Diğer Yumuşak Güç Kaynakları

Çin siyaset bilimcisi Mingjang Li Nye’ın yumuşak güç kaynakları konusunda yaptığı sınıflandırmaya tam anlamıyla katılmamakta ve ona göre yumuşak güç kavramı sadece kültür, ideoloji ve değerlerle anlaşılmaz. Çinli siyaset bilimci Li Minjang bu görüşe katılmıyor: “Ancak, kültür, ideoloji ve değerlerin neden yumuşak güç kaynakları olması gerektiği mantıklı değil. Her ne kadar bu kaynakları doğası gereği çekici, ikna edici olduğu varsayımına dayanmaktadır. Ancak gerçekte, durum her zaman böyle olmayabilir ve bu kaynaklar bazı durumlarda kızgınlık, ret, düşmanlık ve hatta çatışmaya yol açabilir (Li, 2009: 3-4). Bu bağlamda, son yıllarda yumuşak gücün kaynakları nelerdir sorusuna çok dikkat edilmeye başlanmış ve farklı ya da ilave sınıflandırmalar yapılmaya çalışılmaktadır.

Buna bağlı olarak, yumuşak güç konusunda değerli çalışmaları bulunan Gullio Gallarotti, yumuşak güç kaynaklarını uluslararası ve yerel olmak üzere ikiye ayırmaktadır. Ayrıca, Gallarotti yerel kaynakları kendi içinde kültür ve siyasi kurumlar olmak üzere ikiye ayırmaktadır. Bu bağlamda, Gallarotti’nin yaptığı sınıflandırma şu şekildedir:

32

Tablo 1.7. Gallarotti’ye Göre Yumuşak Güç Kaynakları

Uluslararası Kaynaklar: Yerel Kaynaklar

• Uluslararası hukuka, normlara ve kuramlara saygı.

• Çok taraflılığa güven ve tek taraflılığa karşı tavır.

• Uluslararası antlaşmalara ve ittifak sözleşmelerine saygı. • Daha büyük hedefler için kısa-

dönem ulusal çıkarlardan kaçınma.

• Liberal dış ekonomik politikalar

Kültür

• Yüksek yaşam kalitesi. • Özgürlük.

• Yeterli fırsatlar. • Tolerans.

• Çekici yaşam stili. Siyasi kurumlar

• Demokrasi.

• Hukukun üstünlüğü. • Liberalizm/Çoğulcukuk. • İyi işleyen devlet bürokrasisi

Kaynak: Gallarotti, G. M. (2011). Soft Power: What it is, Why it’s İmportant, and the Conditions for its Effective Use. Journal of Political Power, 4 (1), p. 30.

Gallarotti’nin sınıflandırması dışında, yumuşak güç kaynakları konusunda “Ernst and Young” ve “Skolkovo” kuruluşların yaptığı “Rapid-Growth Markets Soft Power Index” isimli ortak çalışmasında yapılan sınıflandırma da dikkate değer bir sınıflandırmayı oluşturmaktadır. Sınıflandırma, küresel imaj, küresel dürüstlük ve küresel bütünleşme başlıkları üzerinden yapılmıştır. Buna göre, bu sınıflandırmadaki yumuşak güç kaynakları şu şekildedir:

33

Tablo 1.8. “Ernst and Young” ve “Skolkovo” Kuruluşların Yumuşak Güç Kaynaklarının Sınıflandırması

Küresel İmaj Küresel Dürüstlük Küresel Bütünleşme

• Medya ürünlerinin ihracı • Ülke dilinin öğrenilmesine olan ilgi • Olimpik oyunlarda kazanılan madalya sayısı • Time dergisindeki yapılan sınıflandırmalardaki vatandaşlarının temsiliyet oranı • Ülkedeki önemli şirketlerin sayısı • Hukukun üstünlüğü • Özgürlük endeksi • Seçmen aktifliği • CO2 emisyonu • Ülkedeki üniversitelerin reytingi • Ülkeye gelen göçler • Turizm

• Yabancı dil bilme düzeyi

Kaynak: Ernst and Young, & Skolkovo. (2012). Rapid-Growth Markets Soft Power İndex. https://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/Rapid-

growth_markets:_Soft_power_index/$FILE/Rapid-growth_markets-Soft_Power_Index- Spring_2012.pdf

