Eğitim programında entegrasyon öncelikle öğrenmeyi kolaylaştırmak ve hekimlik
23
uygulamaları ile uyum sağlamak açısından önemlidir. Entegrasyon aynı uygulama dilimi içinde farklı disiplin ve kavramların entegrasyonu şeklinde (yatay) ve önceki ve sonraki uygulama dilimleri arasında (dikey) entegrasyon şeklinde olabilir. Önceki yıllarda edinilen bilgilerin ileride nasıl kullanılacağını, sonraki yıllarda ise hastalık belirtilerinin normal yapı ve fonksiyonda ne gibi değişiklikler yarattığını anlama ve değerlendirme fırsatı yaratır. Kısa tekrarlar ve önceki ya da sonraki bilgi ve uygulamalara atıflar öğrencinin bütünsel bakışını pekiştirir.
Fakültenin eğitim programı, Dönem I, II, III’de hücre, doku ve organ sistemleri zemininde entegre edilmiş (yatay entegrasyon), temel ve klinik bilimlerin Mesleksel Beceri Uygulamaları aracılığı ile ilişkilendirildiği (dikey entegrasyon), ayrıca topluma yönelik eğitim hedeflerine sıkça yer veren öğrenci merkezli bir programdır. Dönem IV ve V te ise klinik bilimlerin ağırlıkta olduğu yatay ve dikey entegrasyon uygulanır.
Eğitim programı öğrencilere çağdaş hekimlik kavram ve uygulamalarını kazandırmaya yönelik olarak tasarlanmıştır. Dönem I, II, III eğitimi sınıf geçme, IV, V ve VI ise klinik dersleri geçme yöntemi ile değerlendirilmektedir. Eğitim programında her yıl bir dönemden oluşmakta ve altı dönemi kapsamaktadır.
Dönem I ve II’de temel tıp bilimleri eğitim programları, ilişkili konuların farklı disiplinler tarafından eş zamanlı olarak öğretilmesini sağlayacak biçimde düzenlenmektedir (Zamansal Eşgüdüm). Böylece bir konu farklı disiplinler tarafından aynı gün ya da hafta içerisinde sunulmaktadır. Öğrenci bu sayede konuyu çeşitli disiplinler yönünden yakın zaman diliminde öğrenmekte ve aynı konuyu farklı disiplinlerin bakış açısıyla ilişkilendirmekte ve sentezlemektedir. Dönem I’de Hücre Bilimleri I (8 hafta), Hücre Bilimleri II (8 hafta), Hücre Bilimleri III (8 hafta)- Hücre Bilimler IV (7 hafta) , İskelet ve Doku Sistemleri ders kurulu (5 hafta) yer almaktadır. Sistemlerin normal yapı ve işlevlerinin anlaşılmasına yönelik olarak hücre, doku ve organ sistemlerinin temel yapı ve fonksiyonları, homeostaz, temel biyokimyasal reaksiyonlar mikrobiyolojinin temel esasları ve laboratuvar çalışmaları ile biyoistatistikte ana kavramlar işlenmektedir. Ayrıca, hekimlikte beceri eğitiminin de temelleri atılmaktadır.
Birbiriyle ilişkili ders gruplarının oluşturduğu, beş ile yedi haftalık altı ders kurulundan oluşan Dönem II’de Kas ve Sinir Dokuları (6 hafta), Dolaşım-Solunum Sistemi (7 hafta), Sindirim ve Metabolizma Sistemleri (5 hafta), Ürogenital ve Endokrin Sistem (6 hafta),Nörolojik Bilimler (7 hafta) ileHastalıkların Biyolojik Temeli- I (5 hafta) ders kurulları yer almaktadır. Normal insan biyolojisi, anatomisi, histolojisi ve embriyolojisi, fizyolojisi ve genel mikrobiyoloji, biyoistatistik, tıbbi patolojiye giriş ve temel reaksiyonlar ve laboratuvar çalışmaları işlenmektedir.
24
Dönem II’nin son ders kurulunda ve Dönem III’de ise teorik ve pratik dersler ve hastalıkların incelenmesinde ilişkili disiplinlerin etiyoloji/epidemiyoloji, tanı yöntemleri, fizyopatoloji, patoloji, farmakoloji ve tedavi dizgesi gözetilerek entegre edildiği program doğrultusunda uygulanmaktadır.
Hekimlik uygulamalarına giriş (HUG) dersleri Dönem I ve Dönem II’nin ilk ders kurullarından itibaren yer almaktadır.
Dönem I’de Hücre bilimleri I ders kurulunda el yıkama ve steril eldiven giyme ile bone, maske steril önlük giyme çıkarma isimli 2 adet HUG dersi, Hücre Bilimleri II ders kurulunda arteriyel nabız ölçümü ve parmak ucundan kan alma ve kan şekeri ölçümü isimli 2 adet HUG dersi, Hücre Bilimleri III ders kurulunda kas içi deri içi, deri altı enjeksiyon ve timpanik termometre ile beden ısısı ölçme isimli 2 adet HUG dersi, Hücre bilimler IV ders kurulunda Heimlich manevrası ve 1 yaş altı temel yaşam desteği isimli 2 adet HUG dersi, İskelet ve Doku sistemleri ders kurulunda entübasyon becerisi isimli 1 adet HUG dersi yer almaktadır. Herbir HUG dersinin ders kurulu sınavına etki edeceği puanı "1 puan" olarak belirlenmiştir. "Öğrenci Mesleki Gelişim Dosyaları"içinde bu puanların "Mesleki Gelişim Notu"na katkıları ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Dönem II’de Kas ve Sinir Dokuları Ders Kurulunda Genel öykü alma becerisi ve soruna yönelik öykü alma becerisi isimli 2 adet HUG dersi, dolaşım-solunum sistemi ders kurulunda kardiyovasküler sistem muayenesi ve solunum sistemi muayenesi isimli iki adet HUG dersi, Sindirim ve Metabolizma Sistemleri Ders Kurulunda Batın muayenesi isimli bir adet HUG dersi, Ürogenital ve Endokrin Ders Kurulunda Ürogenital kateter takma becerisi isimli bir adet HUG dersi, Nörolojik Bilimler Ders Kurulunda Nörolojik Muayene isimli bir adet HUG dersi yer almaktadır."Öğrenci Mesleki Gelişim Dosyaları"içinde bu puanların
"Mesleki Gelişim Notu"na katkıları ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Dönem III’de "Hastalıkların Biyolojik Temeli II: Neoplazi ve Hematopoetik Sistem"(4 hafta), "Hastalıkların Biyolojik Temeli III: İnfeksiyon Ders Kurulu programı" (4 hafta) Gastrointestinal Sistem Ders Kurulu Programı (4 hafta), Dolaşım Solunum Sistemi Ders Kurulu Programı (5 hafta), Endokrin Sistem Ders Kurulu Programı (3 hafta), Ürogenital Sistem Ders Kurulu Programı (4 hafta), Nörolojik Bilimler ve Psikiyatri Ders Kurulu Programı (4 hafta), Kas İskelet Sistemi Ders Kurulu Programı (3 hafta) ve Halk Sağlığı ders kurulu programı (5 hafta) yer almaktadır. Bu dönemde özellikle insan ve toplum sağlığına mortalite ve morbidite yönünden önemli etki yapan hastalıkların epidemiyolojisi, etiyopatogenezi, patolojisi, fizyopatolojisi, farmakolojisi, tedavi ve biyoistatistik bilgilerinin aktarıldığı dersleri, öykü alma ve fizik muayene becerilerini kazanmaya yönelik kuramsal dersleri; beceri eğitimi ve hastabaşı uygulamalarını da içerir. Programda ilişkili disiplinler bu
25
dönemde de etiyoloji/epidemiyoloji, tanı yöntemleri, fizyopatoloji, patoloji, farmakoloji ve tedavi dizgesi gözetilerek entegre edilmiştir. Semptomdan tanıya gidilecek şekilde konu bütünlüğü bozulmadan farklı disiplinlerin ders anlatmaları sağlanarak yatay entegrasyon yapılmıştır. Ayrıca Kanıta Dayalı Tıp Uygulamaları Dönem III içerisinde yer almaktadır.
Öğrenciler KDT sorumlusu öğretim üyesi eşliğinde gruplara ayrılarak yıl içinde bilimsel bir çalışmayı yürütürler ve özet halinde son kurulda sunarlar.
Dönem IV ve V’de eğitim programı klinik tıp eğitimi ile önceki dönemlerde temel tıp bilgilerini klinik ilişkileriyle kavramış öğrencilerin, öncelikli sağlık sorunlarının yönetiminde gerekli bilgileri öğrenmelerini sağlamayı amaçlar. Dönem IV ve V kılavuzu ayrıca düzenlenmiştir
Eğitimin programının son dönemi olan Dönem VI, intörn hekimlik dönemidir. Amaç, öğrencilerin öğretim elemanı gözetiminde hekimlik yapmalarıdır. Bu dönemde teorik bilgi ölçen sınav yapılmaz. Aktif olarak hasta bakım, tedavi ve izlemine katılırlar ve bu çalışmalarındaki bilgi, beceri ve profesyonellikleri ile değerlendirilirler. 12 aylık bir süreyi kapsayan klinik uygulamalardan oluşur. Programda İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Halk Sağlığı, Acil Tıp, Genel Cerrahi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Aile Hekimliği Klinik dersleri bulunur. Dönem VI kılavuzu ayrıca düzenlenmiştir.
Bu eğitim programıyla Tıp Fakültesi'nin temel amacı; bilim ve toplumdaki gelişmeler ile hekimlik uygulamalarını bütünleştirip toplumun sağlık sorunlarına yüksek nitelikli sağlık hizmeti ile cevap verebilecek bilgi, beceri ve tutuma sahip, mesleki yaşamı boyunca bildiklerinden daha fazlasını öğrenme isteği ve becerisi kazanmış, bilimsel gelişmelere katkıda bulunabilecek yeterlik ve yetkinlikte hekimler yetiştirmektir
Mezuniyet öncesi tıp programının genelinde 300 AKTS (%83,4) zorunlu dersler, 48 AKTS (%13,3) alan içi seçmeli dersler ve 12 AKTS (% 3,3) alan dışı seçmeli dersler yer almaktadır.
26
3.2. FAKÜLTEMİZ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİNİN AMACI VE MEZUN YETERLİKLERİ
3.2A. ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ PROGRAMININ AMACI
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Eğitim Programının amacı; sağlıkla ilgili tüm süreçlerde bütüncül bir biçimde biyo-psiko-sosyal ve kültürel yaklaşım sergileyen; tıp tarihi bakış açısı ile hekimlik kimliği ve bilinci gelişmiş;
hekimliği sadece teknik anlamda ele almayıp, hekimlik uygulamalarını insani ve mesleki değerler doğrultusunda, bilerek ve kanıta dayalı olarak yapan, aynı zamanda eleştirel yaklaşımla reflektif düşünebilen, sürekli bireysel ve mesleki gelişme/geliştirme gücüne sahip;bireysel ve mesleki rollerinin, niteliklerinin, potansiyelinin, sınırlılıklarının, sorumluluklarının ve haklarının farkında olan; ulusal ve uluslararası sağlık sistemleri ve politikaları ile sağlıkla ilgili tüm yönetsel süreçleri bireyin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirme yaklaşımı ile bireysel ve toplumsal faydayı önceleyecek şekilde değerlendiren, değişime ve gelişmeye zorlayan nitelikte hekimlerin yetiştirilmesidir.
3.2B. ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNIVERSİTESI TIP FAKÜLTESİ MEZUNİYET ÖNCESI TIP EĞİTİM PROGRAMI ÖĞRENME ÇIKTILARI
Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet öncesi eğitim programının amaç ve hedefleri, tıp eğitimi sürecini, hekimin toplumdaki rol ve sorumluluklarını yerine getirmesine yönelik yetkinlikleri kapsayacak şekilde mezunundan beklenen 7 temel rol üzerinden 24 genel yetkinlik tanımlanmıştır.
27 1. HEKİM
2. SAĞLIK SAVUNUCUSU
3. EKİP ÜYESİ
4. DANIŞMAN
5. YÖNETİCİ-LİDER
6. BİLİM İNSANI
7. İLETİŞİMCİ