGİLERİNİN DEĞERLENDİRME ÖL-
Metinleri çözümler ve değerlendirirken, çocuklarda oluşması beklenen davranış biçimleri için aşağıdaki yol takip edilmiştir.
a) Kişilik Modelleri b) Millî Değerler c) Ahlâkî Değerler d) Evrensel Değerler a ) Kişilik Modeli:
Çocuklar gelişmelerinin ergenlik devresinde kendilerine bir model arar. Eğer toplumsallaşmada aradığı yeri bulursa ve okuduklarında kendini yaşarsa, zevk alarak okur (Şirin, 1994: 320). Halûk Yavuzer, bu konuya şöyle açıklama getirmektedir:
“11–20 yaş gurubu arasındaki ergenlik çağı, kişiliğinin toplumsal nitelik kazandığı bir arayış devresindedir. Çevresinde daima onun gibi olmak, istediği kişiler arar. Böylece, onlarla özdeşleşme yaparak, kişiliğine şekil verirken, yetiştiği çevrenin ekonomik ve sosyo- kültürel şartlarının etkisi altında sorumluluk ve bağımsızlık arasında denge kurmak ister. Ergen değişen ve gelişen kişiliği içinde, çevresinde yeni değerler aramaya kişiliğinin olgunlaşmasında rol oynayan özdeşleşme, özerklik ve sorumluluk kavramlarına cevap bulmaya çalışır. Bu kavramlar ergenleşen gence kişilik kazandırır; toplumla ilişkilerini şekillendirir, toplumdaki yerini ve rolünü oluşturur” (Yavuzer,1996:111–122).
“Sosyal öğrenme yaklaşımına göre, ahlaki ilkeler model olma yoluyla kazanılmaktadır” (Selçuk, 1996:83) Çocukların model olarak alacakları kişiler, çocukta hem ferdî benliğin gelişmesine, hem millî kimliğin oluşmasına yardımcı olmalıdır
Çocuk edebiyatı alanında önemli yeri olan Mustafa Ruhi Şirin;
“Çocuk hikâyelerindeki kahramanların çocuklar için iyi bir model oluşturduğunu, kendilerini özdeştirecekleri kimseleri tanımak suretiyle, hikâye metnini ilgi çekici bularak anlamada güçlük çekmeyeceklerini” ifade eder.
Hikâye, masal ve romanda şahısların hayatına bağlı olarak gelişen olaylar ve çevre, çocukları son derece ilgilendirir. Böyle kuvvetli bir ilgi sayesinde bu türden olan eserleri çocuklar merak duyarak okurlar. Çocuklar genellikle dördüncü sınıftan (10 yaşından) itibaren bu türü okumaya başlarlar. Bu daha çok, çocuklarda okuma hızının artmasından doğan bir cesaretle ve gelişen zihnî imkânların tesiri altında oluşur.
Yukarıdaki ifadelerden de anlaşıldığı gibi çocuk kendini tanırken, benliğini oluştururken bir kişilik modeli aramakta ve bunun oluşması ve olgun- laşmasında “özdeşleşme, bağımsız olma ve sorumluluk” gibi kavramların kendinde topladığı sürece kişiliğini kurabilmektedir.
Çocuğun kişiliğini oluştururken, aileden, çevreden ve okuldan eğitim yoluyla örnek alabileceği kişi ve kişiliklerde, millî, ahlaki ve evrensel değer kavramı önem taşır. Bunlar, vatan, millet ve din sevgisi, kültürel değerleri kavramı gibi millî; çalışkanlık, doğruluk, dürüstlük, samimiyet, güven duygusu, cesaret, yardımseverlik, fedakârlık hizmet duygusu, sadelik, alçak gönüllü olma, saygı, namus-şeref vefa gibi ahlaki; insan sevgisi, hoşgörü, medeni olma, sanata ve sanatçıya ilgi duyma, hayvan sevgisi, buluşları destekleme ve bulunanı kullanma, hürriyet, bağımsızlık, hayat hakkı tanıma v.s. gibi evrensel değerlerdir.
Sonuç olarak çocuğun esas şahsiyet aramaya başlaması ergenleşme döneminden itibaren ortaya çıkmaktadır. Burada çocuğun beden yapısı artık değişmekte ve toplum da ondan, değişen beden yapısına uygun olarak kız ise kadınlığa, erkek ise erkekliğe uygun düşecek şekilde davranmasını ister. Bütün dünyada ve özellikle bizim kültür çevremizde, gençlerin yetişkinler toplumuna katılmaları onların kendilerini örnek kişi ve gruplarla bütünleştirmeleri, kaynaştırmaları; onları taklit etmeleri şeklinde olmaktadır.
Yukarıdaki ifadelerden hareket edersek, kişilik üzerine uygun modellerin çocuklara kazandırılması ve onlarda örnek insan tipinin oluşturulması ahlaki ilkeler açısından önemlidir.
Dergilerdeki tahkiyeli metinlere göre çocuklarda geliştirilmesi amaçlanan kişilik modelleri dergilere göre verilecektir.
b) Millî Değerler
Yukarıda bahsettiğimiz örnek kişilik modelinden amaç çocukların okul öncesi devresinden başlayıp, örgün eğitimin her kademesinde kazandırılan ve varlığımızın bir sebebi olan değerler kavramını ona doğru olarak aktarmaktır. Yavuzer’e göre:
“Güçlü kuvvetli bir babayla kendini özdeş tutması, çocuk için önemli bir güven kaynağıdır. Çocuk özdeşleşme yoluyla modelden kendine yeterli seviyede güçaktarabilir. Okul çağıyla birlikte anne-baba ikinci plana düşerken, öğretmenin ön plana geçtiği görülür. Gerek anne-babanın, gerek öğretmenin ve gerekse okuldaki ve çevresindeki arkadaşlarının iyi bir model olması, bu modellerde millî ve ahlaki değerlerin bulunması, çocuğu etkileyecektir. Vatan, millet, din ve kültürel değerlerin korunması gibi kavramlar örnek kişilik modeliyle çocuğu bu değerler konusunda olgunlaştıracak ve çocukta millî benlik kavramı gelişecektir” (Yavuzer, 1996:118– 124).
Tural’a göre millî benlik:
“Kendi toplumuyla gurur duyan, toplumunun insanlarına ve ülkesine engin bir müsahame ve derin bir aşk ve bağlılık taşıyan aydınlar yoluyla ortaya çıkan bir durumdur. Milli benlik, hürriyetine, bağımsızlığına düşkünlük, daha çok maddi imkânlı, daha itibarlı yaşama haklarına inanıştır” (Tural, 1992: 68).
Böyle bir inanış içinde, “Milliyet duygusu ve millet gerçeği, milleti inkâr eden ideolojilerden daha güçlüdür. Bugünkü milliyet duygusu ve millet gerçeği inkârı kabil olmayan olgulardır; hem de manevi değerleri güçlendiren, insanları yüceltip kaynaştıran, kültürü geliştiren, çeşitli millî kültürlerle dünyayı zenginleştiren, ilerlemeyi ve çağdaşlaşmayı hızlandıran, hürriyeti koruyan ve demokrasiyi mümkün kılan yararlı olgular…(Feyzoğlu, 1997:44-45)olarak görülen milliyetçilik anlayışının, çocuklara metinlerde verilmesi gereken önemli değerler olarak ortaya çıkmaktadır.
Çocuklarda toplumsallaşma süreciyle başlayan özdeşleşme neticesinde, kişilik modellerinde rastlanan değerler içinde, millî değerler toplumun geleceği açısından önemli görülür. Millî benlik ve millî kimlik kavramlarının çocuklarda oluşması ve bir değer olarak devamlılığını koruması açısından millî değerlerin etkisi büyüktür. Millî değerler yönünden, millî kimliği çocuklarda oluşturacak, onlarda bunu davranış biçimine getirebilecek metinlerin Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki dergilerde yer alması tabiidir.
İncelenen metinlerde millî değerlerin verilmesi suretiyle, çocuklarda kazandırılması gereken davranış biçiminde vatan ve millet kavramlarına daha çok yer verilmiştir. Her iki kavram da her şeyden üstündür. Birinin uğruna can verilir, kan dökülür, namusla eş değerdir; diğeri ise, ortak kültürün eseridir, birlik ruhu verir.
Millî değerlerin en çok işlendiği tahkiyeli metin türü hikâyedir. Hikâye türü metinlerde millî değerler açısından bakılınca, son karışına kadar savunulan, anne
kadar kutsal düşmana teslim edilmeyen, oyun bile olsa ondan başkasına hizmet edilmeyen varlığı varlığımız olan bir vatan; yorgunluğa, zahmete katlanan, dillerinden düşmeyen türkü gibi şen ve coşkulu, temiz yürekli insanların topluluğu Türkler; memleket hizmeti her şeyin üstünde görme, kahramanlık bilincinin oluşması, millet malının, şahsî maldan üstün görülmesiyle milliyetçilik; vatandan uzakta kalınca bayrak özlenir, bağımsızlık olmadan şahsiyet olmaz. İstiklâlin kazanılması şarttır, bunun için birlik olunması gerekir ki, istiklâl düşüncesi ve bayrak sevgisi ve din sevgisi oluşsun, diyen bir görüş sergilenmiştir.
c) Ahlaki Değerler
Çocuklarda zihinsel gelişmeye paralel olarak, ahlak anlayışında gençliğe doğru çeşitli basamaklardan geçen bir gelişme gözlenir. Çocuk bu gelişme devrelerinde içine bulunduğu toplumun ahlak anlayışıyla zaman zaman çatışır, zaman zaman da bütünleşir.
Eğitimin amacı, çocuğun bu değişimlerini dikkatle takip etmek ve onu, toplumun kültürel diğerleriyle bütünleşmesine yardımcı olmaktır. Hiç şüphe yok ki, en iyi eğitimin verildiği yer öncelikle ailedir. Çocuğun gözlemleyerek edindiği, sevme, yardım etme, vefa, fedakârlık, çalışkan olma, sebat, azim, cesaret, doğruluk ve dürüst olma biçimi ile buna benzer değerlerin ilk oluşum yeri ailedir. Bu kavramların geliştirildiği ve toplumla bütünleştirildiği yer hem çevre hem okuldur.
Ahlaki değerler, ahlakla özdeşleşip kişiliğin göstergesi olan ve insanı daha iyiye, daha güzele, daha doğruya götüren kavramdır. Bunlar moral değerlerdir. Eğitim denilince, ahlak kavramı beraberinde gelir. Çocuklara verilecek metinlerde ise bu kavram mutlaka yer almalıdır.
“Doğru, iyi olmak başkaları ve onların duygularıyla ilgilenmek, sadelik ve güvenilir olmak, beklentiler ve kurallar doğrultusunda davranmaktır. İyi olmak önemlidir ve iyi amaçlar taşımayı başkalarına düşünceli davranmayı gerektirir. İyi
olmak, karşılıklı ilişkileri sürdürmek, güveni, bağlılığı, minnettarlığı korumayı gerektirir” (Onur, 1987:269).
Ahlaki kavramların bütün insanlarda bulunması gereken ortak değerler olduğunu biliyoruz. Ama yine de, bu değerlerin zaman içinde yok olduğunu veya menfaat neticesinde ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Ahlaki değerlerin ortaya çıkışları herkeste farklı şekilde olabilmektedir. Çocukların büyükleri örnek alması, ahlaki değerlerin için de önemli bir yeri olan dürüstlük kavramına bağlı kalması, çocuğun diğer ahlaki kavramlara karşı olan eğitiminin artması anlamına gelir ki, çocuğun bu hassasiyetini, biz eğitimcilerin dikkatle takip edip, koruması ve geliştirmesi gerekir.
Cumhuriyet dönemi dergilerdeki metinlerle kazandırılan değerlerin nihai hedefi kimi zaman açık olarak belirtilmiş, kimi zaman belirtilmemişse de, çocukta ahlaki kavramları yerine oturtmak ve onu toplumsal hale getirip, hayattan zevk almasını sağlamak olacaktır. Toplum hayatımızda ve insanî ilişkilerde görmek istediğimiz davranış biçimleri, günümüzde çok ihtiyaç duyduğumuz şahsiyet yapısının temel özelliklerini bu değerlerde bulabiliriz. Kültüre sahip çıkma, sorumlu kişilik, yardımseverlik, doğruluk ve dürüstlük fedakârlık, dayanıklılık (azim, sabır, cesaret), arkadaşlık, dostluk, çalışma ve saygı gibi kavramlar, ahlaki değerlerdir.
d) Evrensel Değerler
Her toplumun kendi kültüründen gelen ve o toplumu ayakta tutan, değerlerin yanında bir de insan ilişkilerin ülkeler arası boyutunda yer alan değerler vardır. Bunlar da dünyanın toplumsal kültüründen doğmaktadır ve ortak olarak benimsenir. İnsani ilişkilerin getirdiği gerek idari gerek sosyal kavramlar evrensel değerler olarak kabul edilir. Bunlar; insan sevgisi, medeniyet, hürriyet demokrasi, kardeşlik, batıl inançlarla mücadele, tabiat ve hayvan sevgisi vb’dir.
Her değer gibi evrensel değerler de her zaman ihtiyaç duyduğumuz değerlerdir. Bizleri insani açıdan birbirimize yakın kılan, toplumların birbiriyle uyum içerisinde gerekli kıldığı değerlerdir.
Günümüzde, evrensel değerler denilince genel olarak, insanın doğuştan sahip olduğu hak ve özgürlükler, belli kriterlere bağlı olarak yaşamasını garanti altına almayı hedefleyen fikri, ahlaki ve sosyal değer yargıları anlaşılmaktadır. Kültürleşme sürecinde tüm dünya milletlerinin paylaşmaları gereken ortak kültür ögeleridir. Uluslar arası düzeyde insan hakları, hayvan hakları, çocuk hakları, kadın hakları, işçi hakları, hasta hakları ve azınlık hakları olarak algılanmakta ve uygulama alanı bulmaktadır. Çalışmamızı sürdürdüğümüz dönemde ise karşımıza en çok çıkan değerler hayvan sevgisi, bilim ve teknolojiye verilen önem, batıl inançlarla mücadele gibi kavramlardır.
4.2. 1923 – 1928 YILLARI ARASINDA YAYIMLANAN ESKİ HARFLİ
ÇOCUK DERGİLERİNİN KÜLTÜR AKTARIMI AÇISINDAN
DEĞELENDİRİLMESİ
4.3.Yeni Yol Dergisindeki Tahkiyeli Metinlerde İşlenen Kültürel Kavramların Değerlendirilmesi
Tablo - 1.1. Yeni Yol Dergisindeki Tahkiyeli Metinler
Sıra Sayı Sayfa Metin Adı Türü Yazarı
1 3 42 Eskici Süleyman Baba İle Rabiş
Yenge
Hikâye __
2 3 38 Bir Gecelik Seyahat Hikâye İhsan Altay
3 5 66 Validemin Son Sözü Hikâye Talât Tuğrul
4 4 70 İbiş Ağa İle Kırk Haramiler Masal ___
5 5 77 Sağlam Ayakkabı Hikâye Şakirdan
6 8 122 Terbiyesizlik Hikâye __
7 8 122 Tilki ile Seyyahlar Hikâye __
8 8 125 Aklı Evvel İbiş Masal Akil Sani
9 8 129 Sabur Baba Hikâye Mustafa
Necati
10 9 132 Zavallı Besleme Hikâye Doktor
Mehmet Enver
11 9 135 Cevahirci Dursun Ağa Hikâye __
12 9 141 Yalancı İle Dolandırıcı Hikâye __
13 10 148 Şeytan Hikâye Doğan
14 10 152 Bir Köylü Çocuğundaki Zekâ Hikâye Kıraat
Hocası
15 10 154 Garip Bir Hayatın Akıbeti Masal E.
16 11 163 Tılsım Masal K.D.
17 11 166 Pamukçu Ali Bey Hikâye Nedim
Tuğrul 18 12 172 Yunan Canavarlıkları ve Eskişehir’in
Taşhöyük Karyesindeki Mezalim
Hikâye İhsan
19 13 191 Tilki Kardeş İle Tavuk Hanım Masal __
20 14 194 Bir Ders Hikâye T. Demiray
21 14 210 Gururun Neticesi Hikâye T. Hadi
22 14 200 Akılsız Kedi Tüccarları Hikâye __
23 14 196 Zavallı Turgut Hikâye Zeki
Özdemir
24 15 208 Küçük Hikâye Masal __
25 15 202 Ayşe Kadın Hikâye N.T
26 16 208 Küçük Hikâye Hikâye İhsan
27 16 212 Mangal Başında Hikâye Nahit
Turgut
28 17 225 Recep Bey’in Kemanı Hikâye Muallim
29 17 237 Kısmetten Fazla Olmaz Hikâye Talat Tuğrul
30 18 242 Tembel Rüzgâr Masal Emine
Hatun İnas Mektebi Baş Muallimesi Firdevs 31 18 249 Aslan Yürekli İki Türk Yavrusu Hikâye Hüseyin
Avni
32 18 252 Ah Yerde Kalmaz Hikâye Mustafa
Necati
33 19 255 Harikulade Fasulyeler Masal Emine
Hatun İnas Mektebi Baş Muallimesi Firdevs
34 19 264 Küçük Zeliha’nın Büyük Kalbi Hikâye Leman
Kayan 35 20 275 Tembel Çocukla Çalışkan Çocuk Hikâye Saime Feyzi
36 21 278 İbret Hikâye Yaşar
Hüsnü
37 21 280 Hamal Mehmet Masal M. Halit
38 22 292 Tamahkâr Sarı Veli Hikâye Ben
39 22 296 Öksüz Hikâye __
40 23 304 Hâlâ Bu Mektep Piyes Kazım
Karabekir 41 23 308 Emir Buharî ve Yıldırım Beyazıt Hikâye Muallim
Gündüz
42 23 310 Masalcık Hikâye İhsane
Mehmet
43 24 320 Küçük Cinin Hesap Muallimi Hikâye Tahsin
Demiray
44 25 2 Aman Şu Kızlar Hikâye Tahsin
Demiray
45 25 10 İftira Hikâye Talat Tuğrul
46 26 22 İki Kalp Hikâye T. Hadi
47 26 24 Yanık Sancak Hikâye Faik Doğan
48 27 35 Halim’in Kısmeti Hikâye Tahsin
Demiray
49 27 49 Belma Masal Hüseyin
Nevzat
50 28 59 Ya Hazret-i Sopa Hikâye __
51 28 58 Küçük Fedakâr Hikâye Nihal Safvet
52 28 60 İyilik Fenalık Masal Yıldırım
53 29 72 Hızır Babanın Cevabı Hikâye Celâl Tan
54 29 74 Umacı Piyes Mehmet
Nevzat- Mehmet Hayri 55 30 87 Nankör Bir Oduncunun Akıbeti Hikâye Turgut Nuri
Muharrem
57 31 112 Balıkçının Kısmeti Masal Meliha Rıza
58 32 112 Kârlı Bir Alışveriş Hikâye Tahsin
Demiray
59 32 128 Zulüm ve Azim Piyes Tahsin
Demiray 60 33 137 Arılar İçinde Bir Gün Bir Gece Masal Celâl Taş
61 33 143 Hasret Hikâye Nihal Safvet
62 34 151 Bir Şehit Yavrusunun Akıbeti Hikâye Sabiha Esat
63 34 153 Adil Vezir Hikâye M.
Şecaaddin
64 34 167 Görünüşe Aldanma Masal 91 Kâzım
65 35 170 Horoz Mehmet Hikâye A.S.Kültiğin
66 35 175 Bayram Hediyesi Hikâye Tahsin
Demiray
67 35 178 Hikâye Hikâye Yaşar Hasan
68 36 185 Cehennemden Gelen Hikâye Ahmet Adil
69 36 188 Kırılmış Fincan Piyes Münevver
Bekir
70 37 202 Tehlikeli Orman Masal Tahsin
Demiray
71 38 216 Prenses Olga’nın Gururu Masal Tahsin
Demiray
72 38 218 Oburluğun Cezası Piyes Kemaleddin
Kaya
73 39 234 Eren Baba Hikâye Ahmed
Sabih
74 40 246 Acı Hatıra Hikâye H. Fikret
75 40 248 Cennetlik Yahudi Hikâye Hüseyin
Hüsnü
76 40 257 Korkunç Bir Gece Hikâye Ahmet
Ömer
77 41 291 Denizin Çocukları Masal __
78 41 270 Kaplan Avcıları Hikâye Orhan
79 41 274 Kırmızı Derililerin Esiri Hikâye __
80 42 278 Kırmızı Ceketli Cüce Masal Himmet
Baba
81 42 284 Memiş’in Korkunç Seyahati Hikâye Mahmud
Cahid
82 42 286 Rüyalar Memleketinde Hikâye Mübarek
Emin
83 43 299 Kadri Bey’in Bombası Hikâye Himmet
Baba 84 43 302 Nasıl Vahşilerin Hükümdarı Oldum Hikâye Necdet
Turgut
85 43 307 Seyyah Dede Masal Emin
86 44 310 Köpük Perisi Masal Himmet
Baba
88 44 328 İfritler ve Melekler Diyarı Masal __
89 45 326 Kırmızı Gül ile Beyaz Gül Masal Selâmi
Dede
90 45 334 Keçi Sakallı Adam Masal Himmet
Baba
91 46 342 Gece Kraliçesi Hikâye Cahit
92 46 345 En İyi İlaç Hikâye Ak Sungur
93 46 93 Zehra’nın Metaneti Hikâye Orhan
94 47 358 Devlerin Akıbeti Masal Himmet
Baba
95 48 374 Sinbad’ın İpi Masal __
96 48 378 Üç Kahraman Hikâye Faik Doğan
97 48 384 Ayı Yavrusu Hikâye Mehmet
Atıf
98 47 362 Üç Kardeşin Marifetleri Masal Selâmi
Dede
99 47 370 Ali Cengiz Oyunu Masal Hüseyin
İbrahim
100 49 390 Tunç Yüzük Masal Mustafa Ali
101 49 393 Ejderhalar Diyarında Masal Ali
102 49 398 Akılsız Yusuf’un Marifetleri Hikâye M.C.
103 49 399 İki Çocuğun Merih Yıldızı’na
Seyahati Hikâye __
104 51 422 Buzlar Üzerinde Hikâye Mehmet
Cevat
105 51 436 Çalınan Güller Hikâye __
106 52 438 Kızıl Kunduz Hikâye __
107 52 440 Genç Avcılar Hikâye Selahaddin
108 52 444 Çakıl Çorbası Hikâye Afyonlu
Himmet Baba
109 53 445 Hazine Adası Hikâye Cahit
110 53 459 Konuşan Mağara Masal __
111 55 465 Asım’ın Son Oyunu Hikâye H. Basri
112 57 519 Korkunç Ormanlarda Hikâye H. Basri
113 57 526 Otuz Sene Sonra Hikâye M. Cahit
114 60 570 Cesaret Hikâye Ahmet
Neşet
115 62 604 Turhan ile Doğan’ın Seyahati Hikâye __
116 66 688 Yeni Bir Usul-i Tedavi Hikâye __
117 67 690 Vazife Piyes Salih Zeki
118 67 697 45 Santim Boyunda Bir Adam Cüce Cefri
Hikâye
119 68 710 Çirkin Çocuk Masal Himmet
Baba
120 69 734 Fettah Efendi’nin Hilesi Piyes __
121 70 742 Alınmayan İntikam Hikâye Kanad
122 70 754 Dilek Yüzüğü Masal İhsan Melih
__
124 71 771 Korkunç Adada Masal __
125 72 775 Perili Ev Hikâye Himmet
Baba
126 72 780 Ecel Köprüsü Hikâye E.N
127 78 870 İşkenceli Ölüm Hikâye E.N
128 78 874 Serseri Kuş Hikâye A.M
129 … … Bobinin İntikamı Hikâye
__
130 … … Şehid Gülsüm Hikâye __
131 79 886 Çok Heyecanlı Bir Sergüzeşt Hikâye A. N.
132 79 891 Küçük Çamın Hikâyesi Masal A.M.
133 80 895 Cüceler ve Devler Memleketinde Masal Himmet Baba
134 80 901 Bir Kaplanın Hayatı Hikâye __
135 81 918 Heyecanlı Bir Macera Hikâye __
136 81 930 Tilkinin Kuyruğu Masal __
137 82 934 Kapıdan Dışarıdaki Ders Hikâye A.M.
138 83 915 Zahmetsiz Av Hikâye __
139 83 957 Bir Dilencinin Talihi Hikâye __
140 84 966 Mağdur Çoban Hikâye __
141 85 892 Girdap Hikâye __
142 86 998 Kar ve Ölüm İzlerinde Hikâye __
143 87 1015 Terzi ile Üç Hırsız Hikâye A.N
144 87 1019 Gelincik İle Ada Tavşanı Masal __
145 88 1030 Bir Günün İki Şehidi Hikâye Mehmet
Hazım
146 88 1035 Mantarlı Çörek Piyes __
147 89 1047 Heyecanlı Dakikalar Hikâye __
148 89 1054 Tatil Günleri İçin Hazırlık Hikâye __
149 89 1059 İki Küçük Avcının Korkunç
Sergüzeştleri Hikâye __
150 90 1062 Ölüm Dalgaları Hikâye N.
151 90 1072 Fikret’in Duası Hikâye Muallim M.
Haşim
152 91 1078 Korkular Arasında Hikâye __
153 92 1094 İhtiyar Avcının Bir Günlük Sergüzeşti
Hikâye __
154 94 1127 Oynayan El Hikâye __
155 95 1142 Altın Pınar Masal __
156 95 1148 Devler Arasında Hikâye __
157 96 1158 Lodos İle Karpa’nın Marifetleri Hikâye __
158 96 1168 On İki Kardeşler Masal __
159 96 1152 Kar Nene Masal H.
160 97 1175 Parmak Çocuk Masal __
161 98 1193 Bir Annenin Sergüzeşti Masal __
162 98 1198 Muallim Hikâye __
163 99 1237 Cüceler Âleminde Masal __
165 100 1245 Memiş, İbiş ve Durmuş Ağalar’ın Başlarına Gelenler
Hikâye __
166 101 1259 Şubat Ayı Niçin Yirmi Sekiz Gündür Masal __ 167 102 1674 Şimalin Bahr-i Muhiti Ortasında Hikâye __ 168 102 1276 İstiklâl Harbi Hatıralarından Hikâye __
169 103 1294 Molla Recep’in Marifetleri Hikâye __
170 104 1305 Bahtiyar Oduncu Masal __
171 104 1309 Hain Kedi Hikâye __
172 105 1322 Türk Kahramanlığının Yüksek Misallerinden
Hikâye __
173 105 1323 İnsan Yiyen Yamyamlar Arasında Hikâye __
174 105 1331 Zavallı Gülün Ölümü Masal __
175 106 1339 Nejat Balık Yağı İçemez Piyes __
176 106 1341 Bahr-i Muhit Ortalarında Hikâye __
177 106 1342 Küçük Avcıların Akıbeti Hikâye __
178 107 1354 İstiklâl Yollarında Ölenler Hikâye __
179 107 1354 Guguktan Deliren Berber Hikâye __
180 108 1473 İskeletler Arasında Hikâye __
181 108 1376 Korkunç Ulaf Hikâye __
182 109 1386 Yedi Başlı Ejder Masal __
183 110 1389 Gece Yolcuları Hikâye __
184 110 1406 Çakır Ağanın Çocukları Nasıl Karların Altında Kalmıştı
Hikâye __
185 110 1410 Gözyaşları Hikâye __
186 111 1420 Eskimolu Mors Avında Hikâye K.Oğuz
187 111 1423 Türk Kızı Hikâye Ağabey
188 111 1427 Bir Çorabın Küçük Devr-i Âlemi Hikâye B.C.
189 112 1434 Küçük Sadi’nin Fedakârlığı Hikâye __
190 112 1448 Hımhım Ali Hikâye Şeref Baba
Yeni Yol dergisi bu dönem dergileri içerisinde yayın hayatı en uzun olan dergidir. Bu derginin incelemeye alınan 190 tahkiyeli metninde ağırlık hikâye türüne aittir. Yeni Yol dergisinin türlere göre dağılım tablosu aşağıda gösterilmiştir.
Tablo – 1.2. Yeni Yol Dergisindeki Tahkiyeli Metinlerin Türlerine Göre Dağılımı
Masal Hikâye Piyes
4.3.1 Kişilik Modeli
Tablo - 1.3. Yeni Yol Dergisindeki Kişilik Modellerini İşleyen Metinler
Metin Adı Kişilik Modeli
Cüceler ve Devler Memleketinde Cesur ve akıllı bir genç
Pamukçu Ali Bey Çalışkan ve vatanî görev için tahsilini bile yarım bırakacak kadar vatanperver ve cesur bir Türk genci
Ayşe Kadın Kocasını savaşta kaybeden, her türlü
güçlüğe karşı tek başına göğüs geren dayanıklı bir Anadolu kadını
Aslan Yürekli İki Türk Yavrusu Ana kadar sevilen vatanı canı pahasına savunan iki kardeş
Zulüm ve Azim Vatanı uğruna ölmeyi göze alan baba ve oğul
Genç Avcılar Çalışkan ve cesur bir Türk çocuğu
Hazine Adası Akıllı ve cesur bir Türk çocuğu
Korkunç Adada Cesur, dayanıklı bir gemici olan Türk çocuğu
Kırmızı Derililerin Esiri Cesur, dayanıklı ve Türklüğü temsil eden bir genç
Nasıl Vahşilerin Hükümdarı Oldum Akıllı ve cesur bir genç
Zehra’nın Metaneti Akıllı, cesur ve metanetiyle babasının düşmanın elinden kurtulmasını sağlayan bir Türk evladı
Sinbad’ın İpi Her türlü sıkıntıya göğüs geren, belli bir mevkie gelmek için sabırlı, azimli ve cesur olan bir genç
İstiklâl Harbi Hatıralarından Türk olduğu için Türklüğün zararına olabilecek her türlü hareketten sakınıp bu uğurda canını veren bir genç kız
Türk Kahramanlığının Yüksek Misallerinden
Vatan savunması için üzerine düşen görevi şanla şerefle yerine getiren bir Türk genci
Şehid Gülsüm Türk olduğu için Türklüğün zararına
olabilecek her türlü hareketten sakınıp bu uğurda canını veren bir genç kız
Türk Kızı Çocuk denilecek bir yaşta vatanın ve milletin bekası için Yunan cephaneliğini patlatmak amacıyla severek ölüme atlayan cesur bir genç kız
Bu bölümde yer alan 16 metinde üzerinde durulan örnek kişilik modelleri daha çok cesaretli olmak değerini işler. Cesaretli olmak 10 kez tekrar etmiştir. Ondan sonra, vatan sevgisi 7, akıllı olmak 3, dayanıklılık 4, çalışkan olmak 2 kez tekrar