Son yıllarda, Uİ literatüründe önemli yer edinen yumuşak güç içerisinde de sürekli olarak teorik tartışmalar varlığını sürdürmektedir. Bu doğrultuda yapılan tartışmalardan birisi yumuşak güç kaynaklarını yakından ilgilendirmektedir. Genel olarak, Nye’ın yapmış olduğu sınıflandırma birçok uzman tarafından eksik değerlendirilmekte ve buna göre bazı eklemeler yapmaya çalışmaktadırlar. Buna bağlı olarak, mevcut çalışmada bu hususa yönelik, ek olarak, dinin de yumuşak güç kaynağı olarak sayılabileceğini düşünülmektedir. Yapılan bu ekleme, yazarın inisiyatifi doğrultusunda yapılmıştır.

1.4.4.1. Din

Günümüzde dinin uluslararası politikadaki rolü, uluslararası ilişkiler din ve politika alanlarındaki araştırmacılar için bir entelektüel çıkmaz haline gelmiştir. Din, bazı Uİ analizlerinde önemli bir etken olarak ortaya çıkmış olsa da dinin devletlerin dış politikalarındaki rolü ile ilgili tartışmalı ve keşfedilmemiş konular halen devam etmektedir (Warner & Walker, 2011: 113). Her ne kadar din, Uİ alanında tartışılmaya

34

devam edilse de din, hem devlet hem de devlet dışı aktörler için kendi yararları için kullanabilecekleri birçok olanak sunmaktadır. Din yoluyla yumuşak güç icra etmek, bu yollardan birisidir. Bu nedenle, dini u uluslararası ilişkilerde bir yumuşak güç biçimini oluşturan bir dizi fikir, sembol ve davranış olarak görebilir. Sadece burada önemli bir nokta dine ilişkin hangi fikri niteliklerin ikna ve çekiciliğe yol açabileceğinin belirlenmesi büyük önem arz etmektedir (Taşkaya, 2011: 37).

Thomas’a göre 20 yüzyılın sonu yeni bir yumuşak güç kaynağının – dinin, ortaya çıkmasına şahit olmuştur. Ona göre eğer din, devletler ve devlet dışı aktörler için uluslararası ilişkilerde maddi olmayan unsurlarını oluşturan tutum kabiliyetlerini bildiriyorsa, askeri ve ekonomik gücü içeren sert güce rağmen, bir yumuşak güç kaynağı olarak ilan edilebilir (Thomas, 2005: 110).

Haynes’a göre çağdaş uluslararası ilişkilerde dinin etkisi genellikle yumuşak güç kullanma kabiliyeti ile ilişkilidir. Ona göre, eğer bir devletin ya da herhangi bir başka aktörün, amaçlarını maksimize etmek için, ikna ve cazibe yollarını kullanılıyorlarsa ve ikna ile cazibenin yumuşak gücün bileşenleri oldukları hatırlanırsa, dinde bir yumuşak güç kaynağı olarak görebilir (Haynes, 2007: 59; Haynes, 2008: 145).

Yumuşak güç kavramını ortaya çıkaran Nye, “Soft Power the Means to Success in World Politics” adlı kitabında dinin bir yumuşak güç kaynağı olduğuna dair kısaca değinmiştir. Nye dinin, iki ucu keskin bir kılıç olduğunu ve kesme yeteneğinin, kılıcı kullanana bağlı olduğunu söylemektedir. Ayrıca, ona göre bazı dini hareketlerin yüzyıllarca yumuşak bir güce sahip olduğunu ve Roma Katolik Kilisesi ve Protestanlar, İslam ve Budistlerin bu duruma örnek verilebileceğini bildirmektedir (Nye, 2004a: 94). Bir başka örnek olarak, Vatikan din etkili bir yumuşak güç aracı olarak hem tarihsel hem de güncel iyi bir örnek teşkil etmektedir (Del Valle, 2013). Bu doğrultuda, din bir yumuşak güç kaynağı olarak görülüyorsa, Kilise ve buna benzer organizasyonları bir yumuşak güç aracı olarak görülebilir.