Dokuzuncu alt problem; “Cinsiyet, hizmet yılı, mezuniyet, formasyon alma, lisansüstü çalışma değişkenlerinin, öğretmenlerin dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç gereçlerle ilgili görüşleri üzerinde anlamlı bir etkisi var mıdır?” şeklinde ifade edilmiştir.
Tablo 3. 10. 1. Öğretmenlerin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılan Araç-Gereçlerle Đlgili Görüşlerinin Cinsiyet Değişkeninden Etkilenme Durumu
Bayan Erkek
48.Dil bilgisi derslerinde yazılı ve görüntülü araçları (kitap, dergi, dvd vs) kullanıyorum.
2,63 1,218 2,89 1,166 -,972 ,334
49.Dil bilgisi derslerinde tahtayı kullanıyorum.
1,70 ,785 1,66 ,639 ,237 ,814
50.Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum. sözlük ve yazım kılavuzu kullanmaya özendiriyorum.
1,87 1,002 1,94 ,873 -344 ,731
53.Dil bilgisi derslerinin anlaşılması açısından ortamın uygun olması ve araç gereç önemlidir.
1,52 ,863 1,67 ,717 -812 ,419
*p<0,05
NOT: “her zaman” cevapları “1”, “genellikle” cevapları “2”, “ bazen” cevapları “3”, “ara sıra” cevapları
“4”, “hiçbir zaman” cevapları “5” olarak sayısallaştırılmıştır.
Tablo 3.10.1. incelendiğinde, bayan öğretmenlerle erkek öğretmenler arasında dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili; “Dil bilgisi derslerinde tepegöz kullanmayı tercih ediyorum.” ve “Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum.”
ifadelerinde anlamlı bir fark olduğu (p<0,05), diğer ifadelerde ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir.
Tabloda “Dil bilgisi derslerinde tepegöz kullanmayı tercih ediyorum.” ifadesine bayan öğretmenler ile erkek öğretmenlerin vermiş oldukları cevap ortalamalarının çok yakın olduğu görülmektedir. Bayan öğretmenler tepegöz kullanımını “ara sıra” tercih
ettiklerini belirtirken, erkek öğretmenlerin tepegöz kullanımına daha sık yer verdiği anlaşılmaktadır. Bu bulgu, erkek öğretmenlerin derslerinde tepegöz kullanımına daha çok yer verdiklerini göstermektedir. Bu sonuç, erkek öğretmenlerin derslerini daha fazla görselliğe ve teknolojiye yer vererek işledikleri ve bu şekilde kalıcı bir öğretim gerçekleştirmeye çalıştıkları şeklinde yorumlanabilir.
“Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum.” ifadesi için tablo incelendiğinde, bayan öğretmenlerin derslerde kitaba bağlı kalma sıklıklarının değişkenlik gösterdiği, bunun yanında erkek öğretmenlerin kitaba daha fazla bağlı kaldıkları ortaya çıkmaktadır. Bayan öğretmenlerin derslerinde kitaba çok bağlı kalmamaları, kitap dışı kaynakları daha fazla kullanmalarına bağlanabilir.
Tablo 3. 10. 2. Öğretmenlerin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılan Araç-Gereçlerle Đlgili Görüşlerinin Mesleki Kıdem Değişkeninden Etkilenme Durumu
N=83
kullanıyorum. Toplam 115,622 81
Guruplar arası
NOT: “her zaman” cevapları “1”, “genellikle” cevapları “2”, “ bazen” cevapları “3”, “ara sıra” cevapları
“4”, “hiçbir zaman” cevapları “5” olarak sayısallaştırılmıştır.
Tablo incelendiğinde, öğretmenlerin mesleki kıdem yılları, dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili ifadelere ait öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir (p>0,05). Bu bulgu, öğretmenlerin mesleki kıdem yıllarının dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili görüşlerini değiştirmediğini göstermektedir. Bu sonuç, mesleki kıdemin araç-gereç kullanımına etki etmediği ve tüm öğretmenlerin dil bilgisi öğretimi sürecinde belli araç-gereçleri kullandığı şeklinde yorumlanabilir.
Tablo 3. 10. 3. Öğretmenlerin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılan Araç-Gereçlerle Đlgili Görüşlerinin Mezun Oldukları Bölüm Değişkeninden Etkilenme
Durumu
NOT: “her zaman” cevapları “1”, “genellikle” cevapları “2”, “ bazen” cevapları “3”, “ara sıra” cevapları
“4”, “hiçbir zaman” cevapları “5” olarak sayısallaştırılmıştır.
Tablo 3.10.3 incelendiğinde, öğretmenlerin mezun oldukları bölümler ile dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili ifadelere ait öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir (p>0,05).
Bu bulgu, öğretmenlerin mezun oldukları bölümlerin dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili görüşlerini değiştirmediğini göstermektedir. Mezun olunan bölümün öğretmenlerin dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçler hakkındaki düşüncelerini değiştirmesi beklenirken bu şekilde bir sonucun ortaya çıkması ilginçtir. Çünkü Eğitim Fakültelerinde materyal geliştirme dersleri varken, TDE bölümlerinde bu ders yoktur.
Tablo 3. 10. 4. Öğretmenlerin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılan Araç-Gereçlerle Đlgili Görüşlerinin Eğitim Fakültesi Mezunu Olmayıp da Formasyon Alma
Değişkeninden Etkilenme Durumu
48.Dil bilgisi derslerinde yazılı ve görüntülü araçları (kitap, dergi, dvd vs) kullanıyorum.
2,84 1,119 3,00 1,414 -,187 ,854
49.Dil bilgisi derslerinde tahtayı kullanıyorum.
1,78 ,732 3,00 1,414 -2,087 ,051
50.Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum. sözlük ve yazım kılavuzu kullanmaya özendiriyorum.
1,78 1,003 1,50 ,707 ,377 ,711
53.Dil bilgisi derslerinin anlaşılması açısından ortamın uygun olması ve araç gereç önemlidir.
1,68 1,003 1,00 ,000 ,943 ,008*
*p<0,05
NOT: “her zaman” cevapları “1”, “genellikle” cevapları “2”, “ bazen” cevapları “3”, “ara sıra” cevapları
“4”, “hiçbir zaman” cevapları “5” olarak sayısallaştırılmıştır.
Tablo 3.10.4. incelendiğinde, Eğitim Fakültesi mezunu olmayıp da formasyon alan öğretmenler ile formasyon almayan öğretmenler arasında, dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili; “Dil bilgisi derslerinde tepegöz kullanmayı tercih ediyorum.”, “Kitaplardaki parçalar programın belirlediği kazanımları yeterince desteklemektedir.” ve “Dil bilgisi derslerinin anlaşılması açısından ortamın uygun olması ve araç gereç önemlidir.” ifadelerinde anlamlı bir fark olduğu (p<0,05), diğer ifadelerde ise anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir.
Tablo incelendiğinde, “Dil bilgisi derslerinde tepegöz kullanmayı tercih ediyorum.” ifadesine formasyon alan öğretmenler ile formasyon almayan öğretmenlerin vermiş oldukları cevapların yakın olduğu, ancak formasyon alan öğretmenlerin derslerde tepegöz kullanım sıklıklarının farklılıklar gösterdiği görülmektedir. Bu sonuç, formasyon almış olmanın derslerde görsel ve teknolojik aletleri kullanma bakımından büyük farklılık yaratmadığı şeklinde düşünülebilir.
“Kitaplardaki parçalar, programın belirlediği kazanımları yeterince desteklemektedir.” ifadesi için tablo incelendiğinde, formasyon alan öğretmenlerin bu konuda daha kararlı cevaplar vererek “genellikle” ifadesi etrafında toplandıklarını, formasyon almayan öğretmenlerin cevaplarında ise çok büyük değişiklikler olduğunu söylemek mümkündür. Bu sonuç, formasyon alan öğretmenlerin programa ve kazanımlara daha hâkim oldukları şeklinde yorumlanabilir. Bu nedenle de metinleri, kazanımlar açısından eleştirel inceleyebildikleri şeklinde yorumlanabilir.
Tabloda, “Dil bilgisi derslerinin anlaşılması açısından ortamın uygun olması ve araç gereç önemlidir.” ifadesine formasyon almayan öğretmenlerin “her zaman”
şeklinde cevap verdikleri görülmektedir. Formasyon alan öğretmenler ise bu soruya
“her zaman” ile “bazen” arasında değişen cevaplar vererek bu konuda daha esnek düşündüklerini ortaya koymuşlardır. Formasyon alan öğretmenlerin ortam uygunluğu ve araç gereç bakımından bu şekilde düşünmelerinde, almış oldukları mesleki derslerin etkisi olabilir. Formasyon dersleri ile yeterliliklerini arttırmış olan öğretmenlerin derslere ne zaman ve ne şekilde müdahale edeceklerini daha iyi bildikleri şeklinde okunabilir.
Tablo 3. 10. 5. Öğretmenlerin Dil Bilgisi Öğretiminde Kullanılan Araç-Gereçlerle Đlgili Görüşlerinin Lisansüstü Çalışma Yapma Değişkeninden Etkilenme Durumu
Lisansüstü Çalışma
48.Dil bilgisi derslerinde yazılı ve görüntülü araçları (kitap, dergi, dvd vs) kullanıyorum.
2,62 1,188 2,78 1,273 -,339 ,736
49.Dil bilgisi derslerinde tahtayı kullanıyorum.
1,38 ,518 1,72 ,740 -,1273 ,207
50.Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum. sözlük ve yazım kılavuzu kullanmaya özendiriyorum
1,50 ,756 1,92 ,952 -1,190 ,238
53.Dil bilgisi derslerinin anlaşılması açısından ortamın uygun olması ve araç gereç önemlidir.
1,25 ,707 1,62 ,813 -1,252 ,214
*p<0,05
NOT: “her zaman” cevapları “1”, “genellikle” cevapları “2”, “ bazen” cevapları “3”, “ara sıra”
cevapları “4”, “hiçbir zaman” cevapları “5” olarak sayısallaştırılmıştır.
Tablo incelendiğinde lisansüstü çalışma yapan öğretmenler ile lisansüstü çalışma yapmayan öğretmenler arasında, dil bilgisi öğretiminde kullanılan araç-gereçlerle ilgili;
“Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum.” ifadesinde anlamlı bir fark olduğu (p<0,05); diğer ifadelerde anlamlı bir farklılık olmadığı görülmektedir.
Tabloda, “Dil bilgisi derslerinde kitaba çok bağlı kalıyorum.” ifadesine lisansüstü çalışma yapan öğretmenlerin “bazen” şeklinde cevap verdikleri, lisansüstü çalışması olmayan öğretmenlerin ise bu soruya farklı cevaplar verdikleri görülmektedir.
Bu bulgu, akademik çalışma yapan öğretmenlerin derslerde kitaba fazla bağlı kalmadıklarını ortaya çıkarmaktadır. Lisansüstü çalışma yapmış öğretmenlerin diğer öğretmenlere göre alanlarında daha fazla bilgi birikimine sahip olmaları ve farklı kaynaklara yönelmiş olmaları bu sonucu etkilemiş olabilir